Buzz
Dựa trên tiêu đề truyện, bạn hãy dự đoán về nội dung văn bản như thế nào? Cảnh vật ở làng chài vào chiều xuân được mô tả qua góc nhìn và cảm nhận của ai?
Nội dung chính
| Truyện ngắn Chiều sương được khắc họa công việc đi biển trên con thuyền ra khơi, nhân vật trữ tình được nghe ông lão kể về câu chuyện đi biển của người dân trải qua nhiều những khó khăn thử thách, thăng trầm của cuộc sống miền biển, con người dũng cảm và kiên cường. |
Trong lúc đọc 3
Câu 3 (trang 12, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Đoạn văn này cho thấy điều gì về cuộc sống lao động của ngư dân?
Phương pháp giải:
Phân tích nội dung văn bản, tập trung vào những chi tiết quan trọng, nhận xét về những chi tiết này trong việc mô tả cuộc sống lao động của ngư dân.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Những chi tiết ở đây đã cho thấy cuộc sống lao động của ngư dân rất gian khổ, nguy hiểm và khó khăn. Bên cạnh những khoảnh khắc nghỉ ngơi, là những giờ làm việc trên biển, đương đầu với những con sóng lớn đầy thử thách và nguy hiểm. Dù gian khổ và nguy hiểm, ngư dân vẫn làm việc chăm chỉ, kiên trì, vượt qua mọi khó khăn, sẵn sàng đối mặt với mọi nguy hiểm và thử thách.
Trong lúc đọc 4
Câu 4 (trang 13, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Ngư dân sắp được chứng kiến điều gì?
Phương pháp giải:
Phân tích nội dung văn bản, tập trung vào những chi tiết quan trọng, từ đó dự đoán những gì ngư dân sắp chứng kiến.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Từ chi tiết nổi bật: “Có ai giống như người đang bị nước cuốn đi kia không?”, ngư dân có thể chứng kiến một người bị đuối nước sau trận giông bão vừa qua.
Trong lúc đọc 5
Câu 5 (trang 14, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Việc xuất hiện chiếc thuyền của ông Xin Kính mang ý nghĩa gì trong câu chuyện?
Phương pháp giải:
Phân tích nội dung văn bản, tập trung vào những chi tiết quan trọng, để biết ý nghĩa của việc xuất hiện chiếc thuyền của ông Xin Kính trong câu chuyện.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
→ Sự xuất hiện chiếc thuyền của ông Xin Kính trong câu chuyện như là một đoạn nối, là yếu tố thú vị đưa ra tình huống truyện, tạo sự hấp dẫn, lôi cuốn hơn đối với người đọc.
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 15, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Đưa ra tóm tắt nội dung của văn bản. Nhận xét về cách đặt tên truyện của tác giả.
Phương pháp giải:
Sau khi đọc văn bản, dựa vào các câu hỏi phân tích nội dung, tóm tắt nội dung của văn bản, đồng thời nhận xét về cách đặt tên truyện của tác giả.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tóm tắt nội dung của văn bản: Đoạn trích là ký ức của ông Nhiệm Bình về một chuyến ra khơi trong buổi chiều sương mù mịt, chiếc thuyền vừa tránh được cơn bão này lại gặp ngay cơn bão khác.
Cách đặt tên truyện của tác giả: Tên truyện Chiều sương gợi cho người đọc về một khoảng thời gian, đó là lúc diễn ra sự kiện thuyền ông Phó Nhụy ra khơi, tránh được cơn bão, nhưng lại liền đối mặt với một thử thách khác.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 15, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Kẻ bảng sau vào vở, liệt kê một số sự kiện chính và các chi tiết diễn tả cảm xúc, suy nghĩ của các nhân vật:
|
Phần |
Sự kiện |
Cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật |
|
Phần 1(chuyện chàng trai đến thăm lão Nhiệm Bình) |
|
|
|
Phần 2 (chuyện chiếc thuyền trong ngày giông bão) |
|
|
Phương pháp giải:
Từ nội dung chính của văn bản, khai thác những sự kiện chính và các chi tiết diễn tả cảm xúc, suy nghĩ của các nhân vật.
Lời giải chi tiết:
|
Phần |
Sự kiện |
Cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật |
|
Phần 1(chuyện chàng trai đến thăm lão Nhiệm Bình) |
Những câu chuyện ma lão Nhiệm Bình đã gặp khi đi chài |
- Lão Nhiệm Bình: giọng kể từ tốn, bình thản coi đó như câu chuyện bình thường như nói chuyện người dương gian, tay vẫn miệt mài đan lưới. - Chàng trai: rùng mình thích thú, chăm chú lắng nghe, thi thoảng tưởng tượng như “nghe, vẳng từ sương mù dày đặc, tiếng cười giòn ríu rít”. |
|
Phần 2 (chuyện chiếc thuyền trong ngày giông bão) |
- Thuyền Phó Nhụy chiến đấu với phong ba bão tố.
- Thuyền Phó Nhụy và Xin Kính gặp nhau, cùng nhau cứu anh Hoe Chước bị đuối nước.
- Lần thứ hai, chiếc thuyền của Xin Kính lại gặp nạn |
- Các bác chài dù đã có những dự đoán trước nhưng vẫn bị bất ngờ, vội vã, dồn mọi sức lực, kiên cường chống trả quyết liệt với tháo tố. - Khi đầu thuyền Phó Nhụy còn ngờ vực và đề phòng thuyền bạn. Chứng kiến có người bị đuối nước, mọi người ai cũng vội vàng, lo lắng, hồi hộp, hô nhau cứu người. - Mọi người bị bất ngờ, vội vàng chống trả lại những “khối đen đồ sộ vụt xuất hiện chỉ cách thuyền vài chục thước”, dùng hết sức để chèo thuyền chạy khỏi “khối đen đồ sộ” ấy. |
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 15, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Xác định người kể và góc nhìn trong văn bản Chiều sương. Việc lựa chọn người kể và góc nhìn như vậy ảnh hưởng thế nào đến việc thể hiện chủ đề, ý tưởng của tác phẩm?
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung văn bản, xác định người kể và góc nhìn trong văn bản Chiều sương. Từ đó, nhận xét về sự lựa chọn người kể và góc nhìn.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Người kể là ông Nhiệm Bình, góc nhìn là góc nhìn ngôi ba toàn trị.
→ Việc chọn người kể và góc nhìn như vậy đóng vai trò then chốt trong việc thể hiện chủ đề, ý tưởng của tác phẩm. Thông qua góc nhìn ngôi ba toàn trị với ông Nhiệm Bình là người trực tiếp trải nghiệm và chứng kiến toàn bộ sự việc, giúp người đọc có cảm nhận chân thực, chi tiết như chính họ được trải nghiệm. Từ đó, chủ đề và ý tưởng của tác phẩm được thể hiện rõ ràng, sống động, thu hút người đọc dễ dàng.
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 15, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Những chi tiết và hình ảnh trong văn bản phản ánh quan niệm về cõi âm và sự liên hệ giữa thế giới thường và thế giới tâm linh của chàng trai và người dân làng chài:
- Quan niệm của chàng trai: không tin vào ma quỷ, coi đó là huyễn tưởng phát sinh từ khung cảnh và tâm trạng.
- Quan niệm của người dân làng chài: cho rằng âm dương không phân ranh giới rõ ràng, sự sống và cái chết giao hòa với nhau.
- Điểm tương đồng: cả chàng trai và người dân làng chài đều coi đây là những điều bình thường, không hề sợ hãi hay mê tín.
- Điểm khác biệt: chàng trai cho rằng đó là huyễn tưởng, trong khi người dân làng chài tin rằng đó là sự hiện hữu luôn đi cùng với thế giới thường.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 15, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Phân tích tác dụng của việc kết hợp yếu tố thực và hư trong văn bản truyện:
Việc kết hợp yếu tố thực và ảo là đặc điểm nổi bật của truyện ngắn, giúp mang đến cho người đọc cái nhìn thú vị về nhân vật ông Nhiệm Bình - đại diện cho người dân làng chài.
Thông qua cách kể hài hước và sự đan xen của các chi tiết ảo, ông lão Nhiệm Bình tạo nên cảm giác vui tươi, yêu đời, lạc quan của người dân lao động làng chài.
Mặc dù cuộc sống làm nghề cá rất vất vả, nhưng họ vẫn giữ được tinh thần lạc quan, yêu đời. Tác giả thông qua đó đã khéo léo đưa thực và ảo vào văn bản, biến những câu chuyện ma mị thành những câu chuyện gần gũi, ấm áp, khiến người đọc cảm thấy thoải mái.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 15, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Ý kiến của bạn về truyện tập trung vào chủ đề “ma”, “thuyền ma”, và những tai ương trên biển cùng cuộc sống khó khăn của dân chài, nhưng vẫn mang lại không khí gần gũi, ấm áp, lạc quan:
Em hoàn toàn đồng ý với quan điểm trên.
Qua các yếu tố thực và ảo, tác giả đã làm nên sự thú vị, hóm hỉnh của nội dung truyện, tạo cho độc giả một cảm giác gần gũi, ấm áp.
Melalui những tình tiết về tai ương trên biển cả và cuộc sống cạnh tranh của dân làng chài, người đọc có thể thấy sự kiên cường, tích cực của họ trong cuộc sống.
Do đó, mặc dù truyện tập trung vào chủ đề “ma”, “thuyền ma” và những sự cố trên biển cả cùng cuộc sống khó khăn của dân chài, nhưng không mang lại sự lạnh lùng, kinh dị mà vẫn toát lên một không khí gần gũi, ấm áp, lạc quan.
Sau khi đọc 7
Câu 7 (trang 16, SGK Ngữ Văn lớp 11, tập 2):
Câu chuyện về chiếc thuyền của Xin Kính xưa và lão Nhiệm Bình cùng chàng trai trẻ ngày nay khiến bạn nghĩ gì về thái độ, tình cảm của con người đối với biển cả?
Từ câu chuyện về chiếc thuyền của Xin Kính xưa và lão Nhiệm Bình cùng chàng trai trẻ ngày nay, em suy nghĩ nhiều về thái độ, tình cảm của con người đối với biển cả. Biển cả mang lại cho con người những tài nguyên có giá trị, đóng vai trò quan trọng đối với cuộc sống của con người. Con người dành cho biển cả sự yêu mến, kính trọng và biết ơn. Đặc biệt, với những người dân làng chài, biển cả giống như một người mẹ, bao bọc, nuôi dưỡng họ lớn; giống như một người bạn, đôi khi tinh nghịch, đôi khi giận dữ, nhưng luôn gắn bó với con người đời đời kiếp kiếp.
