Nếu bạn đang cần ôn luyện Phát âm và không còn nhiều thời gian để chuẩn bị cho kỳ thi IELTS phía trước, hãy tham khảo khóa Pronunciation – 4 buổi luyện Phát âm chuẩn IPA của Mytour. Bạn sẽ được ưu đãi 80% học phí khi đăng ký cùng các khóa luyện thi IELTS.
SHADOWING là gì?
Kỹ thuật Shadowing (cái bóng) là phương pháp bắt chước âm thanh, nhấn nhá và ngữ điệu của người bản xứ ngay sau khi nghe họ phát âm.
Hãy tưởng tượng bạn nghe một ca sĩ hát và cố gắng hát lại với giọng và độ trầm bổng giống như họ. Bằng cách này, với tiếng Anh, bạn sẽ dần dần có được khả năng phát âm chuẩn (vì bạn phát âm giống hệt cách người bản xứ) và cả một giọng điệu tiếng Anh rất tự nhiên!
Vậy SHADOWING giúp bạn như thế nào?
Kỹ năng nói và phát âm tiếng Anh vẫn là một trong những điểm yếu của người Việt khi học ngoại ngữ này. Thói quen ‘đánh vần tiếng Anh’, ngại nghe, ngại giao tiếp và thiếu tiếp xúc với các tài liệu nguyên bản,... là những nguyên nhân khiến nhiều người vẫn gặp khó khăn với kỹ năng cơ bản này dù đã học qua nhiều lớp học.
SHADOWING sẽ hỗ trợ bạn phát triển tất cả các khía cạnh của kỹ năng Nói, bao gồm Phát âm (Pronunciation), Ngữ điệu (Prosody) và Nhịp điệu (Rhythm).
- Phát âm đúng
Các âm tiếng Anh đòi hỏi người nói phải sử dụng môi, lưỡi, răng và họng khác với các âm tiếng Việt thường quen thuộc. Lý do chúng ta không phát âm đúng đơn giản là cơ thể chưa quen với việc chuyển từ các âm khá nặng (tiếng Việt) sang các âm nhẹ hơn (tiếng Anh).
Khi cố gắng mô phỏng âm thanh tiếng Anh, chúng ta cũng đang luyện tập cho cơ thể 'quen' với việc tạo ra các âm này, không áp dụng các quy tắc phát âm tiếng Việt với tiếng Anh nữa. Từ đó, ta xây dựng được giọng tiếng Anh gần giống với giọng bản ngữ.
- Cải thiện ngôn điệu và nhịp điệu
Ngữ điệu – Prosody giống như “âm nhạc” của một ngôn ngữ. Đây là cách ngắt nhịp, cao độ và ngữ điệu khác nhau trong một câu hoặc trong một cuộc hội thoại. Trong khi đó, nhịp điệu chỉ đề cập đến trọng âm và tốc độ khi nói.
Ví dụ, trong tiếng Anh Mỹ, chúng ta thường nâng cao độ ở cuối câu để báo hiệu một câu hỏi. Đó là một ví dụ của ‘prosody’.
Tuỳ thuộc vào từng giọng, ngôn điệu sẽ khác nhau. Người học có thể dựa vào SHADOWING để rèn luyện theo giọng mà họ đang hướng tới.
- Nói trôi chảy, tự nhiên
SHADOWING giúp phát triển khả năng phản xạ khi nói tốt hơn. Cụ thể hơn, kỹ thuật này kết nối các phần của não bộ khi thiết lập âm thanh, từ vựng và câu văn một cách nhanh chóng và chính xác. Nếu bạn muốn nâng cao trình độ tiếng Anh bằng cách nói một cách trôi chảy và tự nhiên hơn, thì SHADOWING là phương pháp bạn nên áp dụng.
Ngoài ra, kỹ thuật này giúp người học ngoại ngữ vượt qua thói quen dịch ngay lập tức giữa tiếng mẹ đẻ và tiếng Anh – một trong những rào cản chính đối với việc học và giao tiếp bằng tiếng Anh.
SHADOWING dành cho ai?
Hãy tưởng tượng việc bạn thực hành SHADOWING như cách một đứa trẻ bắt đầu học nói trước khi hiểu được ý nghĩa của những gì mình nói. Khi bạn đã có một nền tảng kiến thức và hiểu rõ những gì mình nói, SHADOWING sẽ giúp bạn cải thiện ngữ điệu rõ rệt hơn.
Đối với những người không có cơ hội sống hoặc làm việc ở nước ngoài, SHADOWING thực sự là một phương pháp học tự nhiên, tiết kiệm và hiệu quả!
Cách thực hành kỹ thuật SHADOWING như thế nào?
Bước 1: Tìm và nghiên cứu tư liệu luyện tập
Trước hết, bạn cần tìm kiếm nguồn tiếng Anh (video/audio) có nội dung hấp dẫn hoặc ý nghĩa, điều gì đó khiến bạn có thể đọc và nghe mà không cảm thấy nhàm chán. Lưu ý rằng những tài liệu nghe này cần phải:
- Độ dài vừa phải, khi mới bắt đầu đoạn nói không nên kéo dài quá 2-3 phút.
- Video/audio phải có transcript để giúp người học theo kịp thông tin được nói trong bài
- Nên là những video do người bản xứ nói (ví dụ như phim, chương trình thực tế, bài diễn thuyết…)
- Chủ đề của bài nói nên có sự quen thuộc nhất định với người học. Hãy tránh chủ đề khó, nhiều từ chuyên ngành.
Cuối cùng, đừng quên sử dụng các từ điển Anh – Anh để tra lại cách phát âm những từ mình chưa rõ trong quá trình học.
Các bạn hãy chuẩn bị đầy đủ các phần này trước khi tiến hành đọc tiếp nhé!
Bước 2: Luyện tập từng câu một chậm rãi
Để bắt đầu thực hành SHADOWING, bạn nên luyện tập từng câu một cách chậm rãi. Bật âm thanh lên, chú ý đến cách phát âm của người bản ngữ (trọng âm, nguyên âm, phụ âm, âm cuối), sau đó tạm dừng để bắt chước (phát âm thật to rõ ràng).
Nếu bạn thấy chưa giống, hãy làm lại như vậy vài lần nữa. Và như mình đã nói, hãy tập trung vào các âm thanh chi tiết nhé! Nếu vẫn chưa giống, mình thường tra từ điển để biết cách phát âm cụ thể – đây là cách cuối cùng nhưng luôn đảm bảo hiệu quả 100%.
Hãy thực hành shadowing với khoảng 2 đến 3 đoạn như vậy. Sau khi đã có thể bắt chước phát âm nhanh hơn, chúng ta tiếp tục với bước 3.
Bước 3: Tăng tốc độ luyện tập
Bây giờ, bạn có thể để âm thanh chạy (ở tốc độ chậm) từ đầu đến cuối để bắt kịp. Bằng cách này, bạn sẽ dần cảm nhận được cách ngắt nghỉ trong lúc nói cũng như ngữ điệu. Nếu cảm thấy quá nhanh, bạn có thể tập chỉ với vài câu một lúc. Dù bạn tập ở mức nào, phát âm của bạn sẽ dần được cải thiện.
Bước 4: Đảm bảo đều đặn
Cuối cùng, các bạn hãy duy trì thường xuyên luyện tập theo kỹ thuật này nhiều lần trong tuần, chỉ cần 30 phút 1 ngày thôi, và nếu bạn muốn có thể luyện lại bài cũ là sau 1 vài tháng phát âm của bạn đã tiến lên 1 ‘cảnh giới’ khác rồi.
Bùi Hoàng Anh – 8.0 IELTS
Một số lời khuyên để thực hành kỹ thuật SHADOWING
- Chỉ nên thực hành trong thời gian ngắn: Độ dài tốt nhất là khoảng 10 đến 15 phút.
- Lặp lại một vài lần. Với cùng một đoạn audio/hội thoại, bạn nên lặp lại 2 – 4 lần để nhuần nhuyễn.
- Đảm bảo rằng bạn quen thuộc với Nội dung: nếu bạn là một người ghét thể thao thì làm sao một bản tin tức về bóng đá có thể ‘giữ’ bạn tập trung được, đúng không? Tìm những chủ đề phù hợp với trình độ và sở thích sẽ giúp bạn ôn luyện lâu mà không bị chán.
- Kết hợp với những hoạt động khác: Mặc dù cách tốt nhất là ngồi vào bàn học và luyện tập, bạn cũng có thể kết hợp Shadowing khi làm những việc khác trong ngày. Ví dụ: trên đường đi học/ đi làm, khi đang chạy bộ hoặc thậm chí khi đang tắm.
SHADOWING có hiệu quả thực sự hay không?
Nếu những lý do trên chưa đủ thuyết phục bạn thử phương thức này, thì những nghiên cứu của các nhà khoa học có lẽ sẽ làm bạn yên tâm hơn. Một nghiên cứu tại Đại học Quốc gia Đài Loan đã chỉ ra rằng kỹ thuật SHADOWING giúp các sinh viên cải thiện đáng kể về Ngữ điệu, Độ trôi chảy, Phát âm từ vựng và Phát âm nói chung.
Theo những nhà nghiên cứu, SHADOWING giúp người học:
- Phát triển kỹ năng nghe – hiểu (listening comprehension)
- Phát triển kỹ năng diễn đạt khi nói (produce speech)
- Phát triển kỹ năng học từ vựng (learn new words)
- Phát triển kỹ năng siêu nhận thức (metacognitive) về ngôn ngữ
Hy vọng những thông tin trên đây sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về SHADOWING là gì và cách thực hành SHADOWING khi học tiếng Anh, đặc biệt là kỹ năng NÓI.
Các bạn cũng có thể kiểm tra trình độ Tiếng Anh của mình qua bài kiểm tra miễn phí được cung cấp bởi Mytour tại đây.
Nếu bạn vẫn muốn tìm hiểu Shadowing là gì và muốn nâng cao khả năng nói của mình, hãy tham gia ngay khóa học Sophomore để có thể cải thiện kỹ năng Nói của bản thân tại Mytour nhé.