Buzz
Mytour mời bạn đọc tham khảo bài Soạn văn 8: Thực hành tiếng Việt trang 12, được giới thiệu với bạn đọc.
Các học sinh lớp 8 có thể xem tài liệu để nắm vững thêm kiến thức.
Chuẩn bị bài học từ trang 12 của Thực hành tiếng Việt.
Câu 1. Xác định biện pháp tu từ đảo ngữ được áp dụng trong những trường hợp sau và nêu rõ tác dụng của biện pháp này:
a. Dân ta có lòng yêu nước mãnh liệt.
(Hồ Chí Minh, Tình yêu nước của dân tộc)
b.
Bóng tối của kẻ thù đã tan biến
Trời thu tháng Tám đã rạng sáng.
(Tố Hữu, Ta bước tiếp)
Gợi ý:
a.
- Đảo ngữ: thay đổi vị trí từ “nồng nàn” trong cụm “lòng nồng nàn yêu nước” (cách nói thông thường lòng yêu nước nồng nàn)
- Tác dụng: Nhấn mạnh vào mức độ của lòng yêu nước, làm cho câu văn thêm sinh động, gợi cảm.
b.
- Đảo ngữ: thay đổi vị trí thành phần câu (vị ngữ - đã tan tác, đã sáng lại; chủ ngữ - những bóng thù hắc ám, trời thu tháng Tám.
- Tác dụng: nhấn mạnh vào sự thay đổi, làm cho câu thơ thêm sinh động, gợi cảm.
Câu 2. Đọc lại bài thơ Nam quốc sơn hà và thực hiện các yêu cầu sau
a. Xác định câu hỏi tu từ có trong bài thơ này?
b. Nhận xét hiệu quả của câu hỏi tu từ ấy trong việc thể hiện nội dung của bài thơ.
Gợi ý:
a. Câu hỏi tưởng tượng: Tại sao lũ bay đến xâm phạm? (Tại sao chúng lại bay tới xâm phạm?)
b. Ý nghĩa: Đánh dấu vào sự táo bạo, hành động hung ác của địch khi xâm phạm lãnh thổ nước ta vào thời điểm đó.
Câu 3. Câu hỏi phía dưới có phải là câu hỏi tưởng tượng không? Em đưa ra khẳng định như thế nào?
Có ai, vào một buổi sáng thu, nhìn ra con phố, có thấy những cô gái làng Vòng mang cốm đi bán mà không nghe thấy lòng đầy ắp tình yêu?
(Vũ Bằng, Cốm Vòng)
Gợi ý:
Câu trên đề cập đến câu hỏi tu từ, nhằm thể hiện vẻ đẹp của hình ảnh những cô gái làng Vòng mang cố đi bán, nhấn mạnh sự yêu thương, tôn trọng và tự hào.
Câu 4. Hãy viết một đoạn văn (khoảng bốn đến năm câu) diễn đạt cảm nhận của em về bài thơ Qua Đèo Ngang, trong đó có ít nhất một câu hỏi tu từ. Sau đó, cho biết tác dụng của câu hỏi đó trong việc thể hiện nội dung của đoạn văn.
Gợi ý:
Mẫu 1
Bà Huyện Thanh Quan được biết đến là một nữ thi sĩ nổi tiếng với bài thơ tiêu biểu là “Qua Đèo Ngang”. Bài thơ đã khiến người đọc trải qua nhiều cảm xúc và mang lại giá trị nghệ thuật cao. Tác giả đã mô tả khái niệm về thiên nhiên ở đèo Ngang ngay từ đầu bài thơ. Hình ảnh một người trữ tình bước tới đèo Ngang cũng là lúc “bóng xế tà” - biểu hiện cho sự kết thúc của một ngày, khi mọi thứ trở về nghỉ ngơi. Thiên nhiên ở đèo Ngang đầy sức sống: “Cỏ cây chen đá, lá chen hoa” với từ ngữ “chen” kết hợp với hình ảnh “đá, lá, hoa” rất tinh tế. Và dưới bức tranh tự nhiên đó, con người xuất hiện. Sự đảo ngữ trong “lom khom - tiều vài chú” mô tả hình ảnh vài chú tiều đứng lom khom dưới chân núi. Và “lác đác - chợ mấy nhà” gợi lên hình ảnh vài căn nhà nhỏ xíu, lác đác ven sông. Bà Huyện Thanh Quan có ý muốn nhấn mạnh vào sự nhỏ bé của con người trước vẻ đẹp vĩ đại của thiên nhiên. Tiếp theo, nhà thơ thể hiện tâm trạng của mình khi đứng trước khung cảnh đèo Ngang. Hình ảnh “con quốc quốc” và “cái gia gia” không chỉ là hai loài chim (chim đỗ quyên, chim đa đa) mà còn là biểu tượng cho tình yêu thương quê hương. Câu cuối cùng “Dừng chân đứng lại, trời, non, nước” mô tả hình ảnh nhà thơ đứng một mình tại đèo Ngang, ngắm nhìn xa xôi (bao gồm bầu trời, núi non, dòng sông). Cụm từ “ta với ta” cho thấy nhân vật trữ tình đối diện với bản thân, cô đơn và lẻ loi. Qua Đèo Ngang đã giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về tình yêu quê hương, đất nước của Bà Huyện Thanh Quan.
- Câu hỏi tu từ: Phải chăng Bà Huyện Thanh Quan muốn nhấn mạnh vào sự nhỏ bé của con người trước vẻ đẹp lớn lao của thiên nhiên?
- Tác dụng: Đóng góp vào việc thể hiện suy nghĩ, cảm nhận về nội dung của bài thơ.
Mẫu 2
Trong số các bài thơ của Bà Huyện Thanh Quan, tôi đặc biệt yêu thích bài “Qua đèo Ngang”. Bài thơ đã gợi cho tôi nhiều cảm xúc và ấn tượng sâu sắc. Khi tác giả bước vào đèo Ngang cũng là lúc “bóng xế tà” - biểu hiện cho sự kết thúc của một ngày. Thiên nhiên ở đèo Ngang tràn đầy sức sống: “Cỏ cây chen đá, lá chen hoa” với từ ngữ “chen” kết hợp với hình ảnh “đá, lá, hoa” rất tinh tế. Mặc dù chỉ với vài đường vẽ, khung cảnh của đèo Ngang vẫn hiện ra rõ nét và sinh động. Dưới bức tranh tự nhiên ấy, con người lại xuất hiện. Sự đảo ngữ trong “lom khom - tiều vài chú” mô tả hình ảnh vài chú tiều đứng lom khom dưới chân núi. Và “lác đác - chợ mấy nhà” gợi lên hình ảnh vài căn nhà nhỏ xíu, lác đác ven sông. Tại đây, nhà thơ muốn nhấn mạnh vào sự nhỏ bé của con người trước sự vĩ đại của thiên nhiên. Sau đó, nhà thơ thể hiện tâm trạng khi đứng trước khung cảnh đèo Ngang. Hình ảnh “con quốc quốc” và “cái gia gia” không chỉ là hai loài chim (chim đỗ quyên, chim đa đa) mà còn là biểu tượng cho tình yêu thương quê hương. Câu thơ “Dừng chân đứng lại, trời, non, nước” mô tả hình ảnh nhà thơ một mình đứng tại đèo Ngang, ngắm nhìn xa xôi (bao gồm bầu trời, núi non, dòng sông). Sự cô đơn của nhà thơ: “một mảnh tình riêng” - tình cảm riêng tư của nhà thơ không có ai để chia sẻ. Cụm từ “ta với ta” ở đây chỉ nhà thơ, khi đó bà chỉ còn một mình đối diện với bản thân, cô đơn và lẻ loi. Qua Đèo Ngang đã giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về tình yêu quê hương, đất nước của Bà Huyện Thanh Quan.
- Câu hỏi tưởng tượng: Tiếng kêu “quốc quốc”, “đa đa” có phải là biểu hiện của nỗi nhớ thương quê hương, đất nước không?
- Tác dụng: Xác nhận ý nghĩa của cụm từ “quốc quốc”, “đa đa”
