Đạo diễn Leon Lê chia sẻ trong buổi tọa đàm điện ảnh Đối thoại về nghệ thuật kể chuyện: Tiếng nói bản địa và ảnh hưởng toàn cầu diễn ra vào chiều 18-7 tại TP.HCM.

Sự kiện được tổ chức bởi Đại học Columbia (Mỹ) để kỷ niệm 75 năm thành lập Viện Đông Á Weatherhead của trường.
Tham gia buổi tọa đàm có các đạo diễn Phan Gia Nhật Linh, Leon Lê, Trịnh Đình Lê Minh, nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc và nhà quay phim Nguyễn Phan Linh Đan.
Trước đó, buổi tọa đàm đã diễn ra tại Hà Nội vào ngày 15-7 với sự tham gia của ba đạo diễn ba thế hệ Đặng Nhật Minh, Nguyễn Hoàng Điệp và Phạm Ngọc Lân.
Cả hai sự kiện đều được đạo diễn người Việt Tony Bùi điều hành.
Nghệ thuật kể chuyện có thể phá vỡ những khuôn mẫu
Phan Gia Nhật Linh có mẹ làm kế toán tại Fafilm Việt Nam, công ty xuất nhập khẩu và phát hành phim duy nhất tại thành phố Hồ Chí Minh.
Lúc nhỏ, vào cuối tuần, các gia đình trong công ty thường tụ tập trong sân để xem các bộ phim từ khắp nơi trên thế giới. Từ phim Liên Xô đến phim cao bồi Mỹ… đủ cả. Phan Gia Nhật Linh thấy mọi người cùng chia sẻ niềm vui và nỗi buồn với điện ảnh. Ước mơ làm phim bắt đầu nảy nở từ đó.
Tony Bùi cho rằng những câu chuyện giúp ta hiểu sâu hơn về địa lý, văn hóa và lịch sử, mặc dù đôi khi vẫn còn những khoảng cách và chia rẽ.
Qua nghệ thuật kể chuyện, các nhà làm phim truyền tải được quan điểm và kỹ thuật để kết nối tâm hồn và văn hóa của các nền văn hóa khác nhau.
'Nghệ thuật kể chuyện là nghệ thuật của sự kết nối và giao tiếp. Nó có nguồn gốc sâu xa trong truyền thống, trải nghiệm và nền văn hóa của khán giả, nơi chúng ta có thể tạo ra, thâm nhập và phá vỡ những mô hình', Tony Bùi phát biểu.
Theo đạo diễn của bộ phim Ba mùa, điều đó có thể tạo ra khả năng thấu hiểu, đồng cảm trên phạm vi toàn cầu.

Đạo diễn Leon Lê cho biết, ông đã rất ngạc nhiên khi nhiều khán giả phương Tây xem xong Song Lang thì thích cải lương, muốn tìm hiểu thêm về nghệ thuật này.
'Có người hỏi tôi: muốn xem cải lương Việt Nam trên YouTube thì phải làm thế nào? Có khán giả xem xong có thể phân biệt được cả cải lương và tuồng. Có người thì bảo sang Việt Nam du lịch, nhất định phải mua vé để xem cải lương', Leon chia sẻ.
Leon chia sẻ so với những bộ phim phương Tây khác và cách họ miêu tả về Việt Nam, Song Lang đã mang đến cái nhìn hiện đại về nền văn hóa Việt Nam (cụ thể là cải lương) một cách độc đáo.
Anh lựa chọn không đưa quá nhiều yếu tố cải lương vào phim, thay vào đó tập trung vào cốt truyện, vừa đủ để kích thích sự tò mò và thú vị của khán giả.
Những di sản của Việt Nam
Nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc kể về lúc chiếu bộ phim Tro tàn rực rỡ ở nước ngoài, có khán giả nước ngoài không hiểu tại sao nhân vật cô Nhàn trong phim có thể chấp nhận một người chồng liên tục đốt nhà của mình.
'Ở đây, mâu thuẫn văn hóa phát sinh từ việc họ chưa hiểu văn hóa của người Việt', Trần Thị Bích Ngọc nói.
Nhà làm phim Nguyễn Phan Linh Đan chia sẻ, khi đi học ở Mỹ, bạn bè thường hỏi cô đến từ đâu? Khi nghe câu trả lời, họ không biết Việt Nam là nơi nào.
Điều đó khiến Linh Đan tự hỏi về bản sắc của mình. Cô cảm thấy mơ hồ rằng có một điều gì đó quan trọng hơn ẩn sau lý lịch của mình.
Đó là một di sản văn hóa mà nhiều người không biết đến. Chính lịch sử đã đưa cô đến Mỹ và làm nên sự khác biệt của cô so với những người xung quanh.
Cảm thấy chưa đủ năng lực để kể lại câu chuyện về Việt Nam cho khán giả phương Tây, Nguyễn Phan Linh Đan quyết định trở về quê hương để làm phim và ghi lại 'những khoảnh khắc, những thời điểm tuyệt vời mà có thể sẽ không còn quay lại được của văn hóa quê nhà'.

Trịnh Đình Lê Minh đã học ba năm tại Mỹ, khi trở về Việt Nam 'bỗng thấy mình đã khác đi'. Anh bắt đầu 'tìm kiếm' chính mình thông qua điện ảnh, đặc biệt là với bộ phim đầu tay Thưa mẹ con đi, từ đó anh trả lời từng câu hỏi về cá nhân và tập thể trong xã hội Việt Nam.
'Muốn sống tự lập nhưng cũng muốn sống cùng bố mẹ, tại sao người Việt lại phải chịu đựng những sự đau khổ từ điều đó?', đạo diễn nhấn mạnh 'đây là lần đầu tiên tôi dám thể hiện tiếng nói cá nhân trong lĩnh vực điện ảnh'.
Nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc cho rằng Việt Nam hiện đang có nhiều nhân tài làm phim nhưng cần có sự hỗ trợ kịp thời để điện ảnh Việt có thể bay xa hơn.
Trịnh Đình Lê Minh nhận định hiện nay ở Việt Nam có những bộ phim thương mại xuất sắc cũng như những tác phẩm nghệ thuật có thể chinh phục được thế giới.
Tuy nhiên, 'ngoài việc kể những câu chuyện phổ biến và cảm động, chúng tôi cũng quan tâm đến những giọng nói đặc biệt, những tác phẩm mang thông điệp toàn cầu và có mối liên kết sâu sắc với khán giả quốc tế'.