Soạn bài Đọc để đồng hành và chia sẻ trang 120, 121, 122 - Tóm tắt ngắn nhất mà vẫn đảm bảo đầy đủ ý được viết theo sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức hỗ trợ việc soạn văn 8 của học sinh trở nên thuận lợi hơn.
Soạn bài Đọc để đồng hành và chia sẻ - Tóm tắt ngắn Kết nối tri thức
Câu 1 (trang 122 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): a. Trong tâm thư của nhà thơ Y Phương, điều gì về hoàn cảnh ra đời của bài thơ Nói với con được thể hiện? Hoàn cảnh đó ảnh hưởng như thế nào đến cách thức biểu đạt cảm xúc và hình ảnh trong bài thơ?
b. Không chỉ nói về tình cha mẹ, tình cảm gia đình, câu thơ “Người đồng điều thô sơ da thịt/ Chẳng mấy ai bé nhỏ đâu con” còn mang ý nghĩa gì? Tại sao nhà thơ thực sự quan trọng, tâm huyết với điều đó?
c. Theo lời giải thích của nhà thơ Y Phương, những hình ảnh trong các dòng thơ: “Chân phải bước tới cha/ Chân trái bước tới mẹ” và “Vách nhà ken câu hát” là hình ảnh thực tế hay tưởng tượng? Tại sao?
d. Theo em, điều gì làm nhà thơ xúc động, trăn trở nhất khi viết bài thơ Nói với con?
Trả lời:
a. Tâm thư của nhà thơ Y Phương tiết lộ về hoàn cảnh ra đời bài thơ vào năm 1980, thời điểm đất nước đang phải đối mặt với nhiều khó khăn sau cuộc chiến tranh chống Mỹ gian khổ. Hoàn cảnh đó đã ảnh hưởng đến nội dung của lời dặn dò trong bài thơ và cách diễn đạt chân thành, giản dị mong người con hiểu được lời dạy của cha mẹ, sống làm người tử tế, luôn ghi nhớ cội nguồn, giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa dân tộc.
b. - Thể hiện lòng tự hào về truyền thống văn hóa của quê hương, khẳng định ý chí quyết tâm mạnh mẽ của dân làng, dù “thô sơ da thịt” nhưng chưa từng khuất phục trước hoàn cảnh.
- Nhà thơ thực sự quan trọng, tâm huyết với điều đó vì ông rất yêu quê hương, trân quý cội nguồn và truyền thống văn hóa dân tộc.
c. Là hình ảnh thực.
d. Niềm tin vào những giá trị tích cực vĩnh cửu của văn hóa.
Câu 2 (trang 122 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Chọn một tác phẩm của tác giả mà em đã biết và muốn tiếp tục tìm hiểu, khám phá. Đọc, cảm nhận về tác phẩm và trả lời những câu hỏi sau:
a. Tác giả viết tác phẩm dưới tên 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' tại Huế vào tháng 1 năm 1981, được xuất bản trong một tập bút ký cùng tên. Bút ký này bao gồm tám bài, được viết ngay sau chiến thắng mùa xuân 1975, nên vẫn rất đầy cảm hứng về chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Việc viết tại Huế cho phép tác giả quan sát và trải nghiệm dòng sông Hương, từ đó gợi lên tác phẩm này.
b. Việc lựa chơi chơi xổ số tài và thể hiện nội dung, chủ đề của tác phẩm thể hiện sự quan tâm, xúc động và tâm trạng sâu sắc nhất của tác giả đối với một điều gì đó.
c. Nếu là tác giả, điều làm tôi hứng thú nhất và gặp khó khăn nhất khi viết tác phẩm này là gì?
d. Sau khi tìm hiểu kỹ về tác phẩm, tôi nhận thấy mối liên hệ giữa tiêu đề và nội dung, nghệ thuật của tác phẩm là như thế nào?
Trả lời:
Tác phẩm: Ai đã đặt tên cho dòng sông - Hoàng Phủ Ngọc Tường
a. Hoàn cảnh ra đời tác phẩm: Bài kí Ai đã đặt tên cho dòng sông? Được viết tại Huế tháng 1 - 1981, in trong tập bút ký cùng tên. Tập sách gồm tám bài kí, viết ngay sau chiến thắng mùa xuân 1975 nên vẫn còn bừng bừng cảm hứng ngợi ca chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Hoàn cảnh sáng tác tại Huế khiến tác giả có dịp quan sát và chiêm nghiệm về dòng sông Hương, từ đó viết nên tác phẩm.
b. Việc chơi chơi xổ số tài và thể hiện nội dung, chủ đề của tác phẩm cho thấy tác giả đặc biệt quan tâm, cảm động và tận tụy nhất với quê hương và những cảnh vật thuộc về nơi mình sinh ra, lớn lên và gắn bó suốt nhiều năm.
c. Điều khiến tôi hứng thú nhất là vẻ đẹp của sông Hương và Huế khi viết về tác phẩm. Nhưng khó khăn nhất là làm thế nào để sử dụng từ ngữ và diễn đạt sao cho người đọc có thể hoàn toàn cảm nhận được vẻ đẹp của dòng sông Hương, từ các góc nhìn khác nhau để tăng thêm tình yêu và niềm tự hào về quê hương.
d. Mối liên hệ giữa tiêu đề và nội dung, nghệ thuật của tác phẩm:
- Tiêu đề 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' đã dẫn dắt người đọc đến với nguồn gốc của tên gọi của dòng sông Hương một cách thú vị và lãng mạn.
- Trong bài bút kí 'Ai đã đặt tên cho dòng sông', việc giải thích nguồn gốc tên của dòng sông bằng một truyền thuyết lôi cuốn của người dân làng Thành Chung.
- Sử dụng tiêu đề dưới hình thức câu hỏi trong bài bút kí này để dẫn dắt và khơi gợi sự tò mò của người đọc về nguồn gốc tên gọi của dòng sông, cũng như thể hiện niềm tự hào và khát vọng xây dựng văn hóa, lịch sử của Huế.
- Tiêu đề 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' cũng thể hiện sự biết ơn đối với những người đã khai phá và góp phần tạo ra vẻ đẹp của vùng đất này, đồng thời tỏ ra tự hào về vẻ đẹp của đất nước.