Buzz
Soạn bài Cuối kỳ tổng hợp trang 198-203 ngắn gọn mà vẫn đầy đủ theo sách Ngữ văn lớp 12 giúp học sinh dễ dàng soạn văn 12 hơn.
Soạn bài Cuối kỳ tổng hợp
I. Hướng dẫn tổng quan
II. Nội dung đề bài
Phần trắc nghiệm
Chọn câu trả lời đúng
Câu 1: C. Xây dựng một tình huống đặc biệt: vui nhưng đầy tâm trạng, niềm vui đồng thời kèm theo nỗi buồn.
Câu 2: B. Trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân không chỉ miêu tả cảnh đời thê thảm của người nông dân trong thời kỳ đói năm 1945 mà còn nhấn mạnh vào bản chất đẹp và sức sống phi thường của họ.
Câu 3: B. Vẽ nét tính cách của nhân vật: tạo nên một bức tranh dân tộc đặc sắc và đa dạng.
Câu 4: D. Tạo dựng một cảnh đẹp tự nhiên và hùng vĩ về cả thiên nhiên lẫn con người.
Câu 5: D. Cuộc sống đầy đau thương nhưng vẫn kiên cường và bất khuất của các dân tộc Tây Nguyên cũng như của dân tộc Việt Nam nói chung.
Câu 6: D. Không thể đơn giản và sơ lược khi nhìn nhận về cuộc sống và con người.
Câu 7: C. Trong truyện Số phận con người thể hiện mong muốn vươn lên và kiểm soát số phận của con người.
Câu 8: D. Sự phong phú và sống động của từ ngữ và âm thanh.
Câu 9: C. Sử dụng từ vựng chính xác và độc đáo, áp dụng các kỹ thuật tu từ và cú pháp đặc biệt.
Câu 10: D. Sử dụng kỹ thuật lặp cú pháp và liệt kê, kết hợp chèn xen.
Câu 11: B. Luận điểm không chính xác.
Câu 12: B. Sự so sánh.
Phần viết tự do
Đề 1 (trang 203 sách giáo khoa Ngữ Văn 12 Tập 2):
Câu 1: Tổng quan về tác giả Tô Hoài và tác phẩm Vợ chồng A Phủ
* Về tác giả Tô Hoài:
Tô Hoài (1920 – 2014), tên thật là Nguyễn Sen, xuất thân từ thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông (nay là phần của Hà Nội), nhưng sinh ra và lớn lên tại quê ngoại – làng Nghĩa Đô, thuộc phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông (hiện thuộc Hà Nội) trong một gia đình thợ thủ công.
Các tác phẩm nổi bật: Dế mèn phiêu lưu kí (truyện, 1941), O chuột (tập truyện, 1942), Quê người (tiểu thuyết, 1942), Nhà nghèo (tập truyện ngắn, 1944), Truyện Tây Bắc (tập truyện, 1953), Miền Tây (tiểu thuyết, 1967), Cát bụi chân ai (hồi kí, 1992), Chiều chiều (tự truyện, 1999), Ba người khác (tiểu thuyết, 2006)...
Tô Hoài là một nhà văn sâu sắc và hiểu biết về phong tục, tập quán của nhiều vùng miền trên đất nước. Ông cũng thu hút độc giả bởi lối viết trần thuật hóm hỉnh, sinh động về cuộc sống, với từ vựng phong phú, thường rất bình dân và thô tục nhưng được sắp xếp một cách thông minh và tài tình, tạo nên sức hút và lòng tin từ độc giả.
* Về tác phẩm Vợ chồng A Phủ
- Hoàn cảnh sáng tác: Tác phẩm là kết quả của chuyến đi thực tế của Tô Hoài vào những ngày cùng ăn, ở và làm việc cùng với người dân vùng cao Tây Bắc.
- Chủ đề:
+ Viết về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người ở vùng Tây Bắc.
+ Đặc điểm độc đáo khi Tô Hoài khám phá chủ đề này là viết về thiên nhiên với sự đậm nét thơ mộng và họa tiết, đặc biệt là lối sống và tư tưởng của những dân tộc thiểu số ở vùng Tây Bắc.
- Tác phẩm tập trung vào hai giai đoạn quan trọng trong cuộc đời của Mị và A Phủ:
+ Giai đoạn kể về cuộc sống của Mị và A Phủ khi họ làm nô lệ cho gia đình thống lĩnh Pá Tra tại Hồng Ngài.
+ Giai đoạn Mị và A Phủ trở thành vợ chồng ở Phiềng Sa, họ kiểm soát cuộc sống của mình thông qua nhận thức về lý tưởng cách mạng.
Câu 2
Giá trị nghệ thuật của việc xây dựng tình huống truyện trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân:
* Trong nạn đói khủng khiếp năm 1945, cảnh tượng của sự chết đói lan rộng như cơn lũ, với những người chết nằm bên đường và những người sống vật vờ như bóng ma. Trong hoàn cảnh ấy, Tràng, một thanh niên nghèo, xấu xí, thô kệch, ngộ nghĩnh như một người nông dân bị coi thường, bỗng nhiên nhặt được vợ như nhặt rác. Tràng mơ ước hạnh phúc trong cuộc sống thị vị qua những lời đùa. Nhưng thị chỉ đến với Tràng vì miếng ăn.
→ Đây là tình huống truyện hài hước nhưng cũng bi thảm: liệu việc Tràng lấy được vợ trong hoàn cảnh này là niềm vui hay là nỗi buồn mà ta nên cười hay nên khóc?
* Qua tình huống truyện, Kim Lân đã vạch ra tâm lý và số phận bi thảm của những người nông dân nghèo trong cảnh nạn đói. Điều này làm nổi bật ý đồ nghệ thuật của tác giả:
- Tình huống truyện làm sáng tỏ tâm trạng của các nhân vật.
- Tình huống truyện làm nổi bật số phận bi thảm của người nông dân nghèo trong nạn đói năm 1945 (như Tràng, thị và bà cụ Tứ).
- Qua tình huống truyện, tác giả còn khơi dậy hy vọng về sự thay đổi số phận của những người khốn khổ ấy.
- Hiển thị cái nhìn thực tế và nhân đạo của tác giả Kim Lân.
Đề 2 (trang 203 sách giáo khoa Ngữ Văn 12 Tập 2):
Câu 1
* Ơ - nit Hê - minh - uê (1899 - 1961) là một nhà văn Mỹ đã để lại dấu ấn sâu sắc trong văn xuôi hiện đại phương Tây và đã góp phần đổi mới lối viết truyện, tiểu thuyết của nhiều thế hệ nhà văn trên toàn thế giới. Anh bắt đầu sự nghiệp của mình làm báo và làm phóng viên trên mặt trận cho đến khi kết thúc Thế chiến thứ hai.
Các tác phẩm nổi bật: Mặt trời vẫn mọc (1926), Giã từ vũ khí (1929), Chuông nguyện hồn ai (1940), Trong thời đại chúng ta (1925),...
Dù viết về trải nghiệm của những nhân vật tham gia Thế chiến thế giới I và II hay những cuộc chiến đấu chống lại phát xít, hoặc viết về các cuộc đấu bò, săn thú dữ, đấu quyền Anh, dù viết về Châu Phi hoặc Châu Mỹ, ông đều muốn “viết một kiểu văn xuôi đơn giản và trung thực về con người”.
* Tác phẩm Ông già và biển cả:
Ông già và biển cả (1952) ra mắt độc giả trước khi Hê - minh - uê được vinh danh bằng giải thưởng Nô – ben về văn học năm 1954, là một sự hoàn thiện trong phong cách kể chuyện của Hê -Minh - Uê.
Tác phẩm này thể hiện niềm tin không ngừng và ý chí mạnh mẽ của con người, “Con người có thể bị đánh bại nhưng không bao giờ bị tiêu diệt”.
Ông già và biển cả là một ví dụ điển hình cho phong cách viết theo nguyên tắc “tảng băng trôi” của Hê – minh – uê.
Câu 2
Gợi ý:
* Tóm tắt chung: thời gian, lời nói và cơ hội là những điều quý giá nhất mà con người cần sử dụng một cách cân nhắc, thận trọng và hiệu quả trong cuộc sống.
- Thời gian đối với cuộc đời con người là có hạn
+ Thời gian trôi đi sẽ không bao giờ quay lại, tuổi trẻ, sức lực sẽ dần phai nhạt theo thời gian.
+ Mỗi người chúng ta cần biết trân trọng thời gian, tận dụng nó để sống, học tập và lao động.
- Lời nói dễ nói nhưng khó thu lại, vì vậy mỗi người cần suy nghĩ trước khi nói “uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”.
- Cơ hội là điều hiếm gặp trong đời: khi gặp cơ hội, chúng ta phải nắm bắt ngay, vì cơ hội một khi qua đi rất khó tái bắt gặp.
* Bài học từ câu nói: Phải học hỏi, tự rèn luyện, để sẵn sàng tận dụng cơ hội, sử dụng thời gian và lời nói một cách hiệu quả, chuẩn bị tốt cho mọi cơ hội có thể xảy ra.
