Ngày nay, rất nhiều bạn sinh viên mong muốn tự lập tài chính, kiếm thêm thu nhập và tích lũy kinh nghiệm ngay khi còn đang học. Tuy nhiên, câu hỏi "Sinh viên có nên làm thêm không?" vẫn luôn là điều khiến nhiều bạn băn khoăn. Để giúp bạn tìm câu trả lời, bài viết này sẽ đưa ra những lợi ích và nhược điểm khi sinh viên lựa chọn làm thêm, đặc biệt là các công việc online phù hợp.

1. Những lý do khiến sinh viên nên thử sức với công việc làm thêm
Để giải đáp câu hỏi sinh viên có nên làm thêm hay không, Mytour sẽ chia sẻ những lý do nên và không nên làm thêm. Dưới đây là những lợi ích bạn có thể nhận được khi bắt đầu công việc làm thêm ngay từ khi còn là sinh viên.
1.1 Cơ hội tăng thu nhập

Tài chính luôn là yếu tố quan trọng khiến nhiều sinh viên tìm kiếm công việc làm thêm. Đặc biệt là những bạn có hoàn cảnh gia đình khó khăn, với mức học phí tăng dần mỗi năm, họ cần một công việc ngoài giờ để có thể trang trải chi phí học tập và hỗ trợ gia đình.
Một số bạn, dù gia đình có nền tảng tài chính vững chắc, vẫn chọn làm thêm. Lý do là gì? Có thể các bạn muốn tự chủ tài chính, kiếm thêm thu nhập riêng và học cách tự lập kiếm tiền từ khi còn trẻ.
Dù hoàn cảnh của bạn thế nào, lý do chung của việc làm thêm vẫn là tìm kiếm thêm nguồn thu nhập trong thời gian rảnh không phải đi học. Vậy sinh viên có nên làm thêm hay không? Câu trả lời hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của bạn.
1.2 Học cách quản lý tài chính cá nhân
Kỹ năng này rất quan trọng đối với những bạn học ngành tài chính, ngân hàng, kế toán,... Tuy nhiên, khả năng quản lý tiền bạc là một kỹ năng cần thiết cho mọi người.

Thu nhập từ công việc part-time thường không cao, chỉ dao động từ 1 triệu đến 3 triệu mỗi tháng do thời gian làm việc có hạn. Các công việc này thường trả lương theo giờ, với mức trung bình từ 19.000 đến 25.000 đồng mỗi giờ, tùy thuộc vào tính chất công việc.
Ngoài ra, công việc part-time không có phụ cấp, do đó thu nhập thấp đòi hỏi bạn phải học cách quản lý tài chính cá nhân hiệu quả. Khi đã trưởng thành, bạn không thể luôn phụ thuộc vào tiền của bố mẹ khi muốn mua sắm một món đồ. Chính vì thế, công việc làm thêm thời sinh viên là nguồn thu nhập giúp bạn đạt được những mục tiêu cá nhân một cách nhanh chóng.
Tìm việc làm part-time cho sinh viên toàn quốc ngay tại đây |
1.3 Rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian
Khi vừa đi làm vừa đi học, bạn sẽ phải rất bận rộn và cần có khả năng tổ chức thời gian một cách khoa học để mọi việc diễn ra suôn sẻ. Đây chính là kỹ năng quản lý thời gian mà bạn sẽ rèn luyện được khi làm thêm ngoài giờ.

Lịch học ở đại học không cố định như khi còn học cấp 3. Bạn sẽ phải đăng ký lịch học theo môn, tín chỉ và tự xây dựng một thời khóa biểu riêng cho mỗi học kỳ. Vì vậy, kỹ năng quản lý thời gian giữa học và làm là vô cùng quan trọng.
Tuy nhiên, đừng nên sắp xếp lịch học và làm quá dày đặc, bạn sẽ cảm thấy kiệt sức và không có thời gian để nghỉ ngơi. Hãy biết điều chỉnh mọi công việc sao cho hợp lý và dành một ít thời gian thư giãn cho bản thân.
1.4 Sắp xếp thời gian một cách hợp lý và khoa học
Như Mytour đã chia sẻ, bạn cần biết cách cân đối thời gian giữa việc học và làm để đảm bảo vẫn có thời gian nghỉ ngơi.

Ai cũng hiểu rằng khi lao vào kiếm tiền, dù ít hay nhiều, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần. Tuy nhiên, nếu làm việc quá sức kết hợp với việc học căng thẳng sẽ khiến bạn kiệt sức, dễ bị stress và suy nhược cơ thể. Vì vậy, bạn cần lập một thời gian biểu hợp lý, đảm bảo học tập và làm việc không quá tải.
Một gợi ý cho bạn khi sắp xếp thời gian là đăng ký làm việc 3 ngày và nghỉ 1 ngày. Công việc part-time linh hoạt về giờ giấc, vì vậy bạn có thể chọn ca làm phù hợp, nhưng đừng quên tham khảo lịch làm việc của những người khác để tránh ảnh hưởng đến họ.
1.5 Giảm bớt suy nghĩ linh tinh
Sinh viên có nên làm thêm không? Đây là câu hỏi thích hợp cho những bạn có thói quen suy nghĩ quá nhiều, đặc biệt là khi rảnh rỗi. Công việc bận rộn sẽ giúp bạn tập trung vào học tập và công việc, hạn chế những suy nghĩ không cần thiết.

Khi bạn quyết định làm thêm khi còn là sinh viên, bạn sẽ cần phải giữ cho tâm trí luôn tập trung. Đây là cách hiệu quả để hạn chế thói quen suy nghĩ quá mức, giảm mất tập trung và mang lại năng lượng tích cực cho cuộc sống.
1.6 Cơ hội nghề nghiệp tương lai rộng mở
Các công việc làm thêm ngày nay rất đa dạng và có nhiều cơ hội. Sinh viên, đặc biệt là trong ngành F&B (Thực phẩm và Đồ uống), sẽ được đào tạo các kỹ năng như phục vụ khách hàng, pha chế, chế biến món ăn và mang lại trải nghiệm tuyệt vời cho khách hàng.
Môi trường làm việc này sẽ giúp bạn phát triển các kỹ năng mềm cực kỳ hữu ích. Bên cạnh đó, bạn còn có cơ hội gặp gỡ nhiều người và có thể một trong số họ sẽ mở ra cơ hội nghề nghiệp cho bạn trong tương lai.

Các công việc làm thêm cho sinh viên thường không yêu cầu kinh nghiệm hay chuyên môn sâu, vì vậy bạn có thể dễ dàng ứng tuyển ngay. Thậm chí, qua việc làm thêm, nhiều sinh viên đã tìm ra hướng đi và định hướng nghề nghiệp cho tương lai.
1.7 Phát triển sự tự tin
Việc quyết định đi làm thêm là bước quan trọng giúp bạn tiến gần hơn với sự thay đổi bản thân. Khi tham gia vào môi trường công việc thực tế, bạn sẽ có cơ hội mở rộng vùng an toàn của mình và đón nhận những thử thách mới.

Đây là một giải pháp tuyệt vời cho những bạn có tính cách hướng nội. Khi đi làm thêm, bạn sẽ phải học cách tự tin giao tiếp và ứng xử với rất nhiều người. Bên cạnh đó, khi bạn có được thu nhập đầu tiên từ công việc, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn vào khả năng và giá trị của bản thân.
1.8 Phát triển toàn diện các kỹ năng
Những kỹ năng mà bạn học được trong trường học đôi khi chỉ mang tính lý thuyết. Môi trường làm việc thực tế chính là cơ hội để bạn thực hành và cải thiện những kỹ năng đó.

Bạn sẽ có cơ hội tích lũy những kỹ năng quan trọng như quản lý thời gian, làm việc nhóm, kỹ năng quản lý công việc và độc lập. Những công việc làm thêm ngoài giờ sẽ mang đến rất nhiều tình huống thực tế mà bạn cần giải quyết, giúp bạn không ngừng rèn luyện và phát triển các kỹ năng toàn diện.
1.9 Nâng cao giá trị CV của bạn
Khi mới ra trường, bạn có thể chưa có nhiều kinh nghiệm hay thành tích để viết vào CV một cách ấn tượng. Tuy nhiên, các công việc làm thêm trong thời gian học sẽ là điểm cộng tuyệt vời giúp CV của bạn trở nên đa dạng và hấp dẫn hơn.

Nếu bạn vẫn đang băn khoăn về việc sinh viên có nên đi làm thêm không, thì giờ đây bạn đã có một lý do rất thuyết phục để tự tin trả lời. Làm thêm không chỉ giúp bạn làm đẹp CV mà còn tạo dựng ấn tượng mạnh mẽ với nhà tuyển dụng, giúp bạn có thêm nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai. Vì vậy, đừng bỏ lỡ những năm tháng sinh viên quý báu này.
1.10 Mở rộng các mối quan hệ
Một trong những lợi ích lớn từ công việc làm thêm chính là cơ hội mở rộng các mối quan hệ. Bạn sẽ gặp gỡ nhiều người, làm quen với bạn bè mới và có thể gặp những đối tác tiềm năng cho sự nghiệp sau này.

Khi quyết định liệu sinh viên có nên đi làm thêm không, bạn cần suy nghĩ về lợi ích từ công việc làm thêm mà bạn lựa chọn. Việc mở rộng các mối quan hệ giúp bạn có thêm cơ hội phát triển bản thân, dù hiện tại bạn không thấy rõ những mối quan hệ đó sẽ có ích như thế nào, nhưng chẳng ai có thể đoán trước được tương lai.
1.11 Sống thực tế
Trong xã hội công nghệ 4.0, 5.0 hiện nay, việc tiếp xúc với mạng xã hội và thế giới ảo dễ dàng đã dẫn đến lối sống ít thực tế của giới trẻ.

Khi bạn quyết định đi làm thêm, bạn sẽ bắt đầu hiểu rõ hơn về thực tại của cuộc sống, liệu nó có giống như những gì trong phim hay tiểu thuyết không. Sống thực tế giúp bạn nhận ra mình là ai, mình cần làm gì và suy nghĩ ra sao. Đây là lý do chính để bạn có thể trả lời câu hỏi sinh viên có nên đi làm hay không.
1.12 Có nề nếp hơn
Mặc dù là công việc ngoài giờ, nhưng mỗi công việc đều có những nguyên tắc và kỷ luật riêng. Khi quyết định làm thêm, bạn sẽ phải học cách tuân thủ những quy tắc đó và áp dụng chúng vào công việc hàng ngày.

Bạn sẽ bắt đầu xây dựng những thói quen tốt như quản lý thời gian, lập kế hoạch công việc, và giữ đồ đạc luôn gọn gàng ngăn nắp. Những thay đổi này không chỉ giúp bạn trưởng thành hơn mà còn khiến bố mẹ nhìn nhận bạn một cách khác, vì họ sẽ thấy bạn có trách nhiệm hơn trong cuộc sống.
1.13 Khám phá những tiềm năng ẩn giấu trong bản thân
Kể từ khi còn nhỏ, chúng ta luôn được nuôi dưỡng trong sự bảo vệ của ba mẹ, điều này khiến nhiều bạn trẻ vẫn chưa hiểu rõ hết những điểm mạnh và yếu của bản thân. Chỉ khi trải nghiệm công việc thực tế, bạn mới nhận ra mình có những khả năng và sở thích mà trước đây chưa từng nghĩ tới.

Dù cách giáo dục của ba mẹ luôn xuất phát từ tình yêu thương, nhưng đôi khi quá mức bảo bọc có thể khiến bạn không nhận thức rõ khả năng của bản thân. Khi quyết định đi làm thêm, bạn sẽ có cơ hội khám phá ra những tài năng ẩn giấu, như khả năng pha chế hay nấu ăn, ví dụ như khi làm việc tại một quán café hay nhà hàng.
1.14 Nắm bắt nhiều cơ hội để phát triển bản thân
Nếu bạn vẫn đang phân vân không biết sinh viên có nên đi làm thêm hay không, hãy nghĩ về điều này: Công việc làm thêm ngoài giờ sẽ mở ra cho bạn những cơ hội tuyệt vời để phát triển cá nhân.

Tại sao lại như vậy? Bởi vì khi bạn bắt đầu làm việc, tức là bạn đã chọn con đường tự lập và kiếm tiền từ chính sức lao động của mình. Đây là lúc bạn nhận ra sự trưởng thành trong công việc mình chọn, bạn sẽ trở nên độc lập hơn, chăm chỉ hơn và có kỷ luật hơn.
1.15 Tích lũy kinh nghiệm và kỹ năng sống
Nếu bạn may mắn tìm được công việc làm thêm phù hợp với chuyên ngành mình đang học, bạn sẽ có cơ hội tích lũy kinh nghiệm thực tế cho nghề nghiệp của mình, giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho công việc chính thức sau khi tốt nghiệp.

Dù không phải ai cũng gặp thuận lợi trong công việc làm thêm, nhưng dù là công việc trái ngành hay thế nào đi nữa, đó vẫn chỉ là công việc phụ. Mục tiêu chính khi bạn là sinh viên vẫn là học tập, vì vậy hãy cân nhắc lợi ích mà công việc đó mang lại. Những công việc làm thêm chủ yếu giúp bạn rèn luyện các kỹ năng sống, kỹ năng mềm và tích lũy kinh nghiệm giao tiếp thực tế.
1.16 Kỹ năng trả lời phỏng vấn
Bước phỏng vấn là cơ hội để bạn tiến gần hơn với công việc mơ ước sau khi ra trường. Vì thế, ngay cả khi làm những công việc nhỏ, bạn vẫn có thể trải nghiệm cảm giác phỏng vấn xin việc và chuẩn bị cho tương lai.

Bạn cần luyện tập kỹ năng giao tiếp và cách trả lời phỏng vấn chuyên nghiệp. Công việc làm thêm sẽ giúp bạn nâng cao sự tự tin và học cách nhận biết những điều nên và không nên nói trong buổi phỏng vấn. Vì vậy, hãy chuẩn bị thật tốt về mặt tinh thần, ngay cả khi chỉ xin một công việc làm thêm ngoài giờ, kỹ năng phỏng vấn của bạn vẫn rất quan trọng.
2. Những hạn chế khi đi làm thêm
Mặc dù công việc làm thêm mang lại nhiều lợi ích, nhưng để trả lời câu hỏi sinh viên có nên đi làm thêm hay không, bạn cũng cần phải hiểu rõ các hạn chế của việc làm thêm.

Hãy luôn nhớ rằng, vai trò chính của bạn khi là sinh viên là tập trung vào việc học để đạt được một tấm bằng và kết quả học tập xuất sắc. Công việc làm thêm chỉ là sự bổ sung, đừng để nó chiếm ưu thế và làm gián đoạn con đường học vấn của bạn. Dưới đây là một số hạn chế của việc làm thêm mà bạn cần lưu ý:
2.1 Chiếm dụng thời gian học tập
Ban đầu, bạn có thể dễ dàng sắp xếp giữa việc học và làm thêm. Tuy nhiên, khi bước vào các năm học cuối, khối lượng môn học và kiến thức chuyên ngành sẽ ngày càng nặng, đòi hỏi bạn phải tập trung nhiều hơn vào việc học.

Công việc làm thêm sẽ không thiếu đâu, vì các nhà tuyển dụng luôn tìm kiếm nhân viên sẵn sàng làm việc. Tuy nhiên, điều này có thể khiến bạn thiếu thời gian cho việc học. Bạn sẽ phải quyết định: công việc làm thêm tạm thời hay việc học lâu dài quan trọng hơn? Hoặc có thể bạn sẽ cần tìm một công việc nhẹ nhàng hơn để duy trì sự cân bằng.
2.2 Dễ bị thu hút bởi đồng tiền
Đồng tiền luôn là sức hút lớn, đặc biệt đối với những sinh viên mới bước vào đời và lần đầu tiên kiếm được thu nhập. Rất nhiều người đã bỏ dở việc học, xin bảo lưu chỉ vì muốn tập trung vào việc kiếm tiền.

Tuy nhiên, không phải ai cũng thành công với quyết định đầy thử thách như vậy. Vì vậy, bạn cần phải giữ vững tinh thần, suy nghĩ thấu đáo để biết lựa chọn điều gì có lợi cho mình. Kiếm tiền là tốt, nhưng mục tiêu chính khi còn là sinh viên của bạn không phải là kiếm tiền mà là học hỏi và phát triển.
2.3 Dễ đánh mất đi cơ hội thăng tiến sau này
Khi bạn có cơ hội học tại các trường đại học, cao đẳng, đồng nghĩa với việc bạn đang sở hữu một tấm bằng có giá trị, mở ra cơ hội nghề nghiệp trong tương lai. Đừng để những lựa chọn sai lầm bây giờ khiến bạn hối tiếc khi nhìn lại.

3. Sinh viên có nên đi làm thêm không?
Để có câu trả lời cho câu hỏi này, bạn cần suy xét kỹ lưỡng những lợi ích và rủi ro khi quyết định làm công việc thêm bên ngoài.
Bạn phải xác định rõ mục tiêu của mình, liệu bạn muốn làm công việc liên quan đến ngành học hay chỉ cần một công việc có thu nhập. Đôi khi, bạn có thể cảm thấy bối rối hoặc không hài lòng với ngành học của mình, nhưng như ông bà thường nói, “có còn hơn không”. Một tấm bằng đại học sẽ mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hơn, kể cả khi bạn làm trái ngành.

Với những lý do mà Mytour đã đưa ra ở trên, bạn có thể tự mình tìm câu trả lời cho câu hỏi “Sinh viên có nên đi làm thêm không?”. Nếu bạn có thể cân đối giữa việc học và làm, hãy tham khảo các việc làm cho sinh viên trong phần dưới đây.
4. Những việc làm phù hợp cho sinh viên
Dưới đây là những công việc phổ biến, được tuyển dụng rộng rãi trên toàn quốc, rất phù hợp cho các bạn sinh viên muốn kiếm thêm thu nhập:
- Việc làm part time cho sinh viên: Các công việc bán thời gian như phục vụ quán ăn, làm việc tại quán cà phê, nhà hàng, nhân viên bán hàng, trợ giảng, giúp việc nhà, bán vé, shipper, v.v...
- Việc làm hè cho sinh viên: Tham gia thực tập tại các công ty, tổ chức, khu nghỉ dưỡng, hoặc các công viên giải trí, công việc như phát tờ rơi, bán vé, PG, PB...
- Việc làm online cho sinh viên: Nhờ sự phát triển công nghệ, sinh viên có thể làm các công việc trực tuyến như viết bài, dịch thuật, lập trình, thiết kế đồ họa, marketing trực tuyến, hoặc làm trợ lý ảo.
- Việc làm cho sinh viên mới ra trường: Các công ty đang tuyển dụng thực tập sinh cho nhiều ngành nghề như Marketing, ngân hàng, sales...
- Việc làm thêm cuối tuần cho sinh viên: Sinh viên có thể làm thêm vào cuối tuần với các công việc như PG, PB tại các triển lãm, siêu thị, sự kiện, hoặc bán hàng chợ đêm...
Tùy vào lịch học và khả năng cá nhân, các bạn sinh viên nên lựa chọn những công việc có thời gian linh động, dễ dàng kết hợp với việc học.
5. Những điều cần lưu ý khi quyết định làm thêm
Câu hỏi Sinh viên có nên đi làm thêm không thật sự cần suy nghĩ thấu đáo. Tuy nhiên, dù bạn quyết định thế nào, cũng đừng quên những lưu ý quan trọng khi đi làm thêm:

- Thời gian thử việc: Mọi công việc đều có giai đoạn thử việc. Hãy nỗ lực hết mình trong thời gian này để tạo ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng.
- Tuân thủ giờ giấc làm việc: Kỷ luật với thời gian là yếu tố quan trọng. Việc đi làm đúng giờ, hoặc thậm chí sớm hơn một chút, sẽ giúp bạn ghi điểm với cấp trên và đồng nghiệp.
- Cân bằng giữa học và làm: Bạn cần chia thời gian hợp lý để không bỏ bê việc học khi đi làm thêm. Hãy học thật tốt khi cần và tập trung hoàn toàn vào công việc khi đi làm.
- Phương tiện đi lại: Nếu có thể tự chủ phương tiện đi lại, bạn sẽ tiết kiệm được thời gian. Nếu phải phụ thuộc vào phương tiện công cộng, hãy chọn công việc gần nhà để thuận tiện hơn.
- Thái độ làm việc: Thái độ làm việc là yếu tố quyết định dù bạn có giỏi hay không. Hãy luôn thể hiện thái độ tích cực và chuyên nghiệp, vì điều này sẽ giúp bạn tạo thiện cảm và được trọng dụng trong công việc.
Tóm lại, sinh viên có nên đi làm thêm không? Sau khi xem xét những lý do và hạn chế đã được trình bày, Mytour tin rằng bạn đã tìm ra câu trả lời cho mình. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng về việc sinh viên có nên làm thêm hay không và lựa chọn nào là hợp lý khi còn đang ngồi trên ghế giảng đường. Đừng quên ghé thăm Mytour để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích và tìm kiếm những việc làm phù hợp nhé!
Tác giả: Thảo Vân