Với việc soạn bài 'Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự' trang 176, 178, 179 trong sách Ngữ văn lớp 9, học sinh sẽ dễ dàng trả lời câu hỏi và soạn văn 9.
Sáng tạo lại nội dung bài 'Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự'
I. Kiến thức cơ bản
1. Đọc văn bản
2.
a, Ba câu đầu đoạn trích kể về hai người tản cư và trao đổi với nhau.
Có dạng của việc trao đổi lời thoại, nhằm vào người mà bạn đang giao tiếp
b, Câu “Hà, nắng ghê quá. Về đi…” không được coi là đối thoại vì không phải là việc nói với chính bản thân, không có ai tham gia vào cuộc trò chuyện của bạn
- Lời nói của phụ nữ tản cư: cha mẹ là những người tiên sư nhà chúng tôi!... mỗi người một nhát! không đối tượng cụ thể, không có phản hồi từ ai
→ Đây được gọi là độc thoại
Độc thoại được thể hiện bằng tiếng nói, với việc dùng dấu gạch đầu dòng “chúng bay ăn miếng cơm hay… nhục nhã thế này!”
c, Câu “Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian… cùng tuổi như thế…”
→ Đây là độc thoại nội tâm
d, Các hình thức của cuộc trò chuyện tạo ra không khí cho văn bản, thể hiện sự giận dữ của những người tản cư với dân làng chợ Dầu, giúp nhân vật tiết lộ nội tâm của họ.
Hình thức độc thoại, đối thoại nội tâm giúp nhà văn mô tả sâu sắc tâm trạng đau đớn, nỗi buồn của ông Hai khi biết làng chợ Dầu đã bị giặc xâm lược.
II. Bài tập
Câu 1 (trang 178 trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 9 tập 1)
- Cuộc trò chuyện xảy ra không bình thường giữa hai vợ chồng ông Hai
- Có ba lần trao đổi lời thoại nhưng chỉ có hai lần đáp lại
+ Lời thoại đầu tiên của bà Hai, ông Hai không đáp lại
+ Các câu nói sau của bà Hai đều bị ông Hai cắt ngắn: gì, tôi biết rồi
→ Qua đoạn hội thoại, độc giả có thể cảm nhận được tâm trạng buồn bã, đau đớn và thất vọng của ông Hai
Câu 2: Viết một đoạn văn theo chủ đề tự chọn sử dụng cả ba hình thức đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
Tôi mới xuất viện sau một tuần nằm viện vì ốm. Trên đường về nhà, trong niềm vui mừng còn xen lẫn nỗi lo lắng. Lo về việc phải bù đắp cho những ngày tháng đã qua. Khi bước vào nhà, em gái tôi, bé Hoa, nhảy ra với niềm hân hoan và nói:
- Anh Hưng ơi! Có chị nào xinh xắn lắm, chị ấy nói với bố là bạn của anh. Mỗi ngày chị ấy đều đến lấy vở về để giúp anh chép bài. Chị ấy còn cho em kẹo nữa kìa!
- Ừ.
Sau đó, không kịp nhìn viên kẹo trên tay em, tôi lao vào phòng học. Tay tôi run run khi mở những tờ giấy trắng. Có phải là Hà không? Thôi, đúng là Hà. Tôi lặng lẽ suy tư. Chính Hà đã âm thầm giúp tôi trong những ngày qua. Những suy nghĩ xấu về Hà dường như đã tan biến. Tại thời điểm này, một cảm xúc khó diễn tả tràn ngập trong tâm trí. Tôi không thể kìm nén được nữa và lên tiếng:
- Hà ơi! Xin cảm ơn bạn rất nhiều nhé!