
Một phần trong loạt bài |
Sinh học |
---|
Khoa học sự sống |
|
Thành phần chính[hiện] |
Phân ngành[hiện] |
Nghiên cứu[hiện] |
Ứng dụng[hiện] |
|
Sinh học nguyên sinh là ngành khoa học tập trung vào việc nghiên cứu các sinh vật nguyên sinh, một nhóm vi sinh vật eukaryote phong phú về loài. Tất cả sinh vật eukaryote ngoài động vật, thực vật và nấm đều được xếp vào loại sinh vật nguyên sinh. Do đó, lĩnh vực nghiên cứu của sinh học nguyên sinh thường chồng chéo với các ngành học khác như tảo học, nấm học và nguyên sinh động vật học, vì nó chủ yếu khảo sát các sinh vật đơn bào như tảo, cũng như một số sinh vật từng được xem là nấm nguyên thủy và động vật nguyên sinh.
Chúng là một nhóm sinh vật có sự đa dạng về hình dạng và lối sống. Kích thước của chúng có thể từ các sinh vật đơn bào có kích thước chỉ vài micromet cho đến các tảo biển đa bào dài tới vài mét.
Lịch sử hình thành
Thuật ngữ 'sinh học nguyên sinh' có nguồn gốc từ thuật ngữ 'nguyên sinh động vật học' (tiếng Anh: protozoology), thuật ngữ này trở nên phổ biến khi hiểu biết về các mối quan hệ tiến hóa của sinh vật eukaryote được mở rộng. Hiện nay, thuật ngữ 'sinh học nguyên sinh' (tiếng Anh: protistology) thường được sử dụng thay thế. Ví dụ, Hiệp hội Nguyên sinh động vật học thành lập năm 1947, có tên tiếng Anh là Society of Protozoologists, đã được đổi tên thành International Society of Protistologists vào năm 2005. Tuy nhiên, thuật ngữ cũ vẫn được sử dụng trong một số trường hợp (như tạp chí khoa học Ba Lan Acta Protozoologica).
Những nhà nghiên cứu nổi bật trong lĩnh vực nguyên sinh vật học
Ngành sinh học nguyên sinh đã được lý tưởng hóa bởi Haeckel (1834 - 1919), nhưng sự công nhận rộng rãi của nó chỉ mới được công nhận gần đây. Thực tế, nhiều nhà khoa học được liệt kê dưới đây tự xem mình là nhà nghiên cứu trong các lĩnh vực như nguyên sinh động vật học, tảo học, nấm học, vi sinh vật học, kính hiển vi học, ký sinh trùng học, phân tích, sinh học, tự nhiên học, động vật học, thực vật học, v.v., nhưng vẫn có những đóng góp quan trọng cho ngành này.
- Carl Agardh
- William Archer
- Anton de Bary
- Karl Bělař
- Harold C. Bold
- Alexander Braun
- Otto Bütschli
- Thomas Cavalier-Smith
- Marius Chadefaud (ru)
- Carlos Chagas
- Édouard Chatton
- Tyge Ahrengot Christensen
- Lev Tsenkovsky
- Herbert Copeland
- Pierre Dangeard
- Yves Delage
- Karl Moriz Diesing
- Clifford Dobell
- Franz Theodor Doflein
- Valentin Dogiel
- Félix Dujardin
- C.G. Ehrenberg
- Hanuš Ettl (de)
- Fauré-Fremiet
- Wilhelm Foissner (de)
- Bohuslav Fott (es)
- Felix Eugen Fritsch
- Wendy Gibson
- Édouard de Fromentel
- Pierre-Paul Grassé
- Battista Grassi
- Karl Gottlieb Grell
- August Gruber (de)
- Ernst Haeckel
- Max Hartmann
- Edgard Hérouard
- Richard Hertwig
- Bronislaw M. Honigberg
- Gottfried Huber-Pestalozzi (de)
- Alfred Kahl
- Patrick John Keeling
- Georg Klebs
- Charles Atwood Kofoid
- Jiří Komárek (cs)
- Friedrich Traugott Kützing
- Ray Lankester
- Gordon Frank Leedale (fr)
- Louis-Urbain-Eugène Léger (fr)
- Ernst Lemmermann
- Rudolf Leuckart
- Gustav Lindau
- Alfred R. Loeblich Jr
- André Lwoff
- Lynn Margulis
- Émile Maupas
- Michael Melkonian
- Konstantin Mereschkowski
- Walter Migula
- Edward Alfred Minchin
- Øjvind Moestrup
- O.F. Müller
- Carl Nägeli
- Hermann Neubert (de)
- Alcide d'Orbigny
- Lindsay Shepherd Olive (de)
- Adolf Pascher
- David J. Patterson
- Eugène Penard
- Maximilian Perty
- Franz Poche (fr)
- Ernst Pringsheim Jr.
- Andrew Pritchard
- Stanislaus von Prowazek
- Gottlob Ludwig Rabenhorst
- Eduard Reichenow
- Muriel Robertson
- Julius von Sachs
- William Saville-Kent
- Asa Arthur Schaeffer (de)
- Fritz Schaudinn
- Joseph Schröter
- Max Schultze
- Franz Eilhard Schulze
- Vladimir Shevyakov
- C. von Siebold
- Paul Silva
- Heinrich Leonhards Skuja
- Borís Skvortsov (Skvortzov) (es)
- Gilbert Morgan Smith
- Frederick Kroeber Sparrow
- Friedrich von Stein
- Helen Tappan
- Alexandar Walkanow (Valkanov) (de)
- Charles Morley Wenyon
- George Stephen West
- Robert Whittaker
- Heinrich Georg Winter
- Otto Zacharias
- Friedrich Wilhelm Zopf
Tài nguyên liên quan
- Tài liệu về Protistology trên Wikimedia Commons
- Trang web của Hiệp hội Nguyên sinh vật học Quốc tế