Bạn thực sự là ai?' - Bí quyết giúp bạn định hình lại toàn bộ tính cách của mình
Bạn thực sự là ai?
'
-
Khám phá đáng kinh ngạc về tính cách con người
Bạn thực sự là ai?
'
-
Mở rộng perspectives về tiềm năng con người: Những hành động của bạn sẽ thay đổi bản sắc của bạn
ạ
n
Bạn là ai thực sự?
’
-
Sự nhìn lại về bản thân
Bạn là ai thực sự?
’
-
Khám phá đầy bất ngờ về bản tính con người
Trong
“Bạn thực sự là ai?”
,
Tiến sĩ, nhà nghiên cứu
Brian Little mang đến một góc nhìn mới lạ về tính cách con người, sẽ hoàn toàn thay đổi cách bạn nhìn nhận về tiềm năng của chính mình.
“Tôi là người nội tại”, “Tôi cảm nhận mạnh mẽ”, “Tôi không phù hợp với vai trò lãnh đạo”... Cuộc sống của bạn đã được định hình như vậy và có thể thay đổi được chăng? Ngành tâm lý đã tranh luận giữa yếu tố sinh học (bẩm sinh, di truyền) và yếu tố xã hội (nguyên tắc, trách nhiệm, vai trò gia đình, xã hội...) trong việc định hình tính cách con người.
Tuy nhiên, đó không phải là tất cả. Theo Tiến sĩ Brian Little, bản tính đặc trưng chính là yếu tố thứ ba quan trọng trong việc định hình tính cách. Bản tính đặc trưng được hình thành dựa trên các hành động cá nhân - những việc bạn làm trong cuộc sống. Quan điểm này mở ra một cái nhìn mới về bản thân, về những gì chúng ta có thể làm và đạt được.
Sau nửa thế kỷ nghiên cứu, Little trình bày các phát hiện của mình một cách hài hước và dễ chịu trong cuốn sách “Bạn thật sự là ai?”.
Những “hành động cá nhân” đó
ta
thay đổi tính cách
“Cuộc sống và bản tính đặc trưng của bạn không chỉ được hình thành từ những yếu tố bẩm sinh và hoàn cảnh sống, mà còn từ những ước mơ, cam kết, và hoạt động hàng ngày của bạn”, tiến sĩ Brian Little đã chia sẻ. Ông gọi những điều này là “công trình cá nhân” - một tập hợp các hành động có ý nghĩa đặc biệt với cá nhân thực hiện chúng.
Những công trình cá nhân có thể rất bình thường hoặc quan trọng, đơn lẻ hoặc tập thể, ngắn gọn hoặc kéo dài. Chúng có thể là việc thức dậy sớm để chạy bộ hàng ngày, thuyết trình trước phòng ban, vượt qua nỗi sợ xã hội, hoặc thậm chí là viết một cuốn tiểu thuyết.
Điều đáng ngạc nhiên nhất trong quan điểm của Little là khả năng thay đổi. Ông cho rằng, những công trình cá nhân này có thể là động lực mạnh mẽ đến mức thúc đẩy người thực hiện hành động ngoài bản tính thông thường của họ. “Như thể chúng đã làm thay đổi hoàn toàn tính cách của chúng ta”, ông nói trong cuốn sách “Bạn thật sự là ai?”.
Nếu chỉ nhìn vào tính cách từ góc độ di truyền hoặc ảnh hưởng xã hội, ta có thể cảm thấy mình như một quân cờ được điều khiển bởi bộ gen và hoàn cảnh. “Tôi chỉ phù hợp với công việc này”; “Tôi không thích làm quản lý”; “Tôi khó gắn kết với người khác vì từ nhỏ đã bị bỏ rơi”... Những phát ngôn này đã quen thuộc, và có lẽ bạn đã từng nói những điều tương tự.
Trong khi đó, các công trình cá nhân tạo nên một bản tính thứ ba cho bạn - bản tính tự do - nơi bạn có quyền tự quyết định về tương lai và những gì bạn có thể làm được.
Sử dụng các dự án cá nhân để thiết kế tương lai
Mặc dù trở nên phổ biến từ bài diễn thuyết trên TED Talks năm 2016 (hiện đã có hơn 16 triệu lượt xem), quan điểm của Little không chỉ là lời nói. Ý tưởng này đã ra đời sau khi ông phát hiện những hạn chế của học thuyết về mô hình nhận thức cá nhân của nhà tâm lý học nổi tiếng George Kelly. Sau đó, trong hơn 50 năm, Little đã nghiên cứu, phát triển, và đến nay, nhóm của ông đã tiến hành nghiên cứu về các dự án cá nhân của hàng ngàn người.
Sau khi mô tả kỹ về dự án cá nhân, trong phần còn lại của cuốn sách “Bạn thật sự là ai?”, Brian Little tập trung vào cách đánh giá, quản lý và thiết kế các dự án này. Đặc biệt, ông nhấn mạnh ảnh hưởng của hai bản tính khác - bản tính sinh học và bản tính xã hội - trong việc lựa chọn dự án cá nhân để tạo ra bản tính thứ ba. Dường như bạn cần có một “bản nhạc nhảy” để có thể cân bằng giữa con người bạn muốn trở thành và những bản tính đã có.
Ví dụ, Little cho rằng bạn có thể phát triển những khía cạnh mới của bản thân nếu chọn theo đuổi các dự án cá nhân mà không phù hợp với bản tính sinh học. Tuy nhiên, ông cũng không “tô son” sức mạnh của dự án cá nhân khi lưu ý rằng, việc hành động ngược lại với bản tính bẩm sinh có thể khiến bạn kiệt sức hơn bình thường.
Tương tự, với ảnh hưởng từ xã hội, tác giả khuyến khích bạn đọc điều chỉnh các bối cảnh xung quanh để chúng hỗ trợ tốt hơn cho các dự án cá nhân - chẳng hạn như thay đổi công ty, nơi ở, cộng đồng. Đồng thời, điều ngược lại cũng đúng: Các nỗ lực của bạn có thể ảnh hưởng lên môi trường xung quanh, như làm thay đổi văn hóa, quy tắc, chuẩn mực chung... của nó.
Brian Little tin rằng việc ai đó có nhiều tính cách - tức là có thể chuyển đổi qua nhiều tính cách khác nhau tùy theo tình huống và hoàn cảnh - là điều hoàn toàn bình thường. “Tôi nghĩ một số độc giả có thể đồng ý rằng quan điểm ‘luôn là chính mình’ đang hạn chế khả năng phát triển của chúng ta”, ông viết, “Khi tự hạn chế bản thân trong chỉ một khuôn mẫu, bạn đang ngăn cản khả năng biến chính mình thành một điều gì đó to lớn hơn”. Little khuyến khích độc giả mở lòng với những trải nghiệm mới mẻ thay vì trung thành với những đặc điểm và hành vi ổn định.
Dần kết thúc cuốn sách, Brian Little dần dẫn dắt người đọc đến sứ mệnh lớn của các dự án cá nhân: khả năng tự chủ và hạnh phúc của mỗi cá nhân. “Bằng cách xem xét các dự án cốt lõi của bạn và cách duy trì chúng, bạn sẽ có sức mạnh để thay đổi hướng đi của cuộc đời mình”, tác giả viết. Little truyền đạt niềm tin rằng hạnh phúc nằm trong quyết định của chính ta, không chỉ bởi các yếu tố sinh học, hoàn cảnh sống hoặc quá khứ.
Không khô khan và khó hiểu, “Bạn thật sự là ai?” đầy hài hước và gần gũi. Chúng ta cảm thấy như đang tham gia vào một buổi học về tâm lý học tính cách, và gặp phải một giáo sư hóm hỉnh, thú vị và đáng yêu. Little không đi sâu vào các phương pháp nghiên cứu mà trực tiếp chia sẻ những khám phá của mình, thường dùng ví dụ và câu chuyện để minh họa.
Cuốn sách phù hợp với những ai muốn tự hiểu hơn về bản thân, đặc biệt là những người trẻ đang trải qua hành trình tìm kiếm bản ngã. Khi đóng lại cuốn sách mỏng này, có thể suy nghĩ của bạn về tính cách, công việc, mối quan hệ và tiềm năng sẽ hoàn toàn thay đổi - tất nhiên là theo hướng tích cực và đầy cảm hứng hơn.
Giới thiệu về tác giả
Brian Little đã học tại Đại học British Columbia và nhận bằng Tiến sĩ từ Đại học California, Berkeley. Công trình nghiên cứu của ông tập trung vào sự giao thoa giữa tính cách, tâm lý học ứng dụng và tâm lý học phát triển. Little đã giảng dạy tại Đại học Oxford, Carleton và Harvard, và nhận được nhiều giải thưởng về giảng dạy và nghiên cứu của mình. Từ năm 2010 đến nay, ông đã làm việc tại Đại học Cambridge.