Văn bản Bản sắc là hành trang là một bài văn nghị luận thảo luận về bản chất văn hóa trong thời kỳ hội nhập. Bài văn nhấn mạnh tầm quan trọng của bản sắc với mỗi quốc gia, đồng thời tôn trọng thông điệp “đa dạng mà không làm mất đi bản sắc”.
Nội dung chính
Văn bản nêu lên tầm quan trọng của bản sắc đối với mỗi quốc gia; đồng thời đem đến thông điệp “hòa nhập chứ không hòa tan”. |
Tóm tắt
Văn bản Bản sắc là hành trang là một bài văn nghị luận thảo luận về bản chất văn hóa trong thời kỳ hội nhập. Bài văn nhấn mạnh tầm quan trọng của bản sắc với mỗi quốc gia, đồng thời tôn trọng thông điệp “đa dạng mà không làm mất đi bản sắc”.
Chuẩn bị
- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để áp dụng vào hiểu văn bản này.
- Đọc trước văn bản Bản sắc là hành trang, tìm hiểu thêm về bản sắc dân tộc và nhu cầu hội nhập quốc tế.
- Dựa vào hiểu biết và kinh nghiệm cá nhân, suy nghĩ về ý nghĩa của vấn đề được bàn luận trong bài văn nghị luận này.
Trong khi đọc Câu 1
Con số thể hiện điều gì?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ đoạn văn ở phần 1.
- Tập trung vào ý nghĩa của con số được nêu ra.
Lời giải chi tiết:
Con số thể hiện sự quan trọng của việc bảo tồn bản sắc văn hóa, không để nó bị mất đi khi tham gia vào quá trình hội nhập toàn cầu.
Khi đọc Câu 2
Câu nào diễn đạt tổng quan về bản sắc dân tộc? Ý nghĩa của các câu còn lại là gì?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ phần 2 của văn bản.
- Xác định câu diễn đạt tổng quan về bản sắc dân tộc.
- Phân tích ý nghĩa của các câu còn lại trong đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
- Câu diễn đạt tổng quan: Bản sắc là tất cả những gì đặc trưng cho dân tộc Việt Nam, tất cả những gì làm cho người Việt chúng ta khác biệt với mọi dân tộc khác trên thế giới.
- Ý nghĩa của các câu còn lại: Các câu còn lại bổ sung và minh họa cho ý chủ đề.
Khi đọc Câu 3
Tác giả sử dụng hình ảnh của chiếc xe Lếch - xớt và cây ô liu để thể hiện điều gì?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ phần 2 của văn bản.
- Phân tích ý nghĩa của hai hình ảnh chiếc xe Lếch - xớt và cây ô liu.
Lời giải chi tiết:
- Chiếc xe Lếch - xớt là biểu tượng của sự hiện đại, tượng trưng cho sự phát triển và toàn cầu hóa.
- Cây ô liu là biểu tượng của truyền thống, của bản sắc văn hóa.
Khi đọc Câu 4
Hai đoạn cuối phần 2 thêm vào nhận thức gì về bản sắc văn hóa?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ hai đoạn cuối của phần 2
Lời giải chi tiết:
- Bản sắc văn hóa là một ưu thế cạnh tranh.
- Bản sắc văn hóa có thể bổ sung giá trị cho hàng hóa và dịch vụ.
Khi đọc Câu 5
Trong phần kết, tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
Phương pháp giải:
- Đọc phần kết của văn bản
- Rút ra điều tác giả muốn nhấn mạnh
Lời giải chi tiết:
Tác giả nhấn mạnh: Bảo vệ bản sắc dân tộc không chỉ là phương châm hành động mà còn là bản năng tồn tại của mỗi chúng ta.
Sau khi đọc Câu 1
Em hiểu như thế nào về tiêu đề Bản sắc là hành trang? Tiêu đề này cho em biết tác giả đề cập đến vấn đề gì trong văn bản? Vấn đề đó có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa?
Phương pháp giải:
- Đọc tiêu đề và tóm tắt ý kiến của bạn.
- Xác định vấn đề tác giả đề cập.
- Trình bày ý nghĩa của vấn đề đó.
Lời giải chi tiết:
- Tiêu đề Bản sắc là hành trang mang ý nghĩa: Bản sắc là tất cả những đặc trưng đặc biệt của văn hóa của mỗi dân tộc hay cá nhân. Đây cũng là nền tảng để đất nước ta tiến lên thế giới, tham gia hội nhập và phát triển.
- Tiêu đề đó cho biết tác giả đang đề cập đến việc bảo vệ và thúc đẩy giá trị bản sắc dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa.
- Vấn đề này rất quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi giá trị truyền thống và bản sắc đang đối mặt với nguy cơ bị lãng quên hoặc thay thế.
Sau khi đọc Câu 2
Hãy nêu ý chính được trình bày ở ba phần của bài viết theo gợi ý sau
Hình ảnh (trang 96, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản.
- Đánh dấu những ý chính có trong từng phần.
Lời giải chi tiết:
Phần 1 |
Làm thế nào để hòa nhập mà không bị hòa tan. |
Phần 2 |
Tầm quan trọng của bản sắc và việc giữ gìn bản sắc trong quá trình hội nhập. |
Phần 3 |
Khẳng định lại tầm quan trọng của bản sắc cũng như hành động của mỗi chúng ta. |
Khi đã đọc Câu 3
Phân tích các biểu hiện của bản sắc dân tộc Việt Nam được tác giả đề cập trong văn bản Bản sắc là hành trang. Bổ sung những biểu hiện khác của bản sắc dân tộc.
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản. (đoạn 2)
- Xác định các biểu hiện của bản sắc dân tộc được tác giả đề cập trong văn bản.
- Bổ sung thêm một số biểu hiện khác của bản sắc dân tộc.
Lời giải chi tiết:
- Các biểu hiện của bản sắc dân tộc Việt Nam:
+ Tự hào về tiếng Việt.
+ Tự hào về những thành tựu văn hóa: trống đồng, tượng chùa Tây Phương, kho tàng dân ca, kho tàng văn học nghệ thuật (tiêu biểu là truyện Kiều).
+ Hệ thống giá trị tinh thần: tình yêu quê hương xứ sở, đời sống tâm linh phong phú (với việc thờ cúng tổ tiên)
+ Phố cổ Hà Nội, Hồ Gươm và các gánh hàng hoa trên đường phố,...
- Bổ sung thêm một số biểu hiện khác:
+ Biểu hiện về lối tư duy và tính thẩm mỹ truyền thống.
Khi đã đọc Câu 4
Phân tích mối quan hệ giữa hiện đại và truyền thống, cái riêng và cái chung được tác giả đề cập qua ví dụ về chiếc xe Lếch - xớt và cây ô liu
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản (đoạn văn 3 phần 2)
- Phân tích mối quan hệ được tác giả đề cập qua ví dụ về hai hình ảnh.
Lời giải chi tiết:
- Chiếc xe Lếch - xớt biểu thị cho sự hiện đại và toàn cầu hóa.
- Cây ô liu biểu thị cho bản sắc và truyền thống.
→ Nếu sự toàn cầu hóa phát triển (cái chung), bản sắc (cái riêng) có thể bị giảm bớt. Tuy nhiên, hai yếu tố này không nhất thiết phải đối lập và loại bỏ lẫn nhau mà vẫn có thể tạo điều kiện hỗ trợ lẫn nhau phát triển.
Khi đã đọc Câu 5
Tác giả đề xuất quan điểm gì về vấn đề bản sắc và hội nhập toàn cầu hóa? Trích dẫn một số câu văn, đoạn văn trong văn bản để minh họa quan điểm này.
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản (đoạn 3 phần 2)
- Phân tích quan điểm của tác giả, trích dẫn một số câu văn, đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
- Quan điểm của tác giả: Đánh giá khách quan, nhìn nhận tổng thể.
- Một số câu văn, đoạn văn:
+ Chiếc xe Lếch - xớt vẫn có thể tạo điều kiện cho việc bảo tồn cây ô liu và cây ô liu vẫn có thể làm đẹp cho chiếc xe Lếch - xớt.
+ Nếu không có sự hội nhập, nghề múa rối nước, nghề thổ cẩm của chúng ta sẽ gặp khó khăn trong việc phát triển.
+ Ngược lại, các nhà hàng, khách sạn cao cấp cũng sẽ ít hấp dẫn hơn với du khách quốc tế nếu không có sự hiện diện của bản sắc văn hóa Việt.
Khi đã đọc Câu 6
Em hiểu thế nào về câu kết của bài viết: “Giữ gìn bản sắc của dân tộc không chỉ là phương châm hành động, mà còn là bản năng tồn tại của chúng ta.”? Vấn đề đặt ra trong văn bản có ý nghĩa gì với cá nhân em?
Phương pháp giải:
Nêu lại cảm nhận cá nhân.
Lời giải chi tiết:
- Câu kết được hiểu như một phát biểu quyết liệt, mỗi người trong chúng ta đều cần nhận thức được việc giữ gìn bản sắc dân tộc, điều này không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là trách nhiệm của mỗi con người Việt Nam. Đây chính là việc tiếp thu những giá trị của nhân loại, là cách chúng ta hòa nhập với thế giới.
- Vấn đề được đặt ra trong văn bản có ý nghĩa rất lớn với cá nhân em, đây giống như một lời nhắc nhở cho em và các bạn trẻ khác nhìn nhận lại và có những hành động cụ thể để bảo tồn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế.