1. Sách bài tập Lịch sử lớp 5, trang 32, câu hỏi 1
Sau những thất bại từ năm 1948 đến giữa năm 1950, thực dân Pháp đã có những âm mưu mới nào?
Câu trả lời:
Sau các thất bại liên tiếp từ năm 1948 đến giữa năm 1950, thực dân Pháp đã tăng cường lực lượng, siết chặt biên giới Việt - Trung và cô lập Căn cứ địa Việt Bắc. Với sự hỗ trợ tài chính và quân sự từ Mỹ, thực dân Pháp thực hiện 'Kế hoạch Rơ-ve' nhằm 'khoá cửa biên giới Việt - Trung' bằng cách tăng cường hệ thống phòng ngự trên Đường số 4 và 'cô lập Căn cứ Việt Bắc' với các khu vực Liên Khu III và Liên Khu IV, đồng thời thiết lập 'Hành lang Đông - Tây' (Hải Phòng - Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La). Trên cơ sở đó, họ chuẩn bị một kế hoạch quy mô lớn để tấn công Căn cứ địa Việt Bắc lần thứ hai.
Để phá vỡ kế hoạch của quân Pháp, Trung ương Đảng và Chính phủ quyết định phát động chiến dịch Biên giới, nhằm tiêu diệt một phần lực lượng địch và mở rộng con đường liên lạc quốc tế giữa nước ta và Trung Quốc, cũng như với các nước dân chủ khác trên thế giới.
2. Sách bài tập Lịch sử lớp 5, trang 33, câu 2
Đánh dấu × vào ô ☐ trước lựa chọn đúng nhất.
Mục tiêu của chiến dịch Biên giới thu - đông 1950 mà quân ta chủ động thực hiện là gì?
☐ Giải phóng một phần vùng biên giới Việt – Trung.
☐ Củng cố và mở rộng căn cứ địa Việt Bắc.
☐ Đập tan âm mưu của địch trong việc siết chặt biên giới Việt – Trung và mở lại con đường liên lạc quốc tế.
☐ Tất cả các lựa chọn trên.
Trả lời:
☒ Tất cả các lựa chọn trên.
3. Sách bài tập Lịch sử lớp 5, trang 33, câu 3
Dưới đây là hình ảnh Bác Hồ làm việc bên chiếc lều tạm trên đường kiểm tra mặt trận Biên giới năm 1950:

Hình ảnh này giúp bạn hiểu thêm điều gì về Bác Hồ? Đánh dấu × vào ô ☐ trước lựa chọn đúng nhất.
☐ Bác Hồ cũng chịu đựng những khó khăn như các chiến sĩ ở tiền tuyến.
☐ Bác Hồ luôn theo sát thực tế để chỉ đạo công cuộc kháng chiến.
☐ Bác Hồ ghi chép nhật ký trong quá trình hành quân.
Trả lời:
☒ Bác Hồ luôn theo sát thực tế để chỉ đạo công cuộc kháng chiến.
4. Sách bài tập Lịch sử lớp 5, trang 33, câu 4
Trong chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950, nhiều chiến sĩ đã thể hiện tinh thần chiến đấu quả cảm, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc. Bạn hãy tóm tắt thành tích của một anh hùng mà bạn biết.
Anh hùng La Văn Cầu (sinh năm 1932), tên thật là Sầm Phúc Hưởng, thuộc dân tộc Tày. La Văn Cầu lớn lên trong một gia đình nông dân nghèo ở xã Phong Nậm, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng. Năm 1948, ông gia nhập Đại đội 671, một đơn vị địa phương thuộc quân đội Việt Minh (trước gọi là Quân đội Quốc gia Việt Nam, từ năm 1950 đổi thành Quân đội nhân dân Việt Nam).
Anh La Văn Cầu được giao nhiệm vụ đặt bộc phá vào lô cốt phía đông bắc cứ điểm Đông Khê. Mặc dù bị thương nặng, đứt một phần cánh tay phải, anh vẫn kiên cường yêu cầu đồng đội cắt đứt cánh tay để tiếp tục chiến đấu.
Ngoài trận chiến oanh liệt tại Đông Khê trong chiến dịch biên giới năm 1950, nhiều người có thể chưa biết rằng anh đã tham gia 28 trận đánh ác liệt khác. Trận đánh đầu tiên thể hiện sự dũng cảm và mưu trí của anh là cuộc phục kích trên đèo Bông Lau - Lũng Phầy ở Cao Bằng năm 1949. Khi phát hiện một chiếc xe tăng Pháp đang bò qua đèo với lính Pháp trên tháp pháo, La Văn Cầu đã nhanh chóng bắn gục lính canh và leo lên xe tăng, tiêu diệt 10 tên lính khác.
5. Sách bài tập Lịch sử lớp 5, trang 33, câu 5
Hãy xác định và điền tên một số địa danh quan trọng trong chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950 vào bản đồ dưới đây:

Bản đồ chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950
Trả lời:

Bản đồ chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950
6. Sách bài tập Lịch sử lớp 5, trang 33, câu 6
Hãy trình bày kết quả và ý nghĩa của chiến thắng trong chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950.
Hoàn cảnh lịch sử trong nước: Nhiều quốc gia công nhận độc lập và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Mỹ hỗ trợ Pháp và gia tăng can thiệp vào cuộc chiến tại Đông Dương. Pháp thực hiện kế hoạch Rơve với mục tiêu tấn công Việt Bắc lần thứ hai, hy vọng giành chiến thắng để kết thúc chiến tranh.
Ngày 16/9/1950, quân đội ta bắt đầu chiến dịch tấn công vào Đông Khê. Đến ngày 18/9/1950, Đông Khê thất thủ, quân Pháp điều động lực lượng từ Bắc Bộ lên thực hiện chiến dịch “hành quân kép”:
+ Một mũi tấn công từ Thất Khê nhằm chiếm lại Đông Khê và mở lại Đường số 4.
+ Một mũi tiến công từ Cao Bằng để hội quân tại Đông Khê.
- Ngày 22/10/1950, quân Pháp phải rút lui, Đường số 4 được giải phóng.
Kết quả của chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950
- Loại bỏ khỏi vòng chiến đấu hơn 8.000 quân địch
- Mở thông tuyến đường dài 750km từ Cao Bằng đến Đình Lập
- Giải phóng cho khoảng 350.000 người dân
- Đánh bại hành lang Đông – Tây, phá vỡ thế bao vây của địch quanh căn cứ Việt Bắc
- Kế hoạch Rơve bị thất bại hoàn toàn
Ý nghĩa của chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950
- Chiến thắng trong Chiến dịch Biên giới là một chiến công vĩ đại và có tầm quan trọng lịch sử sâu rộng. Chúng ta không chỉ đánh bại một phần lớn lực lượng quân sự của địch mà còn giải phóng một khu vực rộng lớn có vị trí chiến lược quan trọng. Chiến dịch đã giúp chúng ta củng cố căn cứ địa ở Việt Bắc, mở rộng liên lạc với cộng đồng quốc tế và kết nối Việt Bắc với các khu vực trong nước, bao gồm đồng bằng Bắc Bộ và Liên khu 4.
- Thành công này đánh dấu bước chuyển quan trọng trong cuộc kháng chiến của chúng ta, từ chiến tranh du kích sang chiến tranh chính quy, đồng thời kết hợp hai hình thức chiến tranh này ở mức độ cao hơn. Chúng ta đã nắm quyền chủ động chiến lược trên chiến trường và mở ra một giai đoạn mới trong cuộc kháng chiến.
- Chiến thắng trong Chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950 đã làm phá sản nghiêm trọng kế hoạch quân sự và chính trị của thực dân Pháp. Thất bại này đã gây chấn động lớn đối với chiến lược và chiến thuật của Pháp, khiến quân đội Pháp phải hoảng loạn và tạm thời điều chỉnh lại triển khai lực lượng, thay đổi chiến thuật và chỉ huy. Đây thực sự là một thất bại điển hình trong lịch sử chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp.
- Đây là lần đầu tiên chúng ta thực hiện một chiến dịch quy mô lớn, tập trung vào chiến tranh chính quy, với sự phối hợp của nhiều binh chủng và sự tham gia của gần ba vạn quân lính và cán bộ. Chúng ta đã tấn công vào hệ thống phòng thủ mạnh mẽ của địch trên một tuyến đường dài hàng trăm kilomet và duy trì chiến dịch trong suốt cả tháng.
- Chiến thắng này củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo tài ba của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, khẳng định sức mạnh tự cường của dân tộc và khuyến khích tinh thần chiến đấu quyết liệt trong cuộc kháng chiến.
- Thành công của chiến dịch Biên giới thu - đông 1950 cũng có ảnh hưởng tích cực đối với cuộc kháng chiến của nhân dân Lào và Campuchia, giúp chúng ta từng bước xây dựng khả năng tự vệ vững chắc và tăng cường sự phối hợp với cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam.
- Chiến thắng Biên giới thu - đông 1950 mang lại ý nghĩa lớn lao cho cách mạng Việt Nam và cuộc kháng chiến của nhân dân quốc tế trong việc giành độc lập dân tộc. Ý nghĩa quan trọng của chiến thắng này không thể bị phủ nhận.
Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo!