Soạn bài Cáo bệnh, hướng dẫn mọi người, Soạn văn lớp 10

Soạn bài Đọc thêm: Cáo bệnh, hướng dẫn mọi người

1. Soạn bài Đọc thêm: Cáo bệnh, hướng dẫn mọi người, Ngắn 1

2. Soạn bài Đọc thêm: Bệnh cỏ, bảo đám đông, Ngắn 2

Câu 1 (trang 141 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Bốn câu thơ đầu nói về quy luật sinh hóa tự nhiên của sự vật (hoa), để hiểu quy luật cuộc sống con người. Đó là sự chuyển động không ngừng của mọi vật trong tự nhiên, luôn có sự biến đổi - vòng luân hồi của cuộc sống.
- Tác giả quan sát sự vật theo quy luật phát triển tự nhiên: Mùa xuân qua rồi xuân lại đến, hoa rụng rồi hoa lại tươi. Mặc dù đảo ngược ý của hai câu thơ đầu vẫn có thể thấy sự tuần hoàn của tự nhiên: xuân tới rồi xuân sẽ qua, hoa tươi rồi hoa sẽ tàn, nhưng nói như vậy, sự vận động của sự vật trở nên tích cực hơn.

Câu 2 (trang 141 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Con người giống như bông hoa kia, luôn trong sự chuyển động không ngừng và không thể tránh khỏi chu kỳ: sinh - già - bệnh - tử. Cuộc sống trôi qua nhanh chóng, chỉ trong một nháy mắt, tuổi già đã gần kề. Tuy nhiên, ở đây, chúng ta thấy sự đan xen khi so sánh con người với hoa: nếu hoa rơi thì sẽ lại tươi mới, trong khi con người thì 'đã già đến'. Sự đan xen này là minh chứng cho sự không thay đổi của thời gian, những khoảnh khắc đã trôi qua giống như một ảo giác.

Câu 3 (trang 141 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Hai câu thơ cuối không chỉ mô tả về cảnh thiên nhiên mà còn thể hiện triết lí Phật giáo. Khi con người đã giác ngộ - đã thấu hiểu mọi chân lý, quy luật của cuộc sống, họ sở hữu một sức mạnh khác, lớn lao và có thể vượt lên trên những điều thường tình. Mùa xuân đã qua, hoa tưởng chừng như sẽ tàn hết, nhưng trong đêm đông lạnh gió, chúng ta gặp hình ảnh cành mai nở rộ. Trong thơ thiền và văn học trung đại, hình ảnh tùng - cúc - trúc - mai đã trở thành biểu tượng của những người có tâm hồn và nhân cách cao cả, những bậc thiền sư. Cành mai không phải là loài hoa nở vào mùa xuân rồi tàn, mà vẫn nở rộ giữa đêm đông khắc nghiệt. Điều này có thể được coi là biểu tượng cho những người vượt qua những điều thường tình để sống mãi khi những thứ khác đã tan biến.

Câu 4 (trang 141 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Toàn bộ bài thơ thể hiện góc nhìn lạc quan về cuộc sống từ tác giả. Mở đầu, tác giả nói về quy luật phát triển tự nhiên của vạn vật (dùng hoa làm biểu tượng), nhưng với cái nhìn tích cực: xuân qua rồi xuân sẽ lại đến, hoa tàn sẽ lại tươi, thế hệ mới thay thế thế hệ cũ, liên tiếp nở rộ. Hai câu thơ tiếp theo thể hiện triết lý Phật giáo về bánh xe luân hồi luôn quay mãi - cuộc sống luôn chuyển động nhưng vẫn giữ được sự lạc quan. Hai câu kết thúc làm lại ý của hai câu đầu nhưng phủ định: không có nghĩa là mùa xuân qua là hoa sẽ rụng hết. Hình ảnh cành mai nở trong đêm tuyết thể hiện sức sống kỳ diệu. Qua hình ảnh này, ta thấy một quan niệm vượt lên trên những lối sống bình thường, một cái nhìn lạc quan về cuộc sống và về vòng luân hồi của con người.

3. Soạn bài Đọc thêm: Bệnh cỏ, bảo đám đông, Ngắn 3

Câu 1(trang 141 sgk ngữ văn 10 tập 1)

Bốn câu thơ đầu nói về quy luật sinh hóa của tự nhiên, con người, và vạn vật trong vũ trụ, không bao giờ đứng yên
+ Sự sống là một vòng luân hồi
+ Nếu đảo ngược câu thơ thứ hai lên đầu, vẫn nói về quy luật biến đổi, nhưng sự vận động theo quy luật
Nhưng câu thơ cuối đảo ngược trật tự tuần hoàn tự nhiên: xuân tới, xuân hoa, hoa nở, hoa tàn.

Câu 2 (Trang 141 sgk ngữ văn 10 tập 1)

Câu ba và câu bốn thể hiện chu kỳ đời người: sinh, già, bệnh, tử theo triết lý Phật giáo.
+ Người trải qua thời gian sẽ đến tuổi già
+ Thời gian vẫn trôi đi không dừng lại, dù con người có già đi
- Cuộc sống con người giống như ảo ảnh
→ Hai câu thơ cuối là sự tiếc nuối, bâng khuâng trước thời gian không ngừng tạo hóa, cuộc sống ngắn ngủi

Câu 3 (trang 141 sgk ngữ văn 10 tập 1)

Tác giả sử dụng thiên nhiên để thể hiện triết lý Phật giáo: khi con người hiểu được chân lý và quy luật, sẽ vượt lên trên lẽ sinh tử thông thường.
+ Thiền sư khi đạt đến niết bàn, không sinh, không diệt như nhành mai vẫn tươi bất kể xuân qua
+ Tác giả mô tả thiên nhiên để nói về quan niệm Phật giáo, con người giác ngộ sẽ vượt lên trên lẽ sinh tử thường tình
→ Câu thơ cuối không có sự mâu thuẫn, hình tượng hoa mai là biểu tượng cho ý niệm niết bàn của Phật giáo.

Câu 4 (trang 141 sgk ngữ văn 10 tập 1)

- Cách bắt đầu và kết thúc bài thơ tạo nên cấu trúc vòng tròn, tạo sự đối lập:
+ Bắt đầu với hình ảnh hoa nở, hoa tàn sau đó, kết thúc với hình ảnh xuân tàn nhưng nổi bật là 'chi mai'- nhành mai.

- Lựa chọn từ ngữ tăng tính khẳng định cho câu kết:+ 'Nhất chi mai': hình ảnh hoa mai biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ của con người vượt qua khó khăn. Cũng như sự giác ngộ trong nhận thức của con người.
- Tâm trạng của nhà thơ bộc lộ sự băn khoăn, nuối tiếc trước sự trôi chảy của thời gian

"""""-KẾT THÚC"""""""--

Khám phá chi tiết nội dung phần Đánh giá về bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi để học môn Ngữ Văn 10 hiệu quả hơn.

Ngoài những kiến thức đã học, hãy chuẩn bị cho bài học sắp tới với phần Soạn bài Phong cách ngôn ngữ sôi động để nắm vững những khía cạnh của môn Ngữ Văn 10.