Trong chương trình môn Ngữ văn lớp 6, truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi của Tạ Duy Anh được khám phá.
Mytour giới thiệu bài Soạn văn 6: Bức tranh của em gái tôi. Hãy đọc nội dung chính dưới đây.
Soạn bài Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 1
Đọc văn bản
1. Tác giả
- Tác giả của truyện là Tạ Duy Anh, sinh năm 1959, quê ở huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội).
- Hiện đang làm việc tại Nhà xuất bản Hội nhà văn.
- Ông là một nhà văn trẻ trong thời đại đổi mới.
- Các tác phẩm nổi tiếng: Thiên thần hối cải (tiểu thuyết), Bức tranh của em gái tôi (truyện ngắn), Dưới bàn tay vô hình (tự truyện), Bước qua lời nguyền (tiểu thuyết)...
2. Các tác phẩm
a. Nguyên bản
- Truyện này giành giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiếu niên tiền phong.
- Xuất bản trong tập “Con dế ma” (năm 1999)
b. Sắp đặt
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “Em không phá là được…”. Giới thiệu về nhân vật người em.
- Phần 2: Tiếp theo đến “Chú còn hứa sẽ giúp em gái tôi để nó phát huy tài năng”. Người em bí mật vẽ tranh và tài năng được phát hiện.
- Phần 3: Tiếp theo đến “nó như chọc tức tôi”. Tâm trạng, thái độ của người anh trước tài năng của em gái.
- Phần 4: Phần còn lại. Người em tham gia thi, câu chuyện về bức tranh đoạt giải và sự hối hận của người anh.
c. Tóm lược
Câu chuyện kể về hai anh em Kiều Phương (còn gọi là Mèo). Kiều Phương là một cô bé nghịch ngợm nhưng lại có năng khiếu vẽ đặc biệt. Một lần tình cờ, chú Tiến Lê - người bạn thân của bố, phát hiện ra tài năng của cô bé. Trong khi đó, người anh thì tự ti khi nhận ra mình không có tài năng gì. Nhờ sự giúp đỡ của chú Tiến Lê, Kiều Phương được tham gia trại thi vẽ tranh quốc tế, điều này khiến người anh cảm thấy ghen tỵ. Tuy nhiên, bất ngờ xảy ra khi bức tranh đoạt giải của cô bé lại là về người anh của mình. Bức tranh vẽ về người anh trai xinh đẹp và hoàn hảo khiến người anh từ tự hào đến hối hận. Trước bức tranh đó, người anh nhận ra tấm lòng tốt của em gái và hối hận về những cử chỉ không đúng đắn từ trước đến nay.
3. Đọc - hiểu văn bản
a. Nhân vật người anh trai
- Trước khi phát hiện ra tài năng của em gái:
- Gọi em gái bằng biệt danh “Mèo”
- Thường tỏ ra khó chịu khi thấy em lục lọi đồ trong nhà.
- Khi nhìn thấy em tự chế màu vẽ, anh âm thầm theo dõi nhưng cho rằng đó chỉ là trò nghịch ngợm của trẻ con, thường xuyên mắng mỏ và bắt bẻ em.
- Khi phát hiện tài năng vẽ của em gái:
- Bố mẹ hạnh phúc, nhưng người anh trai lại cảm thấy buồn bã và ganh tị.
- Anh tự ti vì không có tài năng gì riêng.
- Lén ngắm những bức tranh của em gái: kính phục tài năng của em gái.
- Thường gắt gỏng và khó chịu với em, không thể gần gũi như trước.
- Khi em gái tham gia cuộc thi và giành giải Nhất:
- Em muốn chia sẻ niềm vui với anh, nhưng anh lại lạnh lùng tránh né.
- Chỉ khi nhìn thấy bức tranh giành giải Nhất, anh mới thấy rất xúc động và hối hận vì đã không đối xử tốt với em, cảm thấy không xứng đáng với tấm lòng và cao thượng của em.
b. Nhân vật Kiều Phương
- Kiều Phương là cô bé ngây thơ và trong sáng:
- Kiều Phương hạnh phúc khi được gọi là “Mèo', thậm chí sử dụng cái biệt danh đó khi nói chuyện với bạn bè.
- Cô bé thích thú khi khám phá các đồ vật trong nhà.
- Kiều Phương đáng yêu đáp trả với tinh thần vô tư: “Mèo mà! Em không làm gì cũng được” khi người anh trai tỏ ra khó chịu: “Này, em không để chúng nó yên được à!”.
- Kiều Phương vừa hoàn thành công việc được giao vừa hát vui vẻ.
=> Một nhân vật luôn ngây thơ và đáng yêu.
- Kiều Phương là cô bé có năng khiếu vẽ:
- Cô bé thường tự tạo ra các màu vẽ khác nhau: đỏ, vàng, xanh, đen…
- Chỉ cần nhìn sự ngạc nhiên của ba mẹ và lời khen của chú Tiến Lê, ta cũng hiểu rõ: “Ba mẹ có biết con mình là một thiên tài về hội họa không?”.
- Ba mẹ Kiều Phương đều bất ngờ và xúc động trước tài năng của con gái: “Con mình đã làm cho ba một bất ngờ lớn”, “Con đã làm mẹ xúc động lắm đấy”.
- Kiều Phương được công nhận qua bức tranh đoạt giải nhất tại cuộc thi vẽ quốc tế.
- Kiều Phương có tình cảm trong sáng và lòng nhân ái:
- Kiều Phương đã dành cho anh trai những tình cảm trong sáng.
- Chỉ khi là người có tình cảm trong sáng và nhân hậu, Kiều Phương mới vẽ được bức tranh về anh trai mình đẹp và ý nghĩa như thế.
- Lời mà người anh trai muốn nói với mẹ cuối câu chuyện là lời khẳng định về tâm hồn của Kiều Phương: “Không chỉ là con dâu. Đó là tâm hồn và lòng nhân ái của em con đấy'.
Sau khi đọc
1. Trong truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi, ai là người kể chuyện? Và anh ấy xuất hiện ở ngôi thứ mấy?
- Người kể chuyện: nhân vật anh trai.
- Ngôi kể: thứ nhất (xưng tôi)
=> Sử dụng ngôi thứ nhất khi kể chuyện giúp câu chuyện trở nên chân thực hơn, cũng như cho phép nhân vật kể chuyện thể hiện suy nghĩ về hành động của mình.
2. Em ưa thích điểm nào nhất ở nhân vật Mèo - Kiều Phương? Và vì sao?
- Đặc điểm của nhân vật Mèo - Kiều Phương: Một cô bé mang trong mình tình cảm trong sáng và lòng nhân hậu.
- Lý do: Bởi vì đó là phẩm chất đẹp của con người, nhờ vào tình yêu thương và lòng nhân hậu của Kiều Phương mà người anh trai đã nhận ra những thiếu sót và sai lầm của mình.
3. Em có nhận xét gì về cảm xúc, thái độ và hành động của nhân vật “tôi” trước khi nhìn thấy bức chân dung được em gái vẽ?
- Ban đầu, khi em gái thích vẽ và tự chế màu, người anh chỉ xem đó là trò nghịch ngợm của trẻ con.
- Khi tài năng vẽ của em gái được phát hiện, người anh cảm thấy buồn và thất vọng, thậm chí có phần ghen tị với em gái.
- Khi lén nhìn những bức tranh em gái vẽ, người anh thầm cảm phục tài năng của em gái.
4. Sau khi nhìn thấy bức chân dung mà em gái vẽ, nhân vật “tôi” đã trải qua thay đổi như thế nào? Và vì sao có sự thay đổi đó?
- Khi đứng trước bức tranh đoạt giải Nhất của em gái, tâm trạng của người anh: Ngạc nhiên trước sự hoàn hảo mà em đã vẽ ra. Từ ngạc nhiên chuyển sang tự hào về tài năng của em, nhưng cuối cùng lại cảm thấy xấu hổ.
- Lí do: Bức tranh của Kiều Phương và tấm lòng trong sáng, tình yêu thương sâu sắc của cô bé đã giúp người anh nhận ra lỗi lầm của mình.
5. Từ các tác phẩm văn học như Chuyện cổ tích về loài người, Mây và sóng, Bức tranh của em gái tôi, em nhận thấy điều gì quan trọng nhất trong việc gắn kết các thành viên trong gia đình?
Quan trọng nhất trong việc gắn kết các thành viên trong gia đình: Tình yêu, lòng thông cảm, và khả năng chia sẻ.
Soạn bài Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 2
Câu 1. Trong truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi người kể chuyện là ai? Người kể xuất hiện ở ngôi thứ mấy?
Trong truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi, người kể chuyện là nhân vật anh trai, xuất hiện ở ngôi thứ nhất.
Câu 2. Đặc điểm nào của nhân vật Mèo - Kiều Phương em thích nhất? Tại sao?
- Đặc điểm em ưa thích ở nhân vật Mèo - Kiều Phương: Sự hồn nhiên, ngây thơ và tốt bụng, có tình cảm.
- Lí do: Những phẩm chất này của Kiều Phương rất tốt đẹp, đã khiến cho người anh nhận ra khuyết điểm của bản thân.
Câu 3. Em nhận xét gì về cảm xúc, thái độ, hành động của nhân vật “tôi” trước khi xem bức chân dung do em gái mình vẽ?
- Ban đầu, khi em gái thích vẽ và tự chế màu vẽ, người anh chỉ coi đó là trò đùa nghịch ngợm của trẻ con.
- Khi tài năng hội họa của em gái được phát hiện, người anh cảm thấy buồn và thất vọng, thậm chí có chút ghen tị với em gái.
- Khi lén xem những bức tranh do em gái vẽ, người anh thầm cảm phục tài năng của em gái.
Câu 4. Sau khi nhìn thấy bức chân dung được em gái vẽ, nhân vật “tôi” đã thay đổi như thế nào? Tại sao có sự thay đổi ấy.
- Khi đứng trước bức tranh được tặng giải Nhất của em gái, tâm trạng của người anh:
- Ngạc nhiên khi nhìn thấy sự hoàn hảo trong ánh mắt của em gái.
- Tràn đầy tự hào với tài năng của em gái.
- Cảm thấy xấu hổ vì đã không đối xử tốt với em gái.
- Nguyên nhân: Bức tranh của Kiều Phương cùng với tấm lòng trong sáng và tình yêu thương sâu sắc của cô bé đã giúp người anh nhận ra sai lầm của mình.
Câu 5. Từ văn bản Chuyện cổ tích về loài người, Mây và sóng, Bức tranh của em gái tôi, điều quan trọng nhất để gắn kết các thành viên trong gia đình là gì?
Từ văn bản Chuyện cổ tích về loài người, Mây và sóng, Bức tranh của em gái tôi, điều quan trọng nhất để gắn kết các thành viên trong gia đình là tình cảm yêu thương, sự thấu hiểu và lòng vị tha giữa các thành viên trong gia đình.
Soạn bài Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 3
Tác giả
- Tạ Duy Anh, sinh năm 1959, quê ở huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội).
- Đang làm việc tại Nhà xuất bản Hội nhà văn.
- Là một nhà văn trẻ trong thời kỳ đổi mới.
- Có một số tác phẩm nổi bật như Thiên thần sám hối (tiểu thuyết), Bức tranh của em gái tôi (truyện ngắn), Dưới bàn tay vô hình (tự truyện), Bước qua lời nguyền (tiểu thuyết)...
Tác phẩm
1. Xuất xứ
- Truyện này giành giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiếu niên tiền phong.
- Được in trong tập “Con dế ma” (xuất bản năm 1999).
2. Thể loại
- Bức tranh của em gái tôi của Tạ Duy Anh thuộc thể loại: truyện ngắn.
- Truyện ngắn là loại văn xuôi nhỏ, ít nhân vật, ít sự kiện phức tạp; cốt truyện thường không chia thành nhiều tuyến; chi tiết cô đúc; lời văn mang nhiều ẩn ý…
3. Bố cục
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “Em không phá là được…” . Giới thiệu về nhân vật người em.
- Phần 2. Tiếp theo đến “Chú còn hứa sẽ giúp em gái tôi để nó phát huy tài năng” . Người em bí mật vẽ tranh và tài năng được phát hiện.
- Phần 3. Tiếp theo đến “nó như chọc tức tôi”. Tâm trạng, thái độ của người anh trước tài năng của em gái.
- Phần 4. Còn lại. Người em tham gia cuộc thi, câu chuyện về bức tranh đoạt giải và sự hối hận của người anh.
4. Tóm tắt
Anh trai đã đặt cho Kiều Phương biệt danh là Mèo vì mặt cô bé luôn bị bẩn. Kiều Phương sáng tạo màu sắc từ đồ dùng trong nhà để vẽ tranh. Một ngày, chú Tiến Lê, một họa sĩ bạn thân của bố, phát hiện ra tài năng của cô bé. Từ đó, mọi người đều khen ngợi Kiều Phương, chỉ có anh trai cảm thấy ghen tị. Nhờ sự giúp đỡ của chú Tiến Lê, Kiều Phương tham gia cuộc thi vẽ tranh quốc tế và đoạt giải Nhất. Cô bé mong anh trai cùng nhận giải. Khi nhìn thấy bức tranh của em gái, người anh cảm thấy ngỡ ngàng, sau đó là xấu hổ. Cậu không thể tin rằng dưới ánh mắt của em gái, mình lại đẹp đẽ như vậy. Người anh đã cảm thấy xấu hổ vì thái độ của bản thân.
5. Nội dung
Truyện Bức tranh của em gái tôi đã tôn vinh tình yêu thương trong sáng và lòng nhân hậu của con người.
6. Nghệ thuật
Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, tình huống hấp dẫn, và mô tả nhân vật sinh động, chân thực...