1. Chủ đề của cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc
Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc nhằm thúc đẩy niềm đam mê đọc sách trong học sinh và sinh viên, đồng thời phát triển thói quen và kỹ năng đọc sách. Cuộc thi mở rộng cho tất cả học sinh và sinh viên trên toàn quốc. Đề thi bao gồm hai câu hỏi, yêu cầu thí sinh chia sẻ về cuốn sách yêu thích và sáng tác một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật để lan tỏa tình yêu đọc sách, nuôi dưỡng tinh thần nhân văn, và khuyến khích trách nhiệm cá nhân, gia đình, xã hội, đồng thời phát huy niềm tự hào dân tộc và tình yêu Tổ quốc.
Cụ thể, câu hỏi trong đề thi Đại sứ Văn hóa đọc 2023 yêu cầu thí sinh sáng tác một tác phẩm văn học như truyện ngắn, thơ, kịch hoặc một tác phẩm nghệ thuật như tranh vẽ. Tác phẩm phải truyền tải thông điệp về tình yêu đọc sách, giá trị nhân văn, và khả năng nâng cao trách nhiệm cá nhân, gia đình, xã hội, cũng như thúc đẩy niềm tự hào dân tộc và tình yêu Tổ quốc.
2. Các tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật lan tỏa tình yêu đọc sách
Sách, một biểu tượng vĩ đại của nền văn minh nhân loại, đã trải qua một hành trình kỳ diệu. Từ những cuốn sách viết trên da cừu và khắc trên thẻ tre, đến những cuốn sách in bằng máy móc hiện đại, sự tiến bộ của nhân loại qua hàng ngàn năm lịch sử thật đáng kinh ngạc. Theo tác giả bài 'Phương pháp đọc nhanh' (trong 'Lịch sử văn hóa tổng hợp 1987-1990'), 'Trong 500 năm qua, ngành in toàn cầu đã xuất bản hơn 300 triệu cuốn sách và sản xuất 600 triệu trang in mỗi năm.' Những con số này thực sự gây ấn tượng.
Sách không chỉ là vật chất, mà là sự thể hiện của trí tuệ con người. Những tác phẩm vĩ đại như Kinh Thánh, Kinh Ko-ran, Kinh Phật, sử thi Ramayana, và các tác phẩm của Khổng Tử, Mạnh Tử, Lão Tử, đã tồn tại hàng ngàn năm và để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng hàng triệu người. Những tác phẩm như 'Sử kí Tư Mã Thiên', 'Chiến tranh và Hòa bình', và các tiểu thuyết lịch sử như 'Tam quốc chí' và 'Đông Chu liệt quốc', cùng với các tác phẩm được vinh danh bằng giải Nobel, đã chiếu sáng nền văn minh nhân loại mãi mãi. Các tác phẩm chữ Hán - Nôm của Đại Việt, như Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Niu-tơn, Anh-xtanh,... sẽ sống mãi trong lòng người.
Như dòng sông từ nguồn chảy mãi, sách cũng vậy. Chúng là sản phẩm tinh thần của tri thức con người, mang đến một nguồn kiến thức phong phú và vô hạn. Sách giúp nâng cao tri thức, mở rộng hiểu biết về tình yêu, lòng căm ghét, và khao khát trong cuộc sống. Đồng thời, sách còn giải trí, kích thích tưởng tượng và mang lại niềm vui. Chúng là tài liệu học tập và tu dưỡng tâm hồn. Do đó, việc trân trọng sách là rất quan trọng, vì sách là kho tàng tri thức quý giá. Lê Quý Đôn, một học giả nổi tiếng thế kỷ XVIII của Việt Nam, là minh chứng cho đam mê học hỏi, bởi ông 'luôn bên cạnh sách suốt cuộc đời.'
Ai cũng mơ ước có sự giàu có và sang trọng, cũng như mở rộng kiến thức. Nghèo đói thường dẫn đến sự xem thường, còn sự dốt nát thì thường bị khinh bỉ. Trong xã hội phong kiến Việt Nam, các sĩ tử luôn đứng đầu trong bốn tầng lớp xã hội: 'Sĩ, nông, công, thương.' Nhân tài là nguồn năng lượng quốc gia. Trong thời đại số hóa hiện nay, giá trị của tri thức, trí tuệ và tài năng ngày càng rõ ràng. Theo Go-rơ-ki: 'Chỉ có kiến thức mới là con đường sống.' Chúng ta không thể sống trong sự thiếu thốn tri thức. Để thành thạo ít nhất một hoặc hai ngoại ngữ và nắm vững khoa học hiện đại, cần đào tạo chuyên sâu, dành thời gian học tập, và tự học. Như Mạnh Tử đã nói, 'rễ của học tập thường đắng, nhưng quả thì ngọt.'
'Chỉ có kiến thức mới là con đường sống.' Sống để sáng tạo và làm chủ công cụ cùng máy móc. Sống trong sự phát triển không ngừng của khoa học và công nghệ. Con đường sống mà Go-rơ-ki nhấn mạnh chính là con đường của sáng tạo, giúp chúng ta đối mặt với cuộc sống vật chất và tinh thần đầy đủ, để có thể kiểm soát bản thân, xã hội và thiên nhiên.
Gần 700 năm trước, Nguyễn Trãi đã viết trong 'Quốc âm thi tập':
'Làm thợ hay thầy cũng cần học,
No đủ ăn mặc nhờ vào sự chăm chỉ.'
(Bảo kính cảnh giới - bài 46)
Yêu thích sách không có nghĩa là trở thành một người chỉ biết cắm mặt vào sách. Đọc sách không nên biến chúng ta thành tù nhân của sách vở, mà cần tiếp thu và cân nhắc thông tin một cách thấu đáo. Theo tinh thần câu 'Học rộng, hỏi kỹ, suy xét cẩn thận, phân biệt sáng suốt, làm việc tận tâm' (Trung dung).
Những người yêu sách là những người coi trọng tri thức, đam mê học hỏi, luôn khao khát vươn lên và góp phần xây dựng một xã hội văn minh.
Trong quá trình hội nhập và hiện đại hóa của đất nước, thế hệ trẻ Việt Nam không chỉ học từ trường lớp, thầy cô, bạn bè, và cuộc sống, mà còn cần tích cực đọc sách. Dù là sách khoa học, kỹ thuật, ngoại ngữ hay văn học, việc tự rèn luyện kiến thức hiện đại là rất quan trọng để đóng góp hiệu quả vào sự phát triển của đất nước.
Mong muốn là mỗi học sinh có một ngăn sách riêng và mỗi gia đình sở hữu một tủ sách đầy đủ. Như câu của úc Trai: 'Gia hữu cầm thư nhi bối lạc.' Đọc sách nên trở thành một thú vui sáng tạo, và tuổi trẻ cần dành ít nhất một hoặc hai giờ mỗi ngày để đọc sách và mở rộng kiến thức.
3. Kế hoạch khuyến khích việc đọc sách
Nếu tôi được chọn làm Đại sứ Văn hóa Đọc sách, tôi sẽ nỗ lực triển khai các biện pháp cụ thể và hiệu quả để thúc đẩy và lan tỏa văn hóa đọc trong môi trường học tập. Tôi sẽ tổ chức quyên góp sách cho các tổ chức từ thiện ở miền trung và miền núi, đồng thời thiết lập các phòng đọc nhỏ để cung cấp sách cho mọi người.
Tôi mơ ước thành lập một câu lạc bộ sách, nơi tôi có thể khuyến khích và kết nối những người yêu sách, đặc biệt là giới trẻ, và đưa sách đến gần hơn với mọi người. Trong môi trường học tập, tôi sẽ thúc đẩy việc tổ chức các hội chợ sách nhỏ, bán sách với giá hợp lý, kết hợp với quyên góp và ủng hộ thư viện trường. Như vậy, tất cả học sinh sẽ có cơ hội đọc nhiều sách hơn và chúng ta có thể chia sẻ những cuốn sách yêu thích với nhau. Đối với những người đam mê sách, tôi dự định tổ chức triển lãm sách, giới thiệu những cuốn sách nổi tiếng, trích dẫn những đoạn văn hay, và chia sẻ thông tin thú vị để kích thích hứng thú học tập. Chúng tôi sẽ thông báo rộng rãi về triển lãm qua website, fan page và thư viện điện tử của trường, tạo ra một không gian đọc sách ý nghĩa. Sự ủng hộ và hỗ trợ từ mọi người là rất quan trọng để thực hiện kế hoạch này.
Tôi muốn mỗi lớp học đều có một tủ sách nhỏ, chứa đồ dùng học tập, dụng cụ thể thao, báo đội, và một số cuốn sách học tập cùng một cuốn từ điển. Tôi sẽ tặng mỗi thành viên trong lớp một cuốn sách để bổ sung vào tủ sách này. Trong một học kỳ hoặc năm học, tất cả học sinh trong lớp sẽ có cơ hội đọc toàn bộ cuốn sách trước khi trả lại cho chủ sở hữu ban đầu. Hoạt động này sẽ tiếp tục với việc đóng góp sách mới. Để khuyến khích việc đọc sách, tôi cũng đề xuất viết đánh giá sách và bài viết trên các trang web của trường. Giáo viên chủ nhiệm có thể thưởng điểm khuyến khích trong các hoạt động lớp hoặc tổ chức thảo luận về nội dung sách. Như vậy, việc đọc sách sẽ trở thành thói quen và niềm vui chung của nhiều học sinh.
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về việc sáng tác tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách. Xin chân thành cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm theo dõi!