Buzz
Bắc Sơn là một trong những tác phẩm kịch nổi tiếng của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng. Hôm nay, Mytour sẽ giới thiệu bài Soạn văn 9: Bắc Sơn, đến các bạn học sinh.
Tài liệu này rất hữu ích và cần thiết đối với các bạn học sinh lớp 9, mời các bạn tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.
Soạn văn Bắc Sơn
I. Tác giả
- Nguyễn Huy Tưởng (1912 - 1960) sinh ra trong một gia đình truyền thống nhà nho.
- Quê hương: Làng Dục Tú, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh (hiện nay là xã Dục Tú, huyện Đông Anh, Hà Nội).
- Ông tham gia cách mạng từ rất sớm, hoạt động trong các tổ chức văn hóa nghệ thuật do Đảng lãnh đạo.
- Nguyễn Huy Tưởng thích khám phá chủ đề lịch sử và có đóng góp đáng chú ý trong việc viết tiểu thuyết và kịch.
- Năm 1996, ông đã được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật từ Nhà nước.
- Các tác phẩm nổi bật: Vũ Như Tô (1941, kịch), Bắc Sơn (1946, kịch), Đêm hội Long Trì (1942, tiểu thuyết), Sống mãi với thủ đô (1961, tiểu thuyết)...
II. Tác phẩm
1. Bối cảnh sáng tác
Vở kịch Bắc Sơn được Nguyễn Huy Tưởng sáng tác và được trình diễn trên sân khấu vào đầu năm 1946 trong không khí náo nhiệt của những năm đầu cách mạng
2. Tóm tắt
Sau cuộc trò chuyện với chồng là Ngọc, Thơm đã từ từ nhận ra bản chất đê tiện và sự phản loạn của anh. Cô cảm thấy đau lòng và hối hận. Thái cùng với đồng chí Cửu, trong lúc trốn tránh sự truy đuổi của quân Pháp và đặc vụ (trong đó có Ngọc), đã vô tình trốn vào nhà của Thơm. Thơm thông minh đã che giấu và giúp họ trốn thoát.
3. Bố cục
Gồm 2 phần:
- Lớp 1: Trò chuyện giữa Thơm - Thái - Cửu
- Lớp 2: Trò chuyện giữa Thơm và Ngọc.
III. Đáp lại các câu hỏi
Câu 1. Tóm tắt diễn biến và hành động trong các phần của vở kịch tại hồi bốn.
Trước khi cha mình qua đời, Thơm từ từ nhận ra sự phản bội của Ngọc. Ngọc đã trở thành đồng minh của quân giặc, dẫn đường cho chúng để chúng áp bức làng Vũ Lăng, và đối xử tàn nhẫn với những người cách mạng. Cô cảm thấy đau lòng và hối hận về hành động của chồng. Khi Thái và Cửu bị quân giặc truy bắt, vô tình chạy vào nhà Thơm, cô đã che giấu và giúp họ trốn thoát.
Câu 2. Trong các phần của kịch này, tác giả đã tạo ra một tình huống bất ngờ, căng thẳng. Đó là tình huống nào? Tình huống đó có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện xung đột và tiến triển của hành động trong kịch?
- Tình huống: Trong quá trình trốn tránh sự truy đuổi của Ngọc và bọn đồng minh, Thái và Cửu tình cờ xâm nhập vào nhà của Ngọc, nhưng chỉ có một mình Thơm ở nhà. Thơm quyết định giấu giếm cho hai cán bộ cách mạng.
- Xuất hiện của Thái, Cửu đã đẩy sự đối lập trong kịch phát triển theo hướng khác: Trong hoàn cảnh nguy hiểm, lòng tin của cán bộ đối với nhân dân có ý nghĩa quan trọng, quyết định đến thành công hay thất bại của cuộc cách mạng.
Câu 3. Phân tích tâm trạng và hành động của nhân vật Thơm. (Chú ý: Hoàn cảnh của nhân vật, tâm trạng và thái độ của Thơm đối với chồng, hành động của cô trong việc cứu giúp Thái và Cửu)
- Tình hình của Thơm: Sống trong sự bình yên, được chồng chiều chuộng, mặc dù cha và em trai đều tham gia vào cách mạng nhưng cô vẫn ở ngoài. Cha và em trai hi sinh, mẹ trở nên điên cuồng, nhưng cô nhận ra sự thật về chồng mình là tay sai của giặc.
- Tâm trạng và thái độ của Thơm: Cảm thấy hối tiếc và đau khổ khi chứng kiến sự hi sinh của cha và em trai, hình ảnh mẹ điên dại ám ảnh cô, và đau lòng nhận ra bản chất thật sự của chồng mình.
Tình huống đột ngột xảy ra: Khi Thái và Cửu chạy vào nhà của cô, Thơm phải đối mặt với quyết định khó khăn giữa việc thông báo cho chồng hoặc giữ bí mật để cứu giúp hai chiến sĩ cách mạng. Cô quyết định che giấu và giải cứu Thái và Cửu.
Câu 4. Phân tích các nhân vật Ngọc, Thái, Cửu. Tập trung vào những điểm sau:
- Tác giả đã sử dụng những phương tiện nào để tiết lộ bản chất của Ngọc, và bản chất đó là gì?
- Những đặc điểm nổi bật trong tính cách của Thái và Cửu là gì?
Gợi ý:
- Tác giả đã bày tỏ bản chất của Ngọc thông qua việc truy lùng các cán bộ cách mạng, cả trong việc tính toán tiền thưởng khi bắt giữ cán bộ lẫn trong việc y tham gia mua ruộng, trốn thuế, và thậm chí đe dọa một người đã mua ruộng của y.
- Thái: Bình tĩnh, sáng suốt, tin tưởng vào sự ủng hộ của dân chúng, dù đó là vợ của một kẻ phản bội.
- Cửu: Nóng nảy, thiếu sự chín chắn; anh ta nghi ngờ Thơm, thậm chí còn suy nghĩ đến việc bắn cô.
Câu 5. Đánh giá về nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng trong các tình huống này, tập trung vào cách xây dựng tình huống, tổ chức đối thoại, diễn tả tâm lý và tính cách nhân vật.
- Tạo ra các tình huống xung đột đầy kịch tính. Xung đột cốt lõi trong vở kịch thể hiện qua cuộc đối đầu giữa Ngọc với Thái và Cửu, trong bối cảnh cuộc khởi nghĩa bị đàn áp và việc Ngọc và đồng bọn truy lùng các nhà cách mạng. Đồng thời, xung đột nội tâm của nhân vật Thơm cũng được thúc đẩy, tạo điểm nút quan trọng cho câu chuyện.
- Tạo ra tình huống truyện đặc sắc: Hai chiến sĩ cách mạng Thái và Cửu vô tình chạy vào nhà của Thơm, người phụ nữ là vợ của một kẻ phản quốc.
- Tổ chức các đoạn đối thoại: Cách tổ chức đối thoại với nhịp điệu và giọng điệu đa dạng, phù hợp với từng giai đoạn của cốt truyện.
- Tâm lý của nhân vật phức tạp và thực tế (nhân vật Thơm), tính cách của nhân vật được thể hiện rõ ràng và nhất quán qua lời nói và hành động (nhân vật Ngọc).
