Soạn bài Chuyện cổ tích về loài người với đầy đủ lời giải tất cả các câu hỏi và bài tập phần Trước khi đọc, Đọc văn bản, Sau khi đọc
Nội dung chính
Chuyện cổ tích về loài người kể về sự xuất hiện của loài người, rồi sự trưởng thành, phát triển tiến đến xã hội văn minh. Bài thơ đã bộc lộ tình yêu mến đối với con người nhất là trẻ em. Trẻ em cần được yêu thương, chăm sóc, dạy dỗ. Mọi sự sinh ra trên đời này là vì trẻ em, vì cuộc sống hôm nay và mai sau của trẻ em. |
Trước khi đọc 1
Câu 1 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nêu tên một truyện kể về nguồn gốc loài người trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam hoặc văn học nước ngoài mà bạn biết. Trong truyện đó, sự ra đời của loài người có điều gì kỳ lạ?
Phương pháp giải:
Nhớ lại các truyện cổ tích hoặc thần thoại, truyền thuyết mà bạn đã nghe hoặc đã đọc.
Lời giải chi tiết:
- Truyện kể về nguồn gốc loài người trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam: Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên.
- Trong truyện này, loài người ra đời từ bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ, từ đó các con chia nhau đi cai quản các vùng đất của nước ta.
Trước khi đọc 2
Câu 2 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đọc một bài thơ hoặc đoạn thơ viết về tình cảm gia đình mà bạn biết.
Phương pháp giải:
Chọn bài thơ viết về tình cha, tình mẹ hoặc tình cảm bà cháu, anh em.
Lời giải chi tiết:
- Trích đoạn bài thơ Con cò – Chế Lan Viên:
Con còn bế trên tay
Con chưa biết con cò
Nhưng trong lời mẹ hát
Có cánh cò đang bay:
'Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò Cổng Phủ
Con cò Đồng Đăng...'
Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn
Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ
'Con cò ăn đêm
Con cò xa tổ
Cò gặp cành mềm
Cò sợ xáo măng...'
Ngủ yên, ngủ yên, cò ơi, chớ sợ
Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng
Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân
Con chưa biết con cò con vạc
Con chưa biết những cành mềm mẹ hát
Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Bạn hãy nêu những căn cứ để xác định Chuyện cổ tích về loài người là một bài thơ.
Phương pháp giải:
Xét về hình thức của văn bản.
Lời giải chi tiết:
Chuyện cổ tích về loài người là một bài thơ, vì những lý do sau:
- Bài thơ được viết theo thể thơ ngũ ngôn (năm chữ)
- Bài thơ có sử dụng những biện pháp tu từ để làm nổi bật
- Ngôn ngữ cô đọng, ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong trí tưởng tượng của nhà thơ, thế giới đã thay đổi như thế nào sau khi trẻ em ra đời?
Phương pháp giải:
Đọc toàn bài thơ và tìm ý.
Lời giải chi tiết:
Trong trí tưởng tượng của nhà thơ, thế giới đã biến đổi khi trẻ em ra đời:
- Mặt trời cao hơn, cỏ cây sống dậy, chim non hót, gió mát lành, sông biển tạo ra môi trường cho trẻ tắm, mây che cho trẻ, đường đi theo bước chân trẻ.
- Tình yêu, lời ru của mẹ và câu chuyện kể ra đời từ bà.
- Sự hiểu biết từ lời kể của bố.
- Chữ viết, bàn ghế, trường học cũng tạo ra cho trẻ em.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Món quà tình cảm nào mà theo nhà thơ, chỉ có người mẹ mới có thể mang đến cho trẻ?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn thơ nói về mẹ.
Lời giải chi tiết:
Món quà tình cảm mà theo nhà thơ, chỉ có người mẹ mới mang đến cho trẻ đó là sự chăm sóc, yêu thương để em có một môi trường phát triển tốt (tình yêu, lời ru, sự bế bồng).
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Bà đã kể cho trẻ nghe những câu chuyện gì? Có điều gì bà muốn truyền đạt qua những câu chuyện đó?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn thơ nói về bà.
Lời giải chi tiết:
- Bà đã kể cho trẻ nghe các câu chuyện cổ như 'chuyện con cóc, nàng tiên, chuyện cô Tấm hiền, chuyện Lý Thông ác'.
- Bà muốn truyền đạt thông điệp về lịch sử, cách sống, lòng nhân ái, khát vọng và ước mơ đẹp đẽ trong cuộc sống của nhân dân.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Theo quan điểm của nhà thơ, điều bố đem đến cho trẻ có điểm gì khác biệt so với điều mà bà và mẹ dành cho trẻ?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn thơ về bố.
Lời giải chi tiết:
Theo quan điểm của nhà thơ, điều bố dành cho trẻ có điểm khác biệt so với điều mà bà và mẹ dành cho trẻ. Khi con người ngày càng phát triển văn minh hơn, thế giới có rất nhiều điều mới lạ cho trẻ em khám phá. Đó là bố dạy dỗ con cái về đạo đức và tri thức trong cuộc sống. Bố dạy con biết rộng lớn như biển, dài như đường, núi xanh và trái đất tròn.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong khổ thơ cuối, hình ảnh trường học và thầy cô xuất hiện như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn cuối và tìm ý.
Lời giải chi tiết:
- Trong khổ thơ cuối, hình ảnh trường học và thầy cô xuất hiện như một minh chứng của sự phát triển diệu kỳ và văn minh.
- Có tiếng nói, có chữ viết, có hệ thống giáo dục. Khi đó con người được giáo dục, văn minh hơn. Giáo dục là món quà quý giá nhất dành cho mỗi người. Giáo dục giúp con người sống tốt hơn và thế giới trở nên tuyệt vời hơn.
Sau khi đọc 7
Câu 7 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhan đề Chuyện cổ tích về loài người đem lại cho em những suy nghĩ gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nhan đề, suy nghĩ và trình bày ý kiến.
Lời giải chi tiết:
Nhan đề Chuyện cổ tích về loài người khiến em suy nghĩ rằng đây là một câu chuyện giải thích về cuộc sống của con người trên trái đất từ thời xa xưa đến hiện nay.
Sau khi đọc 8
Câu 8 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Thơ về Nguồn gốc của loài người của Xuân Quỳnh khác biệt như thế nào so với các câu chuyện khác về nguồn gốc của loài người mà em đã biết? Ý nghĩa của sự khác biệt đó là gì.
Phương pháp giải:
Nhớ lại các truyện cổ tích, truyền thuyết và đưa ra nhận xét.
Lời giải chi tiết:
- Thơ về Nguồn gốc của loài người của Xuân Quỳnh khác biệt với các câu chuyện khác về nguồn gốc của loài người mà em đã biết:
+ Các câu chuyện khác về nguồn gốc của loài người thường kể về sự hình thành và nguồn gốc của dân tộc.
+ Thơ về Nguồn gốc của loài người của Xuân Quỳnh tập trung vào việc kể về sự xuất hiện và phát triển của con người từ việc một đứa trẻ xuất hiện và lớn lên. Mọi chi tiết trong thơ đều thể hiện tình yêu và ý nghĩa của từng sự vật trên đời, từ cành hoa, cánh cò cho đến vị nguồn, cơn mưa. Tác giả đã mô tả hình ảnh, hương vị, màu sắc mà mẹ đem đến cho trẻ con. Và ý nghĩa của sự xuất hiện của mẹ là đem đến cho trẻ con tình yêu và chăm sóc. Thơ mang thông điệp sâu sắc về việc chăm sóc và yêu thương trẻ em để họ có một tuổi thơ hạnh phúc nhất.
Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) thể hiện cảm xúc của em về một đoạn thơ mà em yêu thích trong bài thơ Chuyện cổ tích về loài người.
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn đáp ứng yêu cầu và chọn một đoạn thơ mình yêu thích nhất để viết.
Lời giải chi tiết:
Đoạn thơ mà em yêu thích nhất trong bài thơ Chuyện cổ tích về loài người là đoạn thơ về sự ra đời của mẹ. Từ những dòng thơ ấy, em có thể hình dung sự xuất hiện của mẹ như là dành cho trẻ con tình yêu, chăm sóc và những lời ru, tiếng hát. Những lời ru, tiếng hát ấy mở ra cho trẻ con hiểu biết về thế giới từ cành hoa, cánh cò cho đến vị nguồn, cơn mưa. Tác giả đã mô tả hình ảnh, hương vị, màu sắc mà mẹ mang đến cho trẻ con. Và ý nghĩa của sự xuất hiện của mẹ là dành cho trẻ con tình yêu và chăm sóc. Nhờ lời thơ vui vẻ, em có thể hình dung được ý nghĩa của mẹ đối với trẻ con một cách kỳ diệu, thiêng liêng và đầy màu sắc.