Tìm hiểu về bài thơ Chái bếp
* Soạn bài Chái bếp - Gợi ý trả lời câu hỏi trong phần hướng dẫn đọc:
Câu 1 trang 22 SGK Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo - tập 1:
- Biểu hiện hình ảnh chái bếp trong bài thơ vô cùng độc đáo:
+ Chái bếp thu hút sự quan tâm, làm lộ rõ tâm trạng và số phận của con người: 'Chái bếp nằm nghe nằng nặng đêm/ Chái bếp thõng mình xình xịch đêm mưa'.
+ Chái bếp kết nối với hình ảnh người thân (cha mẹ) và gắn liền với cuộc sống lao động: 'nồi cám bao năm mẹ đun dở/Có mặt người dợm nắng dợm sương'.
+ Chái bếp là biểu tượng của những hoạt động độc đáo trong văn hóa của người Dao: 'thần bếp ngụ trong than củi'.
Câu 2 trang 22 SGK Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo - tập 1:
- Ở khổ 1, 2: Chái bếp mở ra không gian của cha mẹ và ký ức tuổi thơ.
- Ở khổ 3, 4: Chái bếp kích thích sự tưởng tượng đến các tập tục văn hóa và hệ thống máng nước.
- Ở khổ 5: Chái bếp trở lại với không khí ấm áp, mẹ đang rang ngô, tươi cười hạnh phúc.
- Điểm độc đáo: Bố cục đầu cuối được ánh xạ: hình ảnh chái bếp xuất hiện ở khối đầu và cuối, liên kết chặt chẽ với hình ảnh của mẹ.
Câu 3 trang 22 SGK Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo - tập 1:
- Ý nghĩa của việc sử dụng từ 'cho': thể hiện mong muốn trở về ngôi nhà, nơi có tình thương của cha mẹ, nơi bảo quản nền văn hóa và cuộc sống lao động của người Dao.
- Nguồn cảm hứng chính của bài thơ: Sự nhớ mong và tình yêu thương sâu sắc đối với quê hương, mãnh liệt và khao khát trở về sống trong những giá trị văn hóa được thừa hưởng từ cha ông.
Câu 4 trang 22 SGK Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo - tập 1:
- Chủ đề chính của bài thơ: Sự xúc động và niềm nhớ thương về quê hương, gia đình và những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
- Học sinh nhận diện chủ đề của bài thơ dựa trên:
+ Kỹ thuật ngôn ngữ hùng biện: Diễn đạt mong muốn trở về với cấu trúc 'cho tôi về', kết hợp với phương pháp liệt kê: 'Có...' để thể hiện chi tiết về những điều mà nỗi nhớ đang nhắc nhở.
+ Ngôn từ sống động gợi hiện hình ảnh sinh hoạt của người dân.
+ Cấu trúc bài thơ đặc biệt ở đầu và cuối.
+ Dấu ấn của giọng thơ tha thiết và tận tâm.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - KẾT THÚC - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
'Chái bếp' không chỉ là biểu tượng của lối sống truyền thống của người Dao, mà còn là biểu tượng của tình cảm nhớ nhà, quê hương của tác giả Lý Hữu Lương. Hãy tham khảo thêm những bài soạn khác trên kho tài liệu của Mytour như: Soạn bài Mưa xuân II; Soạn bài Những chiếc lá thơm tho.