Buzz
Một kỳ tốt nghiệp nữa đã đến - thời điểm mà những sinh viên mới ra trường đang háo hức vì đã hoàn thành luận văn, không phải đối mặt với các bài thi hay bài kiểm tra nữa. Tuy nhiên, khi rời xa mái trường đại học, một lo lắng khác lại trỗi dậy: tìm việc và tự lập về tài chính.
Với những sinh viên mới ra trường, từ lúc tốt nghiệp cho đến khi có công việc toàn thời gian đầu tiên, họ sẽ trải qua nhiều thay đổi. Một trong những thay đổi đó là mạng lưới giao tiếp bị thu hẹp lại, khiến cho họ dễ cảm thấy cô đơn và tự ti.
Khi mạng lưới quan hệ bị thu hẹp
Trong thời điểm này, nhiều người tập trung vào việc cập nhật hồ sơ LinkedIn, chỉnh sửa CV, và làm portfolio để ứng tuyển vào các vị trí. Việc này tiêu tốn nhiều thời gian, dẫn đến việc đăng ảnh và viết status trên mạng xã hội giảm sút. Họ cũng khó lòng thể hiện bản thân trên LinkedIn, vì đó là nơi họ cần phải thể hiện bản thân một cách chuyên nghiệp nhất có thể.
Nếu sống cùng gia đình, bạn có thể cảm thấy lo lắng khi phải đối diện với bố mẹ. Bởi mỗi ngày bạn đều bị hỏi về việc đã tìm được việc làm chưa, định hướng tương lai của mình ra sao... hoặc thậm chí bị áp lực về việc kết hôn mặc dù chưa có công việc ổn định. Ra ngoài với bạn bè cũng là điều khiến bạn lo lắng về việc tiêu tiền, bởi bạn vẫn còn ở trong giai cấp sinh viên và cần một lý do chính đáng để nhận tiền từ phụ huynh.
Bạn buồn bã tự vấn rằng, vì sao học trường top, tốt nghiệp loại giỏi mà chưa tìm được việc. Bạn không hiểu vì sao bạn bè đều đã có công việc mà bạn vẫn đang nằm xó nhà. Rồi bạn cho rằng mình kém cỏi, không đủ cố gắng hoặc chọn sai ngành học. Những màn độc thoại tiêu cực cứ như vậy bám lấy bạn dai dẳng, khiến bạn hoài nghi chính mình và hoang mang về tương lai.
Điều này có bình thường không?
Theo tiến sĩ Jeffrey Hutman, độc thoại tiêu cực là hệ quả khi bạn suy nghĩ quá mức (overthinking). Và vì não bộ con người có thiên kiến tiêu cực, bạn có xu hướng tự cắt nghĩa những gì đang xảy ra với mình theo hướng không mấy tốt đẹp. Điều này dẫn đến một loạt suy nghĩ tiêu cực mà bạn không biết giãi bày cùng ai.
Bên cạnh đó, việc mất đi mối quan tâm chính hàng ngày (bất kể là công việc, tình cảm hay học tập) cũng khiến bạn rơi vào tình trạng trên. Đây chính là điều xảy ra với sinh viên mới tốt nghiệp. Bởi khi còn đi học, bạn luôn bận rộn với trường lớp, bạn bè và các câu lạc bộ. Sau khi tốt nghiệp, bạn đột ngột mất đi những điều đó mà chưa tìm được mối quan tâm mới (công việc).
Cuối cùng, tình trạng suy thoái kinh tế và thị trường việc làm khó khăn hiện nay cũng góp phần dẫn đến độc thoại tiêu cực. Khi một sinh viên mới ra trường, chưa tìm được công việc lại phải đối mặt với suy thoái kinh tế, thì việc hình thành các suy nghĩ tiêu cực và hoài nghi về chính bản thân mình là hoàn toàn dễ hiểu.
Nên làm gì trong thời gian này?
Cảm giác buồn chán vì chưa tìm được công việc, hoặc lo sợ cho một tương lai không rõ ràng là điều không thể tránh khỏi vào thời điểm này. Chúng ta không thể tự bảo mình 'hãy lạc quan lên', vì chưa có lý do gì để làm như vậy. Điều này cũng hoàn toàn phủ nhận cảm xúc và những vấn đề chúng ta đang phải đối mặt.
Điều chúng ta có thể làm là dành sự chú ý của mình cho những điều khác, nhằm giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của việc độc thoại. Dưới đây là 3 hoạt động bạn có thể tham khảo:
Khi tâm trí trở nên uể oải, đừng để cả cơ thể cũng như vậy
Khi nhận ra rằng bạn đang bị ảnh hưởng bởi độc thoại tiêu cực, việc tiếp tục lôi mình vào chăn và lướt điện thoại sẽ không làm tâm trạng của bạn tốt hơn. Thay vào đó, hãy thử ra ngoài đi bộ, hoặc tập thể dục nhẹ nhàng trong khoảng 15-30 phút. Hay hơn nữa, hãy mời bạn bè hoặc hàng xóm cùng tham gia các hoạt động như đánh xổ sống hoặc chạy bộ với bạn. Đây đều là những môn thể thao không đòi hỏi chi phí nhiều.
Nếu không thể ra ngoài, bạn có thể dành thời gian để dọn dẹp nhà cửa, sắp xếp lại không gian sống hoặc thậm chí tắm cho thú cưng. Những hoạt động này sẽ giúp giảm căng thẳng một cách nhẹ nhàng. Hoạt động vận động cũng góp phần sản sinh endorphin - hormone giúp giảm căng thẳng và làm tăng cảm giác vui vẻ và thoải mái. Hãy cố gắng biến chúng thành thói quen hàng ngày để cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn.
Hãy tận hưởng những việc bạn từng trì hoãn vì bận rộn với việc học.
Tính chất tiêu cực của việc độc thoại đến từ việc mất đi sự quan tâm hàng ngày. Nếu bạn vẫn chưa tìm được công việc, hãy tự tạo ra sự quan tâm riêng cho bản thân, và sở thích có thể là một điều bạn có thể bắt đầu. Hãy nghĩ xem có điều gì bạn luôn muốn làm nhưng luôn lùi lại vì lý do gì? Đây chính là thời điểm lý tưởng để thực hiện chúng.
Học đan móc, vẽ tranh, làm bánh, viết blog hoặc tham gia các hoạt động thiện nguyện là những sở thích có chi phí thấp mà bạn có thể theo đuổi mà không cần lo lắng về tài chính. Hoặc bạn cũng có thể dành thời gian để xem phim, chương trình truyền hình hoặc theo đuổi các niềm đam mê khác, điều này sẽ giúp tâm trí bạn bận rộn hơn và không cảm thấy vô nghề.
Hãy nhớ rằng khi bắt đầu đi làm, bạn sẽ bị vùi đầu vào công việc và ít có thời gian cho những sở thích này. Vì vậy, hãy tận hưởng chúng trong thời gian này.
Đắm chìm trong sự hài hước của thế giới
Xem những nội dung vui vẻ không có gì tồi tệ, chỉ khi bạn xem mà không biết dừng lại thì mới có vấn đề. Đặc biệt là khi bạn đang trong tâm trạng tiêu cực, những meme hài hước, hình ảnh chó mèo dễ thương hoặc video hài hước sẽ giúp bạn cảm thấy phấn khích hơn và tăng cường tinh thần tự tin.
Tuy nhiên, bạn cần chú ý không để mình mất quá nhiều thời gian cho việc xem những nội dung này, đặc biệt là trước khi đi ngủ. Bởi dopamine có tính chất kích thích, nếu sản xuất ra quá nhiều, nó có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn.
Hơn nữa, nếu bạn bật chế độ tự động phát (autoplay), có thể bạn sẽ vô tình xem những video buồn hoặc nội dung tiêu cực khác. Khi đó, thuật toán của các mạng xã hội sẽ đề xuất thêm nhiều nội dung tương tự. Và nếu bạn xem video buồn vào ban đêm - thời điểm bạn dễ rơi vào suy nghĩ tiêu cực - thì đó không khác gì đổ dầu vào lửa.
