Sân vận động

Sân vận động là nơi tổ chức các môn thể thao và huấn luyện cho các vận động viên. Ngoài ra, sân vận động còn tổ chức các buổi biểu diễn âm nhạc và các sự kiện lớn khác.

Sân vận động bao gồm một sân cỏ rộng, được bao quanh bởi đường vòng quanh giữa sân cỏ và khán đài. Phía ngoài là các khu vực khán đài dành cho khán giả, được chia thành hai khu vực: khu khán đài A thường có mái che và khu khán đài B có thể có mái che hoặc không. Hiện nay, có nhiều sân vận động sử dụng cỏ nhân tạo.

Lịch sử của thuật ngữ 'sân vận động'

Từ 'sân vận động' xuất phát từ tiếng Hy Lạp 'stadion' (στάδιον), có nghĩa là 'nơi mà người ta đứng'. Sân vận động cổ xưa nhất từng được biết đến nằm ở Hy Lạp, phía tây Peloponnese, là nơi tổ chức Đại hội Thể thao Olympic cổ đại từ năm 776 TCN. Đầu tiên, Đại hội thể thao chỉ có một môn thi đấu, cuộc chạy nước rút dọc theo chiều dài của sân. Vì thế, chiều dài của sân vận động Olympia hầu như đã được tiêu chuẩn hóa thành một đơn vị đo khoảng cách (khoảng 190 mét). Việc tiêu chuẩn hóa đường chạy theo độ dài trong khoảng 180-200 mét cũng đã được người La Mã tiếp tục thực hiện. Thú vị là khả năng duy trì vận tốc tối đa của một người bị suy giảm sau khi chạy nước rút 200 mét, điều này vẫn đúng trong điền kinh hiện đại. Các sân vận động của Hy Lạp và La Mã cổ đại được tìm thấy ở nhiều thành phố cổ, trong đó có Colosseum hay sân vận động Domitian, đều ở Roma.

Sân vận động hiện đại

Phân loại

Sân vận động mái vòm thường có mái che. Chúng được gọi là 'sân vận động' (stadium) vì kích thước của chúng đủ lớn và thiết kế cho các môn thể thao ngoài trời. (Những sân thiết kế cho môn thể thao trong nhà thì được gọi là nhà thi đấu (arena)). Nhiều sân vận động có mái che một phần và một số sân có sân cỏ có thể di chuyển.

Một sân vận động được gọi là all-seater khi có đủ chỗ ngồi cho tất cả khán giả. Các sân vận động khác được thiết kế để toàn bộ hoặc một phần khán giả có thể đứng xem cuộc thi đấu.

Các sân vận động chuyên dụng (term stadium) được sử dụng cho các môn thể thao như bóng bầu dục và bóng đá.

Kiểu dáng

Các môn thể thao yêu cầu kích thước và hình dạng sân cỏ khác nhau. Nhiều sân vận động được thiết kế dành riêng cho một môn thể thao cụ thể, trong khi một số sân có thể phục vụ nhiều sự kiện thể thao. Các sân vận động xây dựng cho môn bóng đá rất phổ biến. Các sân vận động đa dụng thường kết hợp một sân cỏ bóng đá với đường chạy xung quanh, tuy nhiên cần phải có một số điều chỉnh. Hạn chế lớn nhất của loại sân này là khán đài cần lùi sâu vào so với sân cỏ, đặc biệt là ở hai đầu sân. Các sân vận động nhỏ hơn thường không có khán đài ở đầu sân. Khi có khán đài quanh đường chạy, sân vận động có hình dạng bầu dục. Khi một đầu sân trống không có khán đài, sân vận động có hình dạng móng ngựa. Ba loại hình dạng sân vận động này rất phổ biến.

Ở Bắc Mỹ, nơi mà bóng chày và bóng bầu dục là hai môn thể thao ngoài trời phổ biến nhất, đã xây dựng nhiều sân vận động đa dụng, đặc biệt là trong những năm 1960, và nhiều sân đã thành công rực rỡ.