Rượu whisky

Rượu whisky (tiếng Anh, tiếng Pháp: Whisky) và phần lớn nước Mỹ là Whiskey là một loại đồ uống có chứa cồn được sản xuất từ ngũ cốc bằng cách lên men và chưng cất. Từ Rượu whisky được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1736 xuất phát từ usisge beatha trong tiếng Gaelic tại Scotland hay từ uisce beatha trong tiếng Gaelic tại Ireland và có nghĩa là 'nước của cuộc sống' (uisge/uisce: 'nước', beatha: 'sống'). Khái niệm này đã phổ biến ngay từ thế kỷ 16-thế kỷ 17 nhưng thời đấy người ta hiểu đấy không chỉ riêng là Rượu whisky mà còn là những loại rượu chưng cất khác có thêm đồ gia vị.

Lịch sử hình thành

Nguồn gốc

Vào thế kỷ thứ 5 các nhà tu Ki-tô giáo, mà trước tiên là thánh Saint Patrick của Ireland, bắt đầu truyền giáo trong xứ sở của người Celt và mang các dụng cụ kỹ thuật cũng như hiểu biết về cách chế tạo dược phẩm và nước hoa đến Ireland và Scotland. Theo truyền thuyết thì họ là những người đầu tiên đã chưng cất một chất lỏng trong suốt: aqua vitae hay uisge beatha. Sự hiểu biết này lan truyền trong các thế kỷ sau nhờ vào các tu viện được thành lập mà vào thời gian đó mà thường là trung tâm của các làng mạc và có mở quán rượu riêng.

Năm 1494 aquavite lần đầu tiên được nhắc đến trong các văn kiện thuế ở Scotland (Exchequer Rolls) khi nhà tu dòng Saint Benedict, John Cor, của tu viện Lindores (thuộc vùng đất phong bá tước Fife) mua 8 boll mạch nha tại thủ đô của Scotland lúc bấy giờ là Dunfermline. Boll là một đơn vị đo lường dùng để đong ngũ cốc cũ của Scotland, tương đương với 210,1 lít hay 62 kg). Lượng 8 boll tương đương với khoảng 500 kg, đủ để sản xuất vào khoảng 400 chai rượu Whisky.

Sau cuộc di dân đến châu Mỹ, Whisky cũng được thử sản xuất từ ngũ cốc. Vì cây lúa mạch (Hordeum) khó trồng ở đây nên những người nông dân ở Bắc Mỹ bắt đầu cho lên men các loại ngũ cốc tăng trưởng tốt ở đấy là lúa mạch đen (Secale) và lúa mì (Triticum). Các lò nấu rượu lâu đời nhất xuất hiện ở Việt Nam, Pennsylvania và Virginia. Vì không kiếm được than bùn nên không ứng dụng được công thức sản xuất Whisky cổ truyền và vì thế mà rượu nấu ra không được ngon. Thông qua việc đốt thành than vách các thùng đựng rượu người ta cố gắng mang lại hương khói quen thuộc vào phần cất. Mãi cho đến cuối thế kỷ 18 mới có những lò chuyên nấu rượu Whisky.

Thuế, đấu tranh và hợp thức hóa

Bắt đầu từ 1643 tại Ireland, và từ 1644 tại Scotland, Whisky bị đánh thuế chính thức. Nhưng vì không có ai thi hành nên Whisky bị cấm, đầu tiên ở Ireland vào năm 1661 và sau đấy cũng ở Scotland vào năm 1707, ngoại trừ trường hợp có giấy phép của chính phủ. Trong những năm sau đó đã có những cuộc đụng độ đẫm máu vì thuế giữa những người thu thuế và người buôn lậu.

Whisky cũng bị đánh thuế ở Mỹ: năm 1794 George Washington, người cũng có một lò nấu rượu, ra sắc lệnh thu thuế Whiskey vì nhu cầu tài chính cao của quốc gia trẻ sau khi chấm dứt cuộc chiến tranh giành độc lập. Thế nhưng những người di dân không chấp nhận loại thuế này và ở Pennsylvania đã có Cuộc nổi loạn Whiskey, chỉ được dập tắt bởi một đạo quân 13.000 người dưới quyền chỉ huy của Henry Lee. Những người nấu rượu Whiskey sau đấy tiếp tục đi về miền Tây đến các bang Kentucky và Tennessee, cho đến ngày nay phần lớn sản lượng đều xuất xứ từ những bang này.

Năm 1822 đạo luật về chưng cất trái phép (Illicit Destillation Act) của Scotland ra đời, đơn giản hóa các điều luật về thuế nhưng lại thêm quyền lợi cho đại điền chủ. Lại có những cuộc bạo động. Năm 1823 một đạo luật mới, Act of Excise, được thông qua, cho phép nấu rượu Whisky với lệ phí là 10 Pound Sterling cộng với một khoản tiền không đổi cho mỗi gallon Whisky. George Smith là người đầu tiên xây dựng lò nấu rượu Glenlivet của ông theo luật lệ mới. Nhờ vào đạo luật mới mà cuối cùng là việc sản xuất Whisky công khai bắt đầu mang lại lợi nhuận, trong vòng 10 năm hằng ngàn lò nấu lậu đã biến mất ở Scotland và Ireland.

Công nghiệp hóa

Năm 1826 Robert Stein đăng ký bản quyền phát minh một phương pháp chưng cất liên tục mới cũng có thể nấu từ hạt ngũ cốc không cần phải gây mạch. Năm 1832 phương pháp này được cải tiến bởi người Ireland là Aeneas Coffey. Với cách thức của Coffey (Coffey still) người ta có thể sản xuất một sản phẩm tinh khiết hơn. Thế nhưng người Ireland không thích loại Whiskey được sản xuất theo kiểu mới này và vì thế Coffey bỏ đi đến Scotland.

Năm 1856 một người Scot là Andrew Usher, Jr. sản xuất loại Blended Whiksy đầu tiên. Cha của ông đã chào mời 'Old Vatted Glenlivet' từ năm 1844. Loại Blended đầu tiên với tên 'Usher's Green Stripe' vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay trên thị trường. Các thương gia khác pha trộn Whisky từ mạch nha và lúa mì, loại mà có thể được sản xuất nhờ vào phương pháp của Coffey, thành 'Blended Scotch'. Loại Whisky mới này được tiêu thụ nhiều tại Anh và sau đó là trên toàn thế giới, một phần cũng là nhờ vào tai họa sâu của cây nho từ 1858 cho đến 1863, đã phá hủy gần như toàn bộ cây nho ở Pháp, và vì thế mà rượu vang, Cognac và Brandy trở thành khan hiếm và rất đắt.

Vì đạo luật cấm bán rượu (1920-1933) mà phần lớn các lò nấu rượu nhỏ ở Mỹ phải đóng cửa. Tại Scotland luật này cũng dẫn đến việc nhiều lò nấu rượu phải đóng cửa. Sau khi việc cấm rượu chấm dứt, những tập đoàn lớn kiểm soát việc sản xuất công khai mới. Ngay trong các nước xuất xứ cũng có sự tập trung ngày càng mạnh của các lò nấu rượu và vô chai vào các tập đoàn lớn hoạt động trên toàn thế giới. Chỉ còn riêng lẻ một vài hãng nhỏ là còn vận hành lò nấu rượu riêng.

Phương pháp sản xuất

Phương pháp chung

Các phương pháp sản xuất Whisky khác nhau rất nhiều, nhưng có một điều mà tất cả các phương pháp đều cùng chung đó là trước tiên ngũ cốc được xay thành hạt tấm và được trộn với nước ấm trong thùng kín (mash tun). Qua đó tinh bột được hóa đường. Tiếp theo đó nước mạch nha được trộn với men trong một thùng lên men (wash back hay fermenters) và được lên men.

Chất lỏng phát sinh có khoảng 5% đến 10% rượu, được gọi là wash, ale hay distiller's beer và quả thật là gợi nhớ đến bia. Trong các thiết bị chuyên môn, chất lỏng này được chưng cất nhiều lần. Hơi phát sinh (rượu, chất tạo hương vị) được ngưng tụ (new make). Sau khi được pha loãng với một ít nước, new make được trữ trong thùng gỗ nhiều năm. Mỗi năm có vào khoảng 2,5% rượu bốc hơi ra khỏi các thùng gỗ đã được đóng kín, được gọi là phần của thiên thần (angels share hay angels'dram). Sau quá trình này thường thì Whisky được pha trộn (blend), làm loãng, lọc (ở loại Whisky đặc biệt thì được bỏ qua giai đoạn này) và đóng vào chai.

Các phương pháp đặc biệt

Để sản xuất loại Malt-Whisky, lúa mạch được chế biến thành mạch nha bằng cách làm cho ẩm và cho nảy mầm. Nhờ vậy enzyme được tạo thành và tạo khả năng hóa đường tinh bột sau đó. Sau 5 đến 8 ngày mạch nha xanh được hong khô. Tại Scotland người ta dùng một loại lò cổ truyền (kiln) và đốt một lượng than bùn nhất định trong lò. Việc này mang lại hương khói đặc trưng của một số Whisky Scotland. Mặc dầu là phương pháp này vẫn còn được sử dụng lác đác, việc gây mạch nha ngày nay được tiến hành trong các nhà máy lớn chuyên môn.

Để sản xuất Malt-Whisky của Scotland và Pot-Still-Whiskey của Ireland 'bia' được chưng cất trong những bình bằng đồng có hình giống củ hành (pot still) có cổ phía trên giống như cổ của thiên nga (swan neck). Phần cất có nồng độ rượu từ 60% đến 75%. Tất cả các thử nghiệm thay thế đồng bằng các kim loại ít bị rỉ sét, dễ gia công và rẻ tiền hơn đều thất bại vì hương vị không đạt của Whisky được sản xuất. Việc chưng cất được tiến hành gián đoạn vì bao giờ cũng chỉ có thể gia công được một phần wash nhất định.

Các loại Whisky khác phần lớn được chưng cất bằng cột chưng cất (patent still, column still hay Coffey still). Loại cột này do một người Scot là Robert Stein phát minh và thử nghiệm vào năm 1826 và được người Ireland là Aeneas Coffey cải tiến trong những năm sau đó. Bằng những cột chưng cất này, phần cất được sản xuất có nồng độ rượu tối đa là 94,8%. Loại cột này làm việc liên tục và đây cũng là một ưu điểm lớn về mặt phí tổn.

Kiểu Lomond (Lomond still) do Alistair Cunningham và Arthur Warren phát triển vào năm 1955, một phương pháp pha trộn giữa pot still và column still với một ống xi lanh có nhiều tấm bằng đồng di động bên trong, không đột phá được. Tuy đã được sử dụng trong nhiều lò nấu rượu, ngày nay phương pháp này chỉ còn được sử dụng tại hãng nấu rượu Whisky Scapa.

Trong Liên minh châu Âu, Whisky phải tuân thủ những tiêu chuẩn được quy định trong chỉ thị số 1576/89 ngày 29 tháng 5 năm 1989:

• Được sản xuất bằng phương pháp chưng cất từ nước mạch nha của ngũ cốc.
• Chưng cất đến nồng độ rượu không vượt quá 94,8 phần trăm thể tích.
• Được lưu trữ ít nhất là 3 năm trong thùng gỗ có dung tích tối thiểu là 700 lít.
• Có nồng độ cồn tối thiểu là 40 phần trăm thể tích.

Nếu sản phẩm không đáp ứng được những yêu cầu tối thiểu này, nó sẽ không được phân phối trong Liên minh châu Âu như một loại Whisky.

Các quốc gia khác có các quy định khác về những tiêu chuẩn này, ví dụ như tại Uruguay, thời gian tối thiểu để lưu trữ là 2 năm.

Tên gọi

Phân loại theo loại ngũ cốc

Whisky có nhiều tên gọi khác nhau trên thị trường, một phần là do loại ngũ cốc được sử dụng để sản xuất Whisky:

• Malt là loại Whisky được làm từ mạch nha.
• Grain là loại Whisky được sản xuất từ lúa mạch thường sử dụng cột chưng cất được gọi là 'kiểu Coffey'.
• Rye là loại Whisky chủ yếu được làm từ lúa mạch đen, ít nhất là 51%.
• Bourbon là loại Whisky chủ yếu được làm từ bắp (ít nhất là 51%) và được chưng cất với nồng độ tối đa là 81% thể tích rượu, đổ vào thùng chứa với tối đa là 63% thể tích rượu.

Phân loại theo quy trình sản xuất

Ngược lại, tên gọi cũng thể hiện rõ quy trình sản xuất của từng loại Whisky:

• Single là loại Whisky có nguồn gốc chỉ từ một lò nấu rượu riêng lẻ (thường dùng cho Whisky của Scotland: Single-Malt-Whisky).
• Straight cũng là loại Whisky có nguồn gốc chỉ từ một lò nấu rượu riêng lẻ (thường dùng cho Whiskey của Mỹ)
• Blend là một loại Whisky đã được pha trộn. Trong quá trình sản xuất (blending) nhiều loại Whisky từ nhiều lò nấu rượu khác nhau được pha chung với nhau. Trong một số sản phẩm có đến 70 loại Whisky khác nhau.
• Pot Still là loại Whisky được sản xuất chỉ sử dụng loại bình nấu cổ điển (thường dùng cho một số loại Whiskey của Ireland).
• Pure Pot Still là loại Whisky được sản xuất chỉ sử dụng mạch nha trong các bình nấu rượu cổ điển (thường dùng cho một số loại Whiskey riêng lẻ của Ireland).

Trước năm 2005 các tên Vatted (pha trộn Malt-Whisky từ nhiều lò nấu rượu khác nhau) hay Pure (tên không thống nhất có nghĩa là Blend hay Vatted) vẫn rất phổ biến.

Các tên khác

• cask strength (độ mạnh từ thùng): Sau khi trữ trong thùng, không thêm nước vào Whisky để duy trì nồng độ rượu nhất định. Nồng độ rượu của các loại Whisky này khác nhau tùy vào thời gian lưu trữ, điều kiện môi trường, chất lượng của thùng và nồng độ rượu ban đầu.
• vintage (năm sản xuất): Loại Whisky được sản xuất từ một năm cụ thể được ghi nhãn.
• single cask (thùng riêng lẻ): Loại Whisky có nguồn gốc từ một thùng rượu duy nhất (thường dùng cho Whisky của Scotland).
• single barrel (thùng riêng lẻ): Loại Whisky có nguồn gốc từ một thùng rượu duy nhất (thường dùng cho Whisky của Mỹ).

Các tên gọi như Scotch, Irish hay American thường chỉ xuất xứ của sản phẩm. Một số tên gọi này được bảo vệ bởi pháp luật và đi kèm với một số điều kiện nhất định (ví dụ như tuổi tối thiểu).

Xuất xứ

Whisky Scotland

Hiện nay Whisky Scotland được sản xuất tại khoảng 90 lò nấu rượu ở Scotland (tính đến tháng 10 năm 2005). Ngoài ra, có hàng trăm lò nấu rượu khác đã ngừng hoạt động hoặc không còn tồn tại nữa. Các loại Whisky từ những lò nấu rượu này được phân chia theo vùng. Mỗi vùng có những loại Whisky riêng biệt với khẩu vị đặc trưng. Tuy nhiên, vẫn chưa có sự thống nhất rõ ràng về phân chia theo vùng địa lý:

• Vùng Highlands nằm ở phía Bắc của đường thẳng tưởng tượng nối Edinburgh và Glasgow. Vùng này được chia thành Central Highlands, Northern Highlands, Western Highlands và Eastern Highlands. Whisky từ đây được cho là có hương vị mạnh mẽ.
• Speyside nằm dọc theo sông Spey trong vùng Morayshire và Banffshire, thuộc vùng Highlands. Đây là trung tâm sản xuất Whisky Scotland với hơn 50 lò nấu rượu tập trung trong một khu vực nhỏ.
• Vùng Lowlands nằm ở phía Nam của đường tưởng tượng nối Edinburgh và Glasgow. Whisky từ đây có hương vị nhẹ nhàng.
• Whisky từ đảo Islay thường được biết đến với hương vị mạnh mẽ, bất kể là có hương khói và hương than nhiều hay ít.
• Ngược lại, Whisky từ các đảo khác như Arran, Mull, Jura, Skye, Orkney, và có thể là Shetland, không có đặc trưng chung nổi bật.
• Campbeltown được xem là một vùng độc lập với chỉ còn 3 lò nấu rượu còn hoạt động, tuy nhiên, về mặt lịch sử, vùng này thực tế được xem như là một phần của vùng Highlands hoặc vùng đảo.

Bên cạnh các công ty sở hữu các lò nấu rượu, còn có nhiều hãng đóng chai độc lập bán Whisky trên thị trường. Các hãng này thường mua các loại Whisky đặc biệt còn trong thùng từ các nhà sản xuất và bán dưới nhãn hiệu của riêng mình. Các chai Whisky nổi tiếng như Teacher's, Macallan, Highland Park hay Laphroaig và nhiều hãng khác.

Phần cất từ mạch nha là nền tảng của Malt Whisky Scotland, trong đó lúa mạch thường được hút khói bằng than bùn trong lò kiln. Whisky có hương vị khói được đo bằng ppm (phần trên triệu) phênol. Các loại Whisky như Lagavulin (khoảng 30 ppm) và Laphroaig (trên 30 ppm) là những loại Whisky có hàm lượng phênol cao. Octomore của Bruichladdich có hơn 80 ppm phênol.

Một loại Scotch Whisky được sản xuất trong lò chưng cất tại Scotland, có ít nhất 40% thể tích cồn và được trữ ít nhất 3 năm trong thùng sồi niêm phong của thuế quan. Thời gian trữ thông thường từ 8 đến 12 năm, đôi khi có thể lên đến 15, 20, 25, 30 hoặc 50 năm.

Khác với Mỹ, gần như không bao giờ sử dụng thùng gỗ sồi mới để trữ Whisky, mà thường là các thùng đã từng chứa Bourbon, Sherry hoặc trong một số trường hợp đặc biệt là Porto hay Rum. Thùng gỗ sồi (Quercus alba) từ Mỹ được sử dụng rộng rãi để trữ Whisky Scotland vì mang lại vị vani và caramel đặc trưng của Bourbon. Các thùng từ Tây Ban Nha (Quercus robur) đã chứa Sherry rất thích hợp cho các loại Whisky 'ngọt' của Speyside, trong khi các loại Whisky có hương khói thường sử dụng thùng từ Bourbon của Mỹ.

Whisky trong thùng, tùy theo độ mạnh khi vô chai và thời gian trữ theo lệ thường có đến 70% thể tích, được pha loãng với nước để đạt nồng độ uống mong muốn. Loại Whisky vô chai trực tiếp từ thùng thường có mùi thơm nồng hơn và ngày càng được ưa chuộng.

Scotland xuất khẩu khoảng 700 triệu chai Whisky mỗi năm, chủ yếu đi đến Mỹ, Pháp, Tây Ban Nha và Nhật Bản.

Whiskey Ireland

Trong quá khứ, nhiều yếu tố đã dẫn đến sự tập trung cao độ trong ngành sản xuất Whiskey trên toàn đảo Ireland. Hiện nay, chỉ còn khoảng 100 loại Whiskey được sản xuất tại ba địa điểm khác nhau. Irish Distillers Group, thuộc nhóm Pernod Ricard của Pháp từ năm 1987, sản xuất tại nhà máy hiện đại tại Midleton, quận Cork ở miền Nam Cộng hòa Ireland. Cùng với đó là nhà máy tại quận Antrim ở Bắc Ireland, nơi có lò nấu rượu lâu đời nhất thế giới, Old Bushmills, được thành lập vào năm 1608 hay 1784.

Tại Midleton, nhiều loại Whiskey John Jameson khác nhau đã được sản xuất từ năm 1780, bao gồm Paddy và nhiều thương hiệu nhỏ khác như John Power và Tullamore Dew đặc biệt nổi tiếng ở Đức và Đan Mạch. Cooley Distillery, một nhà máy độc lập và sáng tạo thành lập năm 1987 tại Riverstown gần Bắc Ireland, đã đóng vai trò quan trọng và sản xuất nhiều thương hiệu mới gần đây.

Khách du lịch yêu thích Whiskey Ireland có thể tham quan lò chưng cất biểu diễn Old Jameson tại Midleton từ năm 1997, và cũng có thể ghé thăm Lockes Distillery tại Kilbeggan. Tại đây, các thiết bị lịch sử được trưng bày và cung cấp thông tin về lịch sử của Whiskey trong lò nấu rượu này, ngừng hoạt động từ năm 1953.

Theo lệ thường, Whiskey Ireland không sử dụng lửa than bùn, điều này làm cho chúng nhẹ hơn và gần như có hương vị ngọt hơn so với Whisky Scotland, thường có hương khói. Whiskey Ireland thường được chưng cất ba lần theo truyền thống, khác với Whisky Scotland chủ yếu chưng cất hai lần. Đối với việc sản xuất Grain-Whisky, trong khi Scotland sử dụng Coffey-Still, Ireland sử dụng Pot-Stills.

Phần lớn Whiskey Ireland là blend, nhưng trong thời gian gần đây, Single Malts cũng đã trở nên phổ biến hơn. Pure Pot Still là thuật ngữ dành cho việc sử dụng chỉ một loại thiết bị chưng cất pot still.

Việc pha trộn (blend) Whiskey Ireland khác với Whisky Scotland ở chỗ chúng kết hợp nhiều quy trình chín mùi từ nhiều loại thùng khác nhau như thùng Sherry, Bourbon và rượu vang Porto để tạo ra một hương vị đặc biệt. Do đó, việc pha trộn ở Ireland được gọi là vatting (từ vat trong tiếng Anh có nghĩa là 'thùng trộn').

Các blend nổi tiếng bao gồm:

• Crested Ten
• Inishowen
• Jameson
• Midleton Very Rare
• Paddy
• Tullamore Dew
• John Power & Son

Các Single Malt nổi tiếng bao gồm:

• Bushmills
• Connemara
• Locke's 8 Year Old
• Tyrconnell
• Red Breast

Whiskey Mỹ

Whiskey Mỹ được chế tạo từ lúa mạch đen, bắp, lúa mạch và đôi khi là lúa mì, phụ thuộc vào thành phần ngũ cốc khác nhau tại từng khu vực sản xuất.

Bourbon là loại Whiskey phải được sản xuất từ ít nhất 51% bắp, thường có tỷ lệ bắp từ 65% đến 75% trong hỗn hợp ủ rượu. Bourbon được ủ trong thùng gỗ sồi trắng mới ít nhất 2 năm, bên trong thùng được đốt cháy thành than. Sự sử dụng thùng gỗ sồi mới mang lại hương vị đặc trưng cho Bourbon, không chỉ về mặt khẩu vị mà còn có nguồn gốc từ chính phủ vùng Kentucky vào đầu thế kỷ 20 nhằm khuyến khích sử dụng gỗ sồi từ các rừng phát triển kém như Arkansas.

Rye Whiskey hay đơn giản là Rye là một dạng Whiskey mạnh mẽ và thơm hơn Bourbon, phần lớn được chứa ít nhất 51% lúa mạch đen. Rye là loại Whiskey có nguồn gốc từ Bắc Mỹ và chỉ sau thời kỳ cấm rượu mới bị loại Bourbon và Tennessee Whiskey vượt qua về mức độ phổ biến.

Tennessee Whiskey từ Tennessee phải chứa ít nhất 51% bắp và ít nhất 20% từ lúa mạch đen, lúa mì hoặc lúa mạch. Trước khi được ủ trong thùng, Tennessee Whiskey được lọc qua than gỗ để làm mềm và êm dịu hương vị. Phương pháp này được gọi là charcoal mellowing hay Lincoln County Process. Than gỗ được sử dụng làm mềm là từ cây thích (Acer).

Corn Whiskey là loại Whiskey được sản xuất từ bắp với ít nhất 80% bắp trong hỗn hợp ủ rượu. Whiskey này được chưng cất với tỷ lệ cồn tối đa là 80% và phải được ủ ít nhất 2 năm trong thùng gỗ sồi mới hoặc đã qua sử dụng, không được đốt thành than.

Những thương hiệu nổi tiếng:

• Jim Beam (Bourbon, Rye)
• Wild Turkey (Bourbon, Rye)
• Bernheim (Bourbon, Rye)
• Four Roses (Bourbon)
• Buffalo Trace (Bourbon, trước đây là Ancient Age)
• Labrot & Graham (Bourbon)
• Van Winkel (Bourbon)
• Jack Daniel's (Tennessee Whiskey)
• George Dickel (Tennessee Whisky)
• Maker's Mark (Kentucky Straight Bourbon Whisky)

Maker’s Mark được sản xuất từ năm 1953 tại gần Loretto, Kentucky, bởi gia đình nấu rượu Samuels với sản lượng mỗi ngày từ 20 đến 40 thùng. Được biết đến trong giới yêu thích rượu là loại Bourbon 'thanh lịch' nhất.

Southern Comfort, đôi khi được coi là một loại Whiskey mùi. Đây là sự kết hợp của Bourbon và rượu mùi từ trái đào, thêm vào đó là trái đào, chanh và gia vị. Năm 1874, Martin Wilkes Heron tại New Orleans phát minh ra loại cocktail có tên Cuffs and Buttons như một biểu tượng của sự phá cách so với loại cocktail Hats and Tails phổ biến vào thời điểm đó, và từ năm 1889 đã được bán trên thị trường với tên gọi là Southern Comfort.

Yếu tố kinh tế của Whisky

Tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland vào năm 2004, có hơn 11.000 người làm việc trong ngành công nghiệp Whisky, cộng thêm khoảng 57.000 người trong ngành cung cấp phụ trợ trực tiếp. Hơn 953 triệu chai Whisky đã được bán ra, trong đó có 55 triệu chai Single Malt, mang về quốc gia khoảng 800 triệu Bảng Anh từ thuế rượu. Doanh thu từ xuất khẩu Whisky lên đến hơn 2 tỉ Bảng Anh, trong đó hơn 90% là từ Blended Whisky.

Thưởng thức Whisky

Whisky là một dạng đặc biệt của rượu mạnh thường được thưởng thức. Điều đặc biệt đó là sự kết hợp của hương vị và mùi thơm nội tại. Vì vậy, có nhiều phương pháp khác nhau để tăng cường trải nghiệm thưởng thức Whisky bằng cách giải phóng những hương vị này.

Có thể thêm nước vào để giảm độ mạnh của Whisky. Hầu hết các loại Whisky trên thị trường, có hàm lượng cồn từ 40 đến 43%, thường đã được pha loãng trước khi đó để có thể uống trực tiếp. Việc giảm nồng độ cồn trong ly xuống khoảng 35% được khuyến khích, giúp giải phóng hương thơm của rượu. Các loại Whisky được đóng chai với độ mạnh từ thùng (khoảng 60% thể tích) thường quá mạnh để uống thẳng. Việc thêm nước giúp giảm độ mạnh của rượu và làm phát huy hương vị. Người Scotland và Ireland thường uống Whisky với tỉ lệ pha loãng khoảng 1:1, việc này là bắt buộc khi phục vụ Whisky.

Ngoài ra, Whisky thường được uống có đá (Whisky on the rocks). Thói quen này thường làm giảm hương thơm vì các hợp chất như rượu trung bình, este, phênol bị lắng xuống do lạnh, làm cho Whisky trở nên đục và không còn trong suốt nữa.

Whisky ngon được dùng để pha chế cocktail, nhưng Single Malts thì thường là quá xa xỉ. Chúng thường có mùi khói đặc trưng, nên các loại nhẹ hơn như Whisky Canada thường phù hợp hơn. Bourbon Whisky thường được sử dụng trong các loại cocktail chua (sour), vì vị của chúng hòa hợp tốt với các phụ gia chua.