Hôm nay, Mytour muốn chia sẻ tài liệu Soạn văn 9: Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt).
Xin mời tham khảo chi tiết bên dưới, mong rằng sẽ hỗ trợ các bạn học sinh lớp 9 trong việc chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng nhất.
Chuẩn bị bài học về Chương trình địa phương phần Tiếng Việt
Câu 1. Tìm những từ ngữ địa phương trong đoạn trích trong SGK.
Gợi ý:
Từ ngữ Nam bộ | Từ ngữ toàn dân |
thẹo | sẹo |
dễ sợ | sợ |
lặp bặp | lập bập |
ba | bố |
kêu | gọi |
đâm | trở nên |
đũa bếp | đũa cả |
nói trổng | nói trống không |
vô | vào |
bữa sau | Hôm sau |
lui cui | cắm cúi, lúi húi |
nhắm | ước chừng |
dáo dác | nháo nhác |
giùm | giúp |
Câu 2. So sánh các câu dưới đây (trích từ truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng), chỉ ra từ ngữ thuộc về địa phương ở câu nào, từ ngữ thuộc về toàn dân ở câu nào. Hãy dùng cách diễn đạt khác hoặc từ đồng nghĩa để làm rõ sự khác biệt đó.
Gợi ý:
- Câu a. kêu: từ toàn dân, tương đương với từ “nói to”.
- Câu b. kêu: từ địa phương; tương đương với từ toàn dân
Câu 3. Trong hai câu đố sau, từ nào là từ địa phương? Những từ đó tương đương với những từ nào trong ngôn ngữ toàn dân? (Các câu đố lấy trong Hợp tuyển Văn học dân gian các dân tộc ở Thanh Hóa, 1990)
Gợi ý:
Các từ thuộc về địa phương: quả trái, gì chi, gọi kêu, thơm dứa, má, mẹ u, quả mận (quả roi)...
Câu 4. Điền các từ địa phương tìm được ở các bài tập 1, 2, 3 và các từ toàn dân tương ứng vào bảng tổng hợp theo mẫu sau đây.
Gợi ý:
Từ địa phương | Từ toàn dân tương ứng |
vô ba má nói trổng thẹo kêu trái | vào bố, cha mẹ nói trống không sẹo gọi quả |
Câu 5. Đọc lại các đoạn trích ở bài tập 1 và bình luận về cách dùng từ ngữ địa phương bằng cách trả lời các câu hỏi sau đây:
a. Trong truyện Chiếc lược ngà, nên để nhân vật Thu sử dụng từ ngữ địa phương vì điều này giúp tạo ra bối cảnh và tính cách riêng biệt cho nhân vật, phản ánh đặc điểm văn hóa địa phương.
b. Tác giả sử dụng từ ngữ địa phương trong lời kể chuyện để làm cho câu chuyện trở nên chân thực và sống động hơn, gần gũi với độc giả.
Gợi ý:
a. Việc cho nhân vật Thu (trong truyện Chiếc lược ngà) sử dụng từ ngữ địa phương không phù hợp vì Thu còn nhỏ, chỉ giao tiếp trong phạm vi nhỏ và chưa biết nhiều về các từ ngữ toàn dân.
b. Trong lời kể, tác giả vẫn sử dụng một số từ ngữ địa phương để tạo ra màu sắc địa phương cho tác phẩm. Tuy nhiên, tác giả cũng chú ý không sử dụng quá nhiều từ ngữ địa phương để không gây khó khăn cho người đọc.