Sam Bankman-Fried (SBF) là ai? Làm thế nào SBF và FTX tác động đến thị trường tiền điện tử?

Trong thị trường tiền mã hóa, có nhiều nhân vật nổi tiếng và có ảnh hưởng mạnh mẽ đang hoạt động, như Vitalik Buterin và Changpeng Zhao. Tuy nhiên, hãy cùng tìm hiểu về một cái tên khác đã để lại dấu ấn đáng chú ý trong lĩnh vực này: Sam Bankman-Fried. Bằng cách này, Mytour sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về tầm ảnh hưởng và những thách thức mà ông mang đến thị trường tiền điện tử.

SBF là ai?

SBF là viết tắt của Sam Bankman-Fried, sinh ngày 6/3/1992 tại Quận Santa Clara, California. Ông là một doanh nhân và nhà đầu tư, cũng là người sáng lập của FTX, một trong những sàn giao dịch tiền mã hóa lớn thứ hai trên toàn cầu.

Ngoài ra, ông cũng đã từng là Giám đốc điều hành của Alameda Research, một quỹ đầu tư mạo hiểm nổi tiếng trong thị trường tiền điện tử. SBF đã từng được coi là một trong những tỷ phú trẻ giàu nhất dưới 30 tuổi trên toàn cầu và đứng ở vị trí thứ 32 trong danh sách Forbes 400 của Mỹ vào năm 2021.

Hồ sơ của SBF

Sam Bankman-Fried đã từng là một trong những tỷ phú trẻ nổi bật. Sinh ra tại Stanford, California vào ngày 06/03/1992, Sam là con của hai giáo sư nổi tiếng là Barbara Fried và Joseph Bankman.

Nét đặc biệt trong cuộc sống của Sam đã phát triển từ khi ông mới 14 tuổi. Mẹ của Sam nhận ra con trai của mình có đam mê chân thành đối với chủ nghĩa vị lợi (hiệu quả), tức là làm điều tốt cho nhiều người. Điều này đã định hình quan trọng cho sự nghiệp của SBF.

Khác biệt với phong cách sang trọng của nhiều tỷ phú khác, Sam đã chọn cho mình một lối sống giản dị. Ông ăn chay, thường mặc áo thun và quần short khi đi làm và sống cùng bạn bè trong một căn hộ thuê.

Thú vị hơn nữa, Sam FTX nổi tiếng với thói quen ngủ chỉ 4 giờ mỗi đêm, thường trên chiếc ghế bên bàn làm việc. Ông thường dậy sớm lúc 3 giờ để phục vụ khách hàng và nhà đầu tư và đôi khi ông thức đêm liên tục đến 30 giờ.

Sau khi tốt nghiệp tại Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) từ 2010 đến 2014, Sam Bankman-Fried bắt đầu quan tâm đến lĩnh vực tài chính và khởi nghiệp tại Jane Street Capital, một công ty kinh doanh độc quyền trong lĩnh vực các quỹ ETF quốc tế.

Sam cũng nổi tiếng với tinh thần từ thiện mạnh mẽ. Theo Fortune, ông đã quyên góp đến 35 triệu USD cho các tổ chức từ thiện. FTX, sàn giao dịch do Sam sáng lập, cũng đã thành lập một quỹ từ thiện, dành hơn 11 triệu USD cho các tổ chức như Oxygen for India, Lighthouse Foundation và GiveDirectly - một tổ chức cứu trợ người nghèo.

Điều đáng chú ý là nhiều nhân viên của FTX cũng đã đóng góp thêm 10 triệu đô la. Sam Bankman-Fried đã cam kết quyên góp một phần lớn của tài sản của mình cho các tổ chức từ thiện trên khắp thế giới.

Hành trình xây dựng đế chế của Sam FTX

Hành trình xây dựng đế chế tiền điện tử của Sam Bankman-Fried là một câu chuyện hấp dẫn và đầy thách thức.

Ngay từ cấp hai, Sam đã thể hiện sự thiếu hứng thú đối với việc học và thậm chí cảm thấy rất chán chường. Năm 2010, Sam đã quyết định tham gia MIT bằng cách tung đồng xu. Tại đây, ông sống chung với một nhóm được biết đến là Epsilon Theta (ET), những người sau này trở thành đồng nghiệp của Sam trong lĩnh vực tiền điện tử.

Triết lý thuyết vị lợi, tức là làm điều tốt nhất cho nhiều người, đã hướng dẫn cuộc sống và sự nghiệp của Sam từ khi mới 14 tuổi. Sau khi tốt nghiệp đại học, Sam tham gia thực tập và sau đó làm việc tại Jane Street Capital, một công ty tại Phố Wall. Ông không chỉ xem việc trở thành tỷ phú là yếu tố quyết định thành công, mà còn là khả năng đóng góp cho xã hội, thậm chí quyên góp 1 triệu USD cho Mẹ Teresa.

Sam luôn tuân thủ chiến lược 'kiếm tiền để cho đi' và ông đã quyên góp một phần lớn thu nhập từ Jane Street cho các tổ chức từ thiện.

Vào năm 2017, mặc dù Sam không hiểu rõ về tiền điện tử, ông nhận ra tiềm năng lớn trong lĩnh vực này và thành lập Alameda Research vào tháng 11/2017. Tuy nhiên, công việc đầu tiên của Alameda Research không dễ dàng. Nó bắt đầu bằng việc mua Bitcoin giá rẻ ở Mỹ và bán chúng với giá cao tại Nhật Bản, sau đó chuyển tiền trở lại Mỹ và lặp lại quy trình.

Tuy nhiên, Sam nhanh chóng nhận ra rằng không phải lúc nào mọi thứ cũng suôn sẻ. Các ngân hàng lớn ở Hoa Kỳ không hợp tác với các sàn giao dịch tiền điện tử và các sàn giao dịch tiền điện tử ở Hoa Kỳ cũng có giới hạn về rút tiền hàng ngày, gây khó khăn cho việc kinh doanh chênh lệch giá.

Tuy nhiên, Sam và đội ngũ của ông đã vượt qua những trở ngại này và kiếm được khoảng 20 triệu USD trước khi giá Bitcoin tại Mỹ và Nhật bắt đầu ổn định vào đầu năm 2018.

Vào cuối năm 2018, Sam đã quyết định tự mình tạo ra sàn giao dịch - FTX. Quyết định này đã gây tranh cãi trong công ty Alameda, nhưng Sam đã ở lại Hong Kong và bắt đầu một dự án mới thú vị. FTX đã phát triển nhanh chóng và trở thành một trong những đối thủ mạnh mẽ trong ngành, với khối lượng giao dịch hàng ngày lên tới 13 tỷ USD trong năm 2021 và 2022. Trong khi đó, Alameda Research, với đội ngũ chỉ có khoảng 20 người, đã kiếm được tới 1 triệu USD mỗi ngày trong nhiều năm.

Ngày tàn của FTX

Những nỗ lực đổ bể

'Khôn ba năm dại một giờ' trở thành minh chứng rõ nhất cho sự sụp đổ nhanh chóng của sàn giao dịch tiền điện tử FTX. Sàn này từng đứng thứ hai trên thế giới, nhưng hiện đã mất hết vị thế.

Sau sự phát triển ban đầu, đế chế FTX đã trải qua một sự sụp đổ đáng kinh ngạc. Trong năm 2022, thời kỳ khủng hoảng đã đánh vỡ toàn bộ thị trường tiền điện tử. Dưới sức tác động của những khủng hoảng trước đó, cộng đồng nhà đầu tư đã chứng kiến sự sụp đổ của FTX, một startup từng được định giá 32 tỷ USD. Nhưng tại sao lại xảy ra điều này?

Dưới sự lãnh đạo tài năng của Sam Bankman-Fried (SBF), FTX đã xây dựng uy tín thông qua các thương vụ tài trợ nổi tiếng, bắt đầu từ năm 2021. Họ hợp tác với nhiều đối tác, chủ yếu trong lĩnh vực thể thao, như đội bóng rổ NBA Miami Heat, đội esport Team SoloMid (TSM), cặp đôi Tom Brady và Gisele Bündchen, Liên đoàn Bóng chày Mỹ (MLB), đội đua F1 Mercedes-AMG Petronas, giải đấu Super Bowl,... Tuy nhiên, sau đó, nhiều đối tác đã chấm dứt quan hệ với FTX.

Khác biệt với những tỷ phú tiền điện tử khác, Sam Bankman-Fried nhanh chóng xây dựng mối quan hệ với quan chức và người nổi tiếng, từ Thị trưởng New York Eric Adams, chủ tịch của startup công nghệ lớn thứ hai Mỹ John Collison, đến Orlando Bloom, Katy Perry, cựu Tổng thống Bill Clinton, Thống đốc bang Florida Ron DeSantis và CEO của BlackRock Larry Fink.

Sam cũng tận dụng cơ hội để tham gia vào các cuộc bầu cử Mỹ, trở nên nổi tiếng trên truyền hình và trên các tạp chí lớn.

Nhưng cuối cùng, sự thật đã hé lộ sau khi FTX phá sản. Sam thừa nhận rằng tất cả những gì anh làm chỉ là để tạo dấu ấn và che đậy thực tế. Việc đầu tư vào Quốc hội Mỹ không chỉ để tăng danh tiếng công ty mà còn để kiểm soát báo chí. FTX đã thậm chí chi tiền để ảnh hưởng đến việc thiết lập quy định về tiền điện tử có lợi cho họ.

Sau bê bối này, cuộc sống xa hoa của Sam đã bị tiết lộ. Anh ta đã sử dụng tiền của khách hàng FTX để mua các bất động sản ở Bahamas trị giá ít nhất 300 triệu USD và có vẻ không có bất kỳ tài liệu nào để ghi chép về các giao dịch này.

Điểm 'bùng phát' của sự suy tàn

Tháng 5/2022, thị trường tiền điện tử trải qua biến động, mất 60 tỷ USD sau vụ bê bối LUNA-UST. Đồng thời, Fed tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát. Giá tiền điện tử giảm sâu, gây sa thải trong thị trường. Three Arrows Capital (3AC) cũng vỡ nợ và lan ra nhiều đơn vị khác.

SBF đã cố gắng giải cứu bằng hàng tỷ USD, nhưng không thành công. Alameda Research, quỹ đầu tư có liên quan mật thiết với FTX, cho Voyager vay 500 triệu USD, làm nổ ra vụ vay nợ. Voyager và Celsius sau đó phá sản. Một số người vay tiền từ Alameda đòi trả lại, nhưng công ty không có đủ tiền.

FTX dùng tiền của khách hàng để thanh toán nợ của Alameda, gây thâm hụt lên đến 8-10 tỷ USD. Hành động này vi phạm luật chứng khoán Mỹ.

FTX còn 'in' ra tiền ảo và đi vay để tẩy trắng tiền. Nhưng sự thật đã bị phơi bày.

Trong một tuần, FTX không còn tồn tại. Binance đã thỏa thuận mua lại FTX, gây sốc cho cộng đồng. Tuy nhiên, sau đó Binance đã rút lui khỏi thương vụ do phát hiện vấn đề trong sổ sách của FTX.

FTX phá sản, Sam Bankman-Fried, CEO FTX đã mất toàn bộ tài sản cá nhân và danh hiệu tỷ phú. FTX Nhật Bản ngừng hoạt động, tài sản của FTX bị phong tỏa tại Bahamas. FTX tuyên bố phá sản cho nhiều công ty liên quan và Sam Bankman-Fried bàn giao đế chế cho CEO mới. Đồng thời, FTX bị tấn công và thiệt hại khoảng 500 triệu USD tài sản.

Tác động của sự sụp đổ của FTX đến thị trường tiền mã hóa

Thị trường đảo lộn

Suy thoái thị trường tiền mã hóa: Sự kiện FTX đã đẩy thị trường tiền mã hóa vào tình trạng suy thoái sâu hơn, thanh khoản suy giảm và làm giảm sâu giá trị của các tài sản tiền mã hóa.

Nguy cơ mất tiền của nhà đầu tư: Một số lượng lớn các nhà đầu tư đã gặp khó khăn và đối mặt nguy cơ mất tiền khi bị mắc kẹt trên sàn giao dịch FTX.

Siết chặt quy định: Sự việc này có thể thúc đẩy các nhà lập pháp trên toàn thế giới siết chặt quy định đối với thị trường tiền mã hóa, nhằm bảo vệ người dùng và đảm bảo tính ổn định của thị trường.

Sam FTX phải đối mặt với phiên tòa xét xử vào tháng 10/2023

Các tội danh của SBF

Ban đầu, có tổng cộng 14 cáo buộc, nhưng phiên tòa xét xử Sam Bankman-Fried chỉ tập trung vào 7 tội danh liên quan đến sự sụp đổ của sàn giao dịch FTX. Điều này giảm xuống còn 1 tội danh so với 8 lệnh truy tố khác mà Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) đã đưa ra vào tháng 12/2022. Cụ thể, 7 tội danh này gồm:

1. Âm mưu lừa đảo tiền gửi của khách hàng.
2. Lừa đảo tiền gửi của khách hàng.
3. Âm mưu lừa đảo tiền của chủ nợ.
4. Lừa đảo tiền của chủ nợ.
5. Âm mưu lừa đảo tài sản.
6. Âm mưu lừa đảo chứng khoán.
7. Âm mưu rửa tiền.

Tội danh 'vi phạm quy định quyên góp tài chính' đã bị bác bỏ vào tháng 07/2023 sau khi có thỏa thuận dẫn độ với Bahamas, nơi Bankman-Fried bị trục xuất.

Để hiểu rõ hơn về Sam FTX, bạn có thể đọc thêm tại: 5 điều cần biết trước phiên xử của Sam Bankman-Fried

Sam Bankman-Fried sẽ phải ngồi tù bao lâu?

Theo Bộ Tư pháp, các tội danh mà Sam Bankman-Fried bị buộc tội sẽ đưa nhân vật này vào tình trạng đối mặt với án tù lâu dài.

• Các tội danh âm mưu lừa đảo, gian lận và rửa tiền đều có mức án tối đa là 20 năm tù.
• Trong khi đó, các tội danh âm mưu lừa đảo hàng hóa, âm mưu lừa đảo chứng khoán và âm mưu lừa gạt nước Mỹ có mức án tối đa là 5 năm tù.

Do đó, nếu bị kết tội về tất cả các tội danh mà chính phủ Hoa Kỳ buộc tội, SBF có thể đối mặt với hơn 100 năm tù.

8 Bài học rút ra từ Sam Bankman-Fried

1. Hạn chế đầu tư quá nhiều vào tài sản rủi ro cao: Hạn chế tài sản tiền mã hóa trong danh mục đầu tư dưới 5% tổng tài sản của bạn để tránh rủi ro lớn khi thị trường biến động.

2. Không nên để tài sản quá nhiều trên 1 sàn giao dịch: Không để tài sản của bạn trên cùng 1 sàn giao dịch, nên sử dụng ví non-custodial để lưu trữ bảo vệ tài sản.

3. Thiên tài cũng có thể mắc sai lầm và kẻ xấu luôn có ở mọi nơi: Cả những người thông minh như Sam Bankman-Fried có thể mắc sai lầm. Không chỉ vậy, mà Sam còn đóng vai 'sói đội lốt cừu' trong thị trường crypto khi đã quá tham lam.

4. Đa dạng hóa nguồn thu nhập của bạn: Đa dạng hóa nguồn thu nhập và đầu tư để giảm rủi ro. Tránh đặt toàn bộ trứng vào một rổ.

5. Rễ của Sự Phát Triển: Lợi nhuận tăng đột ngột thường không bền vững. Không nên kỳ vọng lợi nhuận lớn ngay trong thời gian ngắn.

6. Thận Trọng với Sự Hấp Dẫn từ Người Nổi Tiếng: Không nên đặt quá nhiều niềm tin vào lời khuyên từ những người nổi tiếng. Bất kỳ ai, dù là người nổi tiếng, cũng có thể mắc phải sai lầm và đối mặt với hậu quả pháp lý.

7. Thận Trọng khi Tiền Trở Nên Rẻ: Giá tiền rẻ có thể dẫn đến sự tăng giá và tăng rủi ro tài chính. Hãy tránh vay mượn mà không có tài sản đảm bảo đủ.

8. Rủi Ro của Sự Sụp Đổ khi Sử Dụng Đòn Bẩy: Tránh sử dụng quá mức đòn bẩy tài chính trong một thị trường biến động như thị trường tiền điện tử.

Những bài học này có thể áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh, và quan trọng nhất là cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ra quyết định đầu tư hoặc tham gia giao dịch tài chính rủi ro.

Tổng Kết

Qua bài viết trên, Mytour đã giới thiệu về Sam Bankman-Fried, người đã gây 'sóng' trong thị trường tiền điện tử một cách nặng nề. Dù từng là một tỷ phú trẻ nổi tiếng, SBF đã để lại dấu ấn khó phai trong lịch sử thị trường crypto. Dù có những hậu quả nghiêm trọng từ sự sụp đổ của FTX, không thể phủ nhận rằng đó là những bài học quý giá mà các nhà đầu tư tiền điện tử nên rút ra.