Bài viết này là một bản tóm tắt từ bài phát biểu của tác giả truyện tranh nổi tiếng Neil Gaiman tại sự kiện đặc biệt của Reading Agency gần đây.
Khi tôi ở New York, mọi người từng nói về việc xây dựng nhà tù tư nhân. Ở Hoa Kỳ, đây là một ngành công nghiệp đang phát triển và các công ty xây dựng nhà tù cần một kế hoạch cho tương lai. Họ cần biết trong 15 năm tới sẽ có bao nhiêu tù nhân, cần bao nhiêu buồng giam cho một số lượng lớn con người như vậy. Cuối cùng, họ thực hiện một phép tính đơn giản, đó là nhìn vào số lượng thiếu niên từ 10 đến 11 tuổi không biết đọc.
Chúng ta không thể khẳng định rằng trong cộng đồng đọc không có tội ác nào. Nhưng ít nhất có một liên kết cho câu trả lời của vấn đề này. Đó là cộng đồng đọc, họ đọc những tác phẩm hư cấu (fiction).
Một trong những cách đơn giản nhất để dạy con cháu thói quen đọc sách là chỉ cho họ thấy niềm vui của việc đọc sách. Điều này có nghĩa là phải tìm ra những cuốn sách mà họ thực sự yêu thích, đưa chúng đến với trẻ nhỏ và để họ được tự do chọn sách theo ý thích của mình. Các bậc cha mẹ thường mang theo một số định kiến về một số loại sách. Họ cho rằng chúng không có ích cho tương lai của trẻ nhỏ.
Tuy nhiên, không có quyển sách nào là xấu. Cũng không có tác giả nào không phù hợp với trẻ nhỏ. Trẻ con rất thông minh, họ biết mình thích gì theo bản năng và con người nhất. Họ biết cách tìm kiếm một câu chuyện mà họ yêu thích và đắm chìm vào đó. Họ muốn đọc và sẽ tự mình tìm kiếm điều đó. Trẻ con khác biệt hoàn toàn so với người lớn bởi họ không bị ràng buộc bởi những quy tắc phức tạp của xã hội. Không có ý tưởng nào là cũ và lỗi thời, với trẻ nhỏ thì tất cả đều mới. Đó là lần đầu tiên họ nghe câu chuyện đó. Đừng ép buộc chuyện đọc sách lên con trẻ. Đơn giản là vì mỗi người có sở thích riêng.
Việc đọc sách fiction giúp chúng ta phát triển khả năng cảm thông bằng cách tạo ra những trải nghiệm tưởng tượng, khiến chúng ta thấu hiểu hơn về thế giới và về bản thân.
Vào năm 2007, tôi ở Trung Quốc và tự hỏi tại sao các tác phẩm khoa học viễn tưởng trở thành một phần của lịch sử Trung Quốc. Người bạn của tôi cho rằng người Trung Quốc đã nhận ra giá trị của sự sáng tạo qua việc học hỏi từ các tác phẩm này.
Có những lời chỉ trích về tác phẩm khoa học viễn tưởng, tuy nhiên việc đọc những tác phẩm này không chỉ giúp con người thư giãn mà còn mang lại cho họ những kiến thức và giải pháp cho cuộc sống thực tế.
Trích từ JRR Tolkien: “Những kẻ duy nhất muốn ngăn cản người khác chạy trốn chỉ có những gã cai ngục”.
Để khuyến khích việc đọc sách ở trẻ nhỏ, chúng ta cần tạo điều kiện cho họ tiếp cận sách và khám phá sở thích của mình từ sớm.
Khi tôi còn nhỏ, tôi thường đến thư viện để tìm những cuốn sách về ma quỷ, phép thuật, ma cà rồng và các kỳ quan. Việc này đã giúp tôi phát triển đam mê đọc sách từ khi còn rất trẻ.
Những người làm thủ thư ở đó đam mê sách và luôn sẵn lòng chia sẻ kiến thức với tôi, giúp tôi phát triển đam mê đọc sách từ khi còn nhỏ.
Thư viện là nơi tự do, nơi mọi người có quyền tiếp cận thông tin và học hỏi mọi thứ mình muốn.
Tôi lo rằng trong thế kỷ 21, mọi người hiểu sai giá trị của thư viện, xem chúng chỉ là nơi lưu trữ sách, không hiểu rằng chúng còn là nơi lưu trữ kiến thức và tự do tư tưởng.
Thông tin là vô giá và thư viện là nơi tìm kiếm thông tin. Sách chỉ là một phần nhỏ của kho kiến thức mà chúng ta có.
Sách giấy vẫn giữ vai trò quan trọng trong thế giới số hóa hiện nay. Chúng là những tài sản bền vững, mang lại cảm giác đặc biệt khi đọc và nên được bảo tồn trong các thư viện.
Thư viện là nơi mọi người có quyền tiếp cận thông tin một cách bình đẳng, giống như quyền tiếp cận thông tin về sức khỏe của mỗi người.
Theo thống kê, Anh Quốc là quốc gia duy nhất có tỷ lệ dân già đọc sách cao hơn so với các nhóm tuổi khác. Điều này ngụ ý rằng ngày nay, thế hệ sau không đọc nhiều như thế hệ trước.
Chúng ta có trách nhiệm dạy trẻ em yêu thích đọc sách để xây dựng tương lai tốt đẹp hơn. Điều này là trách nhiệm của tất cả chúng ta - độc giả, tác giả và công dân.
Chúng ta nên đọc để tận hưởng niềm vui cá nhân, để luôn học hỏi và phát triển trí tưởng tượng. Đồng thời, chúng ta cũng cần chứng minh cho mọi người thấy rằng việc đọc thật sự có ích.
Chúng ta cần hỗ trợ sự phát triển của các thư viện và chống lại việc đóng cửa chúng. Nếu không trân trọng thư viện, chúng ta cũng không trân trọng kiến thức và văn hóa. Điều này góp phần làm mờ giọng nói của quá khứ và hủy hoại tương lai.
Chúng ta phải kể chuyện cho trẻ em nghe, bất kể chúng ta có chán chường đến đâu. Việc này vô cùng quan trọng, kể cả khi chúng đã biết đọc.
Những câu chuyện phải là sự thật, dù chúng xoay quanh thế giới tưởng tượng. Bởi sự thật không chỉ là những gì xảy ra, mà còn là những gì nói về bản chất con người. Viết fiction không phải là viết những câu chuyện nhàm chán, mà là góp phần xây dựng tương lai của thế hệ mai sau.
Cha mẹ không nên áp đặt quá nhiều lên con cái. Hãy khuyến khích chúng mơ mộng và tin rằng thế giới có thể thay đổi.
Theo Albert Einstein, việc kể chuyện cổ tích giúp trẻ em thông minh hơn. Hãy đọc cho con bạn nghe nhiều chuyện cổ tích để phát triển trí tuệ của chúng.
(Lược dịch từ bài viết trên The Guardian)
Nguồn: https://gacsach.com