So sánh chi tiết nước mắt trong Vợ nhặt và Chiếc thuyền ngoài xa với dàn ý chi tiết cùng 2 bài văn mẫu xuất sắc, giúp bạn có thêm ý tưởng mới khi viết văn.
'Vợ nhặt” của Kim Lân và “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu là những tác phẩm đặc sắc về người nông dân. Dù thuộc hai tác giả khác nhau, nhưng chúng cùng chạm tới chi tiết quan trọng về 'dòng nước mắt'. So sánh dòng nước mắt trong hai tác phẩm này giúp thấy rõ sự tình người, tình mẹ và chi tiết này là một phương tiện biểu hiện quan trọng. Dưới đây là nội dung chi tiết, mời bạn theo dõi.
Đề bài:
“Trong lúc người ta xây dựng nhà, chuẩn bị hôn nhân cho con là thời điểm mọi người vui vẻ, mong chờ con cháu ra đời và hạnh phúc trong tương lai. Còn tôi thì… Trong ánh mắt đầy ẩn ý của mẹ, hai giọt nước mắt lăn dài” (Trích từ 'Vợ nhặt' - Kim Lân)
“Một đứa trẻ cho đến bây giờ vẫn chưa mọc răng, như một viên đạn bắn vào người đàn ông và hiện đang xuyên qua tâm hồn người phụ nữ, khiến cho những dòng nước mắt trào dâng” (Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn Minh Châu)
Diễn đạt cảm nhận của anh/chị về chi tiết “dòng nước mắt” trong những câu văn trên.
Phân tích dàn ý về dòng nước mắt trong
I. Khởi đầu
– Giới thiệu về tác giả Kim Lân và tác phẩm Vợ nhặt, cùng với tác giả Nguyễn Minh Châu và tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa
- Cả hai nhà văn đều thể hiện sâu sắc tư tưởng nhân đạo, nhân văn trong lĩnh vực văn học.
- Cả hai tác phẩm đều miêu tả rất sinh động về tình người, tình mẹ, trong đó việc sử dụng chi tiết “dòng nước mắt” là một cách biểu hiện rất hiệu quả.
II. Phần Chính
a) Cảm nhận về chi tiết “dòng nước mắt” trong Vợ nhặt
* Giới thiệu về tình huống dẫn đến chi tiết này
– Mô tả hoàn cảnh mà bà cụ Tứ – mẹ của Tràng – phải đối mặt với việc anh Tràng nhặt vợ, cùng với diễn biến tâm lý của bà trong truyện.
* Phân tích và cảm nhận chi tiết “dòng nước mắt” trong tác phẩm:
– Đây là biểu hiện của nỗi đau đớn, tủi phận: việc con trai cưới vợ vào những ngày đói kém đã gây cho bà mẹ một cảm xúc đầy lo lắng và đau khổ...
- Giọt nước mắt chỉ rơi ra rất hiếm hoi bởi bà đã dùng hết nước mắt trong những tháng ngày gian khổ và đau đớn…
- “Kẽ mắt kèm nhèm” là biểu tượng cho cuộc sống khó khăn và hạnh phúc của người phụ nữ nông dân lớn tuổi
– Đồng thời, đây cũng là dấu hiệu của tình mẫu tử sâu sắc: tình thương của mẹ dành cho con trai là vô hạn
* Đánh giá tổng quan:
– Giá trị của nội dung: Chi tiết “dòng nước mắt” đã phản ánh rõ giá trị thực tế và giá trị nhân đạo sâu sắc:
- Thực tế: Thể hiện thực trạng xã hội trong thời kỳ khó khăn, đặc biệt là trong thời kỳ nạn đói năm 1945
- Nhân đạo: Thể hiện sự đồng cảm, sự thương xót; Kêu gọi cải thiện xã hội; Tôn vinh nét đẹp tinh thần của người mẹ
– Đặc sắc về mặt nghệ thuật: Chi tiết nhỏ nhưng mang lại ý nghĩa lớn; Diễn tả sâu sắc tâm trạng của nhân vật
b) Cảm nhận về chi tiết “dòng nước mắt” trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa
* Giới thiệu diễn biến dẫn đến chi tiết
– Tóm tắt hoàn cảnh khiến NĐBHC rơi lệ: câu chuyện về một gia đình làm nghề hàng chài, cùng những biến cố tâm lý trong NĐBHC
* Nhận định, phân tích về chi tiết “dòng nước mắt”:
– Biểu hiện của nỗi đau khổ: Gia đình đối diện với nghèo đói và sự tuyệt vọng -> Bạo lực gia đình không có lối thoát -> Con cái dẫn đường vào tội ác khiến lo lắng về sự hình thành của nhân cách -> Không tìm ra giải pháp…
– Thể hiện tình mẫu tử cao quý: Sự lo lắng và yêu thương vô điều kiện của mẹ, khi con phạm vào tội ác làm chị sợ hãi, như một cú sốc đánh thức nỗi đau sâu thẳm trong lòng
* Đánh giá:
– Giá trị của nội dung: Dòng nước mắt đã thể hiện giá trị thực tế và giá trị nhân đạo sâu sắc:
- Thực tế: Thể hiện tình hình xã hội trong những năm sau chiến tranh và trước kì Đổi mới 1986
- Nhân đạo: Sự đồng cảm và thương xót; Sự ngợi khen về vẻ đẹp tâm hồn của người mẹ
– Nghệ thuật đặc sắc: Chi tiết nhỏ mang ý nghĩa lớn; Diễn tả tâm trạng của nhân vật một cách sâu sắc
c) So sánh
* Điểm tương đồng
– Về nội dung:
- Cả hai đều thể hiện nước mắt của phụ nữ, của người mẹ trong hoàn cảnh nghèo khó và khốn khổ
- Cả hai đều là 'giọt lệ của loài người', giọt nước chứa đựng tình người trào ra từ trái tim những bà mẹ giàu lòng từ bi và hy sinh
- Cả hai đều đóng góp vào việc thể hiện giá trị thực tế và nhân đạo của tác phẩm: phản ánh thực tế xã hội ở các thời điểm khác nhau; thể hiện lòng thương cảm đối với bi kịch của con người và sự trân trọng vẻ đẹp của cuộc sống và lòng từ bi của tác giả.
– Về nghệ thuật: Cả hai đều mô tả tâm trạng nhân vật một cách tinh tế, sâu sắc thông qua việc chọn lựa các chi tiết đặc sắc
* Điểm khác biệt
– Về nội dung: Hoàn cảnh riêng biệt của 2 nhân vật - nước mắt cũng mang theo những nỗi đau riêng
- Dòng nước mắt của bà cụ Tứ liên quan đến tình huống anh Tràng “nhặt” được vợ; bà cụ cảm thấy bi thương, thương xót cho số phận của con mình và cũng thương xót cho chính mình. Nhưng phía trước bà cụ là ánh sáng của hạnh phúc nhen nhóm
- Dòng nước mắt của người phụ nữ hàng chài chứa đựng sau khi thằng Phác đánh lại bố để bảo vệ mẹ và trong hoàn cảnh khó khăn của gia đình bà đã diễn ra trước mắt nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng; người phụ nữ này cảm thấy đau khổ, nhục nhã vì không thể giấu kín bi kịch gia đình, vì lòng thương xót, lo lắng cho con. Phía trước chị là một màu mù xám, bế tắc
– Về nghệ thuật thể hiện: Để mô tả chi tiết dòng nước mắt, Kim Lân sử dụng hình thức diễn đạt trực tiếp, giản dị, còn Nguyễn Minh Châu dùng cách diễn đạt thông qua ví von, hình ảnh.
d) Lí giải
* Vì sao giống? Giống về nội dung vì cùng hướng tới:
- Từ nỗi đau -> đề xuất giải pháp cách mạng
- Từ vẻ đẹp tâm hồn -> ca ngợi vẻ đẹp truyền thống của phụ nữ Việt Nam -> cùng là những nhà văn hiện thực và nhân đạo sâu sắc
* Tại sao khác biệt?
– Điều kiện và triển vọng khác nhau do được viết trong các bối cảnh khác nhau (Kim Lân nhìn lại sau thành công của cải cách mang lại niềm tin lạc quan; Nguyễn Minh Châu nhìn vào hiện tại nên không dám chắc chắn về tương lai) – Tư duy triển khai của mỗi tác giả là khác biệt không lẫn vào nhau
III. Kết luận
– Xác nhận vấn đề: sức mạnh và vẻ đẹp của nước mắt người mẹ – Xác định giá trị của tác phẩm và vị trí của tác giả trong cộng đồng văn học
Cảm nhận về dòng nước mắt trong 2 tác phẩm - Mẫu 1
Trong rất nhiều tác phẩm văn học Việt Nam, đề tài về người nông dân, người mẹ trong những hoàn cảnh gian khổ, nghèo đói vẫn chiếm phần lớn. 'Vợ nhặt' của Kim Lân và 'Chiếc thuyền ngoài xa' của Nguyễn Minh Châu là hai ví dụ điển hình thuộc đề tài này. Hai tác phẩm của hai tác giả dường như khác biệt hoàn toàn nhưng lại gặp nhau ở một chi tiết, đó là chi tiết 'dòng nước mắt'.
Hai nhà văn đều thể hiện sâu sắc tư tưởng nhân đạo, nhân văn, điều đó cũng là điểm sáng trong sự nghiệp văn học của họ. Cả hai tác phẩm đều tập trung vào việc khắc họa tình người, tình mẹ, và chi tiết 'dòng nước mắt' chính là một phương tiện để thể hiện điều này.
'Vợ nhặt' của Kim Lân mô tả về cuộc sống, số phận của những người nông dân nghèo trước cách mạng. Bà cụ Tứ, một người mẹ nghèo, ở tuổi cao chỉ còn có một cậu con trai duy nhất là anh cu Tràng. Gia đình của bà đang phải đối mặt với đói khổ, nghèo túng. Trong hoàn cảnh đó, khi con trai của bà 'nhặt' về một cô vợ, bà trải qua nhiều cảm xúc từ ngạc nhiên đến lo lắng và mừng mừng. Tuy nhiên, dòng nước mắt của bà cụ Tứ không chỉ đơn giản là biểu hiện của nỗi đau khổ và tủi phận, mà còn là biểu hiện của tình mẫu tử thiêng liêng và lo lắng vô hạn của một người mẹ.
Lý do tại sao tác phẩm của Nguyễn Minh Châu lại đề cập đến 'Dòng nước mắt' là bởi 'Chiếc thuyền ngoài xa' mô tả cuộc sống của người dân sau cách mạng, thời kỳ đầy khó khăn, u tối. Phùng, một nghệ sĩ khao khát vẻ đẹp, vô tình chạm trán với bi kịch của một gia đình. Người phụ nữ hàng chài phải chịu đựng sự tàn bạo của chồng, áp lực mưu sinh nuôi sống một gia đình lớn. Con trai của chị, Phác, đã đánh cha để bảo vệ mẹ, nhưng lại nhận được hậu quả đau đớn. Dòng nước mắt của người phụ nữ hàng chài là biểu hiện của đau đớn bởi hoàn cảnh gia đình bế tắc, nghèo khó, và sự lo lắng vô hạn về tương lai của con cái.
Cả hai tác phẩm đều thể hiện 'Dòng nước mắt' của người phụ nữ, người mẹ trong hoàn cảnh nghèo đói và khốn khổ, là biểu hiện của tình người và lòng hy sinh. Đồng thời, hai chi tiết này cũng phản ánh giá trị nội dung và nhân đạo của tác phẩm, thể hiện hiện thực xã hội và lòng trắc ẩn sâu sắc của nhân vật, qua đó tôn vinh vẻ đẹp tình người và tài nghệ của hai tác giả.
Do hoàn cảnh riêng biệt, dòng nước mắt của bà cụ Tứ và người phụ nữ hàng chài mang nỗi đau riêng. Dòng nước mắt của bà cụ Tứ chứa đựng tình huống anh cu Tràng 'nhặt' vợ, khiến bà cảm thấy đắng cay nhưng cũng hy vọng cho tương lai. Dòng nước mắt của người phụ nữ hàng chài sau cuộc đánh của Phác, bày tỏ sự đau đớn và bế tắc trong cuộc sống.
Cả Kim Lân và Nguyễn Minh Châu đều nhấn mạnh vào giải pháp cách mạng và ca ngợi vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam, mặc dù từ góc độ khác nhau. Tuy cùng viết về chi tiết dòng nước mắt nhưng mỗi tác giả lại diễn đạt theo cách riêng, tạo nên ấn tượng khác nhau.
Cả hai tác phẩm đều thành công về cả nội dung và nghệ thuật, mang đến nhiều cảm nhận khác nhau về văn học và giá trị nhân văn.
Cảm nhận về dòng nước mắt trong hai tác phẩm
Truyện 'Vợ nhặt' của Kim Lân và 'Chiếc thuyền ngoài xa' của Nguyễn Minh Châu là những tác phẩm xuất sắc, mỗi chi tiết 'dòng nước mắt' mang lại cảm nhận riêng biệt cho độc giả.
Trong truyện ngắn 'Vợ nhặt', dòng nước mắt của bà cụ Tứ rơi khi con trai nhặt được vợ. Trong bối cảnh nghèo đói, bà cảm thấy vừa xót xa vừa lo lắng cho con. Dòng nước mắt của bà là biểu hiện của tình mẫu tử cao cả, hy sinh trọn vẹn.
Trong truyện 'Chiếc thuyền ngoài xa', dòng nước mắt của người mẹ hàng chài rơi khi con lao vào đánh bố để bảo vệ mẹ. Đó là biểu hiện của sự thương xót, bất lực trước sự tổn thương trong gia đình.
Dòng nước mắt trong cả hai tác phẩm đều thể hiện tình mẫu tử cao cả, nhưng ở hai hoàn cảnh khác nhau. Tuy nhiên, giá trị nhân văn sâu sắc nhất là tình mẫu tử thiêng liêng không thay đổi.
Mỗi tác giả đều tạo nên phong cách riêng trong diễn đạt chi tiết dòng nước mắt, từ cách viết đến cách diễn đạt. Điều này làm nổi bật phong cách và tài năng nghệ thuật của họ.