Rượu cần Mộc Châu - Vẻ đẹp độc đáo trong ẩm thực Mộc Châu

Tổng quan về Rượu cần Tây Bắc

Không thể bỏ qua cơ hội thưởng thức Rượu cần Mộc Châu khi ghé thăm vùng đất Mộc Châu thơ mộng. Rượu cần, còn được biết đến với các tên gọi như “lảu kép” (rượu trấu), “lảu bẳng” (rượu ống), “lảu co” (rượu cây), “lảu xả” (rượu của người Xá), là loại rượu đặc trưng của người dân tộc Thái ở Tây Bắc nói chung và dân tộc Thái ở Mộc Châu nói riêng. Rượu cần Mộc Châu thường được sử dụng trong các dịp quan trọng như lễ hội, cưới hỏi, mừng nhà mới, hoặc khi có khách quý đến thăm nhà, đặc biệt là vào dịp Tết độc lập Mộc Châu. Mặc dù tất cả rượu cần đều được làm từ ngô nếp, nhưng mỗi vùng miền lại có hương vị riêng biệt. Theo như những người đam mê ẩm thực, chỉ có Rượu cần Mộc Châu mới thực sự ngon nhất với hương vị đặc trưng khiến ai cũng khó quên.

Chum rượu cần là một đặc điểm đẹp của người dân Mộc Châu

Quy trình làm Rượu cần Mộc Châu

2.1 Nguyên liệu

Nguyên liệu để tạo ra một chum rượu cần không quá phức tạp nhưng đa dạng và phong phú. Đầu tiên, men rượu được người dân tộc Thái làm rất cẩn thận từ các loại lá cây rừng có tinh dầu, các loại gừng, riềng,... Tiếp theo là cái rượu, chủ yếu là từ các loại ngũ cốc như: ngô, sắn, gạo nếp, gạo tẻ, hạt ý dĩ, hạt bo bo, hạt cào, hạt kê,... Ngoài ra còn cần các vật dụng để đựng rượu như bình, chum, hũ,...

2.2 Quy trình sản xuất một chum Rượu cần Mộc Châu đạt chuẩn

Để tạo ra một chum rượu cần ngon, người làm rượu cần có kinh nghiệm và hiểu biết sâu sắc về quá trình làm rượu cần, cũng như cần phải tỉ mỉ và chỉnh chu. Quá trình làm men rượu bắt đầu bằng cách giã nhuyễn lá cây với gạo tấm, sau đó ủ với rơm và phơi khô. Tại một số xưởng sản xuất công nghiệp, loại men này đã được thay thế bằng men công nghiệp.

Cái rượu được làm từ việc lấy vỏ củ sắn khô, gọt và ngâm nước ở suối ba ngày, ba đêm để loại bỏ mùi và độc tố của sắn. Sau đó, vắt khô và trộn với trấu, sau đó đem ủ trong chum từ 25 - 30 ngày trước khi thưởng thức.

Có cách làm đơn giản hơn, gạo được ngâm nước trong 3 - 5 giờ, sau đó rửa sạch và chín kỹ. Sau khi gạo nguội, trộn đều với vỏ trấu và men theo tỷ lệ nhất định. Hỗn hợp này sau đó được ủ từ 5 - 7 ngày cho đến khi thơm mùi men.

Khi nghe thấy mùi thơm, hỗn hợp được đổ vào chum hoặc hũ và đậy kín. Rượu được bảo quản trong vòng 10 ngày trước khi thưởng thức hoặc mời khách.

Cách làm rượu cần Mộc Châu đòi hỏi sự tỉ mỉ và hiểu biết về quá trình làm rượu, từ việc làm men đến quy trình ủ. Rượu cần được bảo quản và bảo dưỡng cẩn thận để giữ được hương vị tốt nhất.

Các chum rượu cần đã hoàn thiện

Cách thưởng thức Rượu cần Mộc Châu đúng cách

Uống rượu cần cũng đòi hỏi các nghi lễ đặc biệt. Chủ nhà khi mở chum rượu sẽ cầu nguyện để mang lại sức khỏe và may mắn cho mọi người. Sau đó, chủ nhà sẽ nếm trước một ngụm nhỏ rồi mới đưa cần cho khách. Khách cần phải đỡ cần bằng cả hai tay và thưởng thức nhẹ nhàng.

Thường sẽ có một thanh niên hoặc thiếu nữ mặc trang phục truyền thống mang sừng trâu để châm nước vào chum. Có nhiều loại chum khác nhau: chum nhỏ dành cho vợ chồng, chum nhỏ dùng cho 2, 4, 6, 8 người, và chum lớn dành cho 10, 12, 14 người.

Có nhiều loại chum rượu cần Mộc Châu khác nhau

Rượu cần Mộc Châu thường được phục vụ trong những dịp đặc biệt