Tổng quan về làng dệt thổ cẩm Lùng Tám
Làng dệt thổ cẩm Lùng Tám nằm trên cao nguyên đá, cách cổng trời Quản Bạ, Hà Giang không xa. Bản Hợp Tiến của xã Lùng là nơi người H'Mông sống bằng nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Vùng đất này là thung lũng nhỏ giữa 4 phía núi đá, có con sông Miện (Miệm) chảy qua.
- Địa chỉ: Quản Bạ, Hà Giang
Ngôi làng hình thành từ năm 2001 với mô hình hợp tác xã ban đầu chỉ có 10 người, đến nay đã có hơn 100 người. Du khách khi đến làng dệt thổ cẩm Lùng Tám sẽ chứng kiến cuộc sống hằng ngày của người dân H'Mông, đặc biệt là phụ nữ ngồi trước khung cửi khéo léo tạo ra những tấm vải đẹp và sản phẩm thổ cẩm độc đáo. Bạn còn có cơ hội mang về những sản phẩm từ vải lanh tự nhiên.
Làng dệt không chỉ mang lại thu nhập cho người dân mà còn giúp giữ gìn giá trị truyền thống lâu đời của người H'Mông. Hầu hết người dân ở đây tiếp nối nghề dệt của làng từ khi còn nhỏ.
Du khách chụp ảnh cùng trẻ em H'Mông tại làng dệt thổ cẩm Lùng Tám. Ảnh: @loc_ptran
Hướng dẫn di chuyển đến làng
Từ trung tâm Hà Giang, bạn cần đi khoảng 50 km để đến núi đôi Quản Bạ và cổng trời. Sau đó, tiếp tục đi thẳng theo con đường đèo về thị trấn Tam Sơn, qua cây xăng Tam Sơn vài km là đến thôn Cốc Mạ với 7 khúc cua liên tiếp. Tới khúc cua thứ 7 thì rẽ phải vào đường nhỏ để tới làng dệt thổ cẩm Lùng Tám.
Hình ảnh cung đường di chuyển đến làng. Ảnh: @loc_ptran
Khám phá những nét đặc sắc thu hút du khách nhất ở đây
3.1 Kỹ thuật dệt lanh độc đáo tại làng
Nghề dệt lanh tại làng dệt thổ cẩm Lùng Tám đã tồn tại từ rất lâu, không chỉ mang lại thu nhập mà còn giúp bảo tồn truyền thống của người H'Mông. Làng sản xuất nhiều sản phẩm như ví, khăn, quần áo, túi thổ cẩm, khăn trải bàn, vỏ gối, tấm trang trí… Đặc điểm nổi bật của những sản phẩm này là hoàn toàn được làm từ vải lanh dệt tay theo phương pháp truyền thống lâu đời.
Nguyên liệu chính là từ cây lanh được người dân trong bản hoặc vùng lân cận trồng, được lựa chọn giống cẩn thận. Phụ nữ H'Mông khi trưởng thành cũng có những mảnh nương riêng để trồng lanh. Sau khi thu hoạch, cây lanh được ngâm rồi tách thành sợi nhỏ và mỏng. Tiếp theo, sợi lanh được cuộn vào khung quay, sau đó luộc và hấp cho đến khi mềm.
Người phụ nữ dân tộc đang quay sợi lanh. Ảnh: @loominousuk
Kỹ thuật dệt thủ công vẫn được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Ảnh: @quynh_blue
Nghệ nhân Vàng Thị Mai của làng Lùng Tám trong gian hàng trưng bày tại Festival Áo dài Hà Nội 2016. Ảnh: Thanh Thuận
Sản phẩm của làng dệt thổ cẩm Lùng Tám còn được xuất khẩu đến hơn 20 nước như Mỹ, Nhật Bản, Thụy Sĩ. Ở đâu chúng cũng được ưa chuộng bởi nét độc đáo về chất liệu và hoa văn rực rỡ. Vải lanh được biết đến là chất liệu bền, có lợi cho sức khỏe, tạo sự thông thoáng khi mặc. Đây là cơ hội để sản phẩm của làng Lùng Tám vươn xa hơn trong tương lai.
3.4 Trải nghiệm khi đến đây
Khi đến làng dệt thổ cẩm Lùng Tám, du khách có thể tìm hiểu hoặc tham gia khâu, dệt cùng phụ nữ bản địa. Bạn sẽ chứng kiến họ thực hiện từng đường kim mũi chỉ với sự kiên nhẫn, dệt nên những tấm vải tinh tế. Mỗi công đoạn đều được họ làm một cách vất vả và tỉ mỉ. Trước đây, vải lanh thường được dệt để may áo, váy dùng trong các dịp lễ lớn, nhưng ngày nay đã được sản xuất thành nhiều đồ vật lưu niệm độc đáo.
Tham quan một số điểm gần đó
- Cao nguyên đá Đồng Văn: Nơi có cảnh quan tự nhiên hoang sơ với lịch sử 400-600 triệu năm. Công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn nổi tiếng với vẻ đẹp ngoạn mục cùng giá trị văn hóa, dân tộc và những mùa hoa đẹp ngẩn ngơ.
- Rừng thông Yên Minh: Cách làng dệt Lùng Tám không xa, qua cung đường gập ghềnh sẽ đến cảnh sắc núi rừng Đông Bắc, tựa như Đà Lạt. Đặc biệt là cảm giác đón ánh bình minh chiếu rọi, cảm nhận làn gió lạnh giữa rừng thông bạt ngàn.
- Núi Quản Bạ: Tuyệt tác thiên nhiên với hai đồi núi tròn trịa, quyến rũ như bộ ngực cô tiên đang ngủ say giữa núi rừng. Từ đỉnh núi Quản Bạ, bạn có thể nhìn xuống bạt ngàn sắc xanh của nương ngô.
Nếu bạn có dịp đến Hà Giang, đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá làng dệt thổ cẩm Lùng Tám. Nơi đây không chỉ có những sản phẩm vải lanh thủ công tuyệt đẹp mà còn giúp bạn hiểu thêm về nghề dệt ở vùng núi phía Bắc.