1. Nội dung bài đọc
Buôn Chư Lênh đón cô giáo
Ngôi nhà sàn đông đúc người, tất cả đều ăn diện như đi lễ hội. Những cô gái đang lùi lại và trải những tấm lông thú ngay ngắn từ đầu cầu thang đến cửa bếp ở giữa sàn. Khi đó, người già mới ra hiệu cho Y Hoa bước trên con đường lông thú mềm mại như nhung. Buôn Chư Lênh đã tổ chức lễ đón tiếp cô giáo đến mở trường với nghi thức trang trọng nhất dành cho những vị khách quý.
Y Hoa tiến đến bên già Rok, trưởng buôn, người đang đứng tiếp đón khách ở giữa nhà sàn. Nhận con dao từ tay già Rok, Y Hoa chém một nhát thật sâu vào cột nóc. Theo phong tục, lời thề của người mới đến buôn không được nói ra mà phải khắc vào cột. Sau khi chém nhát dao, Y Hoa được coi là người trong buôn.
Già Rok xoa tay lên vết chém và khen:
- Tốt lắm đó, cô giáo ạ!
Giọng của già Rok vui vẻ hẳn lên:
- Giờ hãy cho người già xem chữ của cô giáo nhé!
Âm thanh từ mọi phía vang lên cùng một lúc:
- Đúng rồi! Cô giáo cho cả làng xem chữ viết!
Y Hoa lấy ra một tờ giấy từ trong gùi và trải lên sàn. Mọi người đều lặng im. Y Hoa cảm nhận được từng nhịp tim đập trong lồng ngực. Cô quỳ xuống và viết rõ ràng, to và đậm hai chữ: “Bác Hồ”. Sau khi viết xong, mọi người cùng nhau reo hò:
- Ôi! Nhìn chữ cô giáo viết này kìa!
- À, chữ viết của cô giáo đấy!
Buôn: Khu vực cư trú truyền thống ở Tây Nguyên
Nghi thức:
Gùi: Đồ đan từ mây và tre, dùng để mang vác đồ đạc.
Sự kiện đón cô giáo mở trường học tại Buôn Chư Lênh không chỉ là một dịp trọng đại mà còn thể hiện sự tôn trọng và quý mến cô giáo. Vào ngày hôm đó, buôn làng tổ chức một lễ nghi trang trọng, tuân thủ nghiêm túc các phong tục tập quán để chào đón cô giáo. Mọi thành viên trong buôn, từ trẻ em đến người lớn, đều tích cực tham gia chuẩn bị không gian lễ khai giảng ấm áp và trang nghiêm, với hoa, cờ và đèn sáng tạo nên một bức tranh đẹp và ấn tượng.
Khi cô giáo xuất hiện, cả làng đều bùng cháy nhiệt huyết. Mọi người trong buôn mặc trang phục truyền thống, đứng nghiêm trang và chăm chú theo dõi từng bước của cô. Cô giáo nhận một lá cờ thêu hình Bác Hồ, biểu tượng của tình yêu và kính trọng đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là cách thể hiện sự tôn trọng và biết ơn đối với cô giáo và sự đóng góp của cô trong việc mang tri thức đến cộng đồng. Cô giáo khéo léo viết chữ Bác Hồ lên giấy trắng, một biểu hiện sâu sắc của tình yêu và lòng biết ơn mà cô đã mang đến. Mọi người đứng lặng im, không một âm thanh nào, chỉ có sự xúc động trong ánh mắt của họ.
Câu chuyện này thể hiện sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và lòng kính trọng, là tấm gương sáng về sự tôn vinh và biết ơn mà buôn làng dành cho cô giáo và món quà quý báu của cô - tri thức và giáo dục.
2. Cấu trúc của tác phẩm
Bài đọc được chia thành 4 phần:
Phần 1: Từ đầu đến phần dành cho quý khách
Trong âm vang của bài giảng, từng chữ cái hòa quyện với sự trang nghiêm của quy tắc và kiến thức. Quý khách, hãy lắng nghe và hiểu rằng bức tranh tri thức đang được khắc sâu vào tâm hồn mỗi học trò.
Phần 2: Từ Y Hoa đến điểm sự cố với nhát dao
Tại ngôi làng nhỏ Y Hoa, những đứa trẻ vui vẻ chơi đùa dưới bóng cây cổ thụ. Tuy nhiên, một sự kiện chấn động đã xảy ra khi một học trò bất ngờ tấn công cô giáo Trang bằng một nhát dao nguy hiểm. Khoảnh khắc từ khi Y Hoa bị đe dọa đến khi học sinh này bị trừng phạt đã trở thành một phần lịch sử kinh hoàng, làm xáo trộn tinh thần của cả làng.
Phần 3: Từ Già Rok đến xem chữ nào!
Với ánh mắt đầy nghiêm khắc, ông già Rok nói với học trò: 'Xem chữ nào, chúng ta không đến đây để chơi đùa. Tri thức là tài sản quý giá, chúng ta phải biết trân trọng và học hỏi một cách nghiêm túc.' Những lời của ông nhắc nhở mọi người về tầm quan trọng của việc học.
Phần 4: Phần còn lại
Phần còn lại của câu chuyện là một cuộc hành trình đầy trí tuệ và sự can đảm, thể hiện sự kết hợp giữa khôn ngoan và quyết tâm. Trong giáo dục, không chỉ có kiến thức, mà còn cần lòng trung thành và sự dũng cảm. Câu chuyện không chỉ là bài học cho học trò, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về ý nghĩa của việc học và tôn trọng người khác, giúp chúng ta nhận ra giá trị thực sự của giáo dục trong đời sống.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1: Cô giáo Y Hoa đến buôn Chư Lênh với mục đích gì?
Trả lời:
Cô giáo Y Hoa, một nhà giáo xuất sắc, đến buôn Chư Lênh với mục đích quan trọng là mở ra cánh cửa tri thức cho cộng đồng. Cô không chỉ tổ chức buổi khai giảng thông thường, mà còn mang đến một tương lai đầy triển vọng cho các em bằng cách truyền đạt kiến thức và chữ viết.
Cô giáo Y Hoa không chỉ mang sách vở và bảng đen, mà còn mang theo tình yêu và sự tận tâm vô bờ bến đối với công việc giảng dạy. Với sự kiên nhẫn và lòng nhân ái, cô hướng dẫn các em từ những bước đầu học chữ đến việc tiếp thu những kiến thức sâu rộng.
Các em nhỏ ở buôn Chư Lênh, trước đây chưa biết chữ, nay được cô giáo Y Hoa hướng dẫn một cách tận tâm và chu đáo. Việc học không chỉ là tiếp thu kiến thức mà còn là cầu nối vững chắc giữa thế hệ trẻ và tri thức, giữa cô giáo và học trò.
Cô giáo Y Hoa đã đem đến cho buôn Chư Lênh không chỉ là tri thức mà còn là niềm hy vọng vào tương lai. Mở trường học là hành động đầy ý nghĩa, tạo cơ hội cho các thế hệ tương lai của buôn làng có cuộc sống và triển vọng tốt đẹp hơn.
Câu 2: Người dân Chư Lênh đã đón tiếp cô giáo như thế nào với sự trang trọng và thân thiện?
Trả lời:
Khi cô giáo xuất hiện, làng Chư Lênh như bừng sáng lên với sự háo hức chờ đợi. Dân làng tụ tập khắp nơi, từ những góc nhỏ đến các ngôi nhà lớn, hòa quyện trong không khí trang trọng nhưng ấm áp của buổi lễ. Những bộ trang phục của họ không chỉ là quần áo hàng ngày mà trở thành một bức tranh lễ hội rực rỡ, từng đường kim mũi chỉ thể hiện sự tôn trọng và lòng trung hiếu.
Những tấm lông thú trải từ đầu cầu thang đến cửa bếp giữa nhà sàn không chỉ là con đường, mà còn là biểu tượng của sự hiếu khách và chân thành. Mỗi bước đi của cô giáo trên những chiếc thảm lụa mềm mại như bước trên giấc mơ huyền bí, là sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, thể hiện sự gắn bó sâu sắc giữa con người và đất đai.
Trong buổi lễ, ông già của làng đứng đầy tự hào và lòng trung thành. Ông nhẹ nhàng đặt tay lên vai cô giáo, trao cho cô một chiếc dao, không chỉ là dụng cụ mà còn là biểu tượng của sự trưởng thành và sức mạnh. Đây không chỉ là một nghi thức, mà là cách làng Chư Lênh chào đón cô giáo như một thành viên, không chỉ là khách mà còn là phần không thể thiếu trong cộng đồng, là sự kết nối giữa thầy trò và hòa bình của làng.
Câu 3: Những chi tiết nào cho thấy dân làng rất háo hức chờ đợi và trân trọng 'cái chữ'?
Trả lời:
Giọng của ông già trở nên vui vẻ hẳn lên, tiếng cười rộn rã lan tỏa khắp không gian khi đề nghị của Rok được đón nhận nồng nhiệt. Cô giáo Y Hoa đã đồng ý, và đầy hào hứng, mọi người bắt đầu nài nỉ cô giáo cho xem 'cái chữ.' Tâm trạng của họ đầy hào hứng và tò mò, như những đứa trẻ chờ đợi món quà đặc biệt.
Các ánh mắt trẻ trung và già dặn đều tập trung vào từng động tác của cô giáo Y Hoa khi viết. Không khí im lặng, mọi người chăm chú theo dõi từng nét bút trên giấy. Đó là thời khắc của sự kỳ vọng và hy vọng, khi tri thức được truyền tải từ cô giáo đến toàn buôn làng.
Khi cô giáo Y Hoa hoàn tất việc viết, mọi người đồng loạt reo hò và vỗ tay mừng rỡ. Sự vui mừng lan tỏa, và những chữ viết mới trên giấy không chỉ là chữ, mà là biểu tượng của một ước mơ sáng sủa, mang tên tri thức. Đây là khởi đầu cho một hành trình học tập mới, với sự phấn đấu và hy vọng trong lòng người dân buôn làng Chư Lênh.
Câu 4: Tình cảm của người Tây Nguyên đối với cô giáo và chữ viết nói lên điều gì?
Trả lời:
Trên cao nguyên xanh của Tây Nguyên, chữ viết không chỉ là ký tự trên giấy mà còn là cánh cửa mở ra kho tàng tri thức và hiểu biết. Đối với người dân nơi đây, chữ viết là chìa khóa mở rộng tâm trí và tiến bộ. Mỗi nét chữ, dòng văn, kết nối quá khứ với tương lai, giúp họ vượt qua sự kém hiểu biết và lạc hậu của nhiều thế hệ trước.
Người Tây Nguyên trân trọng chữ viết không chỉ vì lợi ích cá nhân mà còn vì lợi ích cộng đồng. Họ hiểu rằng, chỉ khi có kiến thức, họ mới tiếp nhận được các tiến bộ khoa học, kỹ thuật từ thế giới bên ngoài. Đối mặt với thách thức của thời đại, họ nhận thức rằng việc học chữ không chỉ giúp họ thoát nghèo và lạc hậu, mà còn mở rộng hiểu biết về thế giới và tương lai.
Mỗi bài học trên bảng đen, mỗi giờ giảng của cô giáo không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn mang đến hy vọng và định hướng tương lai cho thế hệ sau. Người Tây Nguyên nhận ra rằng, chỉ qua chữ viết họ mới kết nối với thế giới, tham gia vào xã hội và tạo ra thay đổi tích cực cho cộng đồng.
Với nhiệt huyết và lòng hiếu khách, họ ôm ấp ước mơ vươn xa qua kiến thức và chữ viết, chắp cánh cho những hoài bão lớn, giúp thoát nghèo và lạc hậu để cuộc sống trở nên ấm no và phát triển. Họ kỳ vọng xây dựng một tương lai mà chữ viết không chỉ là quyền lực của một số người mà là quyền lực của toàn cộng đồng, mở rộng tầm nhìn và khẳng định vị thế của Tây Nguyên.
Mytour xin gửi đến các bạn đọc bài viết dưới đây:
- Soạn bài Đấu tranh vì một thế giới hòa bình, chi tiết và đầy đủ
- Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương, ngắn gọn và đầy đủ cho Ngữ văn lớp 9
- Soạn bài Hoàng Lê nhất thống chí (Hồi thứ 14) - Phân tích tác giả và tác phẩm cho Ngữ văn lớp 9