Buzz
Khi chăm sóc trẻ nhỏ, chúng ta luôn phải cảnh báo với sự thận trọng, vì hàng năm luôn có nhiều tai nạn không may xảy ra với trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần trang bị kiến thức sơ cứu cơ bản để kịp thời đối phó với những tình huống khẩn cấp. Dưới đây là hướng dẫn sơ cứu cơ bản cho trẻ khi gặp một số tình huống như: trẻ bị bỏng, nghẹn, chảy máu cam, bong gân...
1. Bỏng
Khi trẻ bị bỏng, mẹ nên làm mát vùng bị bỏng bằng nước lạnh ít nhất 10 phút để giảm sưng. Nếu trẻ đang mặc quần áo, hãy cởi một cách nhẹ nhàng để tránh đau và bong da. Đối với vết bỏng nặng, quần áo dính vào, hãy giữ nguyên và đưa trẻ đến người y tế.
Tiếp theo, băng vết thương bằng nilon (loại bọc thức ăn) hoặc băng vải sạch, không lất vải nhiều sợi lông để tránh làm tổn thương khi tháo. Sau khi sơ cứu, nếu vết bỏng nặng, hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
2. Chảy máu cam
Khi trẻ gặp tình trạng chảy máu cam, mẹ hãy yên tâm làm bé ngồi và ngửa đầu lên để ngăn dòng máu không chảy ra khỏi mũi. Hãy giúp bé thở bằng miệng và kẹp mũi lại trong 10 phút. Nếu máu vẫn chảy, hãy kẹp mũi thêm 2 lần.
Sau khi máu dừng chảy, mẹ nên lau sạch mũi cho bé. Lưu ý rằng bé không nên nói hoặc ho ngay sau đó, để tránh làm tổn thương mạch máu đã lành trong mũi và tái phát chảy máu cam.
Mẹ chỉ cần ngửa đầu bé một chút, không cần ngửa hẳn đầu vì có thể làm máu chảy vào cổ họng và làm bé không thoải mái. Nếu máu chảy không dừng sau khoảng 30 phút, mẹ hãy đưa bé đến gặp bác sĩ để tìm nguyên nhân và hướng điều trị.
3. Nghẹn
Khi trẻ bị nghẹn, thường biểu hiện qua ho sặc sụa hoặc lặng câm do không thể thở. Nếu vật cản không thoát ra khi bé ho, mẹ cần sơ cứu ngay lập tức. Nếu có thể lấy vật thể ra, mẹ hãy lấy nhưng đảm bảo không đẩy sâu vào cổ họng.
Mẹ hãy kiểm tra và lấy vật thể nếu có thể, nhưng phải chắc chắn rằng việc lấy không làm vật thể đi sâu hơn. Nếu không thể lấy ra, mẹ cần hành động ngay lập tức để đảm bảo an toàn cho bé.
Mẹ có thể thực hiện một số cách sau đây:
– Đối với trẻ trên 1 tuổi, đặt bé nằm sấp trên đùi và đánh 5 cái vào giữa xương vai bằng lòng bàn tay.
– Đối với em bé dưới 1 tuổi, đặt bé nằm sấp trên cánh tay, đảm bảo đầu và cổ bé được đỡ chắc chắn, sau đó đánh vào giữa vai bé.
– Nếu 2 cách trên không hiệu quả, lật bé ngửa lên, đặt đầu bé vào lòng bàn tay, hạ thấp người bé xuống và ấn mạnh vào xương ức. Làm như vậy sau 3 giây và nhìn vào mồm bé. Nếu thấy vật thể, hãy nhặt ra; nếu không, tiếp tục ấn.
– Với trẻ trên 1 tuổi, đứng sau chúng, đặt nắm tay ở giữa rốn và lồng ngực. Đặt bàn tay kia nắm lên và kéo mạnh lên. Lặp lại 5 lần.
Nếu bé vẫn chưa hết ngạt, hãy gọi cấp cứu và tiếp tục sơ cứu.
4. Bong gân
Nếu mẹ nghi ngờ bé bị bong gân, hãy làm bé ngồi xuống. Đặt đá lạnh bọc trong khăn lên chỗ đau khoảng 10 phút để giảm sưng tím. Sau đó, băng vết thương cẩn thận. Để chỗ đau ở trên cao để giảm dòng máu đến vết thương, giúp giảm sưng tấy.
5. Ngã
Nếu thấy bé bị ngã và bất tỉnh, dù chỉ trong thời gian ngắn, hãy quấn chăn cho bé để giảm sốc và gọi ngay cấp cứu.
– Mẹ hãy đặt bé vào tư thế hồi phục nếu bé vẫn đang thở và không có dấu hiệu nghi ngờ gãy xương hay chấn thương đầu cổ. Kiểm tra kỹ các dấu hiệu như rạn nứt sọ, mắt không đồng đều, máu từ tai hoặc mũi.
– Nếu có dấu hiệu nghi ngờ xương bị gãy, hãy giữ nguyên cho đến khi đội cứu thương đến và quấn tạm khăn quanh chỗ đó.
Tuy nhiên, đối với trẻ bị ngã nhưng vẫn tỉnh táo và không có dấu hiệu nghiêm trọng, hãy đặt miếng vải thấm nước lạnh lên chỗ va đập trong 10 phút để giảm sưng.
Mẹ và gia đình cần theo dõi bé ít nhất 48 giờ sau tai nạn để theo dõi các dấu hiệu bất thường như chóng mặt, nôn mửa, hay thấy ánh sáng kỳ lạ... Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra kịp thời.
6. Điện giật
Khi phát hiện trẻ bị điện giật, mẹ không nên chạm vào nếu nguồn điện chưa được tắt và vẫn còn trên người bé, vì có thể khiến mẹ cũng bị điện giật.
Đầu tiên, mẹ cần ngưng ngay nguồn điện nếu có thể. Nếu không thể tắt nguồn, hãy rất cẩn thận khi muốn lấy nguồn điện ra. Mẹ đứng trên vật liệu cách điện như sách dày hoặc danh bạ, sau đó dùng chổi gỗ hoặc gậy tre đẩy nguồn điện ra khỏi bé.
Mẹ cũng có thể sử dụng dây thừng để buộc cánh tay hoặc cổ chân của bé, sau đó kéo bé ra khỏi nguồn điện.
Sau đó, mẹ kiểm tra hơi thở của bé. Nếu bé bất tỉnh nhưng vẫn thở, hãy đặt bé vào tư thế hồi phục. Vết bỏng từ điện giật có thể nhỏ nhưng ẩn chứa nguy hiểm bên trong, gọi ngay cấp cứu.
7. Ngộ độc
Nếu bạn nghi ngờ trẻ đã hít hoặc nuốt chất độc như chất tẩy rửa, thuốc, hoặc vật thể có hại, hãy gọi cấp cứu ngay và giữ trẻ yên cho đến khi bác sĩ đến.
Nếu có thể, xác định chất độc mà trẻ tiếp xúc và mang theo vỏ hộp đến bệnh viện. Không làm trẻ nôn vì điều này có thể làm tổn thương dạ dày và ống dẫn thêm.
Nếu bé tự nôn, đưa bé đến bệnh viện để kiểm tra.
Nếu bé nuốt phải chất làm đau họng, cho bé uống nước hoặc sữa để làm dịu.
8. Bất tỉnh
Hướng dẫn cách sơ cứu khi bé bất tỉnh.
Gọi cấp cứu và thực hiện các bước sau khi đợi cấp cứu:
– Nâng cằm bé lên và ấn trán xuống để bé ngửa đầu. Kiểm tra hơi thở và nghe.
– Ngửa đầu, nâng cằm, bịt mũi. Hít sâu, đặt miệng mẹ lên miệng bé và thổi hơi trong 1 giây. Lặp lại tối đa 5 lần. Kiểm tra xem ngực bé có phồng lên không. Nếu không, kiểm tra miệng xem có vật cản và đảm bảo bé vẫn ngửa.
– Đặt ngón tay lên xương ức của bé. Nhấn mạnh và nhanh chóng, khoảng 100 lần/phút. Sau 30 nhấn, thực hiện thở hơi cứu thở cho bé để cung cấp oxy. Sau 2 hơi thở, tiếp tục nhấn ngực. Lặp lại chu kỳ cho đến khi hơi thở trở lại.
9. Sốc mẫn cảm
Khi bé bị dị ứng, hoặc bị côn trùng cắn... bé có thể phản ứng sốc mẫn cảm. Biểu hiện bao gồm giảm huyết áp, đỏ ửng mặt, cơ thể đỏ toàn bộ và khó thở.
Mẹ xác định bé có dị ứng trước đó và mang theo thuốc. Tiêm thuốc vào bắp đùi hoặc mông.
Gọi cấp cứu và đặt bé vào tư thế hồi phục. Nếu bé không thể thở và không có thuốc, gọi cấp cứu và thực hiện hô hấp nhân tạo.
10. Chảy nhiều máu
Nếu bé bị vết cắt sâu và máu chảy nhiều, hãy rửa sạch, sau đó lau khô tay và đeo găng.
Nâng cao vết thương để máu chảy về cơ quan nội tạng, thay vì chảy ra. Kiểm tra xem có vật gì gắn vào vết thương. Nếu có, để nguyên vì tháo ra sẽ làm tổn thương thêm.
Thay vào đó, sử dụng vải buộc quanh vết thương, lót đệm để miếng vải cao hơn vật thể, không ấn chúng vào bên trong. Gọi cấp cứu ngay lập tức.
Nếu không có vật gì gắn vào vết thương, dùng miếng vải sạch ấn lên vết thương để kiểm soát máu và quấn chặt xung quanh. Đừng quấn quá chặt để máu vẫn có thể chảy đến ngón chân và tay. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, hãy gọi cấp cứu.
Tư thế hồi phục
Như đã nói về tư thế hồi phục. Đây là tư thế cho bé bất tỉnh nhưng vẫn thở, giúp bé thở dễ dàng và tránh nghẹn nôn. (Nếu nghi ngờ chấn thương đầu và cổ, không di chuyển).
– Mẹ hãy đặt trẻ nằm nghiêng về một bên, co một đầu gối lên và hạ đầu bé xuống để tránh bé nuốt phải nước dãi chảy ra. Sử dụng gối để hỗ trợ cổ bé.
– Đối với trẻ sơ sinh, hãy bế bé trong tay, hướng mặt xuống và hỗ trợ đầu bé để tránh nguy cơ nghẹn.
Hi vọng với những hướng dẫn trên, các mẹ sẽ biết cách sơ cứu khi trẻ nhỏ gặp nạn. Đồng thời, theo dõi tình trạng sức khỏe của con để đảm bảo con luôn có sức khỏe tốt nhất.
