1. Siêu âm tinh hoàn là gì?
Tinh hoàn là phần quan trọng của hệ sinh dục nam, chịu trách nhiệm sản xuất tinh trùng và hormone testosterone. Thông thường, nam giới có hai tinh hoàn nằm trong bìu, mỗi bên nặng từ 8 - 12 gram.
Tinh hoàn là cơ quan quan trọng, chịu trách nhiệm sản xuất tinh trùng và hormone nam giới
Để kiểm tra sức khỏe tinh hoàn, siêu âm tinh hoàn là phương pháp được ưa chuộng nhờ vào tính an toàn, không dùng tia phóng xạ và cung cấp hình ảnh rõ ràng bên trong tinh hoàn. Phương pháp này cùng với xét nghiệm máu và tinh dịch đồ giúp chẩn đoán nhiều bệnh lý sinh dục nam.
Nam giới khi khám sức khỏe sinh sản hoặc có triệu chứng nghi ngờ bệnh lý tinh hoàn thường được chỉ định siêu âm tinh hoàn. Khi có những dấu hiệu sau, bạn nên đi kiểm tra tinh hoàn sớm:
Sưng tinh hoàn hoặc mào tinh.
Đau tinh hoàn hoặc xuất hiện khối u bất thường ở một hoặc cả hai bên.
Chấn thương vùng sinh dục ảnh hưởng đến tinh hoàn.
Có dịch bất thường trong mào tinh hoàn hoặc bìu.
Nghi ngờ xoắn dây thừng tinh hoặc ung thư tinh hoàn.
Có thể nói, siêu âm tinh hoàn là phương pháp đơn giản nhưng rất quan trọng trong việc đánh giá tình trạng của bộ phận này. Do đó, trong khám sức khỏe sinh sản nam giới, siêu âm tinh hoàn thường được chỉ định thực hiện.
Siêu âm tinh hoàn là cách đơn giản để kiểm tra cơ quan nhạy cảm này
2. Siêu âm tinh hoàn có thể phát hiện những bệnh lý gì?
Siêu âm tinh hoàn cung cấp thông tin chẩn đoán có giá trị cao, đặc biệt hữu ích trong khám và điều trị các bệnh lý sinh dục nam giới như:
2.1. Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng nhóm tĩnh mạch phía trên tinh hoàn bị giãn, làm giảm lượng máu nuôi dưỡng tinh hoàn, gây sưng bìu, giảm số lượng tinh trùng, dẫn đến vô sinh và hiếm muộn. Khi siêu âm tinh hoàn, có thể thấy những búi tĩnh mạch giãn bất thường, máu ứ đọng không lưu thông quanh các búi giãn này.
Siêu âm tinh hoàn có thể phát hiện viêm tinh hoàn
2.2. Viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn có thể do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Nam giới từng bị nhiễm trùng cấp tính hoặc chấn thương vùng cơ quan sinh sản cũng có thể dẫn đến viêm tinh hoàn.
Triệu chứng bao gồm sưng đau tinh hoàn, đau khi tiểu, tiểu ra máu, nặng bìu,… Siêu âm có thể cho thấy rõ các ổ viêm trong hoặc xung quanh tinh hoàn, cũng như tình trạng tràn dịch màng tinh hoàn.
2.3. Xoắn tinh hoàn
Xoắn tinh hoàn là hiện tượng tinh hoàn xoắn quanh trục, làm mạch máu bị xoắn theo, gây xung huyết, teo nhỏ hoặc phù nề tinh hoàn. Hậu quả có thể dẫn đến hoại tử và mất hoàn toàn chức năng của cơ quan này.
Khi siêu âm tinh hoàn, bác sĩ có thể phát hiện tình trạng xoắn tinh hoàn và đánh giá mức độ xoắn, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp.
2.4. Nang mào tinh hoàn
Nang mào tinh hoàn xảy ra khi các ống dẫn tinh ở mào tinh bị tắc, tạo thành các vùng chứa nước hoặc dịch keo gọi là nang. Khi các nang này lớn dần, chúng có thể ảnh hưởng đến lưu thông máu, hoạt động của tinh hoàn và gây vô sinh. Siêu âm có thể thấy rõ nang mào tinh hoàn và các ảnh hưởng để đưa ra phương án điều trị.
Chấn thương tinh hoàn có thể được phát hiện qua siêu âm tinh hoàn
2.5. Chấn thương tinh hoàn
Tinh hoàn được bảo vệ trong bìu, nhưng đây là bộ phận nhạy cảm, dễ bị tổn thương khi nam giới vận động mạnh hoặc có lực tác động mạnh. Siêu âm tinh hoàn thường được chỉ định để kiểm tra chấn thương, đánh giá ảnh hưởng và điều trị phục hồi.
Viêm bình tinh hoàn
Viêm bình tinh hoàn dẫn đến tình trạng viêm, sưng đau ở tinh hoàn, nguyên nhân thường do nhiễm trùng ngược từ bàng quang, tuyến tiền liệt hoặc nhiễm trùng qua đường sinh dục. Siêu âm tinh hoàn có giá trị chẩn đoán cao trong bệnh viêm bình tinh hoàn.
Hầu hết các bệnh lý liên quan đến tinh hoàn đều có thể phát hiện được qua siêu âm tinh hoàn, tuy nhiên để chẩn đoán chính xác có thể sẽ cần thêm các xét nghiệm kiểm tra khác.
Quá trình siêu âm tinh hoàn diễn ra như thế nào?
Siêu âm tinh hoàn thực hiện rất nhanh chóng, đơn giản và không gây đau đớn, do đó nếu được chỉ định, bạn có thể an tâm và thoải mái. Các bước siêu âm tinh hoàn thực hiện như sau:
Chuẩn bị trước khi làm
Nam giới cần tháo quần ra, thay vào đó là áo hoặc khăn choàng chuyên dụng. Sau đó, bệnh nhân được hướng dẫn nằm ngửa trên bàn để bác sĩ kiểm tra vùng bìu.
Siêu âm tinh hoàn không gây cảm giác đau đớn không thoải mái
Thực hiện siêu âm
Để hình ảnh rõ nét và siêu âm dễ dàng hơn, bác sĩ sẽ sử dụng gel bôi trơn lên vùng bìu, sau đó dùng đầu dò tiến hành siêu âm.
Đầu dò được di chuyển xung quanh vùng bìu để quan sát toàn bộ vùng bìu và tinh hoàn bên trong một cách toàn diện nhất. Quá trình siêu âm thường kéo dài khoảng 20 phút, nếu phát hiện bất kỳ điều gì không bình thường, sẽ cần kiểm tra kỹ lưỡng hơn.
Gel sử dụng trong siêu âm tinh hoàn không gây ảnh hưởng gì đến sức khỏe, chỉ có thể tạo cảm giác mát lạnh sau khi bôi. Sau khi hoàn thành siêu âm, gel sẽ được lau khô và bạn có thể mặc quần áo và sinh hoạt bình thường.
Ngoài việc dùng để chẩn đoán bệnh, siêu âm tinh hoàn còn có thể hướng dẫn cho thủ thuật sinh thiết. Trong quá trình sinh thiết, bạn có thể cảm thấy đau nhẹ và không thoải mái, hãy thông báo cho bác sĩ về mọi vấn đề bạn gặp phải để được hỗ trợ.