Buzz
Với bài soạn Cách các loài sinh vật chia sẻ cuộc sống cùng nhau (Ngọc Phú) trang 82, 83, 84, 85, 86 trong sách Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức, học sinh sẽ dễ dàng trả lời các câu hỏi và làm bài soạn văn 6.
Soạn bài Cách các loài sinh vật chia sẻ cuộc sống cùng nhau - Kết nối tri thức
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 82 sgk Ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Chương trình: Thế giới động vật, Khám phá thế giới,… trên truyền hình.
- Thường xuyên tìm hiểu các tài liệu về sự đa dạng của thế giới tự nhiên là một điều cần thiết để hiểu rõ hơn và có ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên.
Câu 2 (trang 82 sgk Ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Phim hoạt hình “Vua Sư Tử” ấn tượng nhất với tôi:
Mang bối cảnh hoang dã của châu Phi, phim đã tạo ra một cộng đồng có tổ chức của thế giới động vật. Trong cộng đồng này, có xung đột, có tranh chấp và có cả tình yêu, giống như thế giới của con người.
Nhân vật chính trong Vua Sư Tử là Simba, con của vua Mufasa, người đang cai trị vùng đất hoang dã này. Cuộc sống hạnh phúc của Simba bên cha mẹ và bạn bè sụp đổ khi người chú ruột Scar âm mưu lật đổ Mufasa. Scar đã dàn xếp một kế hoạch tàn bạo để đẩy Simba vào tình thế nguy hiểm. Để cứu con, vua Mufasa đã hy sinh mình. Scar thành công trong âm mưu của mình, khiến Simba gánh chịu sự hối tiếc và sức nặng của trách nhiệm gia tộc.
Simba, đau buồn về cái chết của cha, cảm thấy không đủ sức để tranh đấu cho quyền lợi của mình. Scar lên ngôi và giao kết với bầy linh cẩu để tàn phá vùng đất. Cuộc sống trở nên u ám, không còn sự tươi mới, không có tiếng cười nữa. Nơi đây tràn ngập bầu không khí u tối.
Simba lang thang, kết bạn với Pumbaa và Timon, sống tự do cho đến khi trưởng thành. Thời gian đã làm dịu đi nỗi đau trong lòng Simba, nhưng trách nhiệm đối với gia đình và vương quốc khiến cậu muốn trở lại. Gặp lại cha đã đẩy Simba đến cuộc chiến chống lại Scar và linh cẩu. Simba chiến thắng và tiếp tục trị vì vương quốc của cha. Cuộc sống trở lại bình yên, thiên nhiên hồi sinh, mọi thứ trở nên tươi mới.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Theo dõi: Số lượng các loài sinh vật hiện tồn tại trên Trái Đất và số lượng loài đã được con người nhận biết.
- Dự tính của các nhà khoa học cho biết có khoảng: 10.000.000 loài sinh vật trên Trái Đất.
- Hiện tại, con người chỉ biết đến khoảng 1.400.000 loài, bao gồm hơn 300.000 loài thực vật và hơn 1.000.000 loài động vật.
2. Theo dõi: Những nhân tố gây ảnh hưởng đến sự đa dạng ở từng quần xã.
- Sự đa dạng của từng quần xã phụ thuộc vào sự cạnh tranh giữa các loài, mối quan hệ con mồi – kẻ săn và sự thay đổi của các yếu tố môi trường vật lí – hóa học.
3. Theo dõi: Trật tự trong cuộc sống của muôn loài được thể hiện như thế nào?
- Trong mỗi quần xã luôn tồn tại một trật tự. Trật tự trong cuộc sống của các loài: loài dẫn đầu, loài phụ thuộc, loài ngẫu nhiên, loài quan trọng, loài đặc biệt,…
+ Loài dẫn đầu (như cây thông trong rừng thông) đóng vai trò quan trọng trong quần xã vì số lượng lớn và khả năng hoạt động mạnh mẽ.
+ Loài quan trọng (như sư tử ở đồng cỏ hoặc cá sấu ở đầm nước châu Phi) đóng vai trò kiểm soát, chi phối hành vi của các loài khác và duy trì sự ổn định của quần xã.
- Ngoài những điều kể trên, trật tự này còn thể hiện ở việc phân bố các loài trong không gian sống chung, hoặc theo chiều dọc (như tầng cây trong rừng mưa nhiệt đới), hoặc theo chiều ngang (trải rộng trên bề mặt địa hình), nhằm giảm thiểu cạnh tranh giữa các loài và tăng hiệu quả sử dụng nguồn tài nguyên môi trường.
4. Suy luận: Những bước tiến vượt bậc trong việc nhận biết loài có ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của muôn loài?
- Những bước tiến vượt bậc trong việc nhận biết loài đã ảnh hưởng đến cuộc sống của muôn loài:
+ Sự cân bằng trong cuộc sống của muôn loài đã bị xáo trộn, phá vỡ một cách ít nhiều.
+ Bên cạnh đó, các yếu tố vô sinh của môi trường cũng phải chịu những tác động tiêu cực.
* Sau khi đọc
Nội dung chính:
Văn bản đề cập đến sự đa dạng của các loài sinh vật cũng như cách chúng sống cùng nhau. Đồng thời nhấn mạnh vai trò của con người trong việc ảnh hưởng đến tự nhiên.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 85 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Theo ước tính của nhiều nhà khoa học, trên Trái Đất hiện nay có khoảng: 10.000.000 loài sinh vật.
- Hiện nay, chỉ có khoảng 1.400.000 loài được con người biết đến, bao gồm hơn 300.000 loài thực vật và hơn 1.000.000 loài động vật.
Câu 2 (trang 85 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Mỗi quần xã sinh vật đều là một thế giới độc đáo không giống với những quần xã khác. Đồng thời, bên trong mỗi quần xã, có thể nhận thấy sự đặc biệt của nhiều loài cùng chung sống với nhau.
Câu 3 (trang 85 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Trong mỗi quần xã, luôn tồn tại một trật tự. Trật tự trong cuộc sống của muôn loài bao gồm loài ưu thế, loài thứ yếu, loài ngẫu nhiên, loài chủ chốt, loài đặc trưng,…
+ Loài ưu thế (như cây thông trong quần xã rừng thông) đóng vai trò quan trọng bởi số lượng lớn và khả năng hoạt động mạnh mẽ.
+ Loài chủ chốt (như sư tử ở đồng cỏ hay cá sấu ở đầm nước châu Phi) có nhiệm vụ kiểm soát và duy trì sự ổn định của quần xã bằng cách khống chế hoạt động của các loài khác.
- Ngoài những điều đã nêu, trật tự này còn thể hiện qua việc phân bố các loài trong cùng một không gian sống, có thể theo chiều thẳng đứng như sự phân tầng của thực vật trong rừng mưa nhiệt đới, hoặc theo chiều ngang trải ra theo bề rộng của địa hình, nhằm giảm cạnh tranh giữa các loài và giúp chúng sử dụng nguồn sống của môi trường một cách hiệu quả nhất.
Câu 4 (trang 85 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Trong một quần xã, nếu chỉ tồn tại quan hệ đối kháng, sẽ dẫn đến sự phá vỡ cân bằng. Ngược lại, khi quan hệ hỗ trợ luôn tồn tại song song với quan hệ đối kháng, sẽ đạt được sự cân bằng và tất cả các loài đều có cơ hội sống, như trong câu chuyện của Mufasa và Simba ở đầu văn bản.
Câu 5 (trang 85 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Theo quan điểm của em, đoạn 'Trên Trái Đất... thế giới đẹp đẽ này.' trong văn bản thể hiện rõ cách trình bày thông tin theo quan hệ nhân quả nhất.
Câu 6 (trang 86 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Phần mở và kết của văn bản mang nhiều sắc thái cảm xúc, làm cho văn bản không còn khô khan như thông tin thông thường, đồng thời đẩy mạnh suy nghĩ, với sự hỗ trợ của tác phẩm nghệ thuật Vua sư tử được đề cập.
Câu 7 (trang 86 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Để bảo vệ sự phát triển phong phú của thế giới sinh vật, con người có thể thực hiện những việc như trồng cây để gây rừng, bảo vệ các loài động vật quý hiếm và hoang dã, bảo vệ các loài sinh vật biển, cải thiện môi trường sống của chúng,...
* Liên kết với đọc
Bài tập (trang 86 sgk ngữ văn 6 tập 2 mới)
Hãy viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) về chủ đề: “Trên hành tinh đẹp này, muôn loài luôn cần thiết cho nhau”.
Đoạn văn tham khảo:
Đoạn mẫu 1:
Trên hành tinh xinh đẹp này, sự tồn tại của mỗi loài đều đóng vai trò quan trọng, khiến cho mọi sinh vật cần nhau. Do đó, việc truyền đạt những thông điệp về bảo vệ môi trường và sự đa dạng sinh học cho trẻ em trở nên cực kỳ quan trọng. Bố mẹ có thể dành thời gian cùng con tìm hiểu và thực hiện những hoạt động nhỏ nhưng ý nghĩa hàng ngày. Đối với trẻ con, việc tiếp cận thông qua hình ảnh và câu chuyện là cách hiệu quả để ghi nhớ sâu sắc về cuộc sống đa dạng của các loài trên Trái Đất. Do đó, những bộ phim hoặc sách về sinh vật là công cụ hỗ trợ tốt mà các bậc phụ huynh có thể sử dụng trong việc giáo dục con cái.
Đoạn mẫu 2:
Trên hành tinh xinh đẹp này, sự tồn tại của mỗi loài đều quan trọng và không thể thiếu lẫn nhau. Mỗi loài sinh sống trong một môi trường riêng biệt và chắc chắn có liên kết với những loài khác. Mối liên kết này là cơ sở cho sự sống và phát triển của từng loài, từ mối quan hệ đối kháng đến hỗ trợ. Sự biến mất hoặc phát triển của một loài sẽ ảnh hưởng đến sinh thái và quần thể xung quanh. Lưới thức ăn và chuỗi sinh thái tồn tại để giữ cho mỗi loài tồn tại và phát triển theo thời gian. Tóm lại, trên hành tinh này, mọi loài đều liên kết với nhau để duy trì sự sống và phát triển bền vững.
