Buzz
Soạn bài Đất nước (Nguyễn Khoa Điềm) ngắn nhất năm 2021
A. Soạn bài Đất nước (Nguyễn Khoa Điềm) (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 122 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Cấu trúc như trên
- Thứ tự trình bày suy nghĩ và cảm xúc của tác giả: miêu tả đa chiều về quê hương từ nhiều góc độ, làm rõ quan điểm của tác giả về đất nước, nhấn mạnh ý tưởng “Đất Nước của nhân dân
Câu 2 (trang 122 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Đầu tiên, tác giả đã trải nghiệm về quê hương từ các góc độ sau:
+ Nguồn gốc của đất nước:
• Bắt nguồn từ những điều gần gũi nhất, giản dị nhất trong cuộc sống vật chất và tinh thần của mỗi người.
• Đất nước nảy mầm từ sự phong phú của văn hóa - truyền thống, lối sống, tâm hồn, bản sắc dân tộc.
+ Khái niệm về quê hương
• Quê hương được nhận biết qua sự rộng lớn của không gian địa lý.
• Quê hương liên quan chặt chẽ đến không gian của tình yêu thương gia đình.
• Đất nước tồn tại trong chiều dài của lịch sử (quá khứ - hiện tại – tương lai)
+ Trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với quê hương
• Trên thời đại hiện nay: khẳng định rằng trong mỗi con người đều chứa đựng một phần của quê hương, quê hương hiện hữu trong huyết mạch của mỗi người.
• Mơ ước về tương lai: “Mai sau con cháu ta lớn lên... những ước mơ nở hoa”
- Cách tác giả cảm nhận không chỉ thiêng liêng, sâu sắc mà còn rộng lớn và gần gũi với cuộc sống hàng ngày của con người.
Câu 3 (trang 122 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
* Tư tưởng về quê hương của nhân dân
- Về Không gian Địa lý
+ Đất nước không chỉ là những địa danh nổi tiếng, những cảnh đẹp tự nhiên, mà còn là cuộc sống, là tâm hồn của nhân dân hiện diện trong mọi hình dạng và hình ảnh.
+ Nguyễn Khoa Điềm đã thực sự tái hiện lại vẻ đẹp của non sông đất nước
- Về Thời gian Lịch sử
+ Nhà thơ nhấn mạnh vào vai trò của những cá nhân trong việc hình thành đất nước, những người đã cống hiến để bảo vệ quê hương.
+ Họ là những người anh hùng bất khuất, những con người bình thường đã hy sinh cho đất nước của mình
- Bản Chất của Nhân Dân
+ Nhân dân tự sáng tạo ra mọi di sản văn hóa như: ca dao, dân ca, truyện cổ tích, thần thoại.
+ Bằng tình cảm và tâm hồn của mình, nhân dân đã tạo nên văn hóa: bằng tình yêu thương, tôn trọng tình nghĩa và sự lao động, bằng sự kiên trì và quyết tâm trong cuộc sống.
* Tư tưởng “đất nước của nhân dân” là ý tưởng nổi bật trong đoạn trích và nhiều tác phẩm thơ thời kỳ kháng chiến chống Mỹ của Nguyễn Khoa Điềm đã khẳng định rằng đất nước chính là nhân dân, và nhân dân là trái tim của đất nước, là nguồn sống của dân tộc.
Câu 4 (trang 122 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Sử dụng vật liệu văn hóa dân gian trong đoạn trích:
+ Sử dụng vật liệu dân gian rất đa dạng và sáng tạo: từ phong tục, lối sống, đến những tập tục sinh hoạt, từ ca dao, dân ca, tục ngữ, đến truyền thuyết, truyện cổ tích xa xưa.
+ Tác giả thường chỉ gợi mở bằng một vài từ của câu ca dao hoặc một hình ảnh, một chi tiết trong truyền thuyết, cổ tích,...
+ Tinh thần dân tộc được thấm nhuần vào tâm hồn và cảm xúc của tác giả, tạo ra một đặc điểm độc đáo trong tư duy nghệ thuật ở đoạn văn này.
- Tác dụng: đưa độc giả vào một thế giới tưởng tượng của ca dao, truyền thuyết dân gian nhưng vẫn mang dấu ấn của thời hiện đại
B. Người Sáng Tác
- Tên: Nguyễn Khoa Điềm, sinh năm 1943
- Quê quán: làng Ưu Điềm, xã Phong Hòa, huyện Phong Điềm, tỉnh
Thừa Thiên-Huế.
- Quá trình sáng tác văn học, đấu tranh
- Năm 1955, Nguyễn Khoa Điềm sang Bắc học tại trường học miền Nam
- Sau khi tốt nghiệp khoa Văn trường Đại học Sư phạm Hà Nội vào năm 1964, ông trở về Nam tham gia vào phong trào học sinh, sinh viên thành phố, xây dựng cơ sở cách mạng, viết báo, sáng tác thơ..
- Sau ngày thống nhất đất nước, ông tiếp tục hoạt động chính trị và văn hóa ở Thừa Thiên – Huế
- Năm 2000, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật
- Nguyễn Khoa Điềm thuộc thế hệ các nhà thơ trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước
- Phong cách nghệ thuật: Sự kết hợp giữa cảm xúc sâu lắng và suy tư tri thức về đất nước, con người Việt Nam
- Các tác phẩm nổi bật: Đất ngoại ô, Mặt đường khát khao, Ngôi nhà ấm áp, Thơ của Nguyễn Khoa Điềm, Cõi yên bình
C. Các Tác Phẩm
- Nguồn gốc và bối cảnh sáng tác:
+ Trường ca Mặt đường khát vọng được tác giả viết vào năm 1971 tại chiến khu Trị - Thiên, miêu tả về sự thức tỉnh của tuổi trẻ đô thị trong điều kiện tạm chiến ở miền Nam, với tâm trạng về non sông, đất nước, và về sứ mệnh của thế hệ, họ đứng lên đấu tranh hòa nhịp với cuộc chiến chống lại sự xâm lược của đế quốc Mỹ.
+ Phần trích “Đất nước” thuộc chương V của trường ca
- Thể loại thơ: Trường ca
- Phương pháp biểu đạt: Biểu cảm
- Cấu trúc:
- Phần 1 (từ đầu đến “Làm nên đất nước muôn đời”): Đất nước gần gũi, bình dị, được cảm nhận từ nhiều khía cạnh của cuộc sống
- Phần 2 (phần còn lại): Tư tưởng về đất nước của nhân dân
- Giá trị về nội dung:
Đoạn trích thể hiện những cảm nhận mới mẻ của tác giả về đất nước thông qua những vẻ đẹp được khám phá ở chiều sâu trên nhiều khía cạnh: lịch sử, địa lý, văn hóa... Tư tưởng trọng tâm, bao trùm toàn bộ bài thơ là tư tưởng “Đất nước của nhân dân”
- Giá trị về nghệ thuật:
- Giọng thơ trữ tình, chính trị, cảm xúc sâu lắng, chân thành
- Sử dụng chất liệu văn hóa, văn học dân gian một cách tinh tế, sáng tạo.
