Soạn bài Đò lèn - Nguyễn Duy. Câu 3. Cách thể hiện tình thương bà của tác giả có điều gì đặc biệt? So sánh với bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt?
Soạn bài Đò lèn
Nội dung chính
Lời giải chi tiết:
- Đò Lèn gợi lên những kí ức đẹp về thời thơ ấu và hình ảnh người bà tảo tần, bày tỏ tấm lòng yêu quý, kính trọng rất mực của người cháu đối với người bà đã mất. - Là sự ân hận muộn màng của người cháu về thời thơ ấu vô tư, vô tâm, sống bằng ảo tưởng đẹp mà không thấu hiểu cuộc sống cơ cực của bà. |
Bố cục
Lời giải chi tiết:
Bố cục: 2 phần
- Phần 2 (phần còn lại): Người cháu thể hiện sự thức tỉnh sau khi nhớ lại về bà.
Câu 3
Câu 1 (trang 149 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Trong bài thơ, cái tôi của tác giả thời nhỏ được tái hiện như thế nào? Nét quen thuộc và mới mẻ trong cách nhìn của tác giả về chính mình trong quá khứ?
Lời giải chi tiết:
- Hình ảnh thuở nhỏ của tác giả:
+ Tuổi thơ của tác giả đầy màu sắc, nghịch ngợm, và cảm xúc.
+ Hồn nhiên, vô tư, nghịch ngợm: 'ra cống Na câu cá', 'bắt chim sẻ', 'ăn trộm nhãn chùa Trần',...
+ Niềm say mê thế giới hư ảo của thánh thần: hơi đền Cây Thị, xem lễ đền Sòng, tâm hồn trẻ thơ ngây ngất trước mùi thơm của hương trầm, hoa huệ, trước điệu hát văn của cô đồng,...
- Nét quen thuộc: mô tả lại một cách sống động những kỷ niệm tuổi thơ.
- Nét mới: tiết lộ những kỷ niệm không đẹp nhưng thực tế, và thậm chí là không dễ chịu, thể hiện sự thẳng thắn và can đảm trong việc chia sẻ những kí ức.
Câu 4
Câu 2 (trang 149 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Tình cảm sâu nặng của tác giả đối với bà mình được thể hiện cụ thể ra sao?
Lời giải chi tiết:
- Hình ảnh của người bà với sự hi sinh, hy sinh vì đứa cháu mồ côi, những nỗi đau, nỗi vất vả được mô tả chi tiết:
+ Hình ảnh người bà làm việc vất vả, cố gắng vượt qua khó khăn để chăm sóc đứa cháu mồ côi: bán trứng, gánh chè xanh trong lạnh, chịu đựng sự dơ bẩn, nhiệt độ lạnh giá.
+ Hình ảnh người bà bán trứng ở ga Lèn đầy xúc động giữa cảnh vật hoang tàn
- Tình cảm của tác giả khi nhớ về người bà:
+ Thấu hiểu nỗi khổ, lòng hy sinh của bà. Thể hiện sự yêu thương, tôn trọng, lòng biết ơn sâu sắc đối với bà.
+ Sự hối tiếc, ân hận, đau lòng sau cùng:
Khi tôi nhận ra tình yêu của bà thì đã quá muộn
Bà chỉ còn một mảnh gạch thôi
Câu 5
Câu 3 (trang 149 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Cách thể hiện tình thương bà của tác giả có điều gì đặc biệt? So sánh với bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt?
Lời giải chi tiết:
- Trong Bếp lửa, nhà thơ Bằng Việt biểu hiện tình cảm với bà qua việc kể lại những kỷ niệm thiêng liêng, cảm động về tình thương gia đình. Tình cảm ấy được thể hiện qua tiếng tu hú đầy ấm áp, qua hình ảnh lửa trong bếp phát sáng:
Tu hú ơi chẳng đến với bà...
Rồi sớm rồi chiều bếp lửa sưởi ấm bà...
Một ngọn lửa trong bà luôn ấm áp...
Bếp lửa ấm áp, đầy niềm vui...
Những kỷ niệm ấm áp, đẹp đẽ của tuổi thơ...
- Điểm độc đáo trong cách thể hiện tình cảm với người bà của Nguyễn Duy là việc thể hiện tình cảm một cách trực tiếp, những kí ức tràn về rất chân thành, không che giấu dưới bất kỳ biểu tượng nào. Ngoài ra, nhà thơ thể hiện tình cảm với bà qua những câu thơ trần trụi, tự trách mình, hối tiếc khi nhớ về một quá khứ vô tư, ngây thơ đã qua, không làm gì để báo đáp công ơn của bà. Những câu thơ đau lòng, đầy xúc động:
Khi tôi nhận ra tình yêu của bà thì đã quá muộn
Bà chỉ còn là một mảnh gạch thôi!