Buzz
Bài thơ Đánh thức trầu của Trần Đăng Khoa được giới thiệu trong sách Ngữ Văn lớp 6, sách Chân trời sáng tạo tập 1.
Mytour sẽ giới thiệu tài liệu Soạn văn 6: Đánh thức trầu. Hãy đón đọc chi tiết ngay sau đây.
Soạn bài Thức tỉnh cây trầu - Mẫu 1
Câu 1. Khi “thức tỉnh cây trầu”, cậu bé không chỉ tin rằng trầu có thể nghe được điều mình nói mà còn muốn trầu nhìn thấy mình. Chi tiết nào cho em biết điều này?
Cậu bé đã nói với cây trầu:
“Cây trầu ơi, hãy tỉnh từ giấc mơ
Mở đôi mắt xanh của mình ra nào
Lá nào muốn cho tôi
Thì cậy ơi, hãy trao cho tôi”
Câu 2. Cách xưng hô “cậy”, “tôi” và việc lặp lại các lời “thức tỉnh cây trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ thể hiện tình cảm sâu sắc giữa cậu bé và cây trầu?
Cách gọi nhau là “mày”, “tao” và việc lặp lại các lời “đánh thức trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ thể hiện mối quan hệ gắn bó, thân thiết giống như những người bạn của cậu bé với cây trầu.
Câu 3. Tại sao mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cùng bà và mẹ lại phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá”? Hành động này thể hiện cách đối xử với cây cối trong vườn của người dân quê như thế nào?
Mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cùng bà và mẹ lại phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá”, điều này thể hiện cách đối xử rất trân trọng, nâng niu của người dân quê với cây cối trong vườn.
Câu 4. Từ câu hát của người bà “Trẩu trẩu trầu trầu/Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”… và lời “đánh thức trầu” của cậu bé trong bài thơ, em nghĩ thế nào về quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài”?
Quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài” không hoàn toàn chính xác. Tất cả các loài sống trên trái đất đều có một vai trò, trách nhiệm riêng và cùng hỗ trợ để phát triển. Con người nên tôn trọng tự nhiên, chứ không nên coi mình là chúa tể có thể thống trị, điều khiển thiên nhiên.
Soạn bài Kích thích sự tỉnh thức của cây trầu - Mẫu 2
Tác giả, tác phẩm
1. Tác giả
- Trần Đăng Khoa (sinh năm 1958), quê ở Ðiền Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Thanh, Hải Dương.
- Trần Đăng Khoa được biết đến với vai trò là một nhà thơ, nhà báo, biên tập viên của Tạp chí Văn nghệ Quân đội.
- Từ khi còn nhỏ, ông đã được biết đến như một tài năng thiên bẩm về văn thơ, đã viết được thơ từ khi mới tám tuổi và được đăng trên các báo.
- Năm 1968, khi mới mười tuổi, tập thơ đầu tiên của ông có tựa đề là “Từ góc sân nhà em” đã được NXB Kim Đồng xuất bản.
- Ông đã ba lần đoạt giải thưởng về thơ của báo Thiếu niên tiền phong (năm 1968, 1969, 1971), Giải nhất của báo Văn nghệ (1982) và Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật (năm 2000).
- Một số tác phẩm nổi bật của ông gồm: Từ góc sân nhà em (thơ, 1968); Góc sân và khoảng trời (thơ, 1968); Thơ Trần Ðăng Khoa (tập 1, 1970); Khúc hát người anh hùng (trường ca, 1974); Trường ca Giông bão (trường ca, 1983); Chân dung và đối thoại (tiểu luận phê bình, 1998)...
2. Tác phẩm
Bài thơ “Kích thích sự tỉnh thức của cây trầu” được in trong tập thơ Góc sân và khoảng trời.
Đọc và hiểu văn bản
1. Câu hát của người bà
- Cách gọi nhau: “tao - mày”: thể hiện mối quan hệ thân thiết.
- “Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”: thể hiện sự cân bằng giữa con người và thiên nhiên, coi thiên nhiên như một người bạn.
- “Tao không hái ban ngày/ Thì tao hái vào đêm”: Tri thức dân gian, hái trầu phải làm vào ban đêm, cho thấy sự quý trọng, che chở.
2. Lời hát của đứa trẻ
- Tình cảm dành cho cây trầu:
- Cách gọi nhau “tao - mày”: gần gũi, thân mật.
- Câu hỏi “Đã ngủ chưa trầu?” kết hợp với lời kêu gọi “Trầu ơi, hãy thức dậy/Mở đôi mắt xanh của mình ra đi”: khích lệ trầu thức dậy một cách nhẹ nhàng, biểu thị sự quý trọng.
- Hỏi ý kiến của trầu “Lá nào muốn cho tao/Thì mày chìa ra nhé”: thể hiện sự tôn trọng giống như một người bạn.
- Lời hứa nhẹ nhàng “Tay tao hái rất nhẹ/ Không làm mày đau đâu…”: biểu hiện sự che chở, bảo vệ.
- Bày tỏ mong muốn được hái trầu “Tao hái vài lá nhé” và mong muốn trầu sống mãi, tiếp tục phát triển: “Đừng bao giờ tàn lụi, trầu ơi”
=> Thể hiện tình yêu thương, cũng như sự hòa hợp với thiên nhiên, bảo vệ môi trường.
Suy nghĩ và phản ứng
Câu 1. Khi “đánh thức trầu”, cậu bé không chỉ tin rằng trầu có thể nghe được điều mình nói mà còn mong muốn trầu thấy được mình. Các chi tiết nào cho em biết điều này?
Khi “đánh thức trầu”, cậu bé không chỉ tin rằng trầu có thể nghe được điều mình nói mà còn mong muốn trầu thấy được mình. Việc cậu bé nói với trầu: “Trầu ơi hãy tỉnh lại/Mở mắt xanh ra nào” đã làm cho em hiểu điều này.
Câu 2. Cách gọi “mày”, “tao” và việc lặp lại các từ “đánh thức trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ thể hiện tình cảm như thế nào giữa cậu bé và cây trầu?
Cách gọi “mày”, “tao” và việc lặp lại các từ “đánh thức trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ đã phản ánh mối quan hệ giữa cậu bé và cây trầu như một tình bạn đặc biệt, thân thiết.
Câu 3. Em nghĩ tại sao mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé, bà và mẹ cậu bé phải gọi cho trầu tỉnh giấc trước khi xin “hái vài lá”? Dấu hiệu này thể hiện cách người dân quê đối xử với cây cối trong vườn như thế nào?
- Mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cùng bà và mẹ phải gọi cho trầu tỉnh giấc trước khi xin “hái vài lá” bởi việc hái trầu vào ban đêm có thể khiến cho trầu chết, hành động này như một nghi lễ.
- Dấu hiệu này thể hiện sự tôn trọng của người dân quê đối với cây cối trong vườn.
Câu 4. Từ câu hát của người bà “Trẩu trẩu trầu trầu/Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”… cũng như lời “đánh thức trầu” của cậu bé trong bài thơ, em nghĩ thế nào về quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài”?
Quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài” là không chính xác. Mỗi loài sinh sống trên trái đất đều đóng góp cho hệ sinh thái một cách đặc biệt, tương tác với nhau. Vì vậy, con người cần phải tôn trọng mọi loài.
Soạn bài Đánh thức trầu - Mẫu 3
(1) Khai mạc
Giới thiệu về tác giả Trần Đăng Khoa và bài thơ Đánh thức trầu.
(2) Nội dung chính
a. Lời ca của người bà
- Cách gọi: “tao - mày”: thể hiện sự gần gũi.
- “Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”: Sự cân bằng giữa con người và thiên nhiên, coi thiên nhiên như một người bạn.
- “Tao không hái ban ngày/ Thì tao hái đêm”: Kinh nghiệm dân gian, hái trầu cần phải vào ban đêm, thể hiện sự trân trọng và chăm sóc.
b. Lời ca của đứa trẻ
- Tình cảm đối với cây trầu:
- Cách gọi “tao - mày”: thân thiết, gần gũi.
- Câu hỏi “Đã ngủ chưa trầu?” cùng với lời gọi “Trầu ơi, dậy đi/Mở mắt xanh ra đi”: kêu gọi trầu tỉnh táo một cách nhẹ nhàng và tôn trọng.
- Hỏi ý kiến của trầu “Lá nào mà mày muốn/Thì tao sẽ hái”: sự tôn trọng như đối với một người bạn.
- Lời hứa nhẹ nhàng “Tay tao hái rất nhẹ/ Không làm mày đau đâu…”: sự quan tâm và bảo vệ.
- Bày tỏ mong muốn được hái trầu “Tao sẽ hái vài lá nhé” và hy vọng trầu sẽ sống và phát triển: “Đừng bao giờ héo úa đi nhé trầu ơi”
=> Thể hiện tình yêu và sự hòa hợp với thiên nhiên, bảo vệ môi trường.
(3) Kết luận
Khẳng định giá trị về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Đánh thức trầu.
