Thực hiện đọc: Chiều biên giới (Lò Ngân Sủn), Ngữ văn lớp 7 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Soạn tác phẩm: Chiều biên giới ngắn nhất - Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức với cuộc sống
1. Phân tích ngôn ngữ, hình ảnh, và các kỹ thuật tu từ trong bài thơ.
* Về Ngôn ngữ: Sáng tạo, tinh tế, đầy ắp sức mạnh mô tả.
* Hình ảnh: Gần gũi, sống động: tiếng hót của chim, chồi non mọc, rừng cây, dòng sông, suối nhỏ, đám mây, cơn gió, đất trời ở biên cương, hoa đào nở rực rỡ, cánh đồng lúa, rừng xanh, và cảnh đẹp của nông trường.
* Các kỹ thuật tu từ được sử dụng:
- Thần ngôn 'Chiều biên giới ơi em'.
=> Tác dụng: Câu thơ 'Chiều biên giới ơi em' được lặp lại ở đầu mỗi khổ thơ nhằm đặt biểu tượng trung tâm 'chiều biên giới' và tạo ra không khí tâm lý cho bài thơ.
- Kỹ thuật so sánh:
+ 'Nghe tiếng máy gọi như cuộc đời kêu gọi/ Âm thanh cuộc sống giống như làn gió thoảng'.
=> Ý nghĩa: 'Tiếng máy' được đối chiếu với 'tiếng cuộc đời' thể hiện sự tiến triển của đất nước trong hành trình xây dựng xã hội chủ nghĩa và chiến đấu cho độc lập dân tộc. Điều này là biểu tượng cho tình yêu, ước mơ về sự phồn thịnh của đất nước trong tương lai.
+ 'Trên cánh đồng lộng gió/ Rộng lớn như bầu trời bao la'.
=> Tác dụng: 'Đồng cỏ lộng gió' so sánh với 'bầu trời bao la' mang đến hình ảnh vô cùng rộng lớn của cánh đồng nông trại, nơi mọi người hăng hái làm việc để đưa đất nước phát triển hơn.
+ 'Hồn ta tựa như gió/ Thổi lên giữa bầu trời quê hương'.
=> Ý nghĩa: 'Hồn ta' được đối chiếu với 'ngọn gió thổi giữa bầu trời quê hương' thể hiện ước mơ hòa mình vào cuộc sống tươi đẹp của quê hương, đất nước.
Soạn bài Chiều biên giới (Lò Ngân Sủn) một cách súc tích, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống
2. Vẻ độc đáo của vùng đất biên cương qua con mắt của nhà thơ.
Cảm nhận về vẻ đẹp độc đáo của vùng đất biên cương được thể hiện thông qua:
- Vẻ đẹp của tự nhiên: Không gian thiên nhiên rộng lớn, tráng lệ với âm nhạc của chim, những chồi non, rừng cây, dòng sông, suối nhỏ, hơi gió, núi, đất trời biên cương, bông hoa đào nở, cánh cây mọc, đồng lúa, khu rừng, và nông trường nở rộ.
- Vẻ đẹp của cuộc sống và sự bảo vệ quê hương:
+ Hình ảnh cuộc sống mới: 'Rừng có dây điện chiếu sáng', 'tiếng máy gọi', và 'nông trường lộng gió'.
+ Hình ảnh con người trong cuộc sống mới: 'Tâm hồn ta mê say', 'Đôi ta cùng chung chiến công', 'Sát cánh nhau thêm bền bỉ', 'Tình yêu là vũ khí', và 'Bảo vệ đất trời biên cương'.
=> Hình ảnh đặc sắc của vùng đất biên cương trong tâm trạng của nhà thơ được mô phỏng sống động. Qua đó, tác giả bày tỏ sự yêu mến sâu sắc đối với thiên nhiên, quê hương và lòng quý trọng đối với những nỗ lực, hi sinh của những người lính tận cùng biên giới, những anh hùng đã giành lại tự do cho dân tộc.
3. Tình cảm với quê hương, đất nước mà bài thơ gợi lên trong tâm hồn.
Bài thơ đã mang đến cho trái tim của ta những trải nghiệm tận sâu về tình yêu quê hương, đất nước. Trước vẻ đẹp trù phú, hùng vĩ của tự nhiên và lòng hy sinh của những con người ở biên giới, chúng ta hiểu rõ hơn về vẻ đẹp của quê hương, đất nước và tôn trọng những nỗ lực, khó nhọc của những chiến sĩ ở tiền tuyến, những anh hùng đã mang lại sự độc lập cho dân tộc.
Bài thơ đã tạo ra hình ảnh sống động về vẻ đẹp của thiên nhiên ở biên giới. Đồng thời, nó để lại những cảm xúc sâu sắc về tình yêu quê hương, đất nước lớn lao. Để chuẩn bị cho bài học sắp tới, hãy tham khảo một số bài văn mẫu lớp 7 khác:
- Soạn bài Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt (trích, Vũ Bằng), Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 110, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống