
Chính tôi cũng không thể tin được rằng một ngày nào đó, lịch sử của loài người sẽ được tiếp cận một cách gần gũi như vậy. Chắc chắn bạn cũng sẽ đồng ý với tôi rằng, sự quan tâm đến Sapiens – Lược sử loài người vẫn tiếp tục tăng lên dù đã 5 năm kể từ khi xuất bản với hơn 16 triệu bản trên toàn thế giới. Và không chỉ dừng lại ở đó, việc chuyển thể thành truyện tranh cũng là một bước ngoặt lớn. Tôi muốn gửi lời cảm ơn đến tác giả Yuval Noah Harari, các họa sĩ và biên tập viên đã làm nên thành công này.
Sapiens phiên bản sách chữ, được chia thành bốn phần, tuân theo trục thời gian tuyến tính: Cách mạng nhận thức, Cách mạng nông nghiệp, Sự thống nhất của loài người và Cuộc cách mạng khoa học. Cuốn truyện tranh này đại diện cho phần đầu tiên của Cách mạng nhận thức. Trong tập đầu tiên của bản chuyển thể này, nhà sử học Yuval Harari kể câu chuyện về hành trình tiến hóa của loài người, khám phá những cách thức mà sinh học và lịch sử đã xác định chúng ta và nâng cao hiểu biết về ý nghĩa của việc trở thành “Human”. Từ việc xem xét vai trò của con người trong hệ sinh thái toàn cầu đến việc lập biểu đồ sự trỗi dậy của các đế chế, Sapiens thách thức chúng ta xem xét lại những niềm tin đã được chấp nhận, kết nối những thành tựu trong quá khứ với tương lai.
Tác giả Harari đã đảm nhiệm một thách thức gây choáng ngợp với nhiều người: “chưng cất” 70.000 năm lịch sử, trải rộng khắp các lĩnh vực sinh học, vật lý, các ngành khoa học xã hội và nhân văn. Trong cuốn sách này, bạn sẽ theo chân người hướng dẫn Harari, cùng một loạt các nhân vật như cô cháu gái Zoe, giáo sư Saraswati, bên cạnh các nhân vật xuyên không như: Bill tiền sử, tiến sĩ hư cấu và thám tư Lopes, bạn sẽ được leo lên cỗ máy thời gian ngược dòng về quá khứ. Nhà sử học Harari lật tẩy mọi thông tin khoa học sai lệch, mọi bí ẩn chưa có minh chứng, đích đến cuối cùng trên hành trình sâu rộng này là lí giải cho độc giả vì sao một loài vượn bình thường đã vượt muôn loài để thống trị Trái Đất, có khả năng phân tách nguyên tử, bay lên Mặt Trăng và thao túng mã di truyền của sự sống.
Như chúng ta có thể thấy, lịch sử được miêu tả qua những câu chuyện kể cùng hình vẽ sinh động luôn cuốn hút hơn so với những ghi chép và tài liệu nghiên cứu khô khan. Với 245 trang truyện, Harari kỳ vọng hướng tới độc giả từ 13 tuổi trở lên, độ tuổi đã đủ tò mò và nhận thức về lịch sử nhân loại. Chính vì thế, cách dẫn dắt câu chuyện đã được đổi mới hoàn toàn, nhiều nhân vật được xuất hiện, nhiều tình huống được đặt ra, nhằm khéo léo truyền đạt những thông tin tưởng chừng đơn điệu. Một trong những điểm thành công của cuốn sách này có lẽ không chỉ ở nội dung, mà chính là việc tác giả có thể tổng hợp rất nhiều nội dung hay ho vào một cuốn sách, có cốt truyện, có nhân vật, có yếu tố hài hước, có yếu tố bí ẩn.
Cuốn sách được trình bày theo mô tuýp truyện tranh truyền thống, sự kết hợp màu sắc tương đối hài hòa và dễ chịu cho mắt. Tôi không thể không liên tưởng tới phong cách vẽ tranh của một họa sĩ nổi tiếng với bộ “Lịch sử vũ trụ” – Larry Gonick. Ở đó có một điểm chung, là đều giới thiệu những chủ đề dễ gây nhàm chán một cách thú vị.
Vẫn là cách kết nối tài tình các sự kiện và nhân vật, một góc nhìn tuyệt vời về lịch sử nhân loại ta từng gặp ở “người anh lớn” của Sapiens, nhưng ở phiên bản này độc giả sẽ như lạc vào thế giới siêu anh hùng với cốt truyện chặt chẽ. Đây cũng là sự lựa chọn khởi đầu tuyệt vời cho thế hệ trẻ tìm hiểu về lịch sử nhân loại. Những câu hỏi mà ai ai cũng từng truy vấn chính mình, thắc mắc với người lớn như:
“Tại sao lại có chiến tranh”
“Tại sao chúng ta lại ăn thức ăn chín”
“Tổ tiên của chúng ta là ai”
“Tại sao tiền lại trở thành đơn vị trao đổi hàng hóa”
“Tại sao loài người lại thống trị muôn loài”
………..
Tất cả sẽ được xâu chuỗi và lí giải lại một cách tổng quan và sơ khai nhất. Bạn càng đọc, sẽ như càng bị cuốn vào trong một bộ phim trinh thám mà nhân vật chính là Homo Sapiens, chính mắt được chứng kiến sự bóc tách kì diệu cho tới ngày nay. Nếu bạn hỏi tôi, vậy kiến thức trong phiên bản này còn nặng không, thì tôi vẫn phải trả lời là có. Nhưng nếu so với phiên bản đầu tiên, nó hoàn hảo hơn, về mặt tinh thần, bộ não của chúng ta sẽ không phải vật lộn để tư duy.
Tôi không dám chắc cuốn sách này sẽ làm hài lòng tất cả mọi người, nhưng tôi dám chắc đây là cuốn sách tất cả mọi người đều nên đọc. Có một vài điểm chưa thực sự phù hợp với trẻ em (tình dục), cũng không thực sự dễ dàng đón nhận bởi những người có đức tin (quan điểm tôn giáo mạnh mẽ). Nhưng điều này chắc chắn sẽ không trở thành rào cản lớn, tôi cho là vậy. Bởi lịch sử luôn luôn là những câu chuyện nên được kể lại một cách chân thực nhất.
Chúng ta hoàn toàn có thể mong đợi cho những sáng tạo phía trước, phần 2, 3, 4 thậm chí là phiên bản truyện tranh cho “Homo Deus” – cuốn sách thứ hai của Harari viết về tương lai nhân loại. Nhưng tôi cam đoan rằng, bạn sẽ không thể chờ đợi quá lâu.