Buzz
Cách mạng Tân Hợi ở Trung Quốc và Cách mạng Tháng Mười Nga đều có ảnh hưởng sâu rộng đến phong trào cách mạng toàn cầu.
1. Tổng quan về Cách mạng Tân Hợi
Cách mạng Tân Hợi là cuộc cách mạng dân tộc dân chủ được lãnh đạo bởi trí thức cấp tiến thuộc tầng lớp tư sản và tiểu tư sản, nhằm lật đổ triều đại Mãn Thanh. Kết quả của cuộc cách mạng là sự sụp đổ của chế độ quân chủ chuyên chế, mở đường cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản và tự do, có ảnh hưởng đáng kể đến cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc tại một số quốc gia châu Á.
Sau thất bại trong Chiến tranh Nha phiến lần thứ nhất trước phương Tây, triều đình nhà Thanh đã cố gắng ngăn cản sự xâm nhập của ngoại quốc vào Trung Quốc. Tuy nhiên, những nỗ lực cải cách và điều chỉnh hạn chế của triều đình đã bị các thế lực bảo thủ ngăn chặn.
Cuộc cách mạng bắt nguồn từ sự suy yếu của triều đại Thanh. Các lực lượng chống Thanh hoạt động bí mật với sự hỗ trợ của những nhà cách mạng lưu vong đã nỗ lực lật đổ triều đình. Ngày 9/5/1911, chính quyền Mãn Thanh ban hành lệnh 'Quốc hữu hóa đường sắt', thực chất là nhượng quyền kinh doanh đường sắt cho các nước đế quốc, bán rẻ quyền lợi dân tộc, sự kiện này đã kích hoạt cuộc cách mạng Tân Hợi.
Ngày 10/10/1911, Cách mạng Tân Hợi bùng nổ và giành chiến thắng tại Vũ Xương, sau đó lan rộng ra các tỉnh khác. Ngày 29/12/1911, Chính phủ lâm thời công bố thành lập Trung Hoa Dân Quốc và bầu Tôn Trung Sơn làm tổng thống. Tuy nhiên, vào tháng 2 năm 1912, do sai lầm trong việc thương lượng với Viên Thế Khải, Tôn Trung Sơn đồng ý nhường chức tổng thống, đánh dấu sự kết thúc của cách mạng.
Cách mạng Tân Hợi là một cuộc cách mạng dân chủ tư sản, đã lật đổ chế độ phong kiến Mãn Thanh và thành lập Trung Hoa Dân Quốc, tạo điều kiện cho sự phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa ở Trung Quốc. Cách mạng này cũng có ảnh hưởng sâu rộng đến phong trào giải phóng dân tộc tại châu Á.
Tuy nhiên, cuộc cách mạng cũng có một số hạn chế, như việc không thúc đẩy tinh thần chống đế quốc mạnh mẽ, không tích cực chống phong kiến và không giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân.
Cuộc nội chiến kết thúc nhanh chóng qua một thỏa thuận hòa bình, khi triều đình nhà Thanh chuyển giao quyền lực cho nền cộng hòa mới.
2. Tổng quan về Cách mạng Tháng Mười Nga
Sau Cách mạng Tháng Hai ở Nga, hai chính quyền song song đã xuất hiện, đại diện cho lợi ích của hai giai cấp khác nhau, điều này không thể duy trì lâu dài.
Trong bối cảnh đó, Lê-nin đã quyết định chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa. Vào tháng 10/1917, Lê-nin trở về nước và trực tiếp chỉ đạo cuộc khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.
Ngày 3/11/1918, chính quyền Xô viết giành chiến thắng tại Nga, đánh dấu một cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga đã chấm dứt sự áp bức của phong kiến và tư sản, giải phóng công nhân và nông dân, đưa họ trở thành chủ nhân của đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Cuộc cách mạng này không chỉ thay đổi cục diện thế giới mà còn để lại nhiều bài học quý giá cho các phong trào cách mạng toàn cầu.
3. So sánh giữa Cách mạng Tân Hợi ở Trung Quốc (1911) và Cách mạng Tháng Mười Nga (1917)
Điểm tương đồng:
Cả hai cuộc cách mạng đều lật đổ chế độ phong kiến và thiết lập chính quyền mới.
Điểm khác biệt:
| Nội dung | Cách mạng Tân Hợi | Cách mạng tháng 10 Nga |
| Nhiệm vụ | Lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế Mãn Thanh | Lật đổ chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản |
| Lãnh đạo | Giai cấp tư sản (Tôn Trung Sơn) | Giai cấp vô sản (Lênin) |
| Lực lượng | Tư sản, tiểu tư sản, nông dân | công nhân, nông dân, binh lính |
| Tính chất | Cách mạng dân chủ tư sản chưa triệt để | Cách mạng xã hội chủ nghĩa |
| Tiến lên | Chủ nghĩa tư bản | Chủ nghĩa xã hội |
| Chính quyền nhà nước | Chính quyền tư sản | Chính quyền vô sản (Xô Viết) |
| Học thuyết cách mạng | Chủ nghĩa tam dân | Chủ nghĩa Mác lênin |
| Mục tiêu | Đánh đổ Mãn Thanh, thiết lập chế độ Cộng hoà, bình quân địa quyền | Đánh đổ chính phủ lâm thời tư sản, thành lập chính quyền Xô Viết |
| Kết quả | Lập đổ phong kiến Mãn Thanh, thành lập Trung Hoa Dân Quốc, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển | Đánh đổ chính phủ lâm thời tư sản, thành lập chính quyền Xô Viết thành lập ra nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên. |
4. Bài tập ôn tập về Cách mạng Tân Hợi và Cách mạng Tháng Mười Nga.
Câu 1: Từ giữa thế kỷ XIX, Trung Quốc được cai trị bởi triều đại nào?
A. Nhà Minh
B. Nhà Mãn Thanh
C. Nhà Đường
D. Nhà Tống
Đáp án B
Câu 2: Vào ngày 1/1/1851, cuộc khởi nghĩa nào đã bùng nổ ở Trung Quốc?
A. Khởi nghĩa Hồng Tú Toàn
B. Khởi nghĩa của Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu
C. Khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc
D. Cuộc khởi nghĩa của Nghĩa Hoà Đoàn
Đáp án C
Câu 3: Hiệp ước Nam Kinh, ký kết giữa chính quyền Mãn Thanh và thực dân Anh, quy định;
A. Trung Quốc trở thành thuộc địa của thực dân Anh
B. Trung Quốc trở thành nước nửa phong kiến, nửa thuộc địa
C. Đưa Trung Quốc trở thành thuộc địa của Anh và các nước phương Tây
D. Trung Quốc trở thành thuộc địa của Anh
Đáp án A
Câu 4: Vào cuối thế kỉ XIX, Đức đã chiếm đóng khu vực nào ở Trung Quốc?
A. Khu vực Sơn Đông
B. Khu vực châu thổ sông Dương Tử
C. Khu vực Đông Bắc
D. Thành phố Bắc Kinh
Đáp án D
Câu 5: Cuộc chiến tranh xâm lược Trung Quốc do thực dân Anh phát động có tên gọi là gì?
A. Chiến tranh lạnh
B. Chiến tranh thuốc phiện
C. Chiến tranh cục bộ
D. Chiến tranh vũ khí
Đáp án B
Câu 6: Cuộc khởi nghĩa Thái bình Thiên quốc ở Trung Quốc kéo dài trong bao nhiêu năm?
A. 20 năm
B. 15 năm
C. 14 năm
D. 24 năm
Đáp án là C
Câu 7: Sự kiện lịch sử nào sau đây diễn ra ở Trung Quốc vào năm 1864?
A. Cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc thất bại
B. Cuộc vận động Duy Tân của Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu
C. Từ Hy Thái Hậu thực hiện cuộc chính biến, bắt giữ vua Quang Tự
D. Trung Quốc Đồng Minh Hội tổ chức cuộc khởi nghĩa ở Vũ Xương
Đáp án là A
Câu 8: Điều ước Tân Sửu mà triều đại Mãn Thanh ký kết với các nước đã biến Trung Quốc thành:
A. Một quốc gia độc lập
B. Một quốc gia tư bản chủ nghĩa phụ thuộc vào các cường quốc đế quốc
C. Quốc gia nửa thuộc địa, nửa phong kiến
D. Một thuộc địa của các đế quốc
Đáp án là C
Câu 9: Giai cấp tư sản ở Trung Quốc xuất hiện từ
A. Đầu thế kỷ XIX
B. Nửa sau thế kỷ XIX
C. Cuối thế kỷ XIX
D. Đầu thế kỷ XX
Đáp án là C
Câu 10: Mục tiêu chính của học thuyết Tam Dân là gì?
A. Đánh bại các thế lực đế quốc, xóa bỏ chế độ quân chủ, thiết lập quyền lực của nhân dân
B. Độc lập cho dân tộc, tự do cho quyền dân, hạnh phúc cho người dân
C. Độc lập dân tộc, quyền lợi hạnh phúc, tự do đời sống
D. Tự do, dân chủ, ấm no và hòa bình
Đáp án là: B
Câu 11: Hình thức chính trị của nước Nga sau Cách mạng 1905 - 1907 là gì?
A. Chính trị dân chủ tư sản
B. Chính trị cộng hòa dân chủ
C. Chính trị quân chủ lập hiến
D. Chính trị quân chủ chuyên chế
Đáp án là D
Câu 12: Sau cuộc Cách mạng 1905 - 1907, người đứng đầu nước Nga là ai?
A. Nga hoàng Nicolai I
B. Nga hoàng Nicolai II
C. Nga hoàng Alexander III
D. Nga hoàng Alexandrovic
Đáp án B
Câu 13: Nguyên nhân cản trở sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Nga đầu thế kỉ XX là:
A. Phong trào phản kháng mạnh mẽ của quần chúng
B. Chính sách hòa giải của Chính phủ đối với các thế lực bên ngoài
C. Sự bùng nổ mạnh mẽ của phong trào công nhân
D. Sự tồn tại của chế độ quân chủ và các di tích phong kiến
Đáp án D
Câu 14: Tình hình nước Nga khi gia nhập chiến tranh thế giới thứ nhất:
A. Nhân dân hoàn toàn ủng hộ Nga hoàng
B. Tăng cường địa vị kinh tế và chính trị của nước Nga
C. Thu được nhiều tài nguyên từ các nước bị đánh bại
D. Kinh tế sa sút, nạn đói tràn lan, quân đội liên tục thua trận.
Đáp án D
Câu 15: Phản ứng của các tầng lớp nhân dân Nga khi Nga hoàng tham gia vào cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất
A. Hỗ trợ Nga hoàng trong việc mở rộng lãnh thổ
B. Phản đối cuộc chiến và yêu cầu lật đổ chế độ Nga hoàng
C. Đòi hỏi Nga hoàng thực hiện các cuộc cải cách
D. Tổ chức biểu tình yêu cầu Nga hoàng nhường ngôi.
Đáp án B
Trên đây là một số thông tin về Cách mạng Tân Hợi của Trung Quốc và Cách mạng Tháng 10 Nga mà Mytour gửi đến bạn đọc. Mong rằng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn.
