Buzz
Khi nghĩ đến các loài chim cao lớn, nhiều người thường liên tưởng ngay đến đà điểu hoặc chim cánh cụt vua. Tuy nhiên, phần lớn các loài chim lớn nhất trên thế giới lại không thể bay. Vậy loài chim nào bay cao nhất? Danh hiệu này thuộc về sếu Sarus (Grus antigone) – loài chim với cái đầu đỏ nổi bật, làm chủ bầu trời nhờ đôi cánh mạnh mẽ và thân hình cao lớn.
Sếu Sarus, loài chim thuộc họ sếu Gruidae, hiện đang được công nhận là loài chim bay cao nhất thế giới. Chúng có chiều cao ấn tượng, đạt tới 1,8 mét với sải cánh khoảng 2,5 mét. Dù có kích thước lớn, sếu Sarus vẫn có khả năng bay với tốc độ lên tới 72 km/giờ, thể hiện sự linh hoạt và sức mạnh của loài chim khổng lồ này.
Sếu Sarus phân bố rộng rãi tại tiểu lục địa Ấn Độ, Đông Nam Á và Bắc Úc. Khác với nhiều loài sếu khác, chúng không di cư mà sống ở các vùng đất ngập nước thấp và cánh đồng lúa ngập nước. Chế độ ăn của sếu Sarus rất đa dạng, bao gồm côn trùng, cá, thực vật và hạt giống. Trọng lượng của loài chim này dao động từ 5 đến 12 kg, với con đực thường lớn hơn con cái.
Sếu Sarus là một trong những loài chim lớn nhất trên thế giới, có chiều cao lên tới 150-180 cm và sải cánh từ 220-250 cm. Bộ lông chủ yếu màu xám, nổi bật với phần đầu và cổ trên có màu đỏ rực rỡ, tạo nên một vẻ đẹp tương phản độc đáo.
Bên cạnh vóc dáng ấn tượng, sếu Sarus còn nổi bật với những hành vi tán tỉnh đầy tinh tế. Để thu hút bạn đời và thiết lập lãnh thổ, chúng thường thực hiện những điệu nhảy phức tạp, kèm theo những tiếng kêu vang xa. Giọng kêu mạnh mẽ của chúng có thể được nghe thấy từ rất xa, một âm thanh vang dội thể hiện uy quyền giữa thiên nhiên.
Ngoài ra, tổ của sếu Sarus cũng lớn không kém kích thước của chúng. Những tổ này thường có đường kính lên đến 1,83 mét và được cả con đực lẫn con cái cùng nhau xây dựng. Mỗi năm, sếu Sarus đẻ từ 1 đến 2 quả trứng, và cả hai cha mẹ đều tham gia quan trọng trong việc ấp trứng và chăm sóc con non.
Sếu Sarus chủ yếu sống ở các khu vực đầm lầy, đất ngập nước và đồng cỏ ẩm ướt, trải dài từ tiểu lục địa Ấn Độ, Đông Nam Á cho đến Australia. Tại Việt Nam, phân loài sếu đầu đỏ (Grus antigone sharpii) được tìm thấy ở các tỉnh miền Nam. Loài chim này ăn tạp, thường tìm kiếm thức ăn ở vùng ngập nước, chủ yếu là củ, rễ cây, côn trùng, giáp xác và cả động vật có xương sống nhỏ.
Mặc dù sếu Sarus có rất ít kẻ thù tự nhiên, nhưng chúng đang phải đối mặt với nguy cơ suy giảm số lượng. Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), sếu Sarus được xếp vào danh sách các loài dễ bị tổn thương. Nguyên nhân chủ yếu là do mất môi trường sống do phát triển nông nghiệp, ô nhiễm thuốc trừ sâu, săn bắn và thu thập trứng trái phép.
Một mối nguy hiểm khác mà sếu Sarus phải đối mặt là điện giật từ dây điện trong khu vực chúng sinh sống. Theo nhà bảo tồn K. S. Gopi Sundar, sếu Sarus thường quay lại kiểm tra xác đồng loại đã chết vì điện giật, khiến chúng dễ gặp nguy hiểm hơn. Tuy nhiên, ông cũng nhận thấy rằng sếu Sarus có khả năng dạy con non cách tránh dây điện. Chúng phát ra âm thanh cảnh báo khi gần dây điện, để con non biết tránh bằng cách bay lên hoặc hạ xuống để an toàn.
Hiện nay, nhiều tổ chức bảo tồn đang nỗ lực bảo vệ sếu Sarus, đặc biệt tại các khu vực sinh sản. Các dự án bảo tồn môi trường đất ngập nước và chương trình nhân giống nuôi nhốt đang được thực hiện nhằm khôi phục số lượng sếu Sarus trong tự nhiên.
Sếu Sarus thường sống thành cặp hoặc theo đàn nhỏ. Chúng là loài chim một vợ một chồng và có tuổi thọ khá cao. Sếu Sarus, đặc biệt là phân loài sếu đầu đỏ, đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do mất môi trường sống, săn bắn và các hoạt động của con người.
Sếu Sarus không phải là loài chim duy nhất đạt kỷ lục về kích thước. Đà điểu, loài chim không biết bay lớn nhất, có chiều cao lên tới 2,8 mét, vẫn giữ vững danh hiệu "vua" trong số các loài chim lớn. Trong khi đó, kori bustard (Ardeotis kori), loài chim đến từ miền nam và miền đông châu Phi, là loài chim bay nặng nhất với trọng lượng từ 11 đến 19 kg.
Một "người khổng lồ" khác trong thế giới chim là hải âu lang thang, với sải cánh dài từ 2,5 đến 3,5 mét, là lớn nhất trong các loài chim. Những con hải âu này có khả năng di cư lên đến 120.000 km mỗi năm, một hành trình tuyệt vời cho bất kỳ loài sinh vật nào.
Ngược lại, loài chim nhỏ nhất thế giới là chim ruồi ong (Mellisuga helenae), chỉ dài 5,5 cm và nặng vỏn vẹn 1,95 gram. Chúng vỗ cánh đến 80 lần mỗi giây, phát ra âm thanh "vo ve" đặc trưng, biểu trưng cho sự tinh tế và nhỏ bé trong thế giới chim.
Trong nhiều nền văn hóa, sếu Sarus được xem như biểu tượng của sự trường thọ, may mắn và tình yêu đôi lứa.
Các loài chim khổng lồ như sếu Sarus hay hải âu lang thang không chỉ thể hiện sự vĩ đại của thiên nhiên mà còn nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm bảo vệ môi trường sống của chúng. Khi con người tiếp tục mở rộng các hoạt động nông nghiệp và đô thị hóa, việc bảo vệ các vùng đất ngập nước và khu vực sinh sản tự nhiên là rất quan trọng để duy trì sự sống cho những loài chim quý hiếm này.
Sếu Sarus, với vẻ đẹp và sự uy nghi của mình, đã trở thành một biểu tượng sống động của tự nhiên hoang dã, cần được bảo vệ và tôn trọng trong xã hội hiện đại.
