Soạn bài Củng cố, mở rộng cho lớp 10 trang 120 trong Tập 2 ngắn nhất nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ ý được biên soạn dựa trên sách Ngữ văn lớp 10 Kết nối tri thức, giúp học sinh viết văn lớp 10 dễ dàng hơn.
Soạn bài Củng cố, mở rộng cho lớp 10 trang 120 trong Tập 2 - ngắn nhất Kết nối tri thức
Câu 1 (trang 120 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
- Các đoạn văn “Về chúng ta”, “Con đường không chọn”, “Một đời như kẻ tìm đường” đã khơi gợi cho chúng ta những suy nghĩ về cuộc sống: con người trước cuộc đời rộng lớn, bao la và chúng ta phải luôn phải đưa ra những quyết định để xác định số phận của bản thân, để sau này nhận được hạnh phúc và thành công trên con đường mà chúng ta đã đi qua.
Câu 2 (trang 120 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
Tác phẩm |
Luận về bản thân |
Nghị luận về vấn đề xã hội |
Nội dung |
Thể hiện cá tính, thiên hướng, lựa chọn, niềm tin, quan điểm riêng của bản thân, hướng vào việc tự bày tỏ, tự soi xét và chia sẻ những trải nghiệm, suy nghĩ,...của chính người viết. |
Bàn luận về các vấn đề con người, xã hội, thể hiện ý kiến của người viết về những tư tưởng trong cuộc sống, bàn luận tính đúng sai của vấn đề và thuyết phục người đọc, người nghe. |
Cấu trúc |
Linh hoạt, sáng tạo, người viết có thể triển khai mạch cấu trúc theo những trải nghiệm cá nhân: - Huy động trải nghiệm - Suy nghĩ về bản thân và cuộc sống - Tưởng tượng về tương lai - Bài học từ những trải nghiệm của bản thân - Kêu họi hành động, gợi mở suy nghĩ cho người đọc |
Cấu trúc logic, chặt chẽ giữa các luận điểm, sử dụng lý lẽ và dẫn chứng thuyết phục. - Thực trạng của vấn đề xã hội - Bàn luận về tính đúng sai, những mặt tích cực / tiêu cực của vấn đề xã hội - Phân tích ý nghĩa của vấn đề xã hội - Bài học nhận thức chung - Bài học cá nhân |
Ngôn ngữ |
Ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, mang cá tính của người viết, thể hiện cảm xúc chân thành |
Ngôn ngữ rõ ràng, giàu sắc thái biểu cảm, có điểm nhấn. |
Câu 3 (trang 120 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
- Văn bản về các nhân vật, sự kiện trong cuộc sống hiện đại
+ “Anh hùng” lao vào nhà đang cháy cứu bé gái: “Mạng sống quan trọng nhất”.
+ Bên cạnh chương trình “Xuân ấm áp – Tết bình an”: Hạnh phúc khi được cho đi
+ Nick Vujicic – Từ “người ngoài hành tinh” thành “người truyền cảm hứng”
+ Bày tỏ lòng biết ơn đến những 'chiến binh áo trắng'
https://dangcongsan.vn/cung-ban-luan/cam-on-nhung-chien-binh-ao-trang-575421.html
+ Nắng sẽ mãi chiếu rọi đôi mắt Hải An
https://tienphong.vn/sang-mai-doi-mat-hai-an-post1022041.tpo
+ Ca sĩ Hà Anh Tuấn góp phần vào dự án trồng rừng tại Việt Nam
https://www.anninhthudo.vn/ca-si-ha-anh-tuan-noi-dai-du-an-trong-rung-viet-nam-post492763.antd
+ Sinh viên Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội sáng chế áo làm mát cho y bác sĩ
https://vnexpress.net/sinh-vien-bach-khoa-ha-noi-sang-che-ao-lam-mat-cho-y-bac-si-4291122.html
+ Hành trình ý nghĩa của CLB Máu nóng – Tay yêu thương
Biểu đồ: Hạnh phúc và sẻ chia
Câu 4 (trang 120 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
Thuyết trình về một vấn đề xã hội trong các văn bản đã học mà bạn thấy thú vị, trong đó sử dụng các phương tiện ngoại ngữ.
Văn bản tham khảo:
Nhà thơ Ra-xun Gam-da-tốp với bài thơ “Trái đất” đã truyền đạt những thông điệp ý nghĩa về con người và cuộc sống trên hành tinh thân yêu:
“Trải đất! Có những người xem người như quả dưa
Họ chặt, cắn người thành muôn mảnh nhỏ
Nhóm khác nhìn người như quả bóng trên sân
Để tranh giành, họ lao vào, đá, đá.
Trải Đất với tôi – không phải dưa mà là bóng
Với tôi, con người - khuôn mặt thân thuộc
Nước mắt của tôi đã lau khô - xin đừng khóc nữa
Rửa sạch máu cho mọi người ở đây, tôi hát, dịu dàng”
Bài thơ đã gợi lên trong bạn đọc những suy nghĩ về cách hành xử của con người đối với trái đất và những ảnh hưởng tiêu cực mà trái đất đang phải chịu đựng.
Ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu đang trở thành một vấn đề lo ngại trong cuộc sống. Cuộc sống càng hiện đại phát triển, con người với thiên nhiên dần trở nên xa cách. Không còn lối sống hòa hợp với tự nhiên mà con người sẽ lợi dụng tự nhiên để phục vụ lợi ích của mình. Nhu cầu của con người càng lớn thì mức độ ô nhiễm môi trường càng tăng. Vì vậy, thiếu ý thức bảo vệ môi trường sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Một trong những ảnh hưởng đầu tiên đó là chất lượng không khí. Không khí là nguồn cung cấp hơi thở, duy trì sự sống cho con người. Tuy nhiên, việc hít thở không khí đang trở nên khó khăn với loài người vì lượng khí thải xả ra bầu trời hằng ngày. Đó là khói bụi từ các ô tô, xe máy, khí hóa chất từ các nhà máy, khí đốt từ người dân,… Ô nhiễm không khí có thể gây ra các bệnh về phổi, thậm chí gây ra ung thư, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. WHO cũng ước tính, năm 2016, Việt Nam có hơn 60.000 người chết vì bệnh tim, đột quỵ, ung thư phổi, tắc nghẽn phổi mãn tính do ô nhiễm không khí gây ra. Chỉ số ô nhiễm của Hà Nội trong năm 2019 có những thời điểm ngang bằng với chỉ số Bắc Kinh-vùng có không khí ô nhiễm nhất trên thế giới.
Môi trường đất cũng bị ô nhiễm gây hại đến cả đời sống của con người, các loài động vật, thực vật. Ô nhiễm xuất phát từ hóa chất từ các nhà máy thải xuống lòng đất, rác thải con người chôn, ... khiến cây cối không thể phát triển, động vật phải di chuyển nơi sinh sống. Nghiêm trọng nhất đó là hiện tượng xói mòn đất, sạt nở rừng, gây nguy hiểm cho người dân. Xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang ở mức độ gay gắt và khốc liệt. Tình trạng thiếu nước ngọt xảy ra trên diện rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống dân sinh.
Ngoài ra, môi trường nước trở nên ô nhiễm, bốc mùi, đổi màu. Xuất phát từ chất thải sinh hoạt từ các gia đình, chất thải hóa học, rác thải,… gây ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt của người dân. Năm 2016 đã xảy ra hiện tượng cá chết hàng loạt ở Hồ Tây. Nguồn nước ô nhiễm, đổi màu, bốc mùi ở sông Tô Lịch cũng là một trong những hậu quả của việc thiếu ý thức bảo vệ môi trường. Do thiếu ý thức về bảo vệ môi trường, hàng nghìn ha rừng của Việt Nam đã bị thiêu rụi. Lũ lụt thường xuyên xảy ra tại miền Trung cũng là một trong những hậu quả mà ô nhiễm môi trường gây ra với loài người.
Tàn phá môi trường gây ra những hậu quả nghiêm trọng, nếu chúng ta không ý thức bảo vệ, cuộc sống sẽ ra sao? Nó sẽ tạo ra không khí trong lành, giúp cải thiện sức khỏe và thẩm mỹ đô thị. Nếu mỗi người đều có ý thức tự giác, môi trường sống xung quanh sẽ trở nên xanh, sạch đẹp. Con người sẽ có nguồn nước sạch để sinh hoạt, nuôi trồng và phát triển kinh tế. Đời sống nhân dân sẽ được cải thiện, kinh tế xã hội phát triển. Từ đó, chúng ta sẽ tạo ra hình ảnh một đất nước xanh sạch đẹp, được bạn bè quốc tế biết đến tham quan và du lịch.
Chúng ta có thể thấy rằng: Trái Đất đang gặp vấn đề nghiêm trọng do hành động thiếu ý thức của con người. Vậy chúng ta cần làm gì để bảo vệ môi trường, cũng là bảo vệ cuộc sống của chính mình? Trước hết, hãy trân trọng môi trường sống xung quanh, tự cung cấp hiểu biết để bảo vệ môi trường. Thay vì sử dụng túi nylon một lần, hãy sử dụng túi vải có thể tái chế. Hãy vứt rác đúng quy định và học cách phân loại rác phù hợp. Tham gia các hoạt động cộng đồng bảo vệ môi trường để cải thiện kỹ năng sống và đóng góp cho xã hội. Với tôi, là một người trẻ, tôi mong muốn đóng góp cho cộng đồng.
Câu 5 (trang 121 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
Viết bài văn về một sự lựa chọn có ý nghĩa mà bạn đã trải qua
Bài văn tham khảo:
Trong cuộc sống, chúng ta luôn phải đứng trước những sự lựa chọn với niềm băn khoăn, trăn trở và cả sự hối tiếc. Chúng ta không biết đường lựa chọn nào là đúng, cũng không biết đến đâu. Nhưng hãy tin vào bản thân. Với tôi, một người khá thiếu chính kiến, tôi luôn đứng giữa những lựa chọn. Cho đến bây giờ, tôi nhớ ngày lựa chọn đại học.
Có lẽ không chỉ tôi, mỗi học sinh đều trải qua cảm giác căng thẳng này. Khi cầm giấy đăng ký đại học, chắc hẳn các bạn cũng hồi hộp, băn khoăn. Bởi mỗi dòng chữ sẽ ảnh hưởng đến tương lai. Khi lựa chọn trường đại học, chúng ta sẽ băn khoăn về năng lực, mong muốn và nhu cầu. Không phải ai cũng có thể kết hợp tất cả vào một. Khi đó, bạn sẽ ưu tiên điều gì? Với tôi, tôi thấy mình vượt trội ở môn văn. Chính vì thế tôi chọn những ngành liên quan.
Sau khi nghe ý kiến từ mọi người, tôi đã suy nghĩ rất kỹ. Tôi tự hỏi bản thân cần gì, muốn gì, và có thể làm được không. Tôi nhận ra rằng với khả năng của mình, học sư phạm là lựa chọn phù hợp nhất. Tuy nhiên, để trở thành một giáo viên dạy văn, tôi cần phải rèn luyện thêm nhiều yếu tố. Hơn nữa, điểm chuẩn vào trường Sư phạm Hà Nội rất cao nhưng tỉ lệ ra trường có việc làm ổn định lại rất thấp. Điều đó khiến tôi lo lắng, liệu quyết định của mình có đúng không?
Một ngày, khi tôi đang lúng túng giữa những lựa chọn không biết chọn cái nào, tôi tình cờ xem được một đoạn video của chương trình 'Việc từ thiện với chủ đề: Việc từ thiện 'Ngày mai cho em': Sống để gieo mầm yêu thương'. Tôi muốn chia sẻ thông điệp ý nghĩa này đến mọi người.
Đoạn video ngắn đã giúp tôi nhận ra nghề giáo viên là một nghề cao quý không chỉ phát triển năng lực học tập của bản thân mà còn có thể truyền đạt kiến thức cho người khác. Người giáo viên không chỉ truyền đạt tri thức mà còn gieo mầm yêu thương. Tôi muốn trở thành một giáo viên như vậy!
Cuối cùng, tôi đã chọn điền nguyện vọng đầu tiên là trường Sư phạm, chuyên ngành Ngữ văn, với ước muốn trở thành một giáo viên truyền cảm hứng và lẽ sống đến nhiều thế hệ. Thật hạnh phúc khi viết những dòng này, ước mơ của tôi đã trở thành hiện thực. Tôi hy vọng các học sinh tương lai của tôi cũng có thể chọn được hướng đi đúng đắn cho bản thân. Và tôi muốn gửi lời nhắn nhủ đến mọi người: khi đứng trước những quyết định, hãy suy nghĩ kỹ và đặt ưu tiên cho những câu hỏi sau: Bạn muốn gì? Bạn có khả năng làm được không? Công việc đó có ý nghĩa với bạn, gia đình và xã hội không? Dù chọn con đường nào, hãy nhớ rằng, thành công luôn đi cùng với mỗi bước chân của chúng ta.
Câu 6 (trang 121 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
Phỏng vấn một người thân hoặc bạn về quyết định của họ trong cuộc sống (Tình huống họ phải chọn là gì? Họ đã chọn như thế nào? Tại sao? Quyết định đó ảnh hưởng như thế nào đến cuộc đời của họ?...) Ghi lại và trích dẫn nội dung cuộc phỏng vấn đó.
Bài văn tham khảo:
Thanh: Bạn đã từng đối diện với nhiều quyết định trong cuộc sống chưa?
Bảo: Tôi đã phải đối mặt với nhiều quyết định
Thanh: Quyết định nào khiến bạn cảm thấy đó là bước đi đúng đắn nhất trong cuộc sống của bạn?
Bảo: Quyết định tham gia câu lạc bộ nghệ thuật của trường
Thanh: Xin hãy chia sẻ lý do bạn chọn điều đó
Bảo: Tôi chọn tham gia câu lạc bộ vì đam mê, muốn kết bạn và mở rộng mối quan hệ, làm cho bản thân trở nên sôi động hơn
Thanh: Quyết định đó đã ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn như thế nào?
Bảo: Nó làm cho tôi tự tin hơn vào bản thân. Tham gia câu lạc bộ, ngoài việc rèn luyện kỹ năng nghệ thuật, tôi cũng được cải thiện khả năng ngôn ngữ, giao tiếp, lãnh đạo và nhiều kỹ năng mềm khác.
Thanh: Vậy quyết định nào khiến bạn hối tiếc nhất?
Bảo: Tôi hối tiếc nhất khi ở cấp 3 không chọn trường chuyên. Tôi cảm thấy nếu không vào chuyên, tôi sẽ bỏ lỡ nhiều thứ.
Thanh: Bạn muốn tương lai của bản thân trở thành như thế nào?
Bảo: Tôi muốn theo đuổi niềm đam mê và ước mơ của mình và sẽ không hối tiếc với những quyết định của mình.
Thanh: Cảm ơn bạn đã tham gia cuộc phỏng vấn. Chúc bạn thành công với những quyết định của mình.