Với việc soạn bài Củng cố, mở rộng trang 22, 23 Ngữ văn lớp 7 Kết nối kiến thức sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 7.
Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 22 Tập 2 - Kết nối kiến thức
Câu 1 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Phương diện so sánh |
Truyện ngụ ngôn |
Tục ngữ |
Loại sáng tác |
Tự sự dân gian |
Ngôn từ dân gian |
Nội dung |
Những đạo lí làm người, những kinh nghiệm, những bài học trong đời sống xã hội. |
Đúc kết những kinh nghiệm về thời tiết, lao động sản xuất, ứng xử trong đời sống, đạo đức luân lí xã hội, phê phán những thói hư tật xấu, …. |
Dung lượng văn bản |
Ngắn gọn, được viết bằng thơ hoặc văn xuôi. |
Ngắn gọn, đa số chỉ 1 đến 2 dòng, có thể có vần hoặc không có vần, nhưng nhịp nhàng, cân đối, dễ thuộc, … |
Câu 2 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
I. Những ngạn ngữ về thầy cô
1. Trước học sau biết
2. Ai tự học, ai tự thành bậc thầy
3. Không có thầy thì không thể thành công
4. Một bọc sách quý hơn cả một kho vàng
5. Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học
6. Con người không học là như viên ngọc không mài
7. Trọng trách của thầy mới làm nên thầy
8. Một người thầy giỏi quý hơn cả một gánh sách
9. Thầy là bậc đường tinh, học trò là con đường đã lọc
10. Mồng một tết cha, mồng ba tết thầy
II. Tục ngữ về học tập
1. Học là biết giữ giàng
Biết nhân nghĩa là biết đường hiếu trung
2. Làm người khôn ngoan nhờ học tập
Chỉ có qua học tập mọi việc mới suôn sẻ
Nghề nào tay nắm sẽ có công việc
Mai sau chắc chắn sẽ có ngày có ích
3. Học để trở thành con người
Biết được nhiều hơn là biết nói lời vô ích
4. Học trò biết hiếu, biết trung
Chỉ có học đến mức anh hùng mới dừng lại
5. Học để biết cách hành động
Học và làm đồng thời mới trở thành người thông thái.
6. Ngọc không bóng không sáng
Không rèn luyện sẽ trở nên vô ích như viên ngọc không mài.
7. Chỉ qua sự cố gắng miệt mài, người mới trở thành tài năng, trở nên xuất sắc.
8. Học không chỉ là học kiến thức, mà còn học cách ứng dụng và giao tiếp.
9. Ai chăm chỉ học sẽ có kiến thức sâu rộng.
10. Một lần học cũng tương đương với biết mười lần.
11. Học từ giáo viên cũng như học từ bạn bè.
12. Học từ giáo viên và từ bạn bè, kiến thức sẽ không giới hạn.
13. Học kiến thức là như ăn thức ăn bổ dưỡng.
14. Người 70 tuổi vẫn còn học vào tuổi 71.
15. Nếu có kiến thức, sẽ có thành công.
16. Chỉ qua việc học mới có thể trở nên thông minh.
17. Như dao cần phải mài mới sắc, con người cần phải học mới trở nên xuất sắc.
III. Tục ngữ về tự nhiên, sản xuất và lao động
1. Con trâu là biểu tượng của nền kinh tế
2. Chuồng gà hướng về phía đông, cái lông không còn
3. Chuồn chuồn bay thấp thì có mưa
Bay cao thì trời nắng, bay ở giữa thì bóng mát.
4. Đầu năm gió lớn, cuối năm gió se lạnh
5. Đêm tháng năm chưa đến đã sáng
Ngày mười tháng chưa tới đã tối
6. Tháng bảy kiến bò, lo lụt làm bộ
7. Ếch kêu uôm uôm, ao chuồn đầy nước.
8. Gió thổi là biến đổi trời.
9. Giàu không phải là những kẻ ngủ trưa
Sang không phải là những kẻ say sưa suốt ngày.
10. Lúa trĩu đầu bờ mạch
Khi nghe tiếng sấm, hãy cất cờ lên ngay.
IV. Tục ngữ về kinh nghiệm sản xuất của tổ tiên
1. Mỗi tấc đất đều có giá trị như vàng
2. Trồng trọt một canh, hái hái một viên, cày cấy ba canh
3. Sử dụng nước cẩn thận, bón phân đúng lúc, cần cấy tam, chọn giống tốt
4. Làm việc đúng lúc, đúng phương pháp
5. Làm trước công việc chính, sau đó mới lo việc phụ
Trái giếng đẹp, má đẹp, mạ đẹp thì lúa cũng đẹp.
Trồng tre ở đất sỏi, trồng tỏi ở đất bồi.
Một miếng đất tốt được bón một bãi phân tốt.
Mặc dù là đêm tháng năm, nhưng chưa đến giờ ngủ thì đã sáng.
Trong ngày tháng mười, chưa kịp cười thì đã tối.
Mặt trời nhanh chóng lên sau mưa, và mưa đến nhanh chóng khi trời quang đãng.
Hãy chăm sóc gà, khi có nhà thì hãy giữ gìn.
Tháng bảy, kiến bò, lo lại lụt
Mây xanh, nắng mây trắng, mưa
Tháng bảy, heo may, chuồn chuồn bay, bão
Gió nam đưa, xuân sang hè
Nhai kĩ, no lâu, cày sâu, tốt lúa
Giàu, nuôi lợn nái, lụi bại, nuôi bồ câu
Tháng giêng là tháng ăn chơi
Tháng hai, trồng đậu, trồng khoai, trồng cà
Tháng ba, đậu đã già
Ta đi, ta hái, về nhà phơi khô
Tháng tư, đi tậu trâu bò
Để ta sắm sửa, làm mùa tháng năm
Đất thiếu trồng dừa, đất thừa trồng cau
Qua giêng, hết năm, qua rằm, hết tháng
Câu 3 (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 câu) trình bày những điều tốt đẹp mà em học được sau khi đọc các chuyện ngụ ngôn, tục ngữ và thành ngữ trong bài học này.
Mất chỉ hai năm để học nói, nhưng mất cả đời để học nghe. Lắng nghe là khía cạnh quan trọng trong cuộc sống, không chỉ đơn thuần là nghe mà còn là hiểu, đồng cảm, và chia sẻ. Lắng nghe giúp ta thấu hiểu người khác và chính bản thân mình, từ đó phát triển mạnh mẽ và khắc phục nhược điểm. Hãy biết lắng nghe để có một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa.
Câu 4 (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Kể lại câu chuyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng” và liên kết với thành ngữ “Ếch ngồi đáy giếng”.
Mỗi tối thứ bảy, tôi thường được nghe bà kể chuyện cổ tích. Trong đó có câu chuyện ngụ ngôn rất ý nghĩa “Ếch ngồi đáy giếng”.
Bà nội tôi là người rất hiểu biết về ca dao, tục ngữ, và thành ngữ. Khi nói chuyện, bà thường dùng những câu tục ngữ đó để làm rõ ý. Hôm nay, bà kể cho tôi câu chuyện về “Ếch ngồi đáy giếng” và giải thích nguồn gốc của câu thành ngữ đó.
Xưa kia, có một chú ếch sống trong một cái giếng nhỏ. Chú ếch không biết gì ngoài cái giếng nên cho rằng mình mạnh mẽ nhất. Một ngày nọ, khi nước giếng lên cao, ếch bị dẫm chết bởi một con trâu. Chuyện này dạy cho chú ếch bài học về sự kiêu ngạo và sự tự mãn.
Sau khi nghe câu chuyện của bà, tôi nhận thấy rằng chú ếch thật đáng trách. Có rất nhiều người trẻ tuổi, thiếu kinh nghiệm, ít hiểu biết nhưng lại có tính cách tự phụ, ngông cuồng. Điều này có thể là do họ chưa có đủ kiến thức và hiểu biết, dẫn đến những hành động thiếu suy nghĩ. Vì vậy, người trẻ cần phải mở rộng kiến thức của mình ở nhiều lĩnh vực khác nhau, không được kiêu ngạo hay tự mãn. Những tính cách như vậy chỉ làm tổn thương bản thân và người khác.
Mỗi khi bà kể xong câu chuyện, bà đều giúp tôi rút ra những bài học quý báu, không phải là những lời cao ca, xa vời mà là những điều rất thực tế và gần gũi. Tôi luôn lắng nghe những lời dặn dò của bà để áp dụng vào cuộc sống hàng ngày. Bản thân tôi và tất cả mọi người đều không hoàn hảo, vì vậy cần phải học hỏi lẫn nhau. Những khiếm khuyết của mình sẽ được bổ sung bởi kiến thức của người khác và ngược lại. Vì vậy, không nên giấu những điểm yếu của mình. Bà còn khuyên tôi phải học hành chăm chỉ để không bị kém hiểu biết, vì chỉ khi đó mới không hành động hay suy nghĩ thiếu hiểu biết. Những điều bà dặn dò đòi hỏi sự cố gắng và tự giác lớn, nhưng tôi không thể để mình trở thành như chú ếch ngồi đáy giếng.
Truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng” của ông cha chúng ta mang ý nghĩa sâu sắc: Dù nói về thế giới của loài vật, nhưng mục đích thực sự là nói về con người. Mỗi người khi đọc truyện đều có thể rút ra được những bài học quan trọng và bổ ích.