1. Khi nào cần phẫu thuật cắt amidan?
Cắt amidan là một phẫu thuật phổ biến, có thể thực hiện để loại bỏ toàn bộ hoặc một phần amidan để điều trị viêm amidan. Dưới đây là một số trường hợp có thể cần thiết:
Viêm amidan cấp tính hoặc mạn tính
Viêm amidan có thể phát triển ở hai dạng chính: cấp tính và mạn tính. Viêm amidan cấp tính thường xuyên tái phát từ 5 đến 6 lần trong một năm hoặc gây ra các biến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang hoặc các biến chứng nghiêm trọng hơn như thấp tim, viêm khớp, viêm cầu thận. Trong những trường hợp này, việc cắt amidan thường được đề xuất bởi các bác sĩ.
Viêm amidan mạn tính kéo dài thường đã được điều trị nội khoa tích cực trong 4 đến 6 tuần nhưng các triệu chứng như đau họng, viêm hạch cổ và hơi thở hôi vẫn tồn tại. Trong tình huống này, việc phẫu thuật cắt bỏ amidan có thể được đề xuất để giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Phẫu thuật cắt bỏ amidan được áp dụng trong nhiều trường hợp bệnh
Tăng kích thước amidan gây khó khăn trong việc hô hấp hoặc nuốt
Amidan - một phần của hệ thống miễn dịch có thể sưng lên và phình ra đáng kể khi bị tác động bởi vi khuẩn hoặc virus. Hiện tượng sưng và viêm của amidan thường xuất hiện khi hệ thống miễn dịch cố gắng chiến đấu chống lại các mầm bệnh, dẫn đến tăng kích thước và viêm nhiễm.
Khi amidan bị viêm hoặc nhiễm trùng, có thể gây khó khăn trong việc nuốt thức ăn và thậm chí tạo áp lực lên vùng họng, gây ra ngủ ngáy, gây ngưng thở lúc ngủ. Do đó, phẫu thuật cắt bỏ amidan trở thành lựa chọn điều trị phổ biến và hiệu quả cho những trường hợp này.
Ngoài ra, cắt amidan còn được chỉ định khi có sỏi trong amidan, nuốt vướng hoặc nghi ngờ về khối u ác tính.
Tăng kích thước amidan ảnh hưởng đến quá trình ăn uống và thậm chí cả quá trình hô hấp của bệnh nhân
2. Biến chứng của viêm amidan
Viêm amidan có thể dẫn đến các biến chứng không mong muốn, gây tổn thương cho sức khỏe như:
- Nhiễm trùng có thể lan đến ống tai, gây viêm tai giữa, đặc biệt phổ biến ở trẻ em.
- Viêm amidan có thể lan đến mũi và xoang, dẫn đến viêm xoang. Có thể gặp các biến chứng nghiêm trọng như viêm màng ngoài tim cấp, viêm cơ tim, viêm nội tâm mạc.
- Gây ra viêm cầu thận - một biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng thận và cần được theo dõi và điều trị kịp thời.
- Có thể xuất hiện các triệu chứng viêm khớp cấp, như đau, sưng và khó khăn vận động ở các khớp cổ tay, khớp đầu gối, các ngón tay, ngón chân, toàn thân mệt mỏi, uể oải. Sau biến chứng viêm khớp thường dẫn đến bệnh lý màng tim.
- Rối loạn nhịp thở khi ngủ do amidan phì đại.
Vì vậy, việc điều trị viêm amidan kịp thời và hiệu quả là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng này.
2. Chẩn đoán
Bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng, kiểm tra triệu chứng và tiến hành hỏi về tiền sử bệnh để hiểu rõ tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Sau đó, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán sau:
- Xét nghiệm nhanh Streptococcus A (rapid strep test), là một kiểm tra thường được sử dụng để xác định có vi khuẩn Streptococcus A gây viêm họng hay không, từ đó xác định tính chất của viêm họng.
- Nội soi tai mũi họng: quan sát cấu trúc của amidan cũng như hệ thống tai mũi họng.
Xét nghiệm nhanh Streptococcus A (rapid strep test)
Dựa trên kết quả đạt được, bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá mức độ viêm của amidan cũng như các biến chứng để xem liệu cần phải phẫu thuật cắt amidan hay không.
Nếu phẫu thuật được chỉ định, bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn về chế độ ăn uống và dùng thuốc do bác sĩ chỉ định, và tiếp tục thực hiện xét nghiệm và kiểm tra sức khỏe tổng thể trước khi tiến hành phẫu thuật. Quá trình chăm sóc sau phẫu thuật cũng vô cùng quan trọng, bệnh nhân cần tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ.
3. Sau bao lâu có thể nói được sau khi phẫu thuật cắt amidan?
Sau khi phẫu thuật, quá trình hồi phục là cần thiết để bệnh nhân có thể trở lại trạng thái bình thường và duy trì sức khỏe tốt. Nhưng vấn đề cắt amidan bao lâu thì có thể nói được?
Thực tế, quá trình hồi phục giọng nói sau khi phẫu thuật cắt amidan có thể thay đổi tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Mức độ can thiệp của phẫu thuật vào cơ họng và vùng họng sẽ ảnh hưởng đến thời gian khôi phục giọng nói. Phẫu thuật bảo tồn amidan có thể kéo dài thời gian khôi phục hơn so với phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ.
- Sức khỏe tổng thể, tuổi tác, và tình trạng cơ địa của bệnh nhân cũng quyết định tốc độ và quá trình khôi phục sau phẫu thuật.
- Chăm sóc hợp lý sau phẫu thuật, bao gồm uống thuốc theo đúng chỉ định, tuân thủ lời khuyên của bác sĩ sẽ giúp tăng tốc quá trình khôi phục.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, không ăn đồ cay, nóng, hạn chế uống nước ngọt, đồ uống có ga, kiêng bia rượu, thuốc lá,... giúp rút ngắn thời gian bình phục.
- Nếu giọng nói đã bị ảnh hưởng nặng trước phẫu thuật, quá trình khôi phục giọng nói có thể mất thời gian lâu hơn.
Khả năng hồi phục giọng nói phụ thuộc vào nhiều yếu tố
Thường thì, sau phẫu thuật cắt amidan bệnh nhân cần kiêng nói từ 7 - 10 ngày, sau đó bắt đầu tập nói trở lại nhưng phải chú ý tập nói lớn dần, không nói lớn ngay và không gắng nói. Mỗi ngày tập một chút thì giọng nói của bệnh nhân sẽ bắt đầu khôi phục và trở nên ổn định hơn. Tuy nhiên, mỗi trường hợp có thể khác nhau và cần được theo dõi chặt chẽ và tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa Tai mũi họng.