Buzz
“Mỗi cá nhân chúng ta đều có khả năng góp phần vào việc bảo vệ và chăm sóc hành tinh đẹp của chúng ta. Sống sao cho thế hệ kế tiếp của chúng ta có một tương lai tươi sáng là một gia tài thực sự mà chúng ta để lại cho họ”.
Như thầy Thích Nhất Hạnh đã dạy.
Khi ta gieo một hạt giống xuống lòng đất ẩm, khoảng một tuần sau, hạt giống sẽ nảy mầm và dần dần trở thành một cây con. Ta có thể hỏi cây con: “Em có nhớ lúc em còn là một hạt giống không?” Có thể cây con không nhớ, nhưng thông qua quan sát, ta biết cây con đã từ hạt giống mà ra. Khi nhìn vào cây con, ta không còn thấy hạt giống, và ta có thể nghĩ rằng hạt giống đã chết, nhưng thực ra hạt giống không chết, mà đã trở thành cây con. Khi ta nhận thấy hạt giống trong cây con, ta có sự tuệ giác mà Đạo Bụt gọi là vô phân biệt trí.
Vô phân biệt trí là không có sự phân biệt giữa hạt giống và cây con, vì hạt giống và cây con có trong nhau, chúng chỉ là một. Ta không thể tách hạt giống ra khỏi cây con và ngược lại. Nhìn sâu vào cây con, ta có thể thấy hạt giống, hạt giống chỉ thay đổi hình dạng. Cây con là sự tiếp nối của hạt giống.
Nhờ thiền tập, ta thấy những điều mà người khác không thấy. Nhờ quán chiếu, ta nhận thức được mối quan hệ mật thiết giữa cha mẹ và con cái, giữa cây con và hạt giống. Cho nên chúng ta cần sự thực tập để nhận biết rằng chúng ta đồng cảm với nhau. Nỗi đau của một người là nỗi đau của tất cả mọi người. Nếu người Hồi giáo và Cơ Đốc giáo, hay người Ấn Độ giáo và Hồi giáo, người Do Thái và người Palestin nhận ra rằng họ là anh em của nhau, nỗi đau của bên này cũng là nỗi đau của bên kia, thì chiến tranh sẽ kết thúc nhanh chóng.
Nếu chúng ta nhận ra rằng cả chúng ta và các loài sinh vật khác đều chia sẻ một bản nguyên, thì không có sự phân biệt hay sự tách rời, chúng ta sẽ sống hòa hợp với mọi loài và với thiên nhiên. Khi nhận thức được tính đồng nhất, chúng ta sẽ không còn than phiền, trách móc lẫn nhau, sẽ không còn xâm lấn, hủy hoại lẫn nhau. Chỉ với ý thức sáng suốt đó mới giúp cứu vãn được hành tinh xinh đẹp của chúng ta. Là con người, chúng ta vẫn cho rằng ta và thế giới thực vật và động vật là riêng biệt, không liên quan gì đến nhau.
Do đó, đôi khi chúng ta băn khoăn không biết cách đối xử với thiên nhiên như thế nào. Nếu chúng ta nhận ra rằng con người và thiên nhiên không thể tách rời, chúng ta sẽ biết cách đối xử với thiên nhiên như với chính bản thân mình, với sự cẩn thận và yêu thương, không có sự bạo lực.
Do đó, nếu chúng ta không muốn tổn thương bản thân, thì không nên tổn thương thiên nhiên, vì tổn thương thiên nhiên cũng là tổn thương bản thân và ngược lại. Chúng ta không nhận ra rằng khi gây tổn thương cho người khác cũng đồng nghĩa với việc tổn thương chính mình. Vì vụt về của mình, chúng ta đã khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, và chúng ta cướp đi quyền sống của bao nhiêu đồng loại.
Những sự áp bức và bất công xã hội đã tạo ra sự phân biệt lớn giữa người giàu và người nghèo, và chúng ta tiếp tục dung túng những tệ nạn xã hội, thậm chí làm leo thang chiến tranh mà không nhận ra rằng nỗi đau của con người là nỗi đau chung của tất cả những thành viên trong gia đình nhân loại. Trong khi nhiều người phải chịu đựng nỗi đau từ chiến tranh, từ đói khát, chúng ta vẫn mê hoặc bởi những ảo tưởng về tiền bạc, tưởng rằng có thể tìm được một nơi an toàn cho bản thân.
Chúng ta cần nhận thức rằng số phận của mỗi cá nhân ảnh hưởng đến số phận chung của toàn bộ nhân loại. Nếu chúng ta muốn sống hạnh phúc và yên bình, chúng ta cũng cần giúp cho những loài khác sống hạnh phúc và yên bình. Một xã hội trong đó chúng ta phải sử dụng bạo lực và khai thác lẫn nhau để tồn tại không phải là một xã hội lành mạnh. Để có một xã hội lành mạnh, mọi người phải có quyền lợi bình đẳng về giáo dục, công việc, có đủ thức ăn, chỗ ở, không khí và nước sạch. Họ phải có quyền tự do và di chuyển và được sống ở bất kỳ đâu.
Con người là một phần của thiên nhiên, chúng ta cần nhận ra điều này trước khi tạo ra một cuộc sống hài hòa giữa con người với nhau. Nếu ta vẫn giữ trong lòng tâm độc ác, muốn phân chia và gây hại, thì ta sẽ phá vỡ sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên. Chúng ta cần có những đạo luật từ bi giúp chúng ta hành xử nhẹ nhàng với chính bản thân mình và với thiên nhiên, từ đó chúng ta có thể chữa lành những vết thương và kết thúc sự tàn ác đối với con người và thiên nhiên.
Chúng ta cần học sống hòa mình với thiên nhiên, bởi vì chúng ta là một phần của nó. Thiên nhiên có thể cực kỳ khắc nghiệt, gây ra nhiều tổn thất cho chúng ta. Nhưng chúng ta phải đối xử với thiên nhiên như với bản thân mình. Nếu chúng ta cố gắng kiểm soát thiên nhiên, nó sẽ phản kháng.
Chúng ta phải là bạn chân thành của thiên nhiên để biết cách tận dụng những điều kiện thuận lợi của nó để xây dựng một môi trường sống hài hòa. Điều này đòi hỏi hiểu biết đúng đắn về thiên nhiên. Cơn bão, hạn hán, lũ lụt, núi lửa, sự sinh sôi của loài sâu bọ độc, tất cả đều gây tổn thương cho cuộc sống.
Chúng ta có thể dễ dàng ngăn chặn những tai họa này nếu chúng ta tìm hiểu về địa chất của vùng đất từ đầu. Bằng cách nắm vững tình trạng địa chất, chúng ta có thể đề xuất các phương án phòng ngừa thay vì cố gắng kiểm soát thiên nhiên bằng cách xây đập, phá rừng, và các biện pháp khác gây hại môi trường.
Vì mong muốn kiểm soát thiên nhiên, chúng ta đã sử dụng quá nhiều hóa chất, gây ra tổn thương cho nhiều loài côn trùng và chim chóc, làm xáo trộn cuộc sống tự nhiên. Phát triển kinh tế gây ô nhiễm môi trường, làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, phá hủy môi trường sống của nhiều loài sinh vật. Phát triển kinh tế như vậy chỉ mang lại lợi ích cho một số ít người, nhưng thực tế lại đang phá hủy cuộc sống thiên nhiên.
Do đó, con người, xã hội và thiên nhiên đều trở nên bất bình thường. Chúng ta phải làm gì để khôi phục sự cân bằng? Bắt đầu từ đâu để chữa lành? Bắt đầu từ mỗi cá nhân, từ xã hội hay từ thiên nhiên? Chúng ta cần phải chữa trị đồng thời ở cả ba lĩnh vực. Nhiều ngành chỉ quan tâm đến lĩnh vực của họ. Các nhà chính trị nghĩ rằng một xã hội ổn định là cần thiết để bảo vệ con người và thiên nhiên, vì vậy họ khuyến khích mọi người tham gia vào cuộc đấu tranh để thay đổi cơ chế chính trị.
Các tu sĩ Phật giáo giống như các chuyên gia tâm lý trị liệu nhìn nhận vấn đề từ góc độ tâm lý. Mục đích của thiền là giúp ta tìm lại sự cân bằng trong cuộc sống. Thiền tập trong Phật giáo nhằm điều hòa thân tâm, thiền hơi giúp làm dịu lòng.
Tương tự như các phương pháp chữa bệnh khác, việc điều trị bệnh nhân trong một môi trường thuận lợi cho việc phục hồi sức khỏe. Thường, các bác sĩ tâm lý trị liệu dành nhiều thời gian để quan sát bệnh nhân, sau đó đưa ra những lời khuyên phù hợp.
Cũng có các bác sĩ thực hành như các tu sĩ, họ biết quan sát chính mình và nhận biết để vượt qua những nỗi sợ hãi, tức giận và tuyệt vọng trong tâm hồn. Phần lớn các bác sĩ khác thường cho rằng họ không gặp vấn đề tâm lý nào. Ngược lại, tu sĩ luôn nhận ra rằng, là con người, họ dễ bị sợ hãi, lo lắng chi phối, đặc biệt là bị ảnh hưởng bởi các căn bệnh tinh thần của thời đại hiện đại.
Những người tu theo Phật giáo tin vào sự kết nối sâu sắc giữa mọi cá nhân trong xã hội và môi trường sống, vì vậy khi họ hồi phục, xã hội và môi trường sống cũng hồi phục, giúp họ vượt qua những lo lắng trong lòng. Họ hiểu rằng để xã hội và môi trường sống trở lại lành mạnh, mỗi người phải bắt đầu từ bên trong để thay đổi. Để làm điều này, không có nghĩa là phải thích ứng với điều kiện sống mới của thời đại hiện đại.
Bởi vì cuộc sống hiện đại không lành mạnh, việc thích nghi với nó chỉ làm tăng sự bệnh hoạn. Những người tìm đến các bác sĩ tâm lý trị liệu thường là nạn nhân của cuộc sống hiện đại. Cuộc sống này chỉ làm cho con người trở nên xa cách, và gia đình nhân loại bị phân tán.
Cách tốt nhất là quay về sống ở nông thôn, nơi mà bạn có thể làm đất, trồng cây, tạo ra hoa tươi, giặt quần áo bên bờ sông, sống một cách đơn giản như hàng triệu nông dân trên thế giới. Để việc điều trị có hiệu quả, ta cần phải thay đổi môi trường sống của mình. Thay đổi cơ cấu chính trị không phải là phương pháp duy nhất.
Việc giải tỏa căng thẳng bằng cách tiêu thụ không kiểm soát không giải quyết được vấn đề. Bởi vì nguyên nhân của mọi tâm bệnh ngày nay xuất phát từ sự phát triển quá mức của kinh tế, dẫn đến nhiều tệ nạn xã hội như ô nhiễm môi trường, tiếng ồn nhiều, bạo lực lan rộng, và áp lực thời gian. Để chấm dứt điều này, ta cần phải phòng ngừa bệnh. Khi hiểu trách nhiệm của mình đối với nhân loại, ta biết cách giữ cho tinh thần luôn khỏe mạnh.
Thực hiện điều đó không chỉ giúp chúng ta mà còn giúp người khác tránh khỏi bệnh tâm thần. Dù ta là ai, thầy tu, giáo viên, bác sĩ, nghệ sĩ, thợ mộc, hay chính trị gia, chúng ta đều là con người. Nếu chúng ta không áp dụng những gì chúng ta giảng dạy vào cuộc sống hàng ngày, chúng ta cũng sẽ mắc phải những vấn đề tâm thần như người khác. Nếu tiếp tục sống theo cách hiện tại, sẽ có một ngày chúng ta cũng trở thành nạn nhân của lối sống vị kỷ, đầy lo âu và sợ hãi.
Nguồn: http://thaihabooks.com/
