Soạn bài Chiếu dời đô SGK Ngữ văn 8 tập 1 Cánh diều - chi tiết

Buzz

Đọc tóm tắt

- Đoạn văn Chiếu dời đô của Lý Công Uẩn nêu lên ý nghĩa lịch sử khi ông quyết định dời đô từ Hoa Lư ra thành Đại La (nay là Hà Nội). Ông nhấn mạnh sự phát triển của đất nước cần một kinh đô mới phù hợp với điều kiện địa lý và phong thủy, giúp mưu toan nghiệp lớn và mang lại thịnh vượng cho vương triều.
- Quyết định này không chỉ thể hiện sự sáng suốt của Lí Thái Tổ mà còn là bài học về chiến lược phát triển quốc gia.

Chuẩn bị

(trang 118, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đọc trước văn bản Chiếu dời đô; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Lý Công Uẩn giúp cho việc đọc hiểu văn bản này.

Phương pháp giải:

Đọc trước văn bản Chiếu dời đô. Xem lại phần Kiến thức ngữ văn, tìm hiểu bối cảnh lịch sử khi bài chiếu ra đời và ghi chép lại những thông tin về tác giả Lý Công Uẩn

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Bối cảnh ra đời bài chiếu: Năm Canh Tuất niên hiệu Thuận Thiên thứ nhất (1010), Lí Công Uẩn viết bài chiếu bày tỏ dự tính dời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) ra thành Đại La (Hà Nội thời nay)

– Tác giả: Lí Công Uẩn (974 – 1028) tức Lí Thái Tổ, người châu Cổ Pháp, lộ Bắc Giang (nay là xã Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh Thành Phố Bắc Ninh). Ông là người mưu trí, nhân ái, có chí lớn và lập được nhiều chiến công. Dưới thời Tiền Lê, ông làm đến chức Tả thân vệ Điện tiền chỉ huy sứ. Khi Lê Ngọa Triều mất, ông được triều thần tôn lên làm vua, lấy niên hiệu là Thuận Thiên.

Đọc hiểu 1

Câu 1 (trang 118, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Tác giả nêu lên việc dời đô của các triều đại xưa nhằm mục đích gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tác giả nêu lên việc dời đô của các triều đại xưa nhằm mục đích mưu toan nghiệp lớn, xây dựng vương triều thật thịnh vượng, mở ra được tương lai lâu bền cho những thế hệ sau.

Đọc hiểu 2

Câu 2 (trang 119, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Thành Đại La có lợi thế như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Là nơi Cao Vương từng định đô.

- Về địa lí: trung tâm của đất trời, mở ra 4 phương, vừa có sông vừa có núi, đất rộng mà bằng phẳng, cao mà thoáng, tránh được lụt lội, chật chội.

- Về phong thủy: thế rồng cuộn hổ ngồi.

- Về sự giàu có: muôn vật phong phú, tốt tươi.

- Về chính trị: là nơi tụ hội trọng yếu của đất nước.

Đọc hiểu 3

Câu 3 (trang 119, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Câu hỏi kết thúc văn bản thể hiện điều gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Ở câu kết của bài chiếu “Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?” vừa là ban bố một quyết định vừa là lời phủ dụ yên dân, khiến ý nguyện của nhà vua cũng được trăm họ đồng tình ủng hộ. Khoảng cách giữa bậc quân vương và nhân dân trăm họ dường như đã được thu ngắn lại bởi có cùng chung một quyết tâm xây dựng đất nước phát triển vững mạnh.

CH cuối bài 1

Câu 1 (trang 119, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Bài Chiếu dời đô viết về sự kiện gì? Tại sao vua Lý Công Uẩn lại phải dùng thể chiếu?

Phương pháp giải:

Tìm hiểu và nêu ý nghĩa lịch sử của văn bản

Lời giải chi tiết:

Cách 1

– Sự kiện: năm Canh Tuất niên hiệu Thuận Thiên thứ nhất (1010), Lí Công Uẩn viết bài chiếu bày tỏ dự tính dời đô từ Hoa Lư (nay thuộc tỉnh Tỉnh Ninh Bình) ra thành Đại La (tức Thành Phố Hà Nội thời nay) .

- Vua Lý Công Uẩn lại phải dùng thể chiếu vì nó thể hiện được những ý tứ sâu sắc, tầm nhìn thời đại của vua Lý Công Uẩn khi ông chọn Đại La làm kinh đô mới để mưu nghiệp lớn, tính kế phồn vinh, trường kì cho muôn đời sau.

CH cuối bài 2

Câu 2 (trang 119, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Dựa vào nội dung phần (1) và (2) của bài chiếu, hãy trình bày lí do cần dời đô.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần 1

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Lý Công Uẩn dời đô vì kinh đô cũ không còn thích hợp với sự mở mang của đất nước nữa. Theo ông, những triều đại cũ như nhà Đinh, nhà Lê đã không nghe theo ý trời nên chỉ đóng đô ở Hoa Lư, một nơi không phù hợp để phát triển đất nước, chính vì thế mà triều đại không được lâu dài.

CH cuối bài 3

Câu 3 (trang 119, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Trong phần (3) của bài chiếu, để thuyết phục triều đình về việc chọn kinh đô mới, Lý Công Uẩn đã nêu lên những lí lẽ và bằng chứng như thế nào?

Phương pháp giải:

Nêu ra lí lẽ, bằng chứng được tác giả sử dụng

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Lý Công Uẩn đã chỉ ra Đại La là nơi trung tâm của đất nước, rộng rãi, dễ thủ khó công, tiện lợi cho sự phát triển lớn mạnh sau này của đất nước

- Cách lập luận của tác giả dựa vào những sự kiện lịch sử có thật, hợp tình hợp lí, đúng theo nguyện vọng của nhân dân và sự phát triển của đất nước. Từ đó cho người đọc thấy sự đúng đắn của việc dời đô và cho ta thấy sự sáng suốt của Lý Thái Tổ - một bậc minh quân của đất nước

CH cuối bài 4

Câu 4 (trang 119, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Văn bản Chiếu dời đô thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa lí trí và tình cảm như thế nào?

Phương pháp giải:

Trả lời theo ý hiểu

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Trong Chiếu dời đô, Lí Công Uẩn không dùng nhiều lời mà hướng đến cái lí sắc bén, thuyết phục lòng người. Điểm cốt yếu là ông viện dẫn cái lí lẽ mà ai cũng thấu rõ, kí thác vào đó sức mạnh của niềm tin. Ông rất lí trí và rõ ràng khi chỉ rõ những mặt lợi, mặt hại của Hoa Lư, nhấn mạnh việc cần rời kinh đô đến nơi phù hợp để đất nước phát triển hơn.

CH cuối bài 5

Câu 5 (trang 119, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) nêu ý nghĩa của việc Lý Công Uẩn dời đô.

Phương pháp giải:

Viết đoạn văn theo yêu cầu

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Rời kinh đô của Lý Công Uẩn là một quyết định đầy ý nghĩa và tác động sâu sắc tới quốc gia. Hoa Lư không còn phù hợp để phát triển đất nước với địa thế không thuận lợi, khiến cuộc sống dân chúng không được tiến triển. Việc chọn Đại La làm kinh đô mới đã tạo ra điều kiện lý tưởng cho sự phát triển vững mạnh của đất nước, thể hiện sự sáng suốt và tầm nhìn xa trông rộng của vị vua Lý Công Uẩn. Thành Đại La, hay còn gọi là Hà Nội ngày nay, đã trở thành trung tâm quan trọng, góp phần làm nên sự thịnh vượng của đất nước từ chính trị đến văn hóa và kinh tế xã hội. Việc rời kinh đô không chỉ đánh dấu một bước ngoặt lịch sử mà còn là bài học về sự đổi mới và phát triển của quốc gia.'

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Lý Công Uẩn đã viết bài Chiếu dời đô với mục đích gì?

Lý Công Uẩn viết bài Chiếu dời đô nhằm mục đích chuyển kinh đô từ Hoa Lư về Đại La để xây dựng một vương triều thịnh vượng và phát triển lâu dài, mở ra tương lai tươi sáng cho đất nước.

Tại sao Lý Công Uẩn phải sử dụng thể chiếu để bày tỏ quyết định dời đô?

Lý Công Uẩn dùng thể chiếu để thể hiện sự nghiêm túc và tầm nhìn của một vị vua, đồng thời truyền đạt quyết định quan trọng của mình đến triều đình và dân chúng, từ đó tạo sự đồng thuận và ủng hộ.

Thành Đại La có những lợi thế gì so với Hoa Lư?

Thành Đại La có nhiều lợi thế vượt trội như địa lý thuận lợi, phong thủy tốt, đất đai rộng rãi, tránh được lũ lụt và chật chội, đồng thời là trung tâm quan trọng về chính trị và kinh tế, dễ dàng phát triển vương triều.

Bài Chiếu dời đô của Lý Công Uẩn thể hiện sự kết hợp giữa lý trí và tình cảm như thế nào?

Bài Chiếu dời đô của Lý Công Uẩn kết hợp lý trí và tình cảm bằng cách đưa ra những lý lẽ sắc bén về sự cần thiết phải chuyển đô, đồng thời thuyết phục lòng dân bằng cách nhấn mạnh lợi ích cho đất nước và tương lai của nhân dân.

Lý do Lý Công Uẩn quyết định dời đô là gì?

Lý Công Uẩn quyết định dời đô vì Hoa Lư không còn phù hợp với sự phát triển của đất nước, đất đai không thuận lợi và không đủ không gian để mở rộng, trong khi Đại La lại có địa thế và điều kiện phát triển tốt hơn.

Lý Công Uẩn đã đưa ra những lý lẽ và bằng chứng nào để thuyết phục triều đình về việc chọn Đại La làm kinh đô mới?

Lý Công Uẩn đã chỉ ra Đại La có vị trí trung tâm, đất đai rộng rãi, phong thủy tốt, và dễ bảo vệ. Ông viện dẫn những sự kiện lịch sử và tình hình thực tế để thuyết phục triều đình về sự hợp lý và cần thiết của việc chuyển đô.

Việc dời đô của Lý Công Uẩn có ý nghĩa gì đối với đất nước?

Việc dời đô của Lý Công Uẩn có ý nghĩa lớn, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử phát triển đất nước, tạo nền tảng cho sự thịnh vượng, ổn định và phát triển về mọi mặt, từ chính trị đến văn hóa và kinh tế.