Đề bài: Khám phá vẻ đẹp của bức tranh cuộc sống trong bài thơ Vội vàng
I. Tổng quan chi tiết
II. Mẫu văn bản
Vẻ đẹp toả sáng qua bức tranh cuộc sống trong bài thơ Vội vàng
I. Kế hoạch khám phá Vẻ đẹp của bức tranh cuộc sống trong Vội vàng
1. Giới thiệu
- Thơ Xuân Diệu không chỉ mượn ý từ thơ Pháp mà còn mang đến cho chúng ta một vẻ đẹp quen thuộc, gần gũi nhưng vẫn rất Việt Nam, làm say đắm lòng người.
- Vội vàng là bức tranh thơ xuất sắc, đặc trưng cho phong cách sôi động của Xuân Diệu khi ông mô tả cuộc sống. Trong đoạn thơ đầu tiên, chúng ta cảm nhận được sự say đắm và nhiệt huyết, dù chỉ là trước hình ảnh giản dị của một cây cỏ, nhưng nó vẫn mang đựng trong mình sự sống phồn thực.
2. Phần chính
a. Bốn câu đầu 'Tôi muốn...bay đi':
- Mong muốn tắt nắng, buộc gió để giữ lại vẻ đẹp tươi mới của mùa xuân, giữ nguyên tinh túy của mùa là màu nắng nhạt, hương gió thoang thoảng mùi hoa để ôm trọn tấm lòng thèm khát
- Hai cái tôi tách biệt nhưng hòa quyện, một tôi hồn nhiên, trong trẻo với khao khát mơ ước, một tôi mạnh mẽ, kiêu kỳ muốn làm chủ cả thiên nhiên, trời đất...(Tiếp theo)
>> Chi tiết về Dàn ý Vẻ đẹp của bức tranh cuộc sống trong bài thơ Vội vàng có thể xem tại đây
II. Mẫu văn bản Vẻ đẹp của bức tranh cuộc sống trong bài thơ Vội vàng
Nhà phê bình văn học nổi tiếng Hoài Thanh trong tác phẩm Thi nhân Việt Nam đã sử dụng những từ ngữ độc đáo khi đánh giá về Xuân Diệu, một nhà thơ lạ giữa đám đông thi sĩ Việt Nam trong giai đoạn 1932-1941. Ông nói về Xuân Diệu như một người mang tới sự mới mẻ, và chúng ta đã ngần ngại với hình tượng xa xôi ấy. Nếu nói Xuân Diệu là 'tối tân,' đó chính là nói về phong cách viết thơ độc đáo của ông, một thứ thơ mang nhiều yếu tố Pháp, nhưng không làm xa lạ, ngược lại, nó 'quyến rũ ta' bởi vẻ đẹp Việt Nam rõ ràng. Vội vàng là minh chứng rõ nét cho phong cách này, đặc biệt khi ông mô tả về cuộc sống trong đoạn thơ đầu tiên, với sự say sưa và nhiệt huyết, ngay cả trước hình ảnh giản dị của một cây cỏ, mang theo mình một nguồn sống phong phú.
Hồn thơ của Xuân Diệu, dù vui vẻ hay buồn bã, vẫn luôn ngập tràn, tha thiết và nồng thắm. Xuân Diệu có lẽ chỉ buồn vì lòng ham muốn, khát khao cuộc sống tươi đẹp quá nhiều, và buồn trước, tiếc trước, bởi ông sợ những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống này sẽ phai nhạt như bong bóng pháo hoa. Do đó, mỗi khi Xuân Diệu viết, giọng thơ của ông luôn vội vàng, rạo rực với những cảm xúc tinh tế.
'Tôi mong muốn mặt trời tắt đi
Để màu sắc không bao giờ nhạt phai
Tôi muốn buộc chặt cơn gió lại
Để hương thơm không bao giờ bay đi'
Một số người nói rằng Xuân Diệu quá ngông cuồng, nhưng cũng có những người nói rằng thơ của ông giống như lời của một đứa trẻ hồn nhiên và vô tư. Thế nhưng, sâu trong những dòng thơ ấy, chúng ta phát hiện một Xuân Diệu phức tạp, đầy những nỗi niềm. Mỗi ánh nắng, mỗi làn gió, không phải ai cũng để ý đến chúng và khám phá những điều tuyệt vời xung quanh, trừ những nhà nghiên cứu khí tượng! Nhưng với Xuân Diệu, ông không chỉ là một nhà nghiên cứu mà còn là người hưởng thụ, nắng mà Xuân Diệu muốn tắt đi không chỉ là ánh nắng ấm áp tươi đẹp, mà là biểu tượng cho mùa xuân của thiên nhiên và cuộc sống. Ông cũng muốn 'buộc chặt cơn gió' vì mọi hương sắc của hoa cỏ mùa xuân, vẻ đẹp của bầu trời mùa xuân đều nằm trong tay của gió, gió thổi qua có lẽ có thể giữ lại một ít hạnh phúc cho Xuân Diệu. Ông thực sự ích kỷ, mong muốn tắt nắng, buộc gió để giữ lại những điều tươi đẹp nhất của mùa xuân, giữ lại tinh túy của mùa xuân là màu nắng nhạt nhòa, hương gió thoang thoảng hương hoa để thưởng thức và thỏa mãn tấm lòng khao khát. Chỉ với bốn câu thơ đầu tiên của bài Vội vàng, Xuân Diệu đã truyền đạt với giọng thơ dồn dập, nhanh nhẹn và ngắn gọn, hình ảnh tâm hồn giàu nhiệt huyết, yêu đời và yêu mùa xuân.
Sau những ước muốn vội vã đó, Xuân Diệu bắt đầu mở ra bức tranh cuộc sống trong tâm hồn của mình, một bức tranh chứa đựng thiên nhiên và tình yêu.
'Của ong bướm bay xung quanh đây
Hoạ mi hót những khúc hòa âm
Quả dứa chín đỏ nồng hương dầm
Khoe sắc hoa dại đỏ môi gấm
Và đây ánh sáng nhấp nhô hàng mi
Mỗi sáng mai Thần Vui đến gõ cửa
Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần'
Trải qua những dòng thơ phô diễn sự hân hoan, tràn ngập âm nhạc với điệu hát 'này đây...' như một bản nhạc tươi vui, nhà thơ hiện lên như một ca sĩ đang nhảy múa hòa nhạc trong khu vườn xuân tuyệt vời. Mọi thứ đều làm cho ông phấn khích: hoa lá, tiếng hót của chim, hình ảnh ong và bướm vỗ cánh vui tươi, tất cả hòa quyện tạo nên một bức tranh cuộc sống tuyệt vời. Cuộc sống hiện lên như một tấm tranh ngọt ngào, thanh dịu như mật ong, vừa đậm đà vừa tinh tế, mang theo mùi thơm lạ mắt. Ong đen và bướm vàng như những nghệ sĩ hòa âm và hợp tác tuyệt vời, tạo nên một bản hòa nhạc tuyệt vời. Xuân Diệu không chỉ nhìn thấy vẻ đẹp của ong và bướm, mà còn lắng nghe tiếng hót của chim oanh, đưa chúng vào thơ với ánh nhìn mơ màng và ánh sáng nhẹ nhàng.
Bức tranh cuộc sống của Xuân Diệu không chỉ có cảnh thiên nhiên và con người, mà còn chứa đựng sự tinh tế qua bức tranh của tình yêu. Ong và bướm không chỉ là cảnh đẹp, mà sau đằng sau là tình yêu nồng nàn, quấn quýt hăng say, ngọt ngào như mật ong. Ong và bướm như một cặp đôi đang đắm chìm trong tình yêu, trong tuần trăng mật mới bắt đầu. Mỗi cảnh vật trong thơ Vội vàng đều là một cặp, không có gì đứng lẻ bóng. Nắng có gió, lá có 'cành tơ phơ phất', hoa có 'đồng nội xanh rì', chim yến và chim oanh cũng là một cặp đi cùng với ca 'khúc tình si'. Mỗi chi tiết của thiên nhiên cũng đồng hành với tình yêu, và Xuân Diệu diễn đạt điều đó một cách tinh tế và ấn tượng. Tháng Giêng, tháng của mùa xuân và tình yêu, ông thể hiện cảm nhận của mình qua từ ngôn ngữ hết sức sáng tạo: 'Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần'. Xuân Diệu là nhà thơ đầy tính sáng tạo và đổi mới, với lòng đam mê cuộc sống và khao khát tình yêu sâu sắc.
Xuân Diệu, nhà thơ 'mới nhất trong các nhà thơ mới', không chỉ giữ vững vị thế của mình mà còn sáng tạo một cách tinh tế. Thơ của ông là sự kết hợp hài hòa giữa cái mới và hương vị quê hương, đất nước. Thậm chí khi nhận được sự khen ngợi và chỉ trích, ông vẫn kiên định với tâm hồn yêu cuộc sống và ham muốn tình yêu một cách sâu sắc. Xuân Diệu dường như luôn giữ lại và trân trọng mùa xuân bằng cái tôi riêng, phong thái độc đáo. Đọc thơ của Xuân Diệu, đặc biệt là từ bức tranh cuộc sống trong Vội vàng, ta hiểu rằng chỉ cần trái tim còn trẻ và đầy đủ tình yêu, cuộc sống sẽ không bao giờ thiếu đi mùa xuân.
Những dòng thơ của Xuân Diệu phản ánh cuộc sống một cách sáng tạo và độc đáo. Nhà thơ này không chỉ giữ vững danh tiếng là 'nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới' mà còn mang đến một cái nhìn mới về nghệ thuật thơ. Thậm chí khi đối mặt với sự khen ngợi và phê phán, Xuân Diệu vẫn giữ vững tâm hồn yêu cuộc sống và khao khát tình yêu. Thơ ông là sự kết hợp độc đáo giữa tinh tế nghệ thuật và tình cảm quê hương. Ông luôn cố gắng níu giữ mùa xuân bằng cái tôi độc lập và sự nhạy bén. Đọc thơ Xuân Diệu, đặc biệt là từ bức tranh cuộc sống trong Vội vàng, ta hiểu rằng chỉ cần trái tim còn trẻ và đầy đủ tình yêu, cuộc sống sẽ không bao giờ mất đi hương vị mùa xuân.
Vội vàng, một tác phẩm trữ tình của Xuân Diệu, kể về tình yêu cuộc sống hồi hộp và lòng khao khát trải nghiệm hết vẻ đẹp, hương sắc của thế gian. Hãy cùng khám phá về bài thơ này. Bên cạnh bài thơ Vẻ đẹp của bức tranh cuộc sống trong tác phẩm Vội vàng, bạn cũng có thể đọc thêm về một số bài văn lớp 11 khác như Phân tích quan niệm sống 'vội vàng' của Xuân Diệu, Cảm nhận về Vội vàng của Xuân Diệu, hay Phân tích tác phẩm Vội vàng của Xuân Diệu. Bức tranh tinh tế về tâm trạng say đắm, ham muốn sống mãnh liệt hiện hữu trong bài thơ Vội vàng đã được tác giả thể hiện một cách tuyệt vời.