Cuộc thi Giải Đề Kinh tế và Pháp luật lớp 11, Bài 18 Kết nối tri thức giúp học sinh lớp 11 hiểu rõ hơn về hậu quả của việc vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Đồng thời, cung cấp tài liệu gợi ý để so sánh và củng cố kiến thức.
Luyện tập Bài 18 Giáo dục Kinh tế và Pháp luật lớp 11
Câu hỏi 1
Hãy nêu đúng hay sai các ý kiến sau và giải thích tại sao?
a. Pháp luật đảm bảo quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của người dân không chỉ khi họ ở tại nhà riêng mà còn ở bất kỳ nơi đâu họ có quyền pháp lý.
b. Không được tự ý vào chỗ ở của người khác để khám xét mà phải tuân thủ quy trình pháp lý, có quyết định của cơ quan có thẩm quyền mới được thực hiện.
c. Việc khám phá chỗ ở phải có sự thực thi của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và tuân thủ đúng quy định pháp luật.
d. Cơ quan nhà nước không phải là người duy nhất thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Mọi cá nhân, tổ chức đều có trách nhiệm thực hiện và tôn trọng quyền này.
Gợi ý đáp án
a. Không chính xác, vì pháp luật đảm bảo quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân không chỉ ở nhà mà còn ở các địa điểm hợp pháp khác như tàu, thuyền, và các phương tiện dùng để sinh sống của gia đình hoặc cá nhân.
b. Không chính xác, vì tự ý vào nhà của người khác để khám xét mà không có sự đồng ý của chủ nhà là vi phạm pháp luật. Nếu thực hiện như vậy, sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
c. Đúng, vì pháp luật quy định chỉ những người có thẩm quyền thuộc các cơ quan chức năng mới được ra lệnh khám xét chỗ ở của công dân (Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2021).
d. Không chính xác, vì việc thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân là trách nhiệm của cả Nhà nước và xã hội.
Câu 2
Các đối tượng sau đã thực hiện đúng hay vi phạm quyền bất khả xâm phạm chỗ ở của công dân? Tại sao?
a. K làm chắn cửa nhà ông Y khi đỗ xe ô tô trước cửa, khiến nhà không thể mở cửa ra ngoài.
b. A mở cửa nhà người khác để nhặt quả bóng mình làm rơi là hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm chỗ ở của công dân.
c. Ông T khóa cửa phòng trọ và không cho T vào vì chậm đóng tiền thuê nhà, hành vi này có thể vi phạm quyền bất khả xâm phạm chỗ ở của công dân.
d. Một nhóm bảo vệ chung cư cùng với một số cư dân đã phá cửa căn hộ để cứu hai em bé đang leo trèo trên lan can ban công xuống trong khi người lớn đi vắng.
Gợi ý đáp án
a. Hành vi của K không vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân mà chỉ vi phạm quy định của Luật Giao thông đường bộ. Người dân chỉ có quyền đối với phần diện tích đất theo ranh giới của nhà mình, còn hành lang đường, vỉa hè, lòng đường là tài sản công cộng do Nhà nước quản lý. Do đó, hành vi đỗ xe khiến người nhà ông Y không thể mở cửa đi ra ngoài của K không vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. (Khi K cố tình đỗ xe để ngăn cản, cấm gia đình ông Y vào nhà thì mới vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân.)
b. Hành vi của A đã vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Hành vi của A chưa được sự đồng ý của chủ nhà nên đó là sự xâm nhập trái phép chỗ ở của người khác, vi phạm quy định của pháp luật.
c. Hành vi của ông T là vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Phòng trọ cũng là chỗ ở hợp pháp của công dân, được pháp luật thừa nhận. Khi người thuê trọ đã trả tiền để thuê phòng thì đây là chỗ ở hợp pháp của họ. Người cho thuê nhà không được tự ý ngăn cản họ vào nhà (trừ trường hợp có lí do hợp lí, ví dụ trước đó hai bên đã có điều khoản thỏa thuận trong hợp đồng thuê nhà là nếu người thuê trọ chậm đóng tiền nhà trong thời gian bao lâu thì chủ nhà được phép khoá cửa phòng trọ, không cho người thuê trọ vào nhà ở).
d. Trong tình huống khẩn cấp, bảo vệ cùng một số cư dân chung cư không vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Việc cứu hai em bé đang leo trèo trên lan can ban công xuống là biện pháp cần thiết để bảo vệ mạng sống của họ. Đồng thời, với việc người lớn trong nhà đều đi vắng, không thể liên hệ trực tiếp để xin phép nên không thể trì hoãn hành động cứu giúp.
Câu 3
Em hãy đọc các tình huống dưới đây và trả lời câu hỏi:
Gợi ý đáp án
a. Hành vi trèo tường vào nhà ông B để tìm tên cướp của anh X và anh Y là vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Anh X và anh Y chỉ nghi ngờ mà không có bằng chứng cụ thể về việc tên cướp đã trèo tường vào nhà ông B. Đồng thời, việc này chưa được sự đồng ý của ông B nên là hành động xâm nhập trái phép, vi phạm quy định của pháp luật.
b. Hành vi của T vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. T không thông báo và không nhận được sự đồng ý của chủ nhà, tự ý lấy chìa khoá để mở cửa vào nhà là xâm nhập trái phép, vi phạm luật pháp.
Câu 4
Em hãy giải quyết các tình huống sau đây:
a. C và bà nội đang chuẩn bị ăn tối thì có hai người mặc đồ công an đến bấm chuông và yêu cầu mở cửa để khám xét vì nghi ngờ nhà đang có chất cấm. Bà nội C giải thích và gọi C ra mở cửa. C băn khoăn và quyết định tìm cách trì hoãn, gọi điện cho anh trai để xin ý kiến.
Anh trai C, trong trường hợp này, em sẽ tư vấn C nên làm thế nào để tuân thủ đúng quy định pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân?
b. K và bạn vô tình làm rơi quyển truyện xuống ban công nhà tầng dưới nên vội vàng chạy xuống để xin lại. Xuống đến nơi, K thấy cửa nhà hàng xóm chỉ khép hở nhưng gọi không thấy ai trả lời. Người bạn thấy vậy liền bảo K cứ mở cửa vào lấy quyển truyện, mình chỉ nhặt đồ của mình làm rơi nên sẽ không sao.
Nếu là K trong trường hợp này, em sẽ làm thế nào để thực hiện đúng quy định của pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân?
Gợi ý đáp án
a. C trấn an bà nội, từ chối mở cửa, yêu cầu hai người xuất trình thẻ công an và quyết định khám nhà. Nếu họ có giấy tờ đầy đủ thì yêu cầu họ gọi đại diện chính quyền đến rồi mới đồng ý cho khám nhà. Nếu không xuất trình được giấy tờ thì liên hệ công an hoặc chính quyền địa phương hoặc người lớn đáng tin cậy nhờ hỗ trợ.
b. K và bạn không đồng ý với ý kiến của bạn, K giải thích cho bạn hiểu việc tự ý vào nhà người khác là không đúng, vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân và có thể dẫn đến những hậu quả không tốt. Hai bạn xin phép chủ nhà rồi mới vào lấy quyền truyện hoặc nhờ chủ nhà tìm hộ.
Vận dụng Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 18
Câu hỏi: Hãy viết một bài luận truyền đạt về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân và chia sẻ với các bạn trong lớp.