Đọc đoạn văn dưới đây, chọn đáp án đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 5) và trả lời các câu hỏi (từ câu 6 đến câu 10):
Câu 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 162 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Phương thức diễn đạt nào được sử dụng chủ yếu trong đoạn trích trên?
A. Biểu cảm và miêu tả
B. Thuyết minh và tranh luận
C. Tự sự và biểu cảm
D. Nghị luận và miêu tả
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung đoạn trích và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Đoạn trích trên sử dụng chủ yếu phương thức diễn đạt: C. Tự sự và biểu cảm
Câu 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 162 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Yếu tố nào làm nổi bật tính chất nhật ký của đoạn trích?
A. Kể lại câu chuyện theo trình tự thời gian
B. Miêu tả cảnh vật theo trình tự không gian hoặc thời gian
C. Ghi chép các sự kiện đã xảy ra trong cuộc sống bằng ngôi kể thứ ba
D. Ghi chép các sự kiện đã trải qua từng ngày, sử dụng ngôi thứ nhất, xưng “mình”
Phương pháp giải:
Đọc lại kiến thức về loại văn bản nhật ký
Lời giải chi tiết:
Yếu tố làm nổi bật tính chất nhật ký của đoạn trích: D. Ghi chép các sự kiện đã trải qua từng ngày, sử dụng ngôi thứ nhất, xưng “mình”
Câu 3
Nội dung đoạn trích kể về điều gì?
A. Công việc mà những chiến sĩ đã thực hiện sau cuộc tấn công của kẻ thù
B. Sự khó khăn, gian khổ trên chiến trường và cảm xúc của tác giả
C. Một ngày chủ nhật yên bình hiếm hoi của một bác sĩ nữ giữa chiến trường
D. Những lá thư từ mặt trận kể về mọi khó khăn, hi sinh trên chiến trường
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung đoạn trích và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Nội dung đoạn trích kể về: C. Một ngày chủ nhật yên bình hiếm hoi của một bác sĩ nữ giữa chiến trường
Câu 4
Trả lời Câu hỏi 4 trang 163 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Câu văn nào sau đây thể hiện suy nghĩ của tác giả về sự hy sinh im lặng?
A. Sinh tử không thể nào mà ghi hết, có lẽ cũng không nên diễn tả hết để làm gì
B. Buổi chiều hôm trước hai chiếc Mo- ran hai thân quần mãi rồi phóng rốc-két xuống…
C. Nhìn những hình ảnh đó, tôi mỉm cười nhưng nước mắt sắp rơi
D. Nếu kẻ thù ném bom, có cách nào khác ngoài việc ngồi trong hầm chờ may mắn?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung đoạn trích và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Câu văn thể hiện suy nghĩ của tác giả về sự hy sinh im lặng là: A. Sinh tử không thể nào mà ghi hết, có lẽ cũng không nên diễn tả hết để làm gì
Câu 5
Trả lời Câu hỏi 5 trang 163 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Ước mơ đắt giá của tác giả trong đoạn nhật kí là gì?
A. Có nhiều người hiểu và cảm thông với nỗi khổ của chiến trường để chia sẻ
B. Sự nhớ nhung, mong ước được an ủi trong tình yêu thương của gia đình
C. Hòa bình trở lại và được trở về bên gia đình
D. Những người trải qua khó khăn này được ủng hộ, đồng cảm
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung phần cuối đoạn trích và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Ước mơ quan trọng của tác giả trong đoạn nhật kí là: C. Hòa bình trở lại và được trở về bên gia đình
Câu 6
Trả lời Câu hỏi 6 trang 163 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn: “Tất cả, tất cả đè nặng trong trái tim mình và tâm tư mình đầy ắp như mặt sông những ngày nước lũ”
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung câu văn và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
- Biện pháp nghệ thuật so sánh: “tâm tư mình” đầy ắp như “mặt sông những ngày nước lũ”
+ Sử dụng yếu tố tự nhiên “mặt sông”, “nước lũ” cụ thể hóa trạng thái tinh thần cảm xúc của con người “trái tim”, “tâm tư”
- Tác dụng:
→ Nổi bật sự nặng nề, đầy ắp và tràn ngập cảm xúc trong bản thân tác giả. Đó là những lo lắng cho tình hình bệnh xá, là sự căng thẳng khi kẻ thù ném bom xuống nơi mặt trận và xen vào đó là niềm nhớ mong, ước mơ được trở về bên gia đình… Tất cả những suy tư ấy đã đè nặng tâm trạng của cô gái Đặng Thùy Trâm.
→ Câu văn trở nên cực kỳ sinh động, tạo ra cảm xúc mạnh mẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về tâm trạng của nhân vật Thùy Trâm trong đoạn trích trên
Câu 7
Trả lời Câu hỏi 7 trang 163 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Câu “Quả thực mình đã không nghĩ gì đến hạnh phúc của tuổi trẻ, không hề mong ước được sống trong một tình yêu sôi nổi, mà lúc này chỉ có tình gia đình, chỉ có ước mong sum họp với gia đình” thể hiện tư tưởng và thái độ gì của tác giả? (Trả lời ngắn từ 3-5 dòng)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ câu văn, so sánh với phần chỉnh sửa toàn bộ văn bản
Chú ý đến các ý 'không hề mong ước', 'chỉ có tình gia đình'
Lời giải chi tiết:
Câu “Quả thực mình đã không nghĩ gì đến hạnh phúc của tuổi trẻ, không hề mong ước được sống trong một tình yêu sôi nổi, mà lúc này chỉ có tình gia đình, chỉ có ước mong sum họp với gia đình” thể hiện tư tưởng và thái độ của tác giả là sự chân thành với những ước mơ cực kỳ giản dị của cô gái Thùy Trâm. Trong không gian chiến trường khắc nghiệt, cô chỉ có một ước mơ nhỏ nhoi - được trở về bên gia đình, sum họp với người thân. Cô không quan tâm đến tình yêu mãnh liệt, điều mà lẽ ra là một hạnh phúc của tuổi trẻ mà ai cũng mong muốn. Đối với cô, hạnh phúc bây giờ chính là được trở về Hà Nội, sum họp bên người thân. Có thể, vì lý tưởng cao cả nhất của cô đặt lên hàng đầu là hy sinh hết mình cho sự nghiệp cách mạng dân tộc, nên những ước mơ của tuổi trẻ đã hoà mình vào trong khát vọng lớn lao, ước mơ của dân tộc.
Câu 8
Trả lời Câu hỏi 8 trang 163 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Người viết đoạn nhật kí trên được miêu tả là một bác sĩ kiên cường, nhiệt huyết với công việc và luôn lo lắng cho tình hình bệnh xá. Thùy Trâm đã hy sinh tuổi trẻ, thanh xuân để thực hiện lý tưởng của mình và luôn mong muốn được trở về bên gia đình. Đó là hình ảnh của một con người có lý tưởng cao, sẵn sàng hy sinh cho đất nước, tổ quốc. Tuy nhiên, cô vẫn giữ được sự nhạy cảm và ước mong bình dị, mong muốn được về bên người thân.
Câu 9
Trả lời Câu hỏi 9 trang 163 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Tính phi hư cấu của nhật kí được thể hiện qua việc ghi chép chính xác những sự kiện có thực và miêu tả đúng các nhân vật. Mỗi sự kiện đều có ngày tháng cụ thể và được ghi lại một cách sinh động. Việc sử dụng tính phi hư cấu giúp tạo ra câu chuyện chân thực, gần gũi với độc giả và bảo đảm tính xác thực trong việc ghi chép cuộc sống hàng ngày của nhân vật.
Câu 10
Trả lời Câu hỏi 10 trang 163 sách giáo khoa Văn lớp 12 Cánh diều
Khi đọc đoạn nhật kí đầy cảm xúc, người đọc không thể không cảm thấy xúc động trước tinh thần hy sinh của nhân vật. Thùy Trâm đã bỏ lại phía sau tuổi trẻ, tình yêu và gia đình để tham gia chiến đấu cho sự độc lập của đất nước. Từ nhật kí này, chúng ta có thể rút ra bài học về sự hy sinh, sự cống hiến và nghị lực vươn lên trước khó khăn trong cuộc sống.
Viết
Trả lời Viết trang 163 SGK Văn 12 Cánh diều
Từ đoạn nhật kí của Đặng Thùy Trâm, suy nghĩ của em về lối sống đẹp trong xã hội hiện nay là phải trân trọng những giá trị nhân văn, sẵn sàng hy sinh và cống hiến cho cộng đồng. Em cảm nhận được tinh thần tự nguyện và trách nhiệm của nhân vật, đó là động lực để thúc đẩy sự phát triển của xã hội. Chúng ta cần học hỏi và áp dụng những phẩm chất đó vào cuộc sống hàng ngày để xây dựng một cộng đồng văn minh, hòa bình và phồn thịnh.