Sợ hãi trước những điều chưa quen, hay còn gọi là Neophobia, là nỗi lo lắng về mọi thứ mới mẻ, đặc biệt là khi nỗi sợ này kéo dài và không hợp lý. Ở trẻ em, thuật ngữ này thường chỉ sự từ chối các loại thực phẩm lạ hoặc không quen thuộc. Những thực phẩm mới đối với trẻ có thể gây lo lắng trong tâm lý học trẻ em.
Trong nghiên cứu y sinh, hội chứng sợ hãi trước những điều mới lạ thường được liên kết với các nghiên cứu về cảm giác vị giác.
Thuật ngữ
Từ neophobia có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp νέος (neos), nghĩa là 'mới, trẻ', và φόβος (phobos), có nghĩa là 'sợ hãi'. Cainophobia cũng xuất phát từ tiếng Hy Lạp, với từ όςαινός (kainos) nghĩa là 'mới, tươi mới'. Các thuật ngữ khác có thể thay thế cho neophobia bao gồm metathesiophobia, prosophobia, cainotophobia (hoặc cainophobia), và kainophobia (hoặc kainolophobia).
Sợ thực phẩm mới
Sợ thực phẩm mới là nỗi lo lắng khi phải ăn những món ăn chưa quen thuộc hoặc lạ lẫm. Đây không phải là triệu chứng của rối loạn ăn uống, mà thường gặp ở trẻ mới biết đi và trẻ nhỏ. Hội chứng này liên quan đến mức độ nhạy cảm của mỗi cá nhân, ảnh hưởng đến sự sẵn sàng thử thách và chấp nhận rủi ro. Mặc dù phổ biến ở nhiều người, nhưng mức độ nặng nhẹ của hội chứng này có thể khác nhau giữa các cá nhân.
Nguyên nhân
Di truyền có vai trò quan trọng trong hội chứng sợ thực phẩm mới và sợ những điều mới lạ. Các nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng hai phần ba sự xuất hiện của hội chứng sợ thực phẩm mới có thể liên quan đến di truyền. Nghiên cứu trên các cặp sinh đôi cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa di truyền và hội chứng này. Yếu tố tâm lý xã hội cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng sợ thực phẩm mới. Trẻ nhỏ thường theo dõi thói quen ăn uống của cha mẹ, từ đó có thể phát triển sự sợ hãi đối với các thực phẩm mới nếu cha mẹ tránh né chúng. Ngoài ra, các điều kiện môi trường như ngộ độc thực phẩm cũng có thể dẫn đến sự sợ hãi các thực phẩm mới để ngăn ngừa nguy cơ tương tự trong tương lai. Sự tiêu cực đối với thực phẩm mới có thể phát sinh từ những trải nghiệm tiêu cực liên quan đến đường tiêu hóa như viêm dạ dày hoặc ngộ độc thực phẩm.
Điều trị
Một số phương pháp đã được thử nghiệm để giải quyết vấn đề sợ thực phẩm mới, như việc ép trẻ ăn món chúng không thích hoặc đe dọa hình phạt nếu không ăn, nhưng những cách này thường khiến tình trạng tồi tệ hơn. Các giải pháp hiệu quả hơn bao gồm việc đưa ra phần thưởng không phải thực phẩm cho trẻ khi chúng thử món ăn mới hoặc món không ưa thích. Cha mẹ cũng nên thể hiện sự hào hứng khi ăn những món ăn mới để trẻ thấy sự vui vẻ từ đó. Sự lặp lại việc thử món ăn mới nhiều lần có thể giúp trẻ dần chấp nhận món đó, có thể cần tới 15 lần thử trước khi trẻ quen với món mới. Cung cấp sự đa dạng trong thực đơn từ sớm có thể giúp giảm tình trạng từ chối thực phẩm sau này. Hội chứng sợ thực phẩm mới thường giảm dần theo tuổi tác.
- Các hội chứng sợ khác
- Sốc văn hóa
- Tâm lý học