Sau khi vua Hàm Nghi bị bắt, phong trào Cần Vương đã phát triển như thế nào?

1. Những điều cần biết về phong trào Cần Vương

Phong trào Cần Vương là một trong những phong trào kháng chiến quan trọng trong lịch sử Việt Nam, đặc biệt trong giai đoạn chống Pháp và chống lại chế độ phong kiến. Dưới đây là thông tin chi tiết về phạm vi hoạt động, quy mô, các lãnh đạo, lực lượng tham gia, mục tiêu và những đặc điểm nổi bật của phong trào này:

- Phạm vi hoạt động: Giai đoạn đầu, phong trào Cần Vương lan rộng khắp cả nước, với trọng tâm ở các vùng Bắc và Trung Kì. Sau đó, phong trào dần dần chuyển hướng về các khu vực núi non và trung du của Việt Nam.

- Quy mô của phong trào Cần Vương: Phong trào này có quy mô rộng lớn với hàng trăm cuộc khởi nghĩa diễn ra trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Tuy nhiên, các cuộc khởi nghĩa thường mang tính chất nhỏ lẻ và địa phương, không được liên kết chặt chẽ thành một phong trào thống nhất toàn quốc.

- Lãnh đạo phong trào Cần Vương: Phong trào được chỉ huy bởi những nhân vật Văn thân và sĩ phu yêu nước, những người có trình độ văn hóa và tri thức cao. Họ nổi bật với lòng yêu nước sâu sắc và quyết tâm đấu tranh cho độc lập và tự do.

- Lực lượng tham gia: Phong trào Cần Vương thu hút đông đảo các tầng lớp xã hội, chủ yếu là nông dân. Những người nông dân chịu nhiều bất công từ áp lực thuế và sự cai trị phong kiến đã đóng vai trò chủ chốt trong phong trào này.

- Mục tiêu của phong trào Cần Vương: Mục tiêu chính của phong trào là chống lại sự thống trị của đế quốc và chế độ phong kiến, đồng thời giải phóng dân tộc khỏi sự đô hộ. Phong trào này thể hiện tinh thần yêu nước mạnh mẽ và lập trường chống xâm lược ngoại bang.

- Tính chất nổi bật: Phong trào Cần Vương nổi bật với tinh thần yêu nước và chống xâm lược, thể hiện sự đoàn kết của người Việt trong cuộc đấu tranh cho độc lập và tự do. Phong trào này đã đặt nền móng cho các phong trào kháng chiến sau này, đặc biệt là trong cuộc chiến tranh chống Pháp và chiến tranh Việt Nam chống Mỹ.

2. Sau khi vua Hàm Nghi bị bắt, phong trào Cần Vương đã diễn biến như thế nào?

Sau khi vua Hàm Nghi bị bắt, tình hình phong trào Cần Vương ra sao?

A. Ngừng hoạt động hoàn toàn

B. Tiếp tục hoạt động nhưng ở mức độ hạn chế

C. Vẫn tiếp tục nhưng chỉ tập trung vào khu vực Nam Trung Bộ

D. Tiếp tục hoạt động và dần dần hình thành các trung tâm lớn.

Đáp án: Lựa chọn D

Giải thích: 

Kể từ khi vua Hàm Nghi bị bắt vào năm 1888, Việt Nam bước vào một thời kỳ đầy biến động và nỗ lực giành lại độc lập. Từ năm 1888 đến năm 1896, dù không còn sự chỉ huy chính thức từ triều đình, phong trào chống Pháp vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ và mở rộng trên toàn quốc.

Trong giai đoạn này, các cuộc kháng chiến chống Pháp không chỉ diễn ra ở một số địa phương cụ thể mà đã phát triển thành các trung tâm lớn trên khắp đất nước. Những trung tâm này được hình thành nhờ sự đoàn kết của nhiều tầng lớp xã hội, từ quý tộc đến nông dân và công nhân. Mặc dù không còn sự dẫn dắt từ triều đình, nhưng các chiến sĩ phong trào vẫn duy trì tinh thần đoàn kết và quyết tâm trong cuộc đấu tranh.

Các trung tâm này đã tổ chức nhiều hoạt động chống Pháp, bao gồm biểu tình, đình công, tuyên truyền và vận động quyên góp để hỗ trợ cuộc kháng chiến. Những lãnh đạo và nhà hoạt động như Phan Đình Phùng, Nguyễn Huệ, Nguyễn Thái Học cùng nhiều người khác đã đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức và chỉ đạo các hoạt động này.

Đặc biệt, phong trào chống Pháp trong thời kỳ này đã thâm nhập sâu vào đời sống xã hội Việt Nam. Nó không chỉ dừng lại ở mức độ lãnh thổ mà còn chạm đến trái tim và lòng yêu nước của người dân. Việt Nam đã trở thành một tổ quốc đoàn kết, và tinh thần đoàn kết dân tộc trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, cuộc chiến chống Pháp trong giai đoạn này cũng gặp nhiều thử thách và nguy hiểm. Pháp sử dụng quân đội mạnh mẽ và chiến lược chia rẽ để đàn áp phong trào kháng chiến. Dù vậy, sự kiên nhẫn và quyết tâm của nhân dân Việt Nam đã giúp phong trào tiếp tục tồn tại và phát triển, chuẩn bị cho các giai đoạn kháng chiến sau này chống lại cả Pháp và Mỹ.

3. Tính chất của phong trào Cần Vương

Phong trào Cần Vương được xem như một biểu hiện sâu sắc của lòng yêu nước và khát vọng giành lại đất nước từ tay đế quốc Pháp. Tuy nhiên, phong trào này có những đặc điểm đặc trưng thể hiện tính dân tộc rõ ràng:

- Hỗ trợ vua và lòng yêu nước: Phong trào Cần Vương chủ yếu nhằm hỗ trợ vua và triều đình trong việc giành lại quyền kiểm soát Việt Nam từ tay Pháp. Điều này phản ánh lòng trung thành với vua và khát vọng đưa đất nước về tay người Việt. Các dân tộc yêu nước đã đoàn kết để bảo vệ và tái thiết quê hương.

- Lẻ tẻ và quan điểm phong kiến: Phong trào Cần Vương diễn ra dưới hình thức lẻ tẻ, thiếu sự liên kết mạnh mẽ giữa các cuộc khởi nghĩa khác nhau. Mỗi cuộc khởi nghĩa thường do các lãnh đạo địa phương tự tổ chức và chỉ huy những người tham gia trong khu vực của mình. Điều này cho thấy sự thiếu kết nối chặt chẽ và một tinh thần đoàn kết quốc gia mạnh mẽ trong phong trào.

- Tính dân tộc sâu sắc: Dù không có sự kết nối toàn quốc mạnh mẽ, phong trào Cần Vương vẫn thể hiện sâu sắc tinh thần dân tộc của người Việt. Dân tộc đã tự tổ chức và tham gia vào cuộc kháng chiến mà không cần sự chỉ đạo chính thức từ triều đình. Lòng yêu nước và tự hào dân tộc đã đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển phong trào.

Tổng quan, phong trào Cần Vương thể hiện sự đoàn kết và lòng yêu nước sâu sắc của người Việt, dù nó diễn ra dưới hình thức lẻ tẻ và thiếu liên kết chặt chẽ toàn quốc. Phong trào này đã đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nền tảng cho các cuộc kháng chiến sau này chống lại các đế quốc xâm lược.

Những bài học và kinh nghiệm từ phong trào Cần Vương có thể được áp dụng cho nhiều phong trào kháng chiến và cuộc đấu tranh độc lập khác trên toàn thế giới. Dưới đây là một số điểm quan trọng:

- Tầm quan trọng của lực lượng xã hội tiên tiến: Phong trào Cần Vương chứng minh rằng bất kỳ phong trào kháng chiến nào cũng cần một lực lượng xã hội tiên tiến với khả năng lãnh đạo và kiến thức cần thiết để tổ chức và chỉ đạo cuộc đấu tranh. Những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa và hiểu biết về quốc gia và xã hội có thể giúp phong trào vượt qua thử thách và đạt được mục tiêu đề ra.

- Tầm quan trọng của sự phối hợp giữa các cuộc khởi nghĩa: Ban đầu, phong trào Cần Vương diễn ra rời rạc, tạo điều kiện thuận lợi cho thực dân Pháp. Bài học rút ra là cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cuộc khởi nghĩa để tạo thành sức mạnh tổng hợp. Sự hợp tác và liên kết giữa các vùng và nhóm kháng chiến có thể làm tăng cường hiệu quả và sức mạnh của phong trào.

- Sự linh hoạt trong chiến thuật: Phong trào Cần Vương đã thể hiện sự linh hoạt và chủ động trong việc áp dụng chiến thuật. Họ không bị gò bó bởi một phương pháp chiến đấu cố định, mà thay vào đó thích nghi với tình hình thay đổi và sử dụng các chiến thuật đa dạng để đối phó với quân đội Pháp. Bài học ở đây là cần phải điều chỉnh và phát triển chiến thuật liên tục để đảm bảo thành công trong cuộc kháng chiến.

Tóm lại, phong trào Cần Vương đã để lại nhiều bài học quý giá về cách tổ chức và thực hiện kháng chiến. Những bài học này vẫn có giá trị lớn trong việc xây dựng và phát triển các phong trào đấu tranh cho độc lập, tự do và quyền tự quyết của các quốc gia trên toàn thế giới.