Buzz
Truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao được biết đến rộng rãi. Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 11: Chí Phèo cho bạn.
Các bạn học sinh lớp 11 có thể tham khảo để chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ hơn. Chi tiết nội dung được cung cấp ngay dưới đây.
Soạn bài về Chí Phèo
1. Chuẩn bị sẵn sàng
- Bối cảnh: làng quê Việt Nam vào thời điểm trước Cách mạng tháng Tám.
- Tóm tắt nội dung:
Trong truyện ngắn “Chí Phèo”, chúng ta được biết về nhân vật Chí Phèo - một đứa trẻ mồ côi bị bỏ rơi trong một cái lò gạch xa lạ. Hắn được người dân trong làng nhận nuôi. Lớn lên, Chí Phèo làm công việc nông nghiệp cho Lý Kiến. Do ghen tức, Lý Kiến đẩy Chí Phèo vào tù. Sau 7 năm, Chí Phèo trở về với làng với một hình dáng hoàn toàn khác biệt, trở thành tay sai của Bá Kiến. Chí Phèo trở thành kẻ ác độc của làng Vũ Đại, thường xuyên gây ra rối loạn và khó khăn cho những người dân trong làng. Mối quan hệ với Thị Nở đã giúp Chí Phèo thay đổi, hắn khao khát được hòa hợp với mọi người và sống một cuộc sống tốt đẹp. Tuy nhiên, Thị Nở và xã hội đương thời đã ngăn chặn Chí Phèo quay trở lại cuộc sống bình thường của mình. Trong tuyệt vọng, hắn đã tìm cách giết Bá Kiến và tự tử. Khi nghe tin Chí Phèo qua đời, Thị Nở nhìn xuống bụng và thầm nghĩ về cái lò gạch vắng vẻ mà hắn từng được sinh ra.
- Truyện này có các nhân vật như Chí Phèo, thị Nở, bá Kiến, lí Cường, và bà cô của thị Nở. Chí Phèo là nhân vật chính.
- Quan hệ giữa các nhân vật bao gồm: Chí Phèo với bá Kiến, Chí Phèo với thị Nở, và Chí Phèo với bà cô thị Nở.
- Nghệ thuật được áp dụng bao gồm các nhân vật đặc trưng, việc sử dụng ngôn ngữ phong phú, và sự đa dạng trong cách kể chuyện...
- Việc thay đổi góc nhìn kể chuyện giúp tác phẩm trở nên hấp dẫn và chân thực hơn.
- Ý nghĩa của truyện: Nam Cao mô tả một vấn đề xã hội của nông thôn Việt Nam trước Cách mạng, khi một phần của nông dân lao động trung thành bị dồn vào con đường tội lỗi và cực khổ. Tác giả chỉ trích mạnh mẽ cái xã hội tàn bạo này, gây hại cho cả thể xác và tinh thần của những người nông dân lao động, đồng thời khẳng định tính cách trung thực của họ, ngay cả khi họ bị biến thành kẻ phạm tội và mất đi cái nhân phẩm và danh dự.
- Tóm tắt nội dung tác phẩm: Sự đồng cảm và xót xa với số phận của những người nông dân lương thiện.
2. Đọc và hiểu
Câu 1. Chí Phèo nói xấu về ai? Tiếng chửi của Chí Phèo thể hiện điều gì?
- Chí Phèo chửi thề: trời, đời, và cả làng Vũ Đại, không ai thoát khỏi trách nhiệm của hắn, không kể cha mẹ.
- Tiếng chửi phản ánh sự tức giận, bất mãn của Chí Phèo, nhưng cũng là mong muốn giao tiếp với cộng đồng của hắn.
Câu 2. Ngôn ngữ trong phần 1 thuộc về ai?
Ngôn ngữ trong phần 1 là của người kể chuyện.
Câu 3. Trong phần 2, Chí Phèo đã thực hiện những hành động nào?
- Chí Phèo ngồi ở chợ uống rượu với thịt chó từ trưa đến tối, say sưa rồi mang một chai rượu đến cổng nhà bá Kiến để chửi.
- Say sưa, mang một chai rượu đến cổng nhà bá Kiến, gọi tên bá Kiến ra chửi.
- Rạch mặt và ăn vạ bá Kiến.
Câu 5. Lời nói và cử chỉ của nhân vật bá Kiến đóng góp vào việc phác họa đặc điểm tính cách của nhân vật này như thế nào?
Bá Kiến được mô tả là một người tàn ác và lanh lợi.
Câu 6. Tại sao Chí Phèo có thay đổi trong suy nghĩ và tâm trạng?
Tình cảm yêu thương từ thị Nở đã thay đổi Chí Phèo.
Câu 7. Thái độ của bà cô thị Nở là như thế nào?
Bà cô thị Nở khắt khe và phản đối mối quan hệ giữa Chí Phèo và thị Nở.
Câu 8. Dự đoán: Chí Phèo sẽ thực hiện hành động gì?
Chí Phèo sẽ thực hiện việc giết bá Kiến.
3. Trả lời các câu hỏi
Câu 1. Tóm tắt nội dung của từng phần đã được đánh số trong văn bản.
(1). Chí Phèo sau khi ra tù, ngay lập tức đã say rượu và bắt đầu chửi rủa: chửi trời, chửi đời, chửi cả làng Vũ Đại, và thậm chí cả những ai không chửi hắn, cả cha mẹ nữa.
(2). Chí Phèo quay về với hình dạng khác biệt, trông giống như một kẻ căng thẳng. Sau khi say rượu, hắn đến nhà bá Kiến để làm phản. Bá Kiến mời Chí Phèo vào nhà và sau đó cố gắng dỗ dành. Từ đó, Chí Phèo trở thành tay sai của bá Kiến.
(3). Một đêm nọ, Chí Phèo gặp thị Nở ở vườn chuối. Cả hai cùng ăn và ngủ với nhau. Thị Nở nấu cho hắn một bát cháo hành. Sáng hôm sau, Chí Phèo tỉnh dậy, ao ước được sống trong một cuộc sống đầy đủ lòng nhân từ và ao ước được sống cùng Thị Nở.
(4). Thị Nở quay về và gặp phản đối từ bà cô. Sau đó, Thị Nở đã tới gặp Chí Phèo và trò chuyện với hắn.
(5). Chí Phèo cảm thấy tuyệt vọng, uống say và mang dao đến nhà bá Kiến để yêu cầu lương thiện. Hắn đâm chết Bá Kiến và sau đó tự tử. Thị Nở nghe tin Chí Phèo qua đời, nhìn xuống bụng và nghĩ về cái lò gạch.
Câu 2. Tạo biểu đồ thể hiện mối quan hệ giữa các nhân vật và ảnh hưởng đến số phận của Chí Phèo.
- Chí Phèo - bá Kiến: Bá Kiến là kẻ gián tiếp thúc đẩy Chí Phèo vào con đường lưu manh, làm hắn trở nên xấu xa, tả tơi.
- Chí Phèo - thị Nở: Sự gặp gỡ với thị Nở đã mang lại cuộc sống mới, cứu rỗi Chí Phèo khỏi con đường tối tăm, mang lại cho hắn hy vọng và ý chí sống lương thiện.
- Chí Phèo - bà cô thị Nở: Bà cô thị Nở đại diện cho sự định kiến xã hội, làm mất đi quyền lợi của Chí Phèo trở lại cuộc sống con người.
Câu 3. Phân tích biến động tâm trạng của Chí Phèo sau khi gặp thị Nở. Vì sao sau khi bị thị Nở từ chối, Chí Phèo lại cầm dao đến giết bá Kiến và tự sát?
- Tình yêu thương chan hòa, chân thành của thị Nở - đã thức tỉnh lòng trích lương thiện trong Chí Phèo:
- Phát hiện và cảm nhận mọi âm thanh trong cuộc sống.
- Nhận ra bi kịch trong cuộc đời của mình và sợ hãi cảm giác cô đơn, bị bỏ rơi.
- Chí Phèo khao khát lương thiện và mong muốn hoà mình với mọi người.
- Sau khi bị thị Nở từ chối, Chí Phèo định tới nhà bà cô thị Nở để trả thù, nhưng lại mang dao đến giết bá Kiến và tự tử. Hành động của Chí Phèo, dữ dội và bất ngờ như vậy không phải do say rượu mà là do hiểu rõ nguồn gốc bi kịch trong cuộc đời mình. Chính bá Kiến đã thúc đẩy Chí Phèo vào con đường lưu manh, làm hắn trở nên xấu xa, tả tơi (một lần vào tù, một lần ra tù).
Câu 4. Nỗi đau, sự hổ thẹn lớn nhất của Chí Phèo là gì? Tại sao? Thông qua nhân vật này, tác giả thể hiện những cảm xúc, suy tư nào?
- Nỗi khổ đau, sự hổ thẹn lớn nhất của Chí Phèo là bị lấy đi quyền làm người. Chí Phèo trước đây là người đầy lòng tốt, nhưng bị hoàn cảnh đẩy vào con đường tội ác. Gia đình ấm áp với hắn trở nên xa xôi.
- Tâm trạng, tư tưởng của tác giả: Tác giả đã lên án sự tàn bạo của xã hội, làm hủy hoại cả thể xác và tâm hồn của người nông dân lao động, nhưng vẫn khẳng định tính chất tốt lành của họ, ngay cả khi họ bị đàn áp mất cả bản tính và nhân cách.
Câu 5. Phân tích và làm rõ một số đặc điểm nghệ thuật của truyện Chí Phèo từ nhiều góc độ: cách khai mạc truyện, không gian và thời gian, sử dụng chi tiết, ngôn ngữ diễn đạt và ngôn ngữ của các nhân vật, góc nhìn và sự thay đổi trong quan điểm,...
- Bắt đầu câu chuyện bằng lời lẽ thô tục của Chí Phèo. Hắn đã chửi trời, chửi đời, chửi cả làng Vũ Đại và những người không chửi lại với hắn, thậm chí cả kẻ đã mất mẹ nào đã sinh ra hắn.
- Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên, phong phú các lóng ngôn.
- Làng Vũ Đại được mô tả mang tính biểu tượng, là biểu tượng của những cộng đồng nông thôn trong xã hội Việt Nam thời bấy giờ; thời gian biến đổi linh hoạt, không tuân theo quy luật tuyến tính thông thường,...
- Phong cách kể chuyện tự nhiên, kết hợp cả đối thoại và lời kể độc thoại...
- Sử dụng ngôi kể thứ ba, linh hoạt trong việc thay đổi góc nhìn,...
Câu 6. Trong truyện Chí Phèo, có chủ đề phụ không? Nếu có, đó là chủ đề gì? Liên quan như thế nào đến chủ đề chính của tác phẩm?
Trong truyện Chí Phèo, chủ đề phụ là sức mạnh của tình yêu thương. Chủ đề phụ đóng vai trò quan trọng, giúp nhấn mạnh chủ đề chính.
Câu 7. Trong truyện Chí Phèo, ta có thể nhận thấy những giá trị văn hóa và triết lí nhân sinh nào? Những giá trị văn hóa và triết lí nhân sinh đó có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hiện đại?
- Những giá trị văn hóa và triết lí nhân sinh: cuộc sống thực tế của làng quê Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám, các quan niệm truyền thống trong xã hội phong kiến, ….
- Giá trị văn hóa và triết lí nhân sinh giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống của làng quê Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám, đồng thời cảnh báo về việc cần thay đổi những quan niệm cũ kỹ,...
