Soạn bài Bánh chưng bánh giầy - Chân trời sáng tạo 6 Trang 29 Ngữ văn lớp 6 sách Chân trời sáng tạo tập 1

Bánh chưng và bánh giầy là những câu chuyện huyền thoại độc đáo, giải thích về nguồn gốc của hai loại bánh này. Hôm nay, chúng tôi sẽ giới thiệu tài liệu Soạn văn số 6: Bánh chưng bánh giầy, thuộc sách Chân trời sáng tạo.

Chúng tôi mời các bạn học sinh lớp 6 cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu để chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ hơn.

Soạn bài Bánh chưng bánh giầy - Mẫu số 1

Đọc và hiểu văn bản

a. Vua Hùng đặt ra điều kiện để chọn người kế vị

- Tình huống để vua Hùng chọn người kế vị: Vua đã già và có tới hai mươi người con trai, khiến việc lựa chọn trở nên khó khăn.

- Điều kiện: Người kế vị phải phù hợp với tư duy của vua: “... người kế vị phải có thể hiểu được suy nghĩ của ta, không cần phải là con trai đầu lòng.”

- Phương thức: Thực hiện các nghi lễ cùng với Tiên vương.

b. Lang Liêu và các hoàng tử cạnh tranh để tìm lấy đồ dùng cho nghi lễ

- Các hoàng tử gửi người ra khắp nơi tìm kiếm những món đồ ngon và độc để dành cho vua cha.

- Lang Liêu là người gặp nhiều khó khăn và thiếu thốn, từ nhỏ chỉ biết làm việc ngoài đồng ruộng.

- Một đêm, trong giấc mơ, Lang Liêu nhận được lời mách của thần, bảo rằng hãy sử dụng gạo nếp quen thuộc để làm nên đạo cụ lễ vật dâng vua cha.

Chàng sử dụng gạo nếp sạch và đậu xanh thịt lợn làm nhân, bọc bằng lá dong thành hình vuông, sau đó luộc suốt một ngày một đêm.

Tương tự, gạo nếp được giã nhuyễn và làm thành hình tròn.

c. Ý nghĩa và phong tục của việc làm bánh chưng và bánh giầy

- Lang Liêu tặng hai loại bánh này cho Tiên vương. Vua Hùng rất vui mừng và quyết định chuyển giao ngôi vị cho Lang Liêu.

- Ý nghĩa của bánh chưng và bánh giầy:

• Bánh tròn biểu tượng cho trời, được gọi là bánh giầy.
• Bánh vuông đại diện cho đất nên được gọi là bánh chưng
• Bọc lá bên ngoài ngụ ý về tình đoàn kết, như truyền thống lòng yêu thương của dân tộc.

- Tập tục của dân tộc: Mỗi khi Tết đến, bánh chưng bánh giầy luôn là món không thể thiếu.

Hướng dẫn đọc

Hãy điền vào hai bảng dưới đây các chi tiết từ truyện Bánh chưng, bánh giầy để thể hiện cốt truyện và nhân vật trong truyền thuyết:

Đặc điểm cốt truyện truyền thuyết qua truyện Bánh chưng, bánh giầy

Đặc điểm của nhân vật trong truyền thuyết Bánh chưng bánh giầy

Bánh chưng bánh giầy - Mẫu số 2

Thông tin về tác phẩm

a. Loại hình

Truyền thuyết là dạng văn học dân gian kể về các sự kiện và nhân vật lịch sử thường được tưởng tượng hóa, thể hiện lòng kính trọng và tôn vinh của người dân đối với những người có đóng góp cho đất nước, dân tộc hoặc cộng đồng cư dân trong một vùng.

b. Tóm lược

Hùng Vương thứ sáu muốn truyền ngôi cho một trong số con trai mình, không cần phải là con trưởng, chỉ cần người đó làm vừa lòng vua trong lễ Tiên vương. Các hoàng tử thi nhau chuẩn bị lễ vật đặc biệt, nhưng Lang Liêu chỉ quen với việc làm nông dân nên không biết phải chuẩn bị gì. Một đêm, Lang Liêu mơ thấy thần báo rằng hạt gạo là quý nhất. Anh ta sử dụng gạo nếp quen thuộc làm hai loại bánh hình vuông và hình tròn để dâng vua cha. Bánh vuông biểu trưng cho Trời, gọi là bánh chưng, còn bánh tròn biểu trưng cho Đất, gọi là bánh giầy. Vua rất hài lòng và quyết định truyền ngôi cho Lang Liêu. Ngày nay, bánh chưng và bánh giầy vẫn là món không thể thiếu trong ngày Tết của dân tộc.

c. Cấu trúc

Gồm ba phần:

• Phần 1: Từ đầu đến “... chứng giám”. Vua Hùng đưa ra điều kiện để truyền ngôi.
• Phần 2: Tiếp theo đến “... hình tròn”. Lang Liêu và các hoàng tử tìm kiếm lễ vật để dâng lên vua cha.
• Phần 3: Còn lại. Ý nghĩa và phong tục làm bánh chưng bánh giầy của người Việt.

Đọc và hiểu văn bản

a. Vua Hùng đặt ra điều kiện truyền ngôi

- Tình hình: Hùng Vương muốn truyền ngôi nhưng lại có đến hai mươi người con trai, không biết lựa chọn ai là phù hợp

- Điều kiện: “Người kế vị ta phải có khả năng hiểu được suy nghĩ của ta, không cần phải là con trưởng.”

- Phương thức: Trong lễ Tiên vương, ai làm vừa lòng ta, ta sẽ truyền ngôi cho, có Tiên vương chứng giám.

b. Lang Liêu và các hoàng tử cạnh tranh để tìm lấy lễ vật dành cho nhà vua

- Mỗi lang cố gắng làm ra những món thực phẩm ngon nhất để dâng lên lễ Tiên vương.

- Lang Liêu là con thứ mười tám trong gia đình; mẹ của chàng trước đây đã bị vua cha ruồng bỏ, bị ốm và qua đời. Chàng là người thiệt thòi nhất trong anh em.

- Trong giấc mơ, Lang Liêu nhận được lời khuyên từ thần rằng hãy sử dụng gạo nếp quen thuộc để làm lễ vật dâng vua cha.

- Chàng sử dụng gạo nếp sạch và đậu xanh làm nhân, bọc bằng lá dong thành hình vuông, sau đó luộc suốt một ngày một đêm. Sau đó, anh ta sử dụng gạo nếp giã nhuyễn và nặn thành hình tròn.

Khi đến ngày lễ của Tiên vương, các lang đã mang đến những món ăn ngon từ sơn non đến biển cả, không thiếu bất kỳ thứ gì.

Sau khi nhà vua nhìn qua, anh ta dừng lại trước chồng bánh của Lang Liêu, vô cùng hài lòng và gọi anh ta lên để hỏi. Lang Liêu đã kể lại giấc mơ gặp thần của mình.

=> Kết quả: Vua Hùng đã chọn hai loại bánh làm lễ và Lang Liêu đã được truyền ngôi báu.

c. Ý nghĩa và truyền thống làm bánh chưng và bánh giầy

- Ý nghĩa của bánh chưng và bánh giầy:

• Bánh tròn biểu tượng cho trời và được gọi là bánh giầy.
• Bánh vuông biểu tượng cho đất và được gọi là bánh chưng.
• Việc bọc lá bên ngoài tượng trưng cho sự bao bọc, sự gắn kết giữa mọi người như truyền thống tình thương trong dân tộc.

- Theo phong tục của dân tộc, mỗi dịp Tết đến, bánh chưng và bánh giầy luôn là món ăn không thể thiếu.